2. Kéyaz kılanış, matur kılanış.

KÖYEZLENÜV f. 1. Kiyénüv-yasanuv, bizenüv-çiberlenüv.

KÖYELÉK: köyelék kilüv — bérer yaxşı éşnéñ kirésé buluv, kirésé kilép çıgu.

KÖYELEK s. dial. Yukka borçıluçan, tıngısız.

KÖYELENÜV f. söyl. Tınıçsızlanuv, borçıluv.

KÖYELENÜVÇEN s. söyl. Borçıluçan, borçıluv xiséné tiz birélüçen.

KÖYELEV I f. söyl. Köyev töşü, köyeler barlıkka, kilüv (bérer eybérde).

KÖYELEV II f. dial. Bursuv, kügerüden'islenüv.'

KÖYENTE i. 1. Çilek, korein kébék nerselerné asıp iyértüv öçén oçlarında uyıntıgı yaki timér ırgakları bulgan, cilkege salına torgan ozın iñsElé, maxsus bégép yasalgan agaç caylanma. || Köyentege éléngen çileklerge sıygan kader.

2. Maxé. Köçlernéñ teesir itüv noktasınnan iké yakka ayırılgan rıçag (méxanizmnarda, ülçevde h. B. Kullanıla).

Köyente yoldız(ı) — zodiakka kérgen 12 yoldızlıknın bérsé, yoldızlarnın urnaşuvı yagınnan köyen-tené xetérlete; rusçası: vésı.

KÖYENTELÉ: köyentelé ülçev —tin iñselé rıçagka nigézlenép yasalgan ülçev.

Köyente yotkan — iyélép-bögélép éşlerge yaratmıy, karap toruv yaki tik yörüvné artık küre torgan kéşé turında. Köyente şikéllé (kébék) bögélüv (békreyüv, sıgıluv h. b.) — gevde, buy üzénéñ turılıgın yugaltkanda, békreygen vakıtta eytéle.

KÖYENTELEP rev. Köyente bélen, köyentege asıp (çilekné h. b.).

KÖYENTELEV f. Köyentege élüv, köyentege aluv.

KÖYENTE-ÇİLEK cıy. i. Köyente hem çilekler (suv kitérüv cihazları).

KÖYENEK s. dial. k. köyelek.

KÖC.É i. étn. k. küce.

KÖCELE i. maxé. Orlıgınnan strixnin alına torgan, artık zur bulmagan tropik agaç, kuvak; rusçası: çilibüxa.

KÖÑ i. isk. Kol kenizek, kol xatın.

KÖÑGÉR-KAÑGIR rev. dial. Bér köyé, ekrénlep (yeşev, toru).

KUBAVIZ i. zool. İmüçéler klassınnan parazit suvalçan; rusçası: mnogoust.

KUBARALIKLI s. maxé. Bérniçe yaki küp térekke utırtılgan (korılma, küpér h. b.).

KUBAYAK i. zool. Buvıntıgayaklılar klassınnan gevdesé suvalçanga oxşagan, küp ayaklı böcek; karışlavık; rusçası: mnogonocka.

KÜBÉ i. söyl. k. kübésé.

KÜBÉK I i. 1. Su bolganıp akkanda yeise cil teesirénde dulkın östénde barlıkka kilgen üte kürénmi torgan kuvıklı-kuvıklı cinél massa. || Nindi de bulsa sıyıkçanı bolgatkanda, sélkétkende, kaynatkanda h. b. ş. oçraklarda anıñ östénde barlıkka kilgen üte kürénmi torgan kuvıklı ciñél massa.

Kuvıklı massaga eylengen sabın érémesé.

Bik nık açulanganda, kaybér avırular vakıtın-da kéşénéñ avızınnan çıga torgan kuvıklı sélegey, tékérék.

Avır yök tartudan, küp yaki tiz yörüvden kız-gan atta barlıkka kilgen kuvıklı-kuvıklı ak tir.

KÜBÉK II i. Küpértélgen yomırka agına şiker onı kuşıp péşérélgen aşamlık. KÜBÉKLENÜV f. 1. Kübék barlıkka kilüv, kübék-lége eylenüv. 2. Avızdan kübékler çıgu, kübékler kilüv.

KÜBÉNÜ f. söyl 1. Su sénüden kabarıp, katı eybérnéñ külemé artuv; burtuv.

2. Kabaruv, şéşénüv (ten turında).

3. Küp aşavdan yaki burte torgan azık aşavdan éç zurayuv, éç kübüv, éçnéñ külemé zurayuv.

KÜ'BÉSÉ i. Kömnernéñ! yaki nerézlernéñ de bulsa küp öléşé, küpçélégé.

KÜBÉSÉ'NÇE rev. 1. Kübrek, bigrek te.

2. Küp vakıtta, küpçélék oçrakta.

KÜBREK rev. 1. Çag. der. k. küp. 2. Küp vakıtta, küp oçrakta, kübésénçe.

KÜBÜRINLI s. mat. Bérniçe tsifrdan torgan, bérniçe tsifr bilgésén üz éçéne algan.

KÜBE I i. Senek bélen bér küterép alırlık itép ezérlep kuyılgan péçen yaki çabılgan igén öyémé.

KÜBE II: kübe yañgır dial. — vak yañgır, pıyıkak yañgır.

KÜBEYTÜV f. Bérer prédmétnıy sanın, mikdarın arttıruv, küp itüv.

Kübeytüv maşinası — kulyazma, sızım h. b. ş. nerselerné tiyéşlé danede kübeytüv öçén xézmet ite torgan apparat.

KÜBEK i. Sap, totka (çabagaçta).

KÜBELEK i. 1. İké yakta törlé töstegé tuzança bélen kaplangan ikéşer kanatı bulgan böcek/

2. küç. söyl Bant revéşéndegé galstuk.

KÜBELEKLENÜV f. 1. Kübelek kortınnan üsép kübelekke eylenüv.

2. küç. Kübelek revéşé aluv, kübelek forması barlıkka kitérüv.

KÜBELEV f. Péçen cıyganda anı kübelerge öyüv, senek bélen küterép alırlık itép öyép-öyép kitüv.

KÜBEYÜV f. 1. Sanı, mikdarı yaki külemé, zurlıgı yagınnan artuv, işeyüv.

2. söyl Köçeyüv; artuv.

KÜBEV i. söyl Sanı bilgéséz küp kéşéler turında. // xeb. funk. Küp, küp sanda.

KÜBEVMÉ sor. alm. söyl Küpmé, niçaklı.

KÜBÜ f. söyl k. kübénüv (2, 3 meg.).

KÜGÉLCÉM s 1. Bérkader kük, kélsuv kük, tonık kük.

2. Kaybér zoologik hem botanik sostav kisegé.

KÜGÉLCÉM-KIZIL s. Kügélcém kızıl, kügélcém hem kızıl töstegé.

KÜGÉLCÉMLENÜV f. Kügélcém töske kérüv, kügélcém té s aluv. II Kügél-cömlenép kürénüv.

KÜGEL i. Kır ürdegénéñ bér téré.

KÜGEN I i. İşék, kapka kébék nerselerné bérké-te hem alarga açılırga-yabılırga rmömkinlék bire torgan, ırgakka yaki şarnirga utırtılgan bér yaki iké métall plankadan gıybaret caylanma.

KÜGEN II i. bot. Gélçeçekler sémyalıgınnan aşarga yaraklı kügélcém ciméşler bire torgan çe-néçkélé kuvak; rusçası: tёrn.

KÜGENLÉK i. Kügen küp üsken urın, kügen kuvaklıkları.

KÜGERÉK i. 1. Tiyéşlé dımlılık yaki témpératura bulganda, organik matdelerde hem prédmétlarda kunık revéşénde barlıkka kile torgan sorgılt-kük yaki sargılt-sorı töstegé mikroskopik gémbeçékler.

küç. İdéologiyedegé h. b. ş. ölkelerdegé yalgış karaşlar, tarkaluv éléméntları turında.

Tende berélüden kügerép çıkkan urın.

KÜGERÉNÜ f. Kük töske kérüv, kük tösmér aluv; kügerüv (ten turında). || Açudan h. b. ş. xislerden tös üzgerüv, tös bozıluv.

KÜGERÇÉN i. 1. Kügerçénsımannar otryadınnan dényanıñ barlık kiseklerénde diyerlék taralgan, gadette sorgılt-kük yaki ak töstegé koş.

2. küç. söyl irk. kügerçéném, kügerçénkeyém. Kübésénçe xatın-kızlarga irkelep mérecegat itüv süzé: „söyéklém", „kadérlém" megnesénde.

KÜGERÜ f. 1. Kük töske kérüv, kük tös aluv.

2. Dımlılıktan, cılıdan yaki başka şundıy se-beplerden kügerék barlıkka kilüv.

küç. Tormıştan artta kaluv, artka kalgan kéşé-ge eylenüv. || Katı küñéllége, tun yöreklége eylenüv; üzénén canlılıgın yugaltuv (bu megnede kübrek „yörek" süzé bélen kile).

Kügerép yatuv (toru) — kük bulıp kürénüv, kügerép kürénüv.

O Kügerép bétken tavış — karlıkkan tavış.

KÜZ i. 1. Kürüv organı. || Kürüv seleté. II Küz karaşı. || s. meg. Küzlerné devalavçı.

küç. söyl. Karaş; bilgélé bér mönesebet.

küç. Kémnén de bulsa igtibarı, küzetép toruvı turında.

küç. ^éyl. Küzetép toruçı, küzetçé (2 meg.).

tart. form. Bérer nerse (meselen, koyaş, cil) teesiréne duçar bulgan urınnı, cirné béldére.

söyl. İkmek, sır h. b. ş. nerselerdegé kéçké-ne tişék, buş urın, küzenek.

(Oyık, biyeley h. b. ş. nerselerné) beylegende bér-béréne élektérélép bara torgan, cépten gıybaret élmek.

Tukuv stanogında buylık (buy cépler) üréménén herbér töyéné.

tart. form. Nersenén de bulsa nek urtası. II söyl. Su östénde boz érép açılgan urın. || söyl. Péşérélgen botkanın urtasına yasalıp, may salıngan çokır.

söyl. Énenén yuvanrak başında cép saplav öçén yasalgan tişék. II Kul tégérmenénén éské taşında aşlık sala torgan tişék. || Gomümen kaybér prédmétlarda maxsus éşlengen kéçkéne géne tişék. II Totkınnarnı küzetüv öçén térme kamérası işégéndegé kéçkéne tişék.

söyl. Tereze élgésé, tereze ramındagı bér élgé.

söyl. k. küzçe (2 meg.). Berengé küzé. II Bereñgénéñ küzçelerén kisép alıp ezérlengen orlık.

gadi s. Komarlı karta yanında kartadagı bilgélernén otuv öçénokirek bulgan sanı, derecesé; égérmé bér, oçko.

irk. küzém. k. kuzalmam.

söyl. küzde. „Yaktı", „karañgı" kébék süzlerden soñ kilép, „vakıtta", „vakıtında" digen megne-né béldére.

rev. meg. çıg. kiléş form. söyl. küzénnen. Méldéreme, tügélérlék derecede (tulıp).

rev. meg. yün. kiléş form. söyl. küzge. Karap toruga, çitten Karaganda, tışkı küréñéşé yagınnan.

beyl. funk. u.-vak. kiléş form. söyl. küzénde. Aldında, küz aldında.

KÜ'ZALLAV^. 1. maxé. Élék kiçérgen, baştan ütkergen nerselerné anda, xetérde yañadan barlıkka kitérüv, küz aldına kitérüv.

2. Nersené de bulsa bérkader añlav, töşénüv.

KUZALMAM i. irk. Kémge de bulsa irkelep eytéle torgan, „canım", „begrém", „söyékléma megneséndegé mérecegat süzé.

KÜZ-BAŞ: küz-baş aluv — nindi de bulsa bér xelden soñ tormış bérkader caylanuv, retke salınuv turında.

KÜZGE-BAŞKA: küzge-başka kürénmev — kém bélen de bulsa oçraşmav, kémnén de bulsa kürénmevé, kilmevé turında.

KÜZGE-KÜZ rev. İkevden-ikev géne; başka kéşéler bulmaganda, başkalar yuk çakta.

KÜZDEY: küzdey itüv (tutıruv, tuluv) — méldéreme itép tutıruv, méldéreme tuluv.

KÜZÉGÜV f. 1. Xorafat karaşlar buyınça: yenesé, bérer kéşé karaşınıñ, küzénéñ magik teesiré neti-cesénde avıruv, bexétsézlék barlıkka kilüv.

2. küç. iron. Maktagannan soñ nersenén de bulsa naçarlanuvı turında eytéle.

KÜZÉKTÉRÜ f. 1. Xorafat karaşlar buyınça: yenesé, küznéñ, karaşnıñ magik teesiré bélen avıruv (çir), bexétsézlék barlıkka kitérüv, zarar itüv.

2. küç. iron. Bérer nersenén maktagannan soñ naçarlanuvı turında.

KÜZÉLDÉRÉK i. dial. k. küzlék (2 meg.).

KÜZİKMEK i. maxé. 1. Téçé kamırdan yuka itép ceyép, tabada péşérélgen aşamlık.

2. k. kıstıbıy (1 meg.).

KÜZ-KOLAK: küz-kolak buluv — kémné yaki nersené de bulsa küzetüv astında totuv, kémnéñ yaki nersenén de bulsa éş-xereketlerén küzetép, tikşérép toruv.

KÜZ-KÜZ s. Tügerek-tügerek, küz kébék tügerek (bérer nersede bulganbizek h. b. turında).

KÜZLÉ: küzlé büken (bagana) gadi s.—éşke katnaşmıyça karap torgan yeise éşke küñél birmiçe éşlegen kéşé turında. // Küzlé sukır — nersené de bulsa anlamagan, töşénmegen yeise nadan kéşé turında.

KÜZLÉ-BAŞLI: küzlé-başlı buluv — éylenüv, gaile koruv; xatınlı buluv yeise kiyevge çıgu, irlé buluv. // Küzlé-başlı itüv — éylendérüv, xatınlı itüv; kiyevge birüv, irlé itüv.

KÜZLÉK i. 1. Küznéñ kürüv seleténde kimçélékler bulganda yeise küzné kéçlé yaktılıktan, zararlanudan saklav öçén küzge kiyéle torgan iké pıyaladan gıybaret optik esbap.

brkek atka çitke kararga komaçavlav öçén yégende maxsus éşlengen kaplavıç.

küç. Kémge yaki nersege de bulsa bilgélé bér karaş, uñay yaki tiyékeré ménesebet (kübrek çıgış hem siregrek urın-vakıt kiléşénde kullanıla).