
- •1.Менеджменттің мәні, мазмұны, мақсаты және міндеттері
- •2. Жүйелердің негізгі түсініктері. Ашық және жабық жүйелер
- •3. Басқарушы және басқару жүйесі. Сыртқы және ішкі орталар
- •4. Менеджмент мектептерінің даму кезеңдері және түрлері. Менеджер және оның іс-әрекетінің бағыты. Менеджерге қойылатын талаптар.
- •5. Әртүрлі бағыттағы мектептердің қосқан үлесі. Ғылыми басқару мектебі мен басқарудың классикалық мектептерінің қараған мәселелері
- •7. Басқару үдерісінің түсінігі. Басқару үдерісінің мазмұны және негізгі сипаттамалары. Басқару үдерісінің типтері
- •8. Ұйымдастыру негіздері. Ұйымдық құрылым құрудағы әртүрлі көзқарастар. Ұйымдық құрылымға қойылатын талаптар
- •9. Мотивацияның маңызды теориясы
- •10. Ұйымның сызықтық және функционалдық құрылымы. Олардың артықшылықтары мен кемшіліктері
- •11. Ұйымға сыртқы ортадан тікелей әсер ететін факторлар
- •12. Ұйымға сыртқы ортадан жанама әсер ететін факторлар
- •13. Басқару шешімінің мәні, қасиеті және рөлі. Шешімдер жіктелуі. Шешімдерді шығару және қабылдау технологиясы
- •14. Ұйым түсінігі және түрлері. Олардың басты сипаттамалары
- •1. Бақылаудың табиғаты мен мақсаты. Бақылау типтері. Бақылау үдерісі. Тиімді бақылау сипаттамасы
- •3. Басшылық ұғымның түсінігі. Басқару тәсілдері. Гренг пен Рейвеннің жіктеуі бойынша биліктің 5 түрі
- •4. Басқару еңбегін бөлісу. Басшылық стилінің үш түрі. Билік беру өнері.
- •5. Басқарудағы коммуникацияның рөлі және оның түрлері. Коммуникация үдерісі қарым-қатынас кедергісі және оны жою әдістері. Вербалсыз қатынас құралдары
- •7. Стрестің (шиеленісудің) табиғаты мен себептері
- •8. Ұйым туралы түсінік. Ресми және бейресми ұйымдар
- •9. Билік пен ықпалдылықтың формалары. Билік пен лидерлік саласындағы зерттеушілер Френч және Рейвеннің жіктеулері бойынша биліктің 5 негізгі формасы
- •10. Жоспар түрлері. Бизнес-жоспар туралы түсінік, мақсаты және мәні
- •11. Өкілеттілікті делегирлеу. Жауапкершілік. Сызықтық өкілеттіліктер
- •12. Мотивацияның мазмұндық теориялары. Мак Клеландтың қажеттіліктер теориясы
- •13. Мотивацияның процессуалды теориялары. В.Врумның күту теориясы
- •14. Басқару стилі: автократиялық, демократиялық және либералды
- •15.Көшбасшылық. Көшбасшылыққа қолданылатын тәсілдер
- •1.Жағдайды талдау. Басқару ғылым ба әлде өнер ме?
- •2. Роза Райхман кәсіпкер ме алде менеджер ме?
- •3. «Дельфа» тәсілімен «Пікір жинау» тәсілінің бір-бірінен айырмашылығын талдаңыз
- •4. А.Маслоу бойынша қажеттілік иерархиясының cұлбасын сызып талдаңыз.
- •5.Сызықтық құрылымның сұлбасын сызыңыз
- •6. Қызметтік (басқарушы ) құрылымның сұлбасын сызыңдар
- •7.Басшының өсу жолындағы кедергі болатын 5 себепті талдаңыз.
- •8.Басқару деңгейлерінің сұлбасын сызыңыз.
- •9.Менеджердің жұмыс уақытын пайдалану құрылымын талдап сұлбасын сызыңыз.
- •10. Жағдайды талдау. Қызметкерлердің біреуі сізге жиі өте маңызды емес шағымдармен келеді. Бұл жағдайда сіз не істеуіңіз керек?
- •11. Жағдайды талдау. Менің көп уақытым қоластымдағы қызметкерлердің жұмысын бақылаумен кетеді. Қалай ойлайсыз солай істеуім қажет пе? Әлде бұл уақытты бекер кетіру ме?
- •13.Жағдайды талдау. Жеке тұлғалар арасындағы қайшылық пен топ аралық қайшылықтарды мысал келтіріп талдаңыз.
- •Қайшылық үдерісінің моделін сызып талдаңыз
- •Жанама экономикалық ынталандыру әдістерімен ақшалай емес ынталандыру әдістерін бір-бірімен салыстырып нақты мысалдар келтіріңіз
- •16. Г.Форттың неліктен күндік еңбек ақыны 5 долларға көтеріп, жұмыс күннің ұзақтығын он сағаттан сегіз сағатқа төмендетті. Г.Форттың көздеген мақсаты не еді?
- •17.Стратегиялық жоспарлау үдерісінің сұлбасын сызыңыз нақты мысал келтіріп талдаңыз.
- •18. Ұйымның ашық жүйесінің сұлбасын сызып нақты мысал келтіріңіз.
- •19) Функционалдық ұйым сұлбасын сызыңыз.
- •20) «Дельфа» тәсілімен морфологиялық тәсіл арасындағы айырмашылықты нақты мысал келтіріп талдаңыз.
- •24. «Рахат» кондитерлікфабрикасын swot-талдау
- •25.Сусындар өндіруші «Coca-Cola» компаниясының қызметіне swot-талдау жасаңыз.
- •2.Әлсіз жақтары:
- •3.Мүмкіндіктері:
- •4.Қауіптері:
- •26.Сүт тағамдарын өндіретін «Фудмастер» компаниясының қызметіне swot-талдау жасаңыз
- •2.Әлсіз жақтары:
- •3.Мүмкіндіктері:
- •4.Қауіптері:
- •27.«Казпочта» компаниясының миссиясын тұжырымдап, бкг матрицасы бойынша орнын анықтап, қажетті стратегиялық баламанының қолданылуын негіздеңіз.
- •28. «Агропродукт» сүт өнімдер компаниясының миссиясын тұжырымдап, бкг матрицасы бойынша орнын анықтап, қажетті стратегиялық баламанының қолданылуын негіздеңіз.
- •30. Мотивацияның қай теориялары адамның мінез-құлқына, оның қабылдау мен сезіміне негізделген? Тәжірибелік мысал келтіре отырып, осы теорияларға толық сипаттама беріңіз.
11. Жағдайды талдау. Менің көп уақытым қоластымдағы қызметкерлердің жұмысын бақылаумен кетеді. Қалай ойлайсыз солай істеуім қажет пе? Әлде бұл уақытты бекер кетіру ме?
Басқару процесі әрқашан сәтті бола бермеуі мүмкін. Жоспар да ойлағандай орындала бермейді. Адамдар да өзіне қатысты құқықтар мен міндеттерді қабылдай бермейді. Басшылар адамдарға қойылған мақсатты әрдайым дәлелдеп, түсіндіре алмауы мүмкін.
Ұйымдастыру қоршаған орта жағдайының өзгеруіне қарай бейімделуі тиіс. Ұйым басшысы өзінің алдына қойған мақсатына жеткенін анықтауы үшін өз қатесін және қызметшілерінің қатесін байқауы үшін бақылау қажет. Бақылау ұйымды да, қызметкерлерді де шығыннан алдын ала қорғауы тиіс.
Бақылау қызметі өндіріс процесінің нақты барысын ұдайы бақылаудан, талдаудан, бағалаудан және басқарудың келесі циклінде қажетті іс әрекеттерді айқындау мақсатында оны белгіленген бағдарлама бойынша салыстырудан тұрады.
Бақылау – бұл ұйымның өз мақсатына жетуін қамтамасыз ету процесі. Бақылау бұл қолда не барын және де не болу керектігін ұдайы салыстыру.
Басшылар бақылау қызметін мақсат пен міндетті айқындап, ұйымды құрған сәттен бас тап қолға ала бастайды. Ұйымның қалыпты жұмыс істеуі үшін бақылаудың маңызы зор. Бақылау болмаған жерде берекесіздік етек алады, кез келген топтың қызметін біріктіру мүмкін болмайды. Бақылау - ұйымның өмір сүруінің негізгі элементі болып саналады. Бақылаудың қажеттілігі, дүдамалдықтан, көмескі жәйттардан туындайды.
12.Хоторн экспериментінің басқару теориясына қосқан үлесі.
1924 жылы қарашада Иллинойс штаты, Чичеро қаласында «Вестерн Электрик» компаниясына тиесілі Хоторн заводында бір топ зерттеушілер эксперимент жүргізе бастады. Бұл экспериментті жүргізудегі басты мақсат жұмыс барысындағы физикалық шарттар мен еңбек өнімділігі арасындағы тәуелділікті анықтау болатын. Бұл эксперимент «ғылыми басқару» теориясының логикалық дамуы ретінде қарастырылды, сонымен қатар бұл тәжірибе басқару ғылымында «адамдар арасындағы қарым қатынас» теориясының қалыптасуына септігін тигізді.
Хоторн эксперименті қызметкерлермен қолайлы қарым-қатынас орнату керек екендігін дәлелдеді. Хоторн зерттеулерінде ұйымдасқан түрде ықпал етудің жетілдірілуіне бірінші рет ғылыми түрде адам мінез құлық қолданылды. Бұл зерттеу тұтынушылардың экономикалық қажеттіліктерін ғана емес, олардың әлеуметтік қажеттіліктерін де қарастырды. Жұмысшылардың әр біреуін әлеуметтік жеке тұлға ретінде қарастырған. Хоторн экспериментіне сүйене отырып Скотт және Митчел былай деп жазды: Бұл ғалымдар классикалық теорияда жақсы жоспарланған ұйымның өзіндеде жүріс тұрысы ұйым мақсатына сәйкес келмейтін шағын топтар мен жекелеген тұлғалар қалыптасатынын дәлелдеді. Әрине Хоторн экспериментінің де кемшіліктерін айтуға болады, алайда біз Хоторн экспериментінің арқасында еңбек коллективінде кездесетін ресми және биресми ұйымдардың пайда болуы мүмкіндігін білеміз.
Хоторн экспериментінің маңызы:
Хоторн эксперименті басқару ғылымында ғылыми жаңалықтардың ашылуының алғышартын жасады, мыс. тәртіп факторларының маңыздылығы; қазіргі кезде Хоторн эффекті деп аталатын басқарушымен арадағы қарым қатынас және т.б.;
Хоторн экспериментін жүргізу нәтижесінде кез келген ұйымдағы еңбек өнімділігінің артуына қызметкерлер арасындағы қарым қатынас әсер ететіні дәлелденді;