- •1. Мэта, задачы, змест курса «Гiсторыя культуры Беларусi».
- •2. Перыядызацыя курса «Гiсторыя культуры Беларуси». Гiстарычныя ўмовы развiцця культуры Беларусi ў розныя эпохi.
- •3. Культура беларускіх земляў у эпоху першабытнага мастацтва: матэрыяльная культура.
- •4. Культура беларускіх земляў у эпоху першабытнага мастацтва: дахрысціянскія вераванні.
- •5. Культура беларускiх земляў у IX – XIII стст.: дойлiдства, манументальны жывапiс.
- •6. Культура беларускіх земляў у IX-xiiIст.: дэкаратыўна-прыкладное мастацтва.
- •7. Культура беларускiх земляў у IX – XIII стст.: пiсьменства, літаратура.
- •8. Рэлiгiйна-асветнiцкая дзейнасць Кiрылы Тураўскага, Ефрасiннi Полацкай, Клiмента Смаляцiча.
- •9. Горадабудаўніцтва на беларускіх землях (другая палова xyii – XVIII стст.).
- •10. Ваеннае дойлідства на Беларусі (xiy – першая палова xyii стст.).
- •11. Прыватнаўласніцкія рэзідэнцыі
- •12. Мастацкiя стылi ў архiтэктуры Беларусi: раманскi стыль, беларуская готыка абарончых I культавых збудаванняў.
- •13. Іканапіс Беларусі.
- •14. Францыск Скарына I яго дзейнасць.
- •15. Выдатныя дзеячы эпохi Адраджэння на Беларусi.
- •16. Культура рукапіснай кнігі на Беларусі.
- •17. Узнiкненне I развiццё кнiгадрукавання на Беларусi (xyi – xyiii стст.).
- •18. Замак у Мiры: гiсторыя ўзнiкнення I пераўтварэння ў княжацкую рэзiдэнцыю.
- •19. Манументальны жывапic на Беларусi (xiy – xyiii стст.).
- •21. Развiццё мiнiяцюры I кнiжнай графiкi (па xyiii ст.). Гравюры ф. Скарыны. Вiленская I Куцеiнская школы гравюры.
- •22. Дэкаратыўна-прыкладное мастацтва Беларусi (xiy – xyiii стст.): мастацкае шкло, мастацкая апрацоўка металу.
- •23. Дэкаратыўна-прыкладное мастацтва Беларусi (xiy – xyiii стст.): ткацтва, вышыўка, дываны, шпалеры. Слуцкiя паясы.
- •24. Дэкаратыўна-прыкладное мастацтва Беларусi (xiy – xyiii стст.): разьба па дрэве, выраб дэкаратыўнай кафлi.
- •25. Развiццё адукацыi на беларускiх землях (xiy – сяр. Xyii ст).
- •26. Развiццё адукацыi і літаратуры на беларускiх землях у складзе Рэчы Паспалiтай.
- •27. Культура Беларусі ў XIV – першай палове XVII ст.: літаратура.
- •28. Школьны I прыгонны тэатры на Беларусi.
- •29. Барока I ракако ў архiтэктуры Беларусi.
- •30. Нясвiжскi палацава-замкавы комплекс.
- •31. Музычнае мастацтва Беларусi (па xyiii ст.).
- •32. Класiцызм у архiтэктуры Беларусi.
- •33. Развiццё сiстэмы адукацыi на Беларусi (XIX – пачатак XX ст.).
- •34. Развiццё навуковага беларусазнаўства (XIX – пачатак XX ст.).
- •35. Развiццё лiтаратуры на Беларусi: ад рамантызму праз сентыменталiзм да рэалiзму. Асаблiвасцi беларускай лiтаратуры нашанiваўскага перыяду.
- •36. Музычнае мастацтва Беларусi (XIX – пачатак XX ст.).
- •37. Прафесiйны тэатр на Беларусi (XIX – пачатак XX ст.).
- •38. Архiтэктура Гомеля (канец xyiii – пачатак XX ст.).
- •39. Горадабудаўніцтва на Беларусі ў XIX – пачатку XX ст.
- •40. Эклектыка I мадэрн у архiтэктуры Беларусi.
- •41. Дэкаратыўна-прыкладное мастацтва Беларусі (XIX — пачатак XX ст.).
- •42. Станковы жывапic Беларусi (XIX – пачатак XX ст.).
- •43. Палiтыка беларусiзацыi ў культурным жыццi насельніцтва бсср.
- •44. Дзейнасць Инстытута беларускай культуры. Навука і адукацыя ў бсср (1920-ыя – 1930-ыя гг.).
- •45. Беларуская лiтаратура I драматургiя ў 1920-ыя – пачатку 1940-х гг.
- •46. Жывапic I графiка ў бсср (1920-ыя - пачатак 1940-х гг.).
- •47. Тэатральнае жыццё у бсср (1920-ыя - пачатак 1940-х гг.).
- •48. Музычная культура ў бсср (1920-ыя - пачатак 1940-х гг.).
- •49. Развiццё архiтэктуры ў бсср (1920-ыя - пачатак 1940-х гг.). Канструктывiзм I функцыяналiзм.
- •50. Культура Заходняй Беларусi (1921 – 1939 гг.).
- •51. Зараджэнне I развiццё беларускай кiнематаграфii ў даваенны перыяд.
- •52. Беларуская культура ў гады Вялiкай Айчыннай вайны.
- •53. Адукацыя ў бсср (другая палова XX ст. – 1991 г.) I на сучасным этапе.
- •54. Навуковае жыццё ў бсср (другая палова XX – пачатак XXI ст.). Развіццё гістарычнай навукі.
- •55. Архiтэктура бсср: другая палова 1940-х гг. – 1991 г.
- •56. Музычнае мастацтва бсср: другая палова 1940-х – 1991 г.
- •57. Тэатральнае мастацтва бсср: другая палова 1940-х – 1991 г.
- •58. Лiтаратурнае жыццё ў бсср: другая палова 1940-х – 1991 г.
- •59. Развiццё кинематаграфii ў бсср: другая палова 1940-х – 1991 г.
- •60. Жывапiс I графiка ў бсср: другая палова 1940-х – 1991 г.
- •61. Скульптура ў бсср: другая палова 1940-х – 1991 г.
- •62. Музеi Беларусi ў XX – пачатку XXI ст
- •63. Мастацтва кiно I смi (канец XX – пачатак XXI ст.).
- •64. Архiтэктура сучаснай Беларусi.
- •65. Сучасная беларуская лiтаратура (канец XX – пачатак XXI ст.).
- •66. Выяўленчае мастацтва Беларусi на сучасным этапе.
- •67. Музычна-тэатральнае жыццё Беларусi на сучасным этапе.
- •68. Культурнае жыццё Гомеля ў савецкi перыяд I на сучасным этапе.
- •69. Тэатральныя, музычныя і кінафестывалі на Беларусі. Святочная культура сучаснай Беларусі.
33. Развiццё сiстэмы адукацыi на Беларусi (XIX – пачатак XX ст.).
У першы гады XIX стагоддзя ў Расійскай імперыі была праведзена рэформа сістэмы адукацыі, навучанне было падзелена на тры прыступкі: вышэйшае, сярэдняе і пачатковае.Створанае Міністэрства народнай асветы (1802 г.) цэнтралізавала дзяржаўнае кіраўніцтва школай. У кожным губернскім горадзе стваралася гімназія, у павятовым горадзе – павятовае вучылішча. Пры кожным царкоўным прыходзе – царкоўнапрыходскія вучылішча, у якія прымаліся дзеці “ўсялякага стану” без розніцы “полу і год”. Прадугледжвалася пераемная сувязь паміж школамі розных ступеняў. Асноўным асяродкам навукі і адукацыі Беларусі ў першай трэці XIX ст. быў Віленскі ўніверсітэт, з 1803 г. – Імператарскі. Адначасова ён з’яўляўся вучэбным і адміністрацыйным цэнтрам навучальнай акругі. Ён не толькі ажыццяўляў кантроль за работай школ, але яго выкладчыкі прымалі ўдзел у складанні праграм навучання, у напісанні падручнікаў. Падзеі 1820-30 гг. прывялі да ліквідацыі Віленскай навучальнай акругі, закрыцця ўніверсітэта, ўнеслі істотныя змены ў сістэму асветы Беларусі. Пераемнасць навучання была парушана. Выпускнікам Віленскага ўніверсітэта, як удзельнікам рэвалюцыйных падзей, забаранялася выкладаць у мясцовых школах. Настаўніцкія кадры для Беларусі рыхтаваліся Пецярбургскім педагагічным інстытутам і створанай у 1834 г. Віцебскай настаўніцкай семінарыяй. 1836 Горы-Горыцки земл. инстытут
На Беларусі правядзенне Адукацыйнай рэформы 1864 года супала з пераадоленнем наступстваў паўстання 1863 года, у якім актыўны ўдзел узялі навучэнцы Горы-Горацкага земляробчага інстытута і сярэдніх навучальных устаноў. Гэта абумовіла асаблівасці рэфармавання адукацыі на Беларусі. Так, у 1864 г. быў зачынены земляробчы інстытут – апошняя вышэйшая навучальная ўстанова на Беларусі часоў імперыі. З гэтага часу вышэйшую адукацыю беларусы атрымлівалі за межамі Радзімы. Зачыняліся так сама некаторыя гімназіі – Навагрудская і Свіслацкая. Забаранялася выкладанне на польскай і беларускай мовах. Пачатковых школ было вельмі мала. Таму абвешчаныя прынцыпы рэформы – усесаслоўнасць, свецкасць, даступнасць, пераемнасць адукацыі, на Беларусі не дзейнічалі. На Беларусі не была праведзена Земская рэформа – таму не існавалі земскія пачатковыя школы для сялянскіх дзетак. А царкоўна-прыхадскія школы былі пастаўлены пад нагляд паліцыі і праваслаўнай царквы, а не міністэрства адукацыі. Сярэднюю адукацыю атрымлівалі ў павятовых вучылішчах (няпоўную) ці гімназіях, але навучанне там было платным і для большасці жыхароў з гэтай нагоды недаступным. Да тагож, у 1887 годзе з’явіўся ўказ “Аб кухарчыных дзецях”, згодна з якім у гімназіі недапушчаліся дзеці прыслугі. Асобнымі ўказамі ўводзіўся цэнз на навучанне ў гімназіях і вну для асоб яўрэйскага паходжання. З гэтай нагоды на Беларусі заставаўся высокі ўзровень непісменнасці.
Змены ў сістэме адукацыі Беларусі прывялі да ўстойлівага росту колькасці навучальных устаноў на працягу другой паловы ХІХ – пачатку ХХ ст. Калі ў канцы 50-х – пачатку 60-х гг. ХІХ ст. ва ўсіх навучальных установах Беларусі навучалася прыкладна 16,5 тыс. чалавек (0,5 % усяго насельніцтва), то ў 1900 г. у Віленскай навучальнай акрузе было 248 тыс. навучэнцаў, а ў 1914 г. іх лічба дасягнула 490 тыс. чалавек.