15. Warunki wymiany społecznej (Blau)

1. Zasada racjonalności- Im więcej korzyści oczekują ludzie od siebie nawzajem wykonując określone czynności, tym bardziej prawdopodobne, że będą oni wykorzystywać czynności tego rodzaju.

2. Zasada wzajemności

a) Im częściej ludzie wymieniają wzajemne nagrody, tym bardziej prawdopodobne, że pojawią się obopólne obowiązki, które będą kierować dalszymi wymianami.

b) Im bardziej naruszane są wzajemne obowiązki w stosunku wymiany, tym częściej pokrzywdzeni będą skłonni stosować sankcje negatywne wobec partnerów wymiany naruszających normę wzajemności.

3. Zasady sprawiedliwości

a) Im bardziej ustabilizowane są stosunki wymiany, tym bardziej prawdopodobne, że będą rządzone normami „wymiany sprawiedliwej”

b) W im mniejszym stopniu realizuje się w wymianie normy sprawiedliwości, tym częściej pokrzywdzeni będą skłonni stosować sankcje negatywne wobec uczestników wymiany naruszających normy.

4. Zasada użyteczności krańcowej: Im więcej oczekiwanych nagród jednostka uzyskuje w wyniku określonej czynności, tym mniej wartościowa jest ta czynność i tym mniej prawdopodobne będzie jej podjęcie.

5. Zasada nierównowagi Im bardziej ustabilizowane i zrównoważone SA określonego rodzaju stosunki wymiany między jednostkami, tym bardziej prawdopodobne, że inne stosunki wymiany stana się niezrównoważone i niestabilne.

16. Typy nagród w ramach wymiany społecznej (Blau)

Ogólne typy nagród : pieniądze, akceptacja społeczna, szacunek i poważanie, uległość.

17. Pojęcie więzi społecznej (Rybicki)

więź społeczna objawia się w dwóch płaszczyznach. Jedną stanowią dające się rzeczowo określić wspólności i związki między ludźmi: wspólności i związki krwi, pochodzenia i terytorium, język, kultury w różnych jej dziedzinach, i także organizacji zbiorowego życia. Drugą płaszczyznę stanowią stany i akty świadomości: poczucie szczególnej łączności z drugimi ludźmi czy wzajemnej z nimi zależności, i manifestacje tego uczucia w postawach, zachowaniach, działaniach czy to indywidualnych, czy zbiorowych. Przez więź społeczną rozumie się ogół stosunków społecznych wiążących członków w danym zbiorze ludzi oraz postaw członków tego zbioru do grupy jako całości. Członkowie mogą być ze sobą związani, uzależnieni i podejmować interakcje (np. świadczenia w rodzinie), ale odnosić się do rodziny lub do jej członków negatywnie czy nawet wrogo (zbuntowany członek grupy).

18. Rodzaje więzi społecznych (Rybicki)

- naturalne (wspólne pochodzenie, pokrewieństwo) Dziecko, przychodząc na świat w rodzinie, wchodzi najpierw w związki z rodzicami, rodzeństwem, innymi ludźmi, w związki, które wyznacza mu jego środowisko rodzinne. Stopniowo staje się uczestnikiem innych grup i społeczności, które wyznacza mu szersze środowisko rodzime, i w ramach zespala się z innymi ludźmi. - zrzeszeniowe (w wyniku dobrowolnego zrzeszania się ludzi) powstaje przez procesy dobrowolnego zrzeszania się ludzi. W czystej postaci więź ta występowała w gildiach, cechach i innych korporacjach miejskich. - stanowione (narzucone przez społeczeństwo) - którą ściślej trzeba by określić jako więź wynikającą bezpośrednio lub pośrednio ze stanowienia społecznego. Ogólnie, więź stanowiona pojawia się tam, gdzie w zbiorowościach ludzkich występują narzucone im podziały społeczne: podziały narzucone siłą lub prawem, lub połączeniem siły i prawa. Jest to więź, jaka zaspala ludzi, którzy są niejednokrotnie zupełnie sobie obcy.

19. Na czym polega proces rozpadu więzi społecznych (Rybicki) Procesy rozpadu czy zaniku więzi społecznych dokonywały się wielokrotnie i najczęściej łączyły się z rozkładem lub zanikiem określonych grup i społeczności. Czynnikiem, który może mieć szczególne znaczenie dla procesów dezintegracji społecznej, są konflikty między grupami i społecznościami. Spory, rywalizacje, konflikty należą do życia grupowego i same przez się nie uchylają jeszcze łączącej grupę więzi. Jednakże istnieje pewien próg niebezpieczny dla jedności grupy czy społeczności. Próg ten zostaje przekroczony, gdy nasilenie przeciwieństw staje się większe od elementów.

Pozostaje jedna postać zjawisk, która przedstawia zanik więzi społecznej najdalej posunięty. Tą postacią nie jest wrogość i nie jest walka. Jest nią obojętność jednych ludzi wobec drugich.