
- •Studium przypadku działalności lobbingowej. Ogólna struktura analizy oraz przykłady zastosowań I propozycje tematyczne prac zaliczeniowych
- •Studium przypadku: kampania o zachowanie odrębności administracyjnej województwa opolskiego
- •Inicjatorzy I wykonawcy
- •Finansowanie (wsparcie materialne)
- •Metody, techniki, środki zastosowane w kampanii
Finansowanie (wsparcie materialne)
zasoby lokalnych organów władzy na szczeblu gmin, powiatów i województwa
środki i aktywność organizacji pozarządowych, zaangażowanie lokalnych mediów i różnych środowisk społecznych
Metody, techniki, środki zastosowane w kampanii
utworzenie OKOOP jako środka koordynującego kampanię
przyjęcie dokumentów programowych
stworzenie i wykorzystywanie symboli mających na celu łatwą identyfikację regionu (flaga, wstążki, hymn, hasło „Nie ma ojczyzny bez Opolszczyzny”, odwoływanie się do słowa Heimat)
organizacja masowych protestów i demonstracji
wysyłanie petycji do premiera, ministrów, pełnomocnika rządu do spraw reform ustrojowych państwa
koncert w Filharmonii Opolskiej z udziałem znanych postaci ze świata kultury Opolszczyzny (m.in. Paweł Kukiz i zespół „Piersi” oraz Kasia Kasperska – zwyciężczyni programu „Szansa na sukces”)
zdobycie poparcia znanych i wpływowych osób (politycy, środowiska opiniotwórcze)
wysyłanie do osób ze sfer rządowych i parlamentarnych wielkanocnych kartek świątecznych, przypominających o odrębności kulturowej Opolszczyzny
kampania informacyjna w prasie i telewizji (np. specjalne wydanie „Nowej Trybuny Opolskiej”)
współpraca z innymi protestującymi regionami (Bydgoszcz, Toruń, Kielce, Częstochowa)
Rezultaty
Kampania zakończyła się pełnym sukcesem, którym było zachowanie województwa opolskiego, co znalazło oficjalny wyraz w zapisach ustawy z dnia 24 lipca 1998 roku o wprowadzeniu trójstopniowego podziału terytorium państwa.
Główne przyczyny sukcesu
Duża determinacja wykazana przez władze i społeczeństwo Opolszczyzny. Znaczenie województwa także w wymiarze międzynarodowym: likwidacja jego odrębności mogłaby być interpretowana jako działanie na niekorzyść mniejszości niemieckiej.
Przykładowe propozycje zagadnień do analizy studiów przypadku kampanii lobbingowych2
Zdobycie Oscara przez Andrzeja Wajdę za całokształt twórczości filmowej w 2000 r.
Pozyskanie inwestora zagranicznego dla dużego projektu inwestycyjnego (np. fabryki Opla w Gliwicach, Daewoo w FSO na Żeraniu)
Kampanie lobbingowe organizacji pozarządowych wobec propozycji rozwiązań legislacyjnych rządu (jak kampania Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych na rzecz odstąpienia przez rząd od zmian w przepisach podatkowych dotyczących używania samochodów w firmach, kampania organizacji wydawców i księgarzy przeciwko propozycjom rządu zwiększenia stawki VAT na publikacje książkowe)
Wybrane kampanie polskiego lobby rolniczego w Polsce bądź instytucjach Unii Europejskiej (np. ustawa o biopaliwach, dopłaty do paliwa dla rolników, działania Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych na forum COPA – Komitetu Organizacji Zawodowych Rolników UE)
Kampanie organizacji ekologicznych (np. wprowadzenie ustawy o ochronie zwierząt, protesty przeciwko budowie zapory wodnej w Czorsztynie, budowie autostrad czy wprowadzaniu na rynek żywności modyfikowanej genetycznie)
Lobbing kobiet lub/i organizacji kobiecych (m.in. kampanie w sprawie ustawodawstwa antyaborcyjnego, polskie odpowiedniki ruchów pro-choice i pro-life, działania na rzecz równego statusu kobiet i mężczyzn, świadczeń alimentacyjnych)
Kampanie lokalne i samorządowe (jak działania na rzecz zachowania województwa kieleckiego w 1998 r., obecne próby powołania województwa środkowo-pomorskiego, zmiany kształtu terytorialnego powiatu, przyłączenia wybranej jednostki administracji lokalnej do innego województwa, działania przeciwko budowie spalarni śmieci, lokalizacji ośrodków pomocy społecznej dla chorych na AIDS czy budowie masztów radiowych, dróg i obwodnic, blokowanie lokalnych inwestycji – „Złote Tarasy” etc.)
Kampanie związków zawodowych (np. wstrzymanie prywatyzacji elektrowni „Dolna Odra”, wpływ na prywatyzację Huty Częstochowa, rozwiązania legislacyjne dotyczące świadczeń socjalnych – emerytury pomostowe, odprawy itd. w branży górnictwa węglowego)
Działania branżowych grup interesów ekonomicznych (preferencyjne traktowanie niektórych grup producentów w sferze podatków, kampanie drobnych kupców i handlowców przeciwko ekspansji hipermarketów)
Lobbing wielkich korporacji zagranicznych lub międzynarodowych w Polsce (firmy farmaceutyczne, duże sieci handlowe, prywatyzacje największych przedsiębiorstw przemysłowych i banków z udziałem inwestorów zagranicznych, propozycje ograniczenia akcji kredytowej w walutach obcych)
Lobbing w sferze stosunków międzynarodowych na przecięciu polityki, dyplomacji i biznesu (wejście Polski do NATO i UE; kontrakt na samolot wielozadaniowy dla polskiej armii)
Lobbing w mediach (kampanie wskazujące na powiązania różnych ośrodków władzy politycznej lub gospodarczej z mediami, media jako część rozmaitych koalicji, także jako samodzielny aktor działań w strategicznych dziedzinach życia społecznego – przykład ujawniania praktyk korupcyjnych i wymuszanie dymisji urzędników i polityków, zaangażowanie w pracach nad ustawą medialną, „afera Rywina” itd.)
Działalność wyspecjalizowanych firm doradczych, konsultingowych, kancelarii prawnych, agencji public relations i lobbingowych (przykłady konkretnych kampanii)
1 Zembaczyński R., Nie ma Ojczyzny bez Opolszczyzny. Lobbing samorządowy – kampania obrony województwa opolskiego, „Decydent. Pismo lobbingowe”, czerwiec 2001
2 Wymienione propozycje mają na celu przede wszystkim stymulowanie własnych propozycji tematycznych uczestników zajęć i nie ograniczają możliwości zgłaszania innych zagadnień mogących być przedmiotem analizy przypadku kampanii lobbingowej. Decydując się na wybór zagadnienia warto uwzględnić kwestię dostępności materiałów określającą możliwości dogłębnej charakterystyki przedstawianego przypadku.