Вопрос 24

Удабрэнні і ўгнаенні – гэта мінеральныя солі і арганічныя рэчавы, якія ўтрымлеваюць неабходныя для раслін мінеральныя элементы і выкарыстоўваюцца для іх прадукцыйнасці.У прыродзе рост расліны магчымы таму, што ў біяцэнозе круцяцца гэтыя рэчавы. Дзякуючы дзейнасці мікраарганізмаў, жывел, раслін адбываецца гэты кругаварот. У лясаводстве, кветкаводстве немагчыма абыйсціся без удабрэнняў таму, што частку элементаў мы выносім, а той колькасці якая застаёца недастаткова для атрымання высокага ўраджаю (высокай прадукцыйнасці). Для атрымання высокага ўраджаю сельска-гаспадарчых культур і росту гэтага ўраджаю неабходна забяспечываць мінеральнае жыўлення.

Правілы мінеральнага жыўлення:

Удабрэнні ўносяцца з разлікам на тое, каб расліны былі забяспечаны усімі мінеральнымі элементамі. Гэта правіла вынікае з вядомых правілаў Лібліха (840 г):

Усе неабходныя для расліны элементы раўназначны і выключынне кожнага з іх вядзе да глыбоуай пакуты і гібелі раслінага арганізма;

Не адзін з неабходных элементаў не можа быць заменён іншым, нават блізкім па хімічны уласцівасцям элементам (K – Na, F – K).

Каб забаспечыць аптымальныя суадносіны паміж мінеральнымі элементамі ў пажыўнай сувязі, больш уносяць тых элементаў, якія больш спажываюца (збалансаванасць мінеральнага жыўлення). Гэта правіла вынікае з закона мініиума Лібіха.

“Мінімум” – велечыня ўраджаю вызначаная ўтрыманнем у глебе таго элемента, які знаходзіцца ў адносным мінімуме, павелечэння ўтрымання яго ў глебе будзе прыводзіць да ўзрастання ўраджаю прапарцыянальна дозе, да таго моманту, пакуль у мінімуме не акажыцца іншы элемент.

Гэты закон трансфарміраваўся ў абмежавальны закон (экалагачны).

Удабрэнні ўносяць у адпаведнасці з патрэбамі расліны і багаццем глебы. Гэта значыць, што існуюць нормы ўнясення ўдабрэнняў.

Удабрэнні ўносяць своечасова, у адпаведнасці з улікам крытычных і максімальных перыядаў расліны.

Унясення ўдабрэнняў павінна суправаджацца забеспячэнным іншых спрыяльных умоў для расліны, як аптымальнага воднага, тэмпературнага і светавога рэжыму.

У глебу абавязкова трэба ўносіць арганічныя ўдабрэнні (угнаенні), яны паступова аддаюць рэчавы (мінеральныя адразу аддаюць) з паступленням. Арганічныя ўдабрэнні паляпшаюць глебу, таму найбольш правільна, калі адразу ўнасіць арганічныя і мінеральныя удабрэнні.

Прыём угнаенняў:

Асноўныя ўдабрэнні ( да пасеўныя) – уносяцца ў восень, вясной.

Прыпасеўныя – уносяцца адначасова з пасевамі.

Вопрос 26

Паглынутыя клеткай іёны часткова звязаны з прадуктамі фотасінтэзу і ўтвараюць такім чынам прадукты першаснай асіміляцыі іёнаў (“паўфабрыкаты”). Яны, а таксама неадсарбаваных іёнаў пераносіцца па расліне, шляхі такіяж як і ў вады. Ад каранёвага валаска да сасудаў ксілемы ў радыяльным накірунку эндадэрмы. Яны пераадольваюць эндадэрму па пратапласту. Затым іёны загружаюцца ў сасуды ксілемы, утварае каранёвы ціск, а потым ідуць у самую малую жылку ліста. У лісце іёны зноў перамяшчаюцца па пратапластам плазмадэсмаў да кожнай клеткі. У лісцях рацягваецца далейіая асіміляцыя іёнаў. Таксама іёны пастаўляюцца ў кропкі роста. Але заўсёды ў расліне адкладываецца частка іёнаў у цытаплазмах клетак.

Пры недахопе мінеральных іёнаў расліна пачынае спажываць запас, а пры хранічным недахопе пачынае спажываць, здабываючы спажыўныя рэчывы ў старых органах на карысць маладых.Гэта назіраецца пераразмеркаванне мінеральных іёнаў у расліне (рэўтылізацыя).

Пры ёй адбываецца гідроліз складаных рэчываў да простых і транспартаванне іёнаў па флаэме да органаў спажывання. Да рэўталізацыі здольны не ўсе іёны, а толькі тыя якія маюць добры рух па расліне. Добрым рухам валодаюць N, P, K і часткова Mg. Не рэўталізуюцца S, Ca, Fe і ўсе мікраэлементы. Рэўталізацыя – гэта прыстасаванне расліны выкліканае хранічным недахопам гэтых элементаў. Рэўталізуюцца тыя элементы тыя элементы якіх больш. Пры гэтым старыя органы “хварэюць”ад недахопу і могуць адміраць. Перш за ўсё недахоп добрарухальных элементаў відаць на старым лісці. Недахоп дрэннарухальных элементаў праяўляецца на маладых органах. Некаторыя элементы маюць якасныя прыкметы. Пры недахопе фосфару лісты становяцца фіялетава-чырвонымі (але не восенню). З-за недахопу азоту назіраецца хлароз старога лісця.