29. Революция 1905-1907. Бел земли в условиях ускорения бурж моднрнизации (начXXв)

На пачатку ХХст. Расія апынулася перад непазбежнасцю рэвалюцыі бо нарасталі супярэчнасці паміж хуткім ростам капіталізму і перажыткамі прыгонніцтва Асаблівасці паліт. і эк. развіцця краіны патрабавалі глыбокіх рэформ.

На выражэнне інтэрэсаў рабочага класа і працоўнага сялянства прэтэндавалі РСДРП (бальшавікоў і меньшакоў), Бунд, эсэры, БСГ і іншыя сацыял-дэмакратычныя і леванародніцкія партыі і арганізацыі.

Пачаткам першай расійскай буржуазна-дэмакратычнай рэвалюцыі з’явіліся падзеі 9 студзеня 1905г. у Пуцярбургу, калі была расстраляна 140-тысячная дэманстрацыя.

У студзені-красавіку 1905г. адбыліся сялянскія выступленні,

Пад націскам рэвалюцыі 6 жніўня 1905г. Мікалай ІІ падпісаў маніфест аб увядзенні ў Расіі парламента – законарадчай Дзяржаўнай думы. Гэта была спроба аслабіць рэвалюц. рух і схіліць на свой бок ліберальую буржуазію. Але гэты манёўр царскіх улад праваліўся. У кастрычніку 1905 г. пачалася ўсеагульная паліт. стачка. 17 кастрычніка 1905г. цар падпісаў Маніфест аб абвяшчэнні дэмакратычных свабод, скліканні Дзяржаўнай думы з заканадаўчымі паўнамоцтвамі. Буржуазна-ліберальны лагер быў задаволены. Узнікаюць партыі кадэтаў і акцябрыстаў. Рэвалюцыйна-дэмакратычныя сілы працягвалі барацьбу.

9-18 снежня 1905 г. у Маскве адбылося ўзброенае паўстанне. Яно было падаўлена ўзброенымі сіламі. Рэвалюцыя пачала адступаць. Улады ўзялі палітычную сітуацію пад кантроль. У гэтых умовах "левы блок" пачаў распадацца.

Апошняй сумеснай акцыяй "левага блоку" стаў байкот выбараў у І Дзяржауную думу вясной 1906г. Аднак іх дзеянні былі непаслядоўнымі. Сарваць выбары ў I Дзяржаўную думу не ўдалося. Большасць месц у Думе заваявалі кадэты. Але склад Думы не задавальняў самадзяржаўе, і цар разагнаў дзве першыя думы. => паражэнне рэвалюцыі. Новы выбарчы закон у поўнай меры быў арыентаваны на памешчыкаў і буйную буржуазію. Думах складалі прадстаўнікі ўрадавых партый. Левыя партыі не былі прадстаўлены наогул, а дэпутаты з сялян падтрымлівалі правыя партыі.

З рэвалюц 1905-1907гг. пачаўся працэс пераўтварэння самадзяржаўя ў канстытуцыйную манархію, рух да парламентарызму. Нягледзячы на паражэнне рэвалюцыі і наступленне рэакцыі, поўнага вяртання да мінулага ўжо не магло быць.

Ідучы па сусветным шляху эканамічных пераўтварэнняў, расійскі капіталізм на рубяжы XIX-XXстст. уступіў у імперыялістычную стадыю. Расійская імперыя займала чацвёртае – пятае месца разам з Францыяй. Праўда, яна значна ўступала ЗША, Германіі і Англіі.

Эканоміка Беларусі, якая з’яўлялася часткай народна-гаспадарчага комплексу Расійскай імперыі, развівалася па тых жа эканамічных законах. Ішоў працэс канцэнтрацыі вытворчасці, выцяснення дробных прадпрыемстваў буйнымі капіталістычнымі фабрыкамі і заводамі

У пачатку XX ст. у прамысловасці Беларусі пачалі узнікаць манапа-лістычныя аб’яднанні

Эканамічны ўздым стварыў спрыяльныя ўмовы для замежных інвестыцый. Будавалися чыгунки. Капіталістычныя адносіны укараняюцца і ў с/г.,садзейнічала сталыпінская аграрная рэформа. Прычыны:невыраш аграрнага пытання,існаванне феад перажыткаў,рост сялянскага руху.Мэты:забеспячэнне развіцця капіталізму у с/г,стварыць з зямельных сялян сельскую буржуазію як апору для самадзяржаўя.Сродкі:разбурэнне сялянскай абшчыны, забеспячэнне права сялян на падзел зямлі, перасяленне малазямельных сялян у Сібір.

Асаблівасцю рэформы на Беларусі было і стварэнне тут земстваў.

У выніку рэформы заможная частка насельніцтва ў беларускай вёсцы павялічалася. Працэс развіцця капіталізму. Яна не была выканана ў поўнай меры аграрнае пытанне, не змагла прадухіліць абвастрэння сацыяльных супярэчнасцей у краіне.

В начале ХХст. Россия оказалась перед неизбежностью революции так как нарастали противоречия между быстрым ростом капитализма и пережитками крепостничества Особенности полит. и эк. развития страны требовали глубоких реформ.

На выражение интересах рабочего класса и трудового крестьянства претендовали РСДРП (большевиков и меньшаков), Бунд, эсеры, БСГ и другие социал-демократические и леванародницкия партии и организации.

Началом первой российской буржуазно-демократической революции явились события 9 января 1905г. в Пуцярбургу, когда было расстреляно 140-тысячная демонстрация.

В январе-апреле 1905г. произошли крестьянские выступления,

Под натиском революции 6 августа 1905г. Николай II подписал манифест о введении в России парламента - законарадчай Государственной думы. Это была попытка ослабить революция. движение и склонить на свою сторону либеральую буржуазию. Но этот маневр царских властей провалился. В октябре 1905 г. началась всеобщая полит. стачка. 17 октября 1905г. царь подписал Манифест о провозглашении демократических свобод, созыве Государственной думы с законодательными полномочиями. Буржуазно-либеральный лагерь был доволен. Возникают партии кадетов и октябристы. Революционно-демократические силы продолжали борьбу.

9-18 декабря 1905 г. в Москве произошло вооруженное восстание. Оно было подавлено вооруженными силами. Революция начала отступать. Власти взяли политическую ситуацию под контроль. В этих условиях "левый блок" начал распадаться.

Последней совместной акцией "левого блока" стал бойкот выборов в I государственную думу весной 1906г. Однако их действия были непоследовательными. Сорвать выборы в I Государственную думу не удалось. Большинство мест в Думе завоевали кадеты. Но состав Думы не удовлетворял самодержавие, и царь разогнал две первые думы. => Поражение революции. Новый избирательный закон в полной мере был ориентирован на помещиков и крупную буржуазию. Мыслей составляли представители правительственных партий. Левые партии не были представлены вообще, а депутаты из крестьян поддерживали правые партии.

С революция 1905-1907гг. начался процесс преобразования самодержавия в конституционную монархию, движение к парламентаризму. Несмотря на поражение революции и наступление реакции, полного возврата к прошлому уже не могло быть.

Идя по мировому пути экономических преобразований, российский капитализм на рубеже XIX-XXстст. вступил в империалистическую стадию. Российская империя занимала четвертое - пятое место вместе с Францией. Правда, она значительно уступала США, Германии и Англии.

Экономика Беларуси, которая являлась частью народно-хозяйственного комплекса Российской империи, развивалась по тем же экономическим законам. Шел процесс концентрации производства, вытеснения мелких предприятий крупными капиталистическими фабриками и заводами

В начале XX в. в промышленности Беларуси начали возникать манапа-листычныя объединения

Экономический подъем создал благоприятные условия для иностранных инвестиций. Будавалися чыгунки. Капиталистические отношения внедряются и в с / г., способствовало Столыпинская аграрная реформа. Причины: невыраш аграрного вопроса, существование феад пережитков, рост крестьянского руху.Мэты: обеспечение развития капитализма в с / х, создать из земельных крестьян сельскую буржуазию как опору для самадяржавя.Сродки: разрушение крестьянской общины, обеспечение права крестьян на разделение земли, переселение малоземельных крестьян в Сибирь.

Особенностью реформы на Беларуси было и создание здесь земств.

В результате реформы состоятельная часть населения в белорусском селе увеличилось. Процесс развития капитализма. Она не была выполнена в полной мере аграрное вопрос, не смогла предотвратить обострения социальных противоречий в стране.