Іі. Практикалық жұмыс

2.1 «Капитал мен резервтер» бөлімінің шоттары

5- «Капитал мен резервтер» бөлімінін шоттары капитал мен резервтерді есепке алута арналған. Капитал-бұл ұйымнын активтерінде оның барлық міндеттемелерін шегергеннен кейін қалатын үлес.

Берілген бөлім мынадай кіші бөлімдерді қамтиды:

5000-«Шығарылған капитал»,

5100-«Эммисиялық кіріс»,

5200-«Сатып алынған жеке меншік үлестік аспаптар»,

5300-«Резервтер»,

5400-«Бөлінбеген кіріс (жабылмаған залал)».

5000-«Шығарылған капитал» кіші бөлімі шығарылған капиталды есепке алуға арналған және шоттардың мынадай топтарын қамтиды:

5010-«Жарияланған капитал», мұнда акционерлік қоғамның төленген эмиссияланған қарапайым, артықшылықты акцияларының жиынтық атаулы құны, сондай-ақ серіктестіктің жарғылық капиталына салымдар мен жарналар көрініс табады;

5020-«Төленбеген капитал», онда ұйымдардың жарғылық капиталына эмиссияланған акцияларды төлеу, салымдарды (мүліктік жарналарды) енгізу жөніндегі операциялар, сондай-ақ ұйымдардың жарғылық капиталына эмиссияланғанакцияларды төлеу жөніндегі жеке тұлғалар мен ұйымдардың берешегі және салымдарды (мүліктік жарналарды) енгізу жөніндегі құрылтайшылардың берешегі көрсетіледі.

5100-«Эммисиялық кіріс» кіші бөлімі шоттардың мынадай тобын қамтиды:

5110-«Эмиссиялық кіріс», онда шығарылған акциялар бойынша эмиссиялық кіріс ескеріледі.

5200-«Сатып алынған жеке меншік үлестік аспаптар» кіші бөлімі сатып алынған меншікті үлес құралдарын есепке алуға арналған және шоттардың мынадай тобын қамтиды:

5210-«Сатып алынған жеке меншік үлестік аспаптар» шоттардың тобын қамтиды, онда өздерінің меншікті үлес құралдарын сатып алу кезінде ұйым келтірген шығындар ескеріледі.

5300-«Резервтер» кіші бөлімі резервтерді есепке алуға арналған, ол қаржылық құжаттарына және ұйымның есепке алу саясатына сәйкес капиталдың шоттарында көрсетіледі, және шоттардың мынадай топтарын қамтиды:

5310-«Құрылтай құжаттарында белгіленген резервтік капитал», онда Қазақстан Республикасының заңнамасына және құрылтай құжаттарына сәйкес белгіленген резервтік капитал көрсетіледі;

5320-«қайта бағалауға арналған резерв», онда қаржылық активтерді, негізгі құралдарды, материалдық емес активтерді қайта бағалау жөніндегі операциялар көрсетіледі;

5330-«Шетелдік валютаны қайта есептуге арналған резерв», онда монетарлық бап бойынша туындайтын бағамдық айырмалар көрсетіледі, ол барлық жағынан шетелдік ұйымға ұйымның таза инвестицияларының бөлігін құрайды, меншікті капитал ретінде ұйымның таза инвестициялардың шығарылуна дейін, одан кейін олар кіріс немесе шығыс ретінде танылуы тиіс;

5340-«Басқа да резервтер» онда алындағы топтарда көрсетілмеген басқа да резервтер көрсетіледі.

5400-«Бөлінбеген кіріс (жабылмаған залал)» бөлімшесі бөлінбеген кірісті немесе жабылмаған залалды есепке алу үшін арналған жөне мынадай шоттардын топтарын қамтиды:

5410-«Есептік жылдың пайдасы (залалы)», онда есептік жыл үшін түпкі қаржылық нәтижені қалыптастыру жөніндегі ақпарат жинақталады;

5420-«Есеп саясатының өзгеру нәтижесінде пайданы (залалды) түзету», онда есеп саясатының өзгеру нәтижесінде пайданы (залалды) түзету (залал) көрсетіледі.

5430-«өткен жылдардағы пайда (залал)», онда өткен жылдардағы пайда (залал) көрсетіледі.

5- «Капитал мен резервтер» бөлімінің шоттары

5000- «Шығарылған капитал» шоттары бойынша корреспонденциялық шоттар

Іс-әрекеттер мазмұны	Жұмыс шоттар жоспары бойынша			Типтік шоттар жоспары бойынша
	Дебет		Кредит	Дебет		Кредит
1. Жарғылық капиталға жарна бойынша қатысушылардың берешегі	5020		5010	5110		5010-5030
2. Қатысушының біреуінің шығуынан жаряланған капитал соммасы азайды.	5020		5010	5110		5010-5030
3. Жарғылык капитал есбіне катысушылардан ұлес ретінде акша каражаты алынды	1010,1040, 1070		5020	4510,4410,4210		5110
4. Жарғылық капитал есебіне катысушылардан үлес ретінде корлар алынды	1310, 1330		5020	2010-2080
5. Жарғылык капитал есебіне катысушылардан үлес ретінде материалдық емес активтер жөне негізгі кураддар алынды	І410, 2730		5020	1210-1250, 2104,1060		5110
6. Меншігіндегі акциянын сату күны олардын номиналдык күннан жоғары көрсетілді	1010, 1040		5110	5110,4410
7. Меншігіндегі акциянын сату құны олардын номиналдық құннан төмен көрсетілді	1110		1010, 1040			1510,4410
5200 «Сатып алынган жеке меншік үлестік аспаптар»
1 Нарыктық баға бойынша акционерлерден меншігіндегі акция сатып алынды	1210	1010,1040,		5210	1510,4410
менгшігіндегі акпияны алуда олардын орналасу күнынын темен қүны бойынша айырмашылык аныкталынды	5210	5110		5210
Айналымнан меншігіндегі акция алынды	5020	5210			5210
1. Ерте де шыгарылган акциялар сатылды	1010,1040, 1020, 1050	5210		1510,4410 5210, 4310	5210
5300 «Резервтер»