Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
latyn_tili_kitap.doc
Скачиваний:
278
Добавлен:
15.02.2016
Размер:
2.07 Mб
Скачать

2 Септеу түрi.

Ер тегi (m)

1. Сөйлемдердiң дұрыс түрiн жаз және септiк бойынша толтырыңдар.

а) Nom.sg в)Nom.pl

Musculi recti

Sulci arteriosi

Morbi chronici

Lobuli hepatici

Rami gastrici

Musculus interosseus

Nucleus cellulare

Lobus dexter

Nobus lymphaticus

Diameter tranversus

c)

Nom.sg

Gen.sg

Nom.pl

Gen.pl

 

Lobi

 

 

Digitus

 

 

 

 

 

Ventriculi

 

 

 

 

Neonatorum

 

Musculi

 

 

2. Жалғауларын қойып, септiк түрiн анықтаңдар.

Morb____infectios____ - инфекциялық аурулар

Tract____nervos____ - проекциялық жүйкелiк жолдар

Canc____ventricul____ - асқазан iсiгi

Muscul____obligu____intern___ - iшкi қисық бұлшық ет

Nucle____nerv____trigemin___ - үш басты жүйке ядросы

Fund___ocul___ - көз түбi

Sulc___spinal___intern___ - iшкi жұлындық жүлге

Tunic___extern____bulb___ocul___ - көз шарасының сыртқы қабығы

3. Қазақ тiлiне аударыңдар.

А) В)

Nervus hypoglossus

Atrophia musculorum

Sulcus scleare

Cancer labiorum

Rami nervorum

Fractura nasi

Fundus uteri

Ruptura uteri

Nasus externus

Musculus transversus

С)

Icterus neonatorum

Spasmus oesofagi

Nucleus nervi hypoglossi

Atrofia

D)

Fractura dugitorum

Succus gastricus

Angulus ventriculi

Bolus alba

Sirupus Thumi compositus

 4. Қазақ тiлiне аударыңдар.

Musculus deltoideus

Tubuli renales contorti

Labium minus pudendi

Cavum uteri

Fundus ventriculi

Tubuli seminiferi recti

 5. Қажеттi сөздермен латынша жазып толтырыңдар.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.Вирус

2.Сыртқы

3.Ядро

4.Кеуде

5.Тармақ

6.Сары ауру

7.Рак

8.Жатыр

9.Бөлiк

10.Несепағар

11.Жүлге

 

Грек терминоэлементтерi.

 1. Терминдер мағынасын түсiндiрiңдер.

а) b)

Neurologia

Myologia

Ophthalmologia

Gastroenterologia

Paediatria

Gasrtotomia

Bronchospasmus

Gastrospasmus

Neurospasmus

Cystospasmus

Spasmophilia

Gastropexia

c) d)

Neuralgia

Gastralgia

Myalgia

Rhachialgia

Dactylalgia

Gastrorhaphia

Gastroscopia

Rhinoscopia

Ophtalmoscopia

Bronchoscopia

Oesophagoscopia

Hysterogrophia

 

  1. Терминдер жасаңдар.

  1. Қан ағу мағынасын беретiн –rrhagia сөзiмен терминоэлементтер жаз.

Асқазаннан

Жатырдан

Көзден

Мұрыннан

Кiндiктен (жаңа туған нәресте)

 

қан ағу

 

  1. Операция жолымен кесiп алып тастау мағынасын беретiн –ectomia сөзiмен терминдер жаз.

Саусақты

Нервтi бөлiктi

Ұйқы безiн

Бұйректi

Операция жолымен кесiп алып тастау

  1. Қабыну деген мағынаны -itis, itidis, f жұрнағымен терминдердi жаз.

Асқазанның

Қынаптың

Көздiң

Бауырдың

Жутқыншақтың

 

қабынуы

Мұрынның

Сiңiрдiң

Бронхтың

Сүт безiнiң

қабынуы

 

3. Терминоэлементтердi латын тiлiнде жазып мағынасын түсiндiрiңдер.

Миома

Акропатия

Патология

Полинервит

Миопатия

Бронхектазия

Синдактилия

Хирургия

Стамотология

 

4. Латын тiлiне аударыңдар.

Лимфалық түйiндердiң жедел қабынуы. Диабетикалық полинервит. Жатырдың экстрипациясы. Бронхты спазм. Созылмалы қабыну. Трахея мен бронхтың жедел қабынуы

 

2-септеу түрi. Орта тек.

1.Қажеттi түрге тауып қойыңдар.

a) Nom.sg b) Nom.pl

Ligamenta scapulae

Singa morbi

Spatia interossea

Atria dextra

Organa interna

Tuberculum costae

Unguentum ophthalmicum

Extractum siccum

Remedium antipyreticum

Folium Uvae ursi

c)

Nom.sg

Gen.sg

Nom.pl

Gen.pl

Atrium

 

 

 

 

 

Ligamenta

 

 

Folii

 

 

 

 

 

Organorum

 

Intestini

 

 

2. Зат есiмдердiң сөздiк формасын анықтап, аудар.

Membrana

Membra

Colli

Coli

Labia

Lamina

Spatia

Sustantia

3. Жалғауларын қойып, септiк түрiн анықта.

hemisphaer____dext____cerebr___ - мидың оң жақ жарты шары.

fractura___apent___cran___ - бас сүйегiнiң ашық сынығы.

cav___nas___ - мұрынның қуысы.

muscul___antebrash___ - иық бұлшық еттерi

ligament___lat___uter___ - жатырдың кең байламы.

palat___dur___ - қатты таңдай.

capitul___humer___ - иық сүйектiң байламы.

anaemia organ___ - мүшелер анемиясы.

 

4. Қазақ тiлiне аударыңдар.

a) b)

Vestibulum vaginae

Musculus longus colli

Frenulum linguage

Fossa cranii

Cavum nasi

Dorsum linguae

Cavum tympani

Manubrium sterni

Ostium vaginae

Per rectum

c) d)

Ligamentum patellae

Musculi brachii

Delirium alcoholicum

Septum atriorum

Extractum belladonnae siccum

Fractura colli radii sinistri

Ruptura colli uteri

Ruptura perinei

Atresia duodeni

Cysta ovarii dextri

  5. Латын тiлiне аударыңдар.

  1. Жатырдың дөңгелек байламы.

  2. Сары байлам.

  3. Кастор майы.

  4. Иық сүйектiң басы.

  5. Анатомиялық мойын.

 Сөздердi аяқтаңыз.

________________ -ium – иық

________________ -ium – иық алды

________________ -ium – тұтқа

________________ -ium – кеңiстiк

________________ -ium – аналық жыныс безi

________________ -ium – жүрек алды

________________ -ium – дәрi-дәрмек

________________ -ium – отырғыш

  1. Қай сөз қай клеткаға сәйкес келетiнiн табыңдар.

  1. Мойын. 7. Мазь.

  2. Сауықтыру. 8. Аяќ-ќол.

  3. Тiк iшек.

  4. Пластырь.

  5. Залалсыз.

  6. Бұйректiк.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Грек терминоэлементтерi..

1. Терминдер мағынасын түсiндiрiңдер.

a)

Pharmacologia

Pharmacia

Pharmocognosia

Pharmacotherapia

Phytotherapia

Desmurgia

b)

electroencephalograpia

electroencephalogramma (EEG)

encephalitis

encephalomyetilis

encephalomalacia

с) Oxigenium, i, n оттегi, ал ох(у) сөз бөлiгiмен берiлген терминоэлементтер ненi бiлдiредi.

Hypoxia

Anoxia

Oxygenoterapia

Hypoxaemia

Anoxaemia

 

 2. Қабыну деген мағына беретiн –itis, -itidis f сөзiмен терминдер жасаңдар.

  1. Жiңiшке iшектiң.

  2. Он екi елi iшектiң.

  3. Тоқ iшектiң.

  4. Тiк iшектiң.

  5. Ерiннiң.

  6. Жатыр түтiгiнiң.

  7. Жүрек бұлшық етiнiң.

  8. Жүректiң сыртқы қабығының.

  9. Жүректiң iшкi қабығының.

10.Мидың.

11.Аналық жыныс безiнiң.

 

  1. Латын тiлiнде жаз, мағынасын түсiндiр.

проктоспазм акромегалия ректоскопия

дуоденотомия овариектомия уранопластика

аденит краниотомия хейлорафия

  1. Латын тiлiне аударыңдар.

  1. Эпидемиялық энцефалит.

  2. Асқазан, жiңiшке және тоқ iшектiң жедел қабынуы.

  3. Аналық жыныс безiн операция жолымен алып тастау.

 

1-2 септеу түрiндегi сын есiм және өткен шақтағы есiмше.

  1. osus, a , um ae, жұрнағы көмегiмен зат есiмдерден сын есiм жаса.

Aqua,ae f – су ______________________

Arteria, ae, f – артерия ______________________

Caverna, ae, f – үңгiр ______________________

Spina, ae, f – шөңге, тiкен ______________________

Fibra, ae, f – талшық ______________________

Squama, ae, f – қабыршақ ______________________

Vena, ae, f – вена ______________________

Nervus, i, m – жүйке ______________________

Mucus, i, n – кiлегей ______________________

Oleum, i, n – май ______________________

2.–icus, a, um жұрнағы көмегiмен зат есiмнен сын есiм жаса.

Anaemia, ae, f - анемия _________________

Haemorrhagia, ae, f - қан құйылу _________________

Lympha, ae, f - лимфа _________________

Epidemia, ae, f - эпидемия _________________

Chirurgia, ae, f - хирургия _________________

Ischium, ii, n - шондақай _________________

Tynpanum, i, n - датыл _________________

  3.Зат есiм мен сын есiмдi байланыстырып аударыңдар.

Tunica, ae, f

Nasus, i, m

Organum, i, n

Externus, a, um

 

Clavicula, ae, f

Ventriculus, i, m

Antrium, ii, n

Dexter, tra, trum

Linea, ae, f

Musculus, i, m

Ligamentum, i, n

Diameter, tri, f

Transversus, a, um

Hernia, ae, f

Morbus, i, m

Vitium, ii, n

Congenitus, a, um

 

4. Зат есiм мен сын есiмдi дұрыс тауып байланыстыр және аудар.

Anaenia

Sutura

Glandula

Nervus

Musculus

Pasta

Colon

Sulcus

Arteriosus, a, um

Sigmoideus, a, um

Stomatologicus, a, um

Posthaemorrhagicus, a, um

Thuroideus, a, um

Obliquus, a, um

Palatinus, a, um

Vagus, a, um

 

5.Клетка iшiне қажеттi сын есiмдi тауып қойыњдар.

  1. Отырғыштық. 7. Несептік.

  2. Нервтiк клетка. 8. Еріндік.

  3. Көлденең.

  4. Ми.

  5. Қызыл.

  6. Қара.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3- септеу түрi.

1.Буын санына қарай зат есiмдердi бөл және аударыңдар.

Corpus, oris, n

Arthrosis, is, f

Paries, etis, m

Ulcus, eris, m

Pestis, is, f

Latus, eris, n

Paresis, is, f

Mater, tris, f

Paralysis, is, f

Cicatrix, icis, f

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

2. Зат есiм негiздерiн тауып атау және iлiк септiктерiнiң көпше түрiн жасаңдар.

Gen.pl:

Pulmo

Vulnus

Atelactasis

Ren

Symptoma

Cartilago

  

3. Зат есiмдердi сәйкестендiрiп сын есiмдермен байланыстыр, қазақ тiлiне аударыңдар.

Vas, vasis, n

Prognosis, is, f

Corpus, onis, f

Cor, cordis, n

Pulnomalis, e

Callosus, a, um

Bonus, a, um

Lymphaticus, a, um

 4. Қазақ тiлiне аударыњдыр.

а) b)

Cortex renis

Fascia crucis

Apex pulmonis

Cartilago septi nasi

Febris lactea

Pelvis angusta

Vitium cordis congentium

Fractura ossium pelvis

Musculus adductor pollicis

Canalis radicis dentis

Basis cranii interna

Tuberositas delto idea humeri

  c) d)

Decomprensatio cordis

Tussis convulsia (petrussis)

Medulla ossium rubra

Lobuli testis

Rete cubiti

Vulnera lacero contusa capitis

Corpus luteum

Vulnus contusum thoracis

Lues hepatis

Axis pelvis

Murmur cardiacum

Ferbis septica

e)

aplasia renis dextri

erosio cervicis uteri

fractura capitis femoris dextri

cor hypertonicum

deviato septi nasi

5. Латын тiлiне аударыңдар.

  1. Жүктiлiктi тоқтату.

  2. Қанды безгек.

  3. Өлiм себебi.

  4. Ортаңғы құлақ сүйектерi.

  5. Ми шайқалғаннан кейiнгi жағдай.

  6. Жүректiң сол жағын кеңейту.

3-септеу түрi. (жалғасы).

3-септеу түрi жұрнақтары.

1. Латын тiлiне аударыңдар.

А) dexter, tra, trum; sinister, tra, trum

В) қабырға, бетi, бөлiк.

С) В-бөлiгiнде берiлген сөздердi берiлген сым есiмдермен байланыстыр.

2.Сөйлемдердi iлiк септiгiнiң жекеше түрiне қойыњдар.

Dolor

Bronchitis

Abdomen

Aneurysma

Calculosis

Erythema

3.Берiлген сөздердiң сөздiк формасын жазыңдар.

a) Nom.sg. b) Nom.pl.

Musculi flexores

Terninationes liberae

Radices profundae

Iniectiones subcutaneae

Ulcera collosa

Latera dextra

Articulatio transversa

Tumor benignus

Corpus alienum

Pulvis compositus

Vulnus slopetarium

Foramen practicum

 

c) Ер тегiндегi (m) сөздердi жекеше және көпше түрлерде қойыңдар.

Nom.sg.

Gen.sg.

Nom.pl.

Gen.pl.

 

Pulmonis

 

 

Liguor

 

 

 

 

 

Levatores

 

 

 

 

Renum

Tendo

 

 

 

 

 

 

Apicum

 

d) Әйел тегi (f) сөздерiн жекеше және көпше түрлерге қойыңдар.

Nom.sg.

Gen.sg.

Nom.pl.

Gen.pl.

Radix

 

 

 

 

 

Cartilagines

 

 

 

 

Regionum

 

Tuberositalis

 

 

Solutio

 

 

 

 

 

Articulationes

 

  1. Орта тек (n) сөздерiн жекеше жәнне көпше түрлерге қойыңдар.

Nom.sg.

Gen.sg.

Nom.pl.

Gen.pl.

 

Ulceris

 

 

 

 

Latera

 

Femur

 

 

 

 

 

 

Corporum

Vulnus

 

 

 

 

 

Foramina

 

4.Сөздi және сөз тiркестерiн толықтырыңдар.

a)

________________ tio – тыңдау тәсiлi

________________ tio – сезу тәсiлi

________________ tio – көрсеткiш

________________ tio – қабыну

________________ tio – тiрiлу

________________ tio – емдеу

b)

_______________ tio – бауырдың қабынуы

________________ tio – бадамша бездiң қабынуы

________________ tio – ұйқы безiнiң қабынуы

________________ tio – асқазанның қабынуы

________________ tio – ауыздың қабынуы

________________ tio – құлақтың қабынуы

 

с)

post operation __________ - опреациядан кейiн

infection __________ - инфекциядан кейiн

resection __________ - резекциядан кейiн

infusion ___________ - құюдан кейiн

transfusion__________ - қан құюдан кейiн

transplantation __________ - трансплантациядан кейiн

d)

_______________ - oma - бұлшық еттiк ұлпаның iсiгi

________________ - oma – эпительдiк ұлпаның iсiгi

________________ - oma – шемiршек iсiгi

________________ - oma – сүйек iсiгi

________________ - oma – байланыстырушы ұлпа iсiгi

 

5.Қазақ тiлiне аударыңдар.

Stenosis laryngis acuta.

Dilalatio lateris sinistricordis.

Adhaesiones pleurae circumscriptae.

Incarceratio herniae.

Concuassatio pedis.

Degeneratio retinae pigmentosa.

Suppuratio post vulnus incisum.

Interruptio graviditatis.

6.Латын тiлiне аударыңдар.

Несептiң тоқтап қалуы (жүрмей қалуы)

Мидың шайқалуы

Өңештiң веналарының кеңейуi

Өкпенiң эмфиземасы

Бауырдың атрофикалық циррозы

Жамбас-бөкселiк буындардың iштен туа шығуы

7.Сөздердiң орнын тауып клеткаға орналастырыңдар..

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.ұшы, төбесi

2.тамыр

3.қан құю

4.инфекция

5.күйiк

6.жара

7.сұйықтық

8.iш, құрсақ

9.жарақат

10.сұқ саусақ

11.шүйде