Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
shpory_istoria_belarusi_novye.docx
Скачиваний:
146
Добавлен:
13.02.2016
Размер:
144.97 Кб
Скачать

13. Цэнтралізатарская палітыка і ўмацаванне ўлады вялікіх князёў. Крэўская ўнія

У 1382 г. польскі кароль, што не меў нашчадка, памёр. Пасля двухгадовых спрэчак польскія феадалы абвясцілі каралевай яго малодшую дачку Ядзвігу. Яе мужа яны бачылі ў вялікім князе літоўскім Ягайле, які пасля шлюбу меўся стаць каралём Польскім і Літоўскім. У 1385 г. у Крэве былі выпрацаваны ўмовы дзяржаўна-прававога аб’яднання Літвы і Польшчы. 14 жніўня 1385 года было падпісана пагадненне з Польшчай, што вядома пад назвай Крэўскай уніі.Адной з яго ўмоў стала патрабаванне польскіх феадалаў , каб літоўскі князь Ягайла ажаніўся з дачкой польскага караля Ядвігай.

У 1386 г. на Люблінскім сейме Ягайла быў абраны польскім каралём. Ягайлу, які ў выніку шлюбу з Ядвігай палучыў пасаду польскага караля , пры заключэнні Крэўскага пагаднення ставіліся іншыя ўмовы: ён павінен быў прыняць каталіцкую веру і ахрысціць у каталіцтва Літву.У тым жа годзе ў Кракаве ён прыняў каталіцтва і атрымаў імя Ўладзіслава. Пасля каранацыі Ягайлы ў Кракаве з усіх літоўска-рускіх князёў была ўзята прысяга на вернасць каралю, каралеве і Кароне Польскай..

1392-Востраускае пагадненне. Ягайла аддау Вітауту ВКЛ, а сабе аставіу Польскае княства.

1413-Гарадзельская унія.-саюз паміж Польшчай і ВКЛ.

14. Барацьба з Тэўтонскім ордэнам. Грунвальдская бітва і яе вынікі.

У 1408 годзе на нарадзе польскага караля Ягайла і вялікага князя літоўскага Вітаўта было прынята рашэнне аб вайне з крыжакамі. Яна адбывалася 1409-1411 гадах і атрымала назву Вялікай. Галоўнай падзеяй вайны стала адна з буйнейшых бітваў сярэднявечча, якая адбывалася 15. ліпеня 1410 года пад Грунвальдам(цяперашняе Дуброўна на тэрыторыі суч. Польшчы)паміж аб’яднанымі саюзніцкімі сіламі польска-літоўска-беларускага войска і Тэўтонскім ордэнам.Войскі ВКЛ налічвалі 40 харугваў баявых атрадаў колькасцю ад 60 да 600 коп’яў. (кап’ё- рыцар-вершнік, збраяносец-парабак і лучнік) Харугвы ВКЛ узначаліў вялікі князь літоўскі Вітаўт(“Гром переамогі”). Польскае каралеўства выставіла 50 харугваў-кіраўнік Ягайла. У аб’яднаным войску былі харугвы з Украіны, руская дружына з Ноўгарада Вялікага, атрад з Чэхіі над кіраўніцтвам будучага героя …… Войска налічвала каля 40 тыс. Чалавек. Войска крыжакоў мела больш 30 тыс.воінаў, у іх было лепшае ўзбраенне, кіраваў імі вялікі магістр Тэўтонскага ордэна Ульрых фон Юнгінген.

Параженне Тэўтонскага ордэна азначала крах 200-гадовай крыжацкай агрэссі у Европе. Перамога над крыжакамі значна павысіла аўтарытэт ВКЛ і Польскага каралеўства сярод іншых краін.

16 Эвалюцыя вкл ад адзинауладдзя да саслоуна-прадстауничай манархии (15в-1569)

2 палова 14-1 палова 15.Вялікі князь-заканадаучая, выканаучая, судовая, ваенная улада.

Сярэдзіа і др.палова15.ст.Рада(агульны сойм)-Спачатку дарадчая, затым заканадаучая, распарадчая улада

Заканадаўчыя акты(Прывілеі 1447,Судзебнік 1468,Статуты 1529,1566,1588) замацоўвалі геты дзяржаўна-палітычны лад.Згодна статусных нормаў галоўным кіраўніком княства лічыўся вялікі князь літоўскі. Ён узначальваў узброеныя сілы, мог абвяшчаць вайну, заключаць мір, уступаць у саюзы з іншымі дзяржавамі.

Прывілеем 1447г. Казімір дараваў феадалам розных катэгорый усе правы і вольнасці, якімі ў Каралеўстве ПОЛЬСКІм валодалі адпаведныя саслоўі. ДзякуючЫ гэтым уступкам ВЯЛІКІ КНязь страціў уладу над значнай часткай насельніцтва, якая трапіла пад уладу землеўладальнікАЎ- Сяляне, аддадзеныя прыватным уласнікам, вызваляліся ад дзяржаўных павіннасцей. ВЯЛІКІ КНязь страціў крыніцу папаўнення казны і быў пастаўлены ў матЭрЬІЯЛЬНуЮ залежнасць ад землеўладальнікаў-феадалаў, да якіх вымушаНы быў звяртацца, калі зусім спустошвалася казна. Феадалы ж атрымалі магчымасць дабівацца ад князя ўсё новых правоў, вольнасцей і прывілеяў.

Прывілей 1492 г. устанавіў, што толькі раШэнні гаспадара з паны-радай адаюць сілу закону, які быў абавязк0ВЬІМ і для самога вялікага князя. Ён не меў права іх МЯНЯЦЬ без згоды з радай. Прывілей 1506 г. пайшоў яшчэ далей: ён увёў катэгарычнае правіла - усе законы і распараджэнні агульнага характару павінны выдавацца князем толькі са згоды паны-рады. У Статуце 1529 г. гаварылася аб неабходнасці выдаваць прывілеі выключна на вальным сейме.

у XIV - XVI стст. у Вялікім княстве Літоўскім склалася дакладная і акрэсленая сістэма саслоуна-прадСтаўнічай манархіі.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]