§ 2. “Гамлет”

Герой

Час

Мінулае (перад смерцю караля Гамлета)

Сучаснае (пасля смерці караля Гамлета, перад смерцю прынца Гамлета)

Будучае (пасля

смерці прынца Гамлета)

Сусвет

7 +

Ж –

?

Час / эпоха

6 +

Е –

?

Дзяржава

2 +

Б –

?

Кароль

1. +

кароль Гамлет

А –

кароль Клаўдзій

будучы кароль

Фарцінбрас

Грамадства

3 +

В –

?

Сям’я

4 +

Г –

?

Чалавек

5 +

Д –

?

Кароль Гамлет

Hyperion`s curls; the front of

Jove himself;

An eye like Mars, to threaten

and command;

A station like theb herald Mercury

New-lightedon a heaven-kissing hill;

A combination and a form indeed,

Where every god did seem to set

his seal,

To give the world assurance

of a man

He was a man, take him for all at all,

І shall not look upon his like again

Чало Юпіцера, і валасы

Віюцца – кучаравы Апалон,

А вочы, як у Марса, – гнеў, адвага,

І стройны стан, нібы ганец Меркурый

Ўнадхмарных высях, азароны сонцам,

Чароўнае злучэнне форм і фарб,–

Здаецца, кожны бог пячаць паставіў,

Каб даць сусвету вобраз чалавека

Ён чалавек быў, чалавек ва ўсім, –

Такі мне не сустрэнецца ніколі

Кароль Клаўдзій

that incestuous, that adulterate beast

bloody, bawdy villain! Remorseless, treacherous, lecherous, kindless

villain!

A murderer and a villain;

A slave… a vice of kings;

A cutpurse of the empire and the rule

хцівы звер і чужаложнік

Блудадзей! Паскуднік, крывапівец, гад, падлюга!

Забойца! Душагуб! Халоп... Блазен тронны! Кароль-камедыянт! Зладзюга! Жулік!

Данія пры каралі Гамлеце

The fair state

прекрасной, радостной

Данія пры каралі Клаўдзіі

Something is rotten in the state

of Denmark

But in the gross and scope of my

opinion,

This bodes some strange eruption to

our state

Denmark`s a prison

Гнiль завялася ў дацкiм каралеўстве; Какая-то в державе датской гниль; Нечисто что-то в Датском королевстве;

Я бедствия отечества предвижу; Подгнило что-то в Датском государстве

...думаю, што будзе

Вялiкая ў дзяржаве перамена;

... это знак

Грозящих государству потрясений;

...Мне кажется, что Дании грозит Переворот ужасный;

Но в общем думается мне, что нашей Стране переворот грозит необычайный; Но полагаю, что большие беды

Все это знаменует для страны;

..Но – горе предвещает нам мертвец!.. – Да, не войну ли предвещает он?

Данія – турма

Вобраз сям’і пры каралі Гамлеце

From me, whose love was of that

dignity

That it went hand even with the vow

I made to her in marriage…

… she would hang on him,

As if increase of appetite had grown

By what in fed on…

Калі ішлі мы з ёю пад вянец,

Я слова даў, і я трымаўся слова,

Я так кахаў яе...

Яна ж яго больш за жыццё кахала,

Жыла яго каханнем

Вобраз сям’і пры каралі Клаўдзіі

… but to live

In the rank sweat of an enseamed bed,

Stwe`d in corruption, honeying and

making love

Over the nasty sty…

Could you on this fair mountain leave to feed

And batten on this moor?

Жыць у гнаі, ў тухліне, на пасцелі,

І лашчыцца, і цешыцца любоўю

Ў хляве на кучы...

Дзе твае вочы? Каб з нагорнай пашы Зваліцца ў смярдзючае балота

І бруд глытаць?..

Вобраз чалавека

пры кара-лі Гамлеце

What a piece of work is a man! how noble in reason! how infinite in faculty! in form and moving how express and admirable! in action how like an angel! in apprehension how like a god ! the beauty of the world! the paragon of animals!”

Якая мастацкая работа – чалавек! Якi ўзвышаны розум! Якiя бяскрайнiя здольнасцi! Колькi цудоўнай экспрэсii ў аблiччы i рухах! Дзейнасцю падобен да анёла! Думкаю раўняецца з богам! Краса сусвету! Вянец жывога!..»

У перакладзе Б.Пастэрнака: «Какое чудо природы человек! Как благородно рассуждает! С какими безграничными способностями! Как точен и поразителен по складу и движеньям! Поступками как близок к ангелам! Почти равен Богу – разуменьем! Краса вселенной! Венец всего живущего!»

У перакладзе А.Кронеберга: «Какое образцовое создание человек! Как благороден разумом! Как безграничен способностями! Как значителен и чудесен в образе и движениях! В делах как подобен ангелу, в понятии – Богу! Краса мира! Венец всего живого!»

У перакладзе паэта, вялікага князя Канстанціна Раманава, які падпісваўся ініцыяламі К.Р.:«Что за создание человек! Как он благороден разумом! Как безграничен в своих способностях! Как изумительно изящен и видом, и движениями! Как подобен ангелам своими деяниями, а разумением – самому Богу! Он – краса вселенной: венец творения!»

У перакладзе Г.Радлавай:«Какое ловко сделанное существо – человек! Как благороден его разум! Как беспредельны его способности! Как его вид и движения выразительны и восхитительны! Как похож он на ангела своими поступками и своим пониманием на Бога! Он – красота мира, венец творения!»

У перакладзе М.Палявога: «Какое величие являет собою человек! Какое благородство в его уме, бесконечность в способностях, прелесть в формах – это дух небесный, украшение света, образчик остальной природы!..»

У перакладзе М.Лазінскага: «Что за мастерское создание – человек! Как благороден разумом! Как беспределен в своих способностях, обличьях и движениях! Как точен и чудесен в действии! Как он похож на ангела глубоким постижением! Как он похож на некоего бога! Краса вселенной! Венец всего живущего!

Вобраз чалавека

пры кара-лі Клаўдзіі

this quintessence of dust

... гэта квiнтэсэнцыя праху!

Вобраз часу пры каралі Клаўдзіі

The time is out of joint

Век вывiхнуўся (пер. Ю.Гаўрука);

Порвалась дней связующая нить (пер. Б.Пастэрнака);

... пала связь времен! (пер. А.Кронеберга);

Порвалась цепь времен (пер. К.Р.);

Век вывихнут (пер. Г.Радлавай);

Событие вне всякого другого!

Преступленье проклятое! (пер. М.Палявога);

Век расшатался (пер. М.Лазінскага)

Прычына

...The cease of majesty

Dies not alone; but, like a gulf, doth draw

What`s near it with it: it is a massy wheel,

Fix`d on the summit of the highest mount,

To whose huge spokes ten thousand lesser things

Are mortised and adjoin`d; which, when it falls,

Each small annexment, petty consequence,

Attends the boisterous ruin. Never alone

Did the king sigh, but with a general groan

Смерць караля бясследна не праходзiць:

Як ураган праносiцца яна,

Ламаючы ўсё, што блiзка. Гэта –

Вялiзазнае кола, што паднята

Увысi гор, да спiц яго магутных

Прыпушчаны ў пазы i прыкаваны

Дзесяткi тысяч дробненькiх iстот;

Калi яно пакоцiцца, пацягне

Ўвесь гэты тлум прыдаткаў за сабою

I ўшчэнт зруйнуе. Каралю няўдача,–

То разам з iм усё грамадства плача