62. Вазопрессин түзілуінің жоғарылауы осыған байланысты:

1) калликреин-кинин жүйесінің қызметі төмендеуіне; 2)артериолалармен веналардың альфа-және бета-рецепторларының тежелуіне; 3) ренин-ангиотензин жүйесінің белсенділігі төмендеуіне; 4)қолқа доғасының барорецепторының белсенділігіне; 5) вегетативті жүйке жүйесінің парасимпатикалық бөлімінің белсенділігі жоғарылауына.

63. Прессорлы әсері бар заттарға жатады: 1) простациклин; 2) эндотелин; 3)оттекті азот; 4) гистамин; 5) ацетилхолин.

64. Гипертониялық ауру қалыптасуы кезеңінде депрессорлы механизмдер: 1) тежеледі; 2) белсендіріледі; 3) патогенезге қатыспайды ; 4) калликреин-кинин жүйесінің белсенділігіне байланысты; 5) прессорлы механизмге қарағанда ерте белсендіріледі.

65. Депрессорлық жүйеге жатқызады: 1) симпато-адренальді жүйе ; 2) АПУД-жүйесі; 3) калликреин-кинин жүйесі; 4) комплементті жүйе; 5) вегетативті жүйке жүйесі .

66.Бүйректің милы қабатында келесі депрессорлық заттар өндіріледі: 1) простациклин; 2) А, Е₂ простагландиндері; 3) эндотелин-1; 4) азот оксиді; 5) минералокортикоидтар.

67. Депрессорлық жүйеге жатқызады: 1) вазопрессинді; 2) Е₂ простагландинін; 3) ангиотензин-1; 4) гуанозинмонофосфатты; 5) катехоламинді.

68. Депрессорлық әсері бар заттарға жатады:1) эндотелин-1; 2) оттектік азот; 3) ангиотензин-2; 4) вазопрессин; 5) норадреналин.

69. Азот оксидінің әсері жатады: а) тромбоцитердің агрегатциясының жоғарылауы; б)тромбоциттердің агрегатциясының тежелуі;в) артерияның тегіс бұлшықеттерінің босанысуы; г)артерияның тегіс бұлшықеттерінің тарылуы ; д)АҚ жоғарылауы : 1) а, б, г; 2) а, в, д; 3) б, в, г; 4) б, в; 5) г, д.

70. Артериялардың тонусына азот оксидінің әсері осы жолмен іске асады: а) тегіс бұлшықеттерге кальций кіруі жоғарылағанда; б)тегіс бұлшықеттерге кальций кіруі төмендегенде; в)артерияның тегіс бұлшықеттері босаңсығанда; г)АҚ төмендегенде; д) тегіс бұлшықеттерге натрий кіруі жоғарылағанда: 1) а, б, в, д; 2) а, б, г; 3) б, в, д; 4) б, в, г; 5) г, д.

71. Депрессорлық әсері бар заттарға жатады: 1) эндотелин-1; 2) ангиотензиназа; 3) ангиотензин -2; 4) альдостерон; 5) глюкокортикоидтар.

72. Тамырлар қабырғасында осы вазодилататор өндіріледі: 1) эндотелин-1; 2) простациклин; 3) ренин; 4) серотонин; 5) ангиотензин.

73. Жүрекшелік натрийуретикалық факторға тән: 1) гипотензивті қасиет; 2) гипертензивті қасиет; 3) нормотензивті қасиет; 4) перифериялық тамыр тарылтқыш әсер; 5) натрийурезді тежегіш қасиет.

74. Жүрекшелік натрийуретикалық фактордың гипотензивті әсері оның осы қаблетімен байланысты: 1) тамырлардың релаксациясын шақырады; 2) натрий және судың бөлінуінің төмендетеді; 3) простагландин Е₂-ің бөлінуін төмедетеді; 4)ренин-ангиотензин жүйесінің белсенділігін арттырады; 5)ангиотензиназа өндірілуін күшейтеді.

75. Жүрекшелік натрийуретикалық фактордың гипотензивті әсері оның осы қаблетімен байланысты: 1) вазоконстрикцияны шақырады; 2) простагландин Е₂-ің бөлінуін төмедетеді; 3)ренин-ангиотензин жүйесінің белсенділігін төмендетеді; 4)натрий және судың бөлінуінің төмендетеді; 5)ангиотензиназа өндірілуін төмендетеді.

76. Жүрекшелік натрийуретикалық фактордың гипотензивті әсері оның осы қаблетімен байланысты: 1) вазопрессордың босанысуын белсендіреді; 2) натрий және судың бөлінуінің жоғарылатады; 3)тромбоксан А₂-ің бөлінуінің жоғарылатады; 4)ренин-ангиотензин жүйесінің белсенділігін арттырады; 5)ангиотензиназа өндірілуін жоғарылатады.

77. Гипертониялық аурудың қалыптасуы кезеңінде, қолқа доғасының барорецепторлы аппараты мен синокаротидті аймағында: 1) АҚ төмендеп прессорлық өзгерістер басталады; 2)АҚ жоғарылап прессорлы өзгерістер басталады; 3) прессорлық серпілістер әлсіреп, депрессорлар күшейеді; 4) прессорлық серпілістер күшейіп, депрессор әлсірейді; 5) ешқандай өзгеріс болмайды.

78. Гипертониялық аурудың қалыптасуы кезеңінде, қолқа доғасының барорецепторларымен синокаротидті аймақтың қайта құрылуы: 1) систолалық қысымның кенеттен жоғарылауын алдын алып, гипотензивті жауапты күшейтеді; 2) натрий және судың бөлінуінің төмендетеді; 3)простагландин Е₂-ің бөлінуін төмедетеді; 4) ренин-ангиотензин жүйесінің белсенділігін арттырады; 5) ангиотензиназа өндірілуін жоғарылатады.

79. Гипертониялық аурудың қалыптасуы кезеңіндегі, “қысым-диурез” механизмі бағытталған: 1) артериялық қысымды жоғарылатуға; 2) артериялық қысымды төмедетуге; 3) орталық веналық қысымды жоғарылатуға; 4) қақпа веналық жүйеде қысымды жоғарылатуға; 5)бас сүйегі ішілік қысымды жоғарылатуға.

80. Гипертониялық аурудың қалыптасуы кезеңіндегі, “қысым-диурез” механизмі осыны күшейтуге бағытталған: 1) РААЖ белсенділігін; 2) артериялық қысымның жоғарылауына, бүйрек сезімталдығын; 3) прессорлық агенттерге тамыр рецепторларының сезімталдығын; 4) эндотелин өндірілуін; 5)организмнен натрий және судың шығарылуын.

81. Гипертониялық аурудың қалыптасу кезеңі сипатталады: 1)АҚ тұрақты жоғрылауымен; 2)ағза және тіндерде қан айналымдық бұзылыстар болмауымен; 3) нысана-ағзаларда реактивті артериялық гиперемия дамуымен; 4) гипероксия дамуымен; 5) ішкі ағзалардың зақымдануынсыз АҚ жоғарылауының қайталануымен.

82. Гипертониялық аурудың тұрақтану кезеңі сипатталады: 1) АҚ транзиторлы жоғрылауымен; 2) ағза және тіндерде қан айналымдық бұзылыстар болмауымен; 3) ағзаларда органикалық өзгерістер дамып, қызметінің бұзылып, көп ағзалық жеткіліксіздіктер дамуымен; 4) гипероксия дамуымен; 5) ішкі ағзалардың зақымдануынсыз АҚ жоғарылауының қайталануымен.

83. Гипертониялық аурудың тұрақтану кезеңінде байқалады:1) прессорлық жүйе белсенділігі жоғарылап депрессорлы жүйенің белсенділігі төмендейді; 2) прессорлы және депрессорлы жүйенің белсенділігі жоғарылайды; 3) прессордың белсенділігі төмендейді және депрессорлы жүйенің белсенділігі жоғарылайды; 4)прессорлы және депрессорлы жүйенің белсенділігі төмендейді; 5)прессорлы және депрессорлы жүйенің қызметі тежеледі.

84. Гипертониялық аурулардың кеш кезеңінде, прессорлы жүйенің белсенеділігі әдетте: 1) гипертониялық аурудың тұрақтану кезеңімен салыстырғанда өзгермейді; 2) гипертониялық аурудың тұрақтану кезеңімен салыстырғанда төмендейді; 3)гипертониялық аурудың тұрақтану кезеңімен салыстырғанда жоғарылайды; 4)толық зорығады; 5) қалыпқа келеді.

85. Гипертониялық аурулардың кеш кезеңінде, депрессорлы жүйе: 1) прессорлы жүйе белсенділігі төмендемей жатып, өзінің белсенділігін төмендетеді; 2) прессорлы жүйе белсенділігі төмендеуімен қатар зорығады; 3) прессорлы жүйе белсенділігі төмендеуінен кейін әлсірейді; 4) өзінің белсенділігін күшейтеді; 5) гипертониялық аурудың тұрақтану кезеңімен салыстырғанда өзгермейді.

86. Гипертониялық аурудың тұрақтану кезеңіне тән: 1)ЖМК жоғарылауы және ПТК төмендеуі; 2) ЖМК төмендеуі және ПТК жоғарылауы; 3) бір мезгілде ЖМК жәнеПТК жоғарылауы; 4) бір мезгілде ЖМК жәнеПТК төмендеуі; 5) тек ЖМК жоғарылауы.

87. Гипертониялық аурудың тұрақтану кезеңінде көбінесе осы қан айналым типтері байқалады: 1) гиперкинездік және эукинетикалық; 2) гиперкинездік және гипокинетикалық; 3) гипокинетикалық және эукинетикалық; 4) гиперкинездік; 5) гипо-гиперкинездік.

88. Гипертониялық аурудың тұрақтану кезеңіне тән: 1) қан айналымдағы ангиотензиноген-2 деңгейінің жоғарылауы; 2) жүйелік РААЖ-дың әсерімен салыстырғанда жүректің, бас миының, тамырлардың ошақты РААЖ-нің маңыздылығының басымырақ болуы; 3) калликреин-кининдік жүйе белсенділігінің жоғарылауы; 4) тамыр қабырғаларының азот оксидін өндіруі жоғарылауы; 5) бүйректің милы қабатында А,Е простогландиндерінің өндірілуі жоғарылауы.

89. Гипертониялық аурудың тұрақтану кезеңінің белгілері: 1)прессорлы механизмдердің жүйелік реттеуші ықпалының өсуі; 2)жүйелік РААЖ-дың әсерімен салыстырғанда жүректің, бас миының, тамырлардың ошақты РААЖ-нің маңыздылығының басымырақ болуы; 3) калликреин-кининдік жүйе белсенділігінің жоғарылауы; 4) тамырлардың қабырғасының құрлысының гипертрофикалық өзгерісі; 5) спецификалық және бейспецификалық ангиотензиназалар өндірілуінің жоғарылауы.

90. Гипертониялық аурудың тұрақтану кезеңінде, қолқа доғасының барорецепторлары мен синокаротидті аймақтың қайта құрылуы: 1) систолалық қысымның кенеттен жоғарылауын алдын алып, гипотензивті жауапты күшейтеді; 2) натрий және судың бөлінуінің жоғарылатады; 3) қозу табалдырығын бірден жоғарылатады; 4) простациклин бөлінуін төмендетеді; 5) азот оксиді түзілуін төмендетеді.

91. Гипертониялық аурудың тұрақтану кезеңіндегі, тамырлар қабырғаларындағы құрылымдық гипертрофикалық өзгерістер осының жоғарылауына алып келеді: 1) жүректің соғу көлемінің; 2) ЖМК; 3) ПТК; 4)айналымдағы сары су көлемінің; 5) веналық қысымның .

92. Артериялық гипертензия кезіндегі АҚ жоғары деңгейде болуын ұстап тұрады және бекітеді: 1)тамыр рецепторлары; 2) простагландиндер; 3) бүйректер ; 4) жоғарылаған ЖМК; 5) азот оксиді.

93. Гипертониялық аурулардың кеш кезеңінде, бүйректің құрылымды-қызметтік бейімделуі осыған байланысты: 1) АҚ жоғарылағанда, натрийді көп шығара бастайды; 2) АҚ жоғарылағанда, суды көп шығара бастайды; 3) депрессорлы заттарды көп өндіре бастайды; 4) АҚ жоғарылауына сезімталдық төмендейді; 5) АҚ жоғарылауына сезімталдық жоғарылайды .

94. Гипертониялық аурулардың кеш кезеңінде, бүйректің құрылымды-қызметтік бейімделуінің пайдалы оң әсері: 1) АҚ жоғарылауына бүйректің сезімталығының жоғарылауы; 2)бүйректік прессорлы заттар өндірілуінің жоғарылауы; 3) айналымдағы сары су көлемінің жоғарылауы; 4) тұз –су гемостазының сақталуы; 5) АҚ жоғарылауына, доға қолқасы барорецепторларының сезімталдығының қалыпқа келуі.

95. Гипертониялық аурулардың кеш кезеңінде, бүйректің құрылымды-қызметтік бейімделуінің зиянды теріс әсері: 1)АҚ жоғарылауына бүйректің сезімталығының төмендеуі; 2) бүйректік прессорлы заттар өндірілуінің төмендеуі; 3) прессорлы механизмдерінің кері байланыс принципі бойынша белсендірілуі салдарынан жоғары қысымының тұрақтануы; 4) тұз –су гемостазының сақталуы; 5) АҚ жоғарылауына, доға қолқасы барорецепторларының сезімталдығының төмендеуі.

96. Гипертониялық ауру дамуының вазоспастикалық нұсқасы сипатталады: 1) депрессорлық механизмдердің көрнекті белсендірілуімен; 2) калликреин-кининдік жүйенің көрнекті белсендірілуімен; 3) ПТК жоғарылауымен;4) организмде натрий және судың іркілуіне беймделікпен; 5) айналымдағы сары су көлемінің жоғарылауымен.

97. Гипертониялық аурудың натрий мөлшеріне тәуелді ағымына тән: 1) депрессорлық механизмдердің көрнекті белсендірілуі; 2) калликреин-кининдік жүйенің көрнекті белсендірілуімен; 3) гиперкинездік қанайналымның эу-және гипокинетикалыққа ауысуы; 4) натрийурез және диурездің жоғарылауы; 5) қалыпты ПТК.

98. Гипертониялық аурудың гиперадренергиялық (гиперкинездік) ағымына тән: 1) депрессорлық механизмдердің көрнекті белсендірілуі; 2)калликреин-кининдік жүйенің көрнекті белсендірілуі; 3) қан айналымның гиперкинездік түрі; 4) натрийурез және диурездің жоғарылауы; 5) қалыпты ПТК.

99. Гипертониялық аурудың гиперадренергиялық (гиперкинездік) ағымына тән: 1) депрессорлық механизмдердің көрнекті белсендірілуі; 2) симпато-адренальді жүйенің көрнекті белсендірілуі; 3) гипокинетикалық қанайналым түрі; 4) жоғарылаған натрийурез және диурез; 5) қалыпты ЖМК.

100. Гипертониялық ауру ағымының гиперадренергиялық (гиперкинездік) нұсқасы жатады: 1) систолалық гипертензияға; 2) диастолалық гипертензияға; 3) аралас гипертензияға; 4) систолалық гипотензияға; 5) диастолалық гипотензияға.

101. Біріншілікті гипертензияның патогенездік нұсқасы жатады:1) гипертониялық аурудың қатерсіз ағымына; 2) гипертониялық аурудың гиперренинді түріне; 3) ренопривті артериялық гипертензияға; 4) реноваскулярлы гипертензияға; 5) гипертониялық аурудың жайлы түріне.

102.Гипертониялық аурудың жиі кездесетін патогенездік нұсқасы: 1) гиперренинді түрі; 2) нормаренинді түрі; 3) гипоренинді түрі; 4) аренинді түрі; 5) аралас түрі.

103. Артериялық қысымның ең жоғары деңгейі, әсіресе диастолалық тән: 1) гиперренинді түрге; 2) норморенинді түрге; 3) гипоренинді түрге;4) барлық патогенездік түрлерге; 5) аренинді түрге.

104. Өте ауыр өтеді: 1) норморенинді түрі; 2) гипоренинді түрі; 3) гиперренинді түрі; 4) аренинді түрі; 5) аралас түрі.

105. Гипертониялық аурудың гипорениді түріндегі АҚ жоғарылауының негізгі патогенездік механизімі:1) айналымдағы сары су көлемінің жоғарылауы; 2) артериолалардың тарылуға бейімділігі; 3)бүйректе депрессорлы өнімдік заттардың төмендеуі; 4) ЖМК жоғарылауы; 5) тамырлардың тонусыны реттеу механизмі орталығының бұзылуы.

106. Гипертониялық аурудың гипоренинді түрінің клиникасында басым көрінеді: 1) миокард инфарктісі; 2) күйік; 3) жүрек ырғағының бұзылуы; 4) инсульт; 5) тромбоз.

107. Гипертониялық аурудың норморенинді түрінің клиникасында басым көрінеді: 1) миокард инфарктісі; 2) күйік; 3) жүрек ырғағының бұзылуы; 4) инсульттар; 5) тромбоздар.

108. Гипертониялық аурудың норморениді түріне тән: 1) ПТК кенеттен жоғарылауы; 2) гиперкинездік қан айналым; 3) өте жоғары диастолалық қысым; 4) жүрек ырғағының азаюы; 5) айналымдағы қан көлемінің төмендеуі.

109. Екіншілікті артериялық гипертензиялар үшін АҚ жоғарылауы: 1) тек қана аурудың белгісі; 2) аурудың біріншілікті белгілері; 3) аурудың спецификалық белгілері; 4) аурудың міндетті белгісі; 5) ауру патогенезінің негізгі түйіні.

110. Екіншілікті артериялық гипертензияға жатады: 1) эссенциялді гипертензия; 2) реноваскулярлы гипертензия; 3) гипертониялық ауру; 4) нейроциркуляторлы дистония; 5) жайлы артериялық гипертензия.

111.Екіншілікті артериялық гипертензияның ең жиі кездесетіні: 1) нейрогенді; 2) эндокринді; 3) дәрілік; 4) кардиоваскулярлы; 5) бүйректік.

113. Ренопаренхиматозды артериялық гипертензия дамиды: 1) туылғанда бір бүйректің болмауы кезінде; 2) созылмалы гломерулонефритте; 3) бүйрек артериясы тарылғанда; 4) бір бүйректі алып тастағанда; 5) гипертониялық ауруда.

114.Ренопоаренхиматозды артериялық гипертензияның патагенездегі ең маңызды көрініс: 1) қызметтік нефрон санының азаюынан депрессорлы заттардың тапшылығы; 2) гиповолемия; 3) натрийдің кері сорылуының төмендеуі; 4)бүйректе қан ағысының жоғарылауы; 5) брадикинин және каллидин мөлшерінің жоғарылауы.

115. Ренопоаренхиматозды артериялық гипертензияның патагенездегі маңызды көрініс: 1) гиперволемия және гипернатриемия; 2) ЖМК жоғарылағандағы ПТК төмендеуі; 3) айналымдағы қан көлемінің азаюы; 4) эндотелин шығарылуының белсендірілуі; 5) азот оксиді түзілуінің белсендірілуі.

116. Реноваскулярлы (вазоренальді) артериялық гипертензия дамиды: 1) туылғанда бір бүйректің болмауы кезінде; 2) созылмалы гломерулонефритте; 3) бүйрек артериясы тарылғанда; 4) диабетті нефропатияда; 5) нефролитиазда.

117. Реноваскулярлы (вазоренальді) артериялық гипертензия патогенезінде осының белсендірілуі маңызды: 1) калликреин-кининді жүйенің; 2) парасимпатикалық жүйке жүйесінің; 3) ганглидан кейінгі жіпшелерден катехоламиннің босауының; 4) ренин-ангиотензин-альдостерондық жүйенің; 5) бүйректің депрессорлық жүйесінің.

118. Конн синдромындағы АҚ жоғарылауы жатады: 1)нейрогенді артериялық гипертензияға; 2) эндокринді артериялық гипертензияға; 3) дәрілік артериялық гипертензияға; 4) кардиоваскулярлы артериялық гипертензияға; 5) бүйректік артериялық гипертензияға.

119. Конн синдромындағы артериялық гипертензияның патогенезінде осының жоғарылауы маңызды: 1) норадреналин; 2) вазопрессин; 3) кортизол; 4) альдостерон; 5) тироксин.

120. Иценко-Кушинг синдромындағы АҚ жоғарылауы жатады: 1)нейрогенді артериялық гипертензияға; 2) эндокринді гипертензияға; 3) дәрілік гипертензияға; 4) кардиоваскулярлы гипертензияға; 5) бүйректік гипертензияға.

121. Иценко-Кушинг синдромындағы артериялық гипертензияның патогенезінде осының жоғарылауы маңызды: 1) норадреналин; 2) вазопрессин; 3) кортизол; 4) альдостерон; 5) тироксин.

122. Феохромоцитомадағы АҚ жоғарылауы жатады: 1)нейрогенді артериялық гипертензияға; 2) эндокринді артериялық гипертензияға; 3) дәрілік артериялық гипертензияға; 4) кардиоваскулярлы артериялық гипертензияға; 5) бүйректік артериялық гипертензияға.

123. Феохромоцитомадағы артериялық гипертензияның патогенезінде осының жоғарылауы маңызды: 1) катехоламин; 2) тиреоидты гормон; 3) глюкокортикоидтар; 4) минералокортикоидтар; 5) гипофиздің гормондары.

124. Антидуретикалық гормонның артық өндірілуінен дамыған артериялық гипертензияның патогенездегі маңызды көрініс: 1) тамыр рецепторларының гипотензивті әсері бар метаболиттерге сезімталдығының жоғарылауы; 2) айналымдағы сары су көлемінің жоғарылауы; 3) жүрек ырғағының төмендеуі; 4) ПТК төмендеуі; 5) артериолалар қабырғалары тегіс бұлшықеттік жасушаларының гормондық рецепторларының тежелуі.

125. Нейрогенді артериялық гипертензияның орталықты түрі дамуы мүмкін: 1) адренокортикотропты гормон артық өндірілгенде; 2) ми қарыншаларына қан құйылғанда; 3) жүйкелік бағаналар тітіркендірілгенде; 4) экстеро- және интерорецепторлар созылмалы тітіркендірілгенде; 5) депрессорлы афферентті серпіндер белсендірілгенде.

126. Нейрогенді артериялық гипертензияның центрогенді түрі дамуы мүмкін: 1) гиперпитуитризмде; 2)жоғарғы жүйке-жүйесі бұзылғанда; 3) экстеро- және интерорецепторлар созылмалы тітіркендірілгенде;4) кардиовазомоторлы орталық тежелгенде; 5) депрессорлы афферентті серпіндер белсендірілгенде.

127. АҚ көтерілуін шақыратын агенттердің әсерімен қайта-қайта қабаттасатын индифферентті сигналдар осының дамуына ықпал етеді: 1) нейрогенді артериялық гипертензияның центрогенді түрі; 2) нейрогенді артериялық гипертензияның шартты рефлекторлы түрі; 3) нейрогенді артериялық гипертензияның шартсыз рефлекторлы түрі; 4) нейрогенді артериялық гипертензияның ағзалық түрі; 5) нейрогенді артериялық гипертензияның қызметтік түрі.

128. Нейрогенді артериялық гипертензияның шартсыз рефлекторлы түрі дамиды: 1) бас миының өспелерінде; 2) жоғары жүйке қызметінің бұзылыстарында; 3) экстеро- және интерорецепторлардың созылмалы тітіркендірілуінде; 4) мидың ошақты ишемиялық зақымдалуында; 5) невроздарда.

129. Қолқа коарктациясы кезіндегі артериялық гипертензия жатады: 1)нейрогенді артериялық гипертензияға; 2) эндокринді артериялық гипертензияға; 3) дәрілік артериялық гипертензияға; 4) кардиоваскулярлы артериялық гипертензияға; 5) бүйректік артериялық гипертензияға.

130. Кардиоваскулярлы артериялық гипертензия дамиды: 1) феохромоцитомада; 2)гипертиреозда; 3) қолқа доғасының атеросклерозында;4) гломерулонефритте; 5)бүйрек жетіспеушілігінде.

131. Атеросклероз кезінде қолқа доғасы және синокаротидті аймақтың барорецепторларының депрессорлық ықпалы: 1)жоғарылайды; 2)төмендейді; 3)өзгермейді; 4) прессорлық әсерден басым влияниями; 5) прессорлармен бірге өзгеріп отырады.

132. Ұзақ қолданғанда дәрілік артериялық гипертензияны шақыратын дәрілік зат: 1) адреномиметик; 2) диуретик; 3) бета-блокатор; 4) альфа-блокатор;5) баяу кальций каналының тосқауылдары.

133. Ұзақ қолданғанда дәрілік артериялық гипертензияны шақыратын дәрілік зат: 1) ангиотензинге ауысатын ферменттердің ингибиторлары; 2) пероральді контрацептивтер; 3) диуретиктер; 4) бета-блокаторлар; 5) баяу кальций каналының тосқауылдары.

134. Ұзақ қолданғанда дәрілік артериялық гипертензияны шақыратын дәрілік зат: 1) спазмолитиктер; 2) нестероидты қабынуға қарсы дәрілер; 3) диуретиктер; 4) альфа-блокаторлар; 5) баяу кальций каналының тосқауылдары.

135. Глюкокортикоидтарды ұзақ мерзімде қабылдау осындай өзгеріске алып келеді: 1) ренопривті артериялық гипертензияға; 2) неврогенді артериялық гипертензияға; 3) гемодинамикалық артериялық гипертензияға; 4) экзогенді артериялық гипертензияға; 5) жүрек тамырының гипертензиясына.

Тақырыбы: Жедел және созылмалы жүрек жеткіліксіздігінің патофизиологиясы. Балалардағы ерекшеліктері.

Сабақтың мақсаты: жедел және созылмалы жүрек жеткіліксіздігі этиологиясын, патогенезің, теңгерілу тегершіктерін және негізгі көріністерін зерттеу.

Оқыту мақсаты:

1. Организмдегі қанайналым бұзылыстарының дамуындағы этиологиялық және патогенетикалық ықпалдарды зерттеу.

2. Жүрек жеткіліксіздігі жіктелуін меңгеру.

3. Жүрек жеткіліксіздігінің теңгерілу және теңгерілмеу тегершіктері жөнінде көзқарасты түзілдіру.

Тақырыптық негізгі сұрақтары:

1. Қанайналым бұзылыстарының жалпы этиологиясы және патогенезі. Қанайналым жеткіліксіздігі анықтамасы: оның түрлері және формалары, жалпы сипаттамасы, негізгі гемодинамикалық көрсеткіштері.

2. Жүрек қызметі бұзылыстарының негізгі ықпалдары (центрогенді, рефлекторлы, тікелей емес).

3. Жүрек жеткіліксіздігі, жіктелуі. Жүрек жеткіліксіздігінің миокардиальді және артық күш түсу түрлеріне жалпы сипаттамасы. Жүрек қуыстарын қанның көлемімен және қысымымен артық күш түсіру.Жүрек жеткіліксіздігінің миокардиальді түрінің дамуындағы балалық шақ жұқпалы ауруларының маңызы.

4. Жүрек жеткіліксіздігі кезіндегі миокардтың жиырылулы қызметінің төмендеуінің негізгі тегершіктері.

5. Жүрек жеткіліксіздігі кезіндегі жүрек бұлшық етінің энергетикалық алмасу.

6. Жүрек жеткіліксіздігі кезіндегі шұғыл және ұзақ уақытты бейімделудің кардиальді және экстракардиальді тегершіктері. Жүректің теңгірілген гиперфункциясы. Миокард гипертрофиясы, Ф.З.Меерсон бойынша даму сатылары. Гипертрофияланған жүрек ерекшеліктері, теңгерілмеу тегершіктері.

7. Жедел жүрек жеткіліксіздігінің негізгі гемодинамикалық өзгерістері және көріністері. Жедел сол қарыншалық жеткіліксіздігінің көрінісі ретінде өкпе ісінуі және кардиогенді сілейме, этиологиясы және па­тогенезі.

8. Созылмалы систоликалық және диастоликалық жүрек жеткіліксіздігінің негізгі көріністерінің патогенезі (цианоз, ісінулер, ентікпе, тахикардия және т.б.). Созылмалы жүрек жеткіліксіздігі кезіндегі реүлгілеу жөніндегі түсінік.