Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

sarf

.pdf
Скачиваний:
298
Добавлен:
30.05.2015
Размер:
2.45 Mб
Скачать

 

 

 

 

 

 

 

www.arabic.uz

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлувчи 1эр

 

 

(/ )

 

 

V•

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлинувчи 1эр

 

 

5^6%4$" )

 

 

‹a+^c4"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлмади 1эр

 

 

-& (+ %

 

^4c

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлмайди 1эр

 

 

:$I (+ %

 

U^4c =

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўл (сен) 1эр

 

 

8 + "@

 

 

^4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлсин 1эр

 

 

Ng h + "@

 

 

^4c

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлма (сен) 1эр

 

 

:3+ I (+ %

 

 

^4cD =

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўладиган жой ва ва т

 

. d"V . " )

 

 

^„ c4 "

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўладиган асбоб

 

 

e f )

 

 

^„ c4 "

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлувчиро 1эр

 

 

( E4$D )

 

 

U^4@

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли, ба увват

 

 

q[xS6" q$X

 

 

‹a+^

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

:"^F%" r1 I :8 " (+ %

 

 

 

 

 

 

 

K,&

 

q +14\D

 

$4 6"

 

 

 

 

Кучли бўлди эр

V^6

 

^+

 

 

a+^

 

m n6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлди аёл

^+

 

+^

 

 

e +^

 

o[Ip6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлдинг эр

6 ^+

 

,6 ^+

 

 

e ^+

 

m n6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлдинг аёл

[ 6 ^+

 

,6 ^+

 

 

e ^+

 

o[Ip6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлдим

1 ^+

 

kd 6"

 

 

e6 ^+

 

kd 6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлдик

 

 

l4 K"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

V^6 аслида ^6^+ эди, ?

га замма о ир деб,

? нинг

заммасини

 

ма облидаги V га бердик ва унинг аракатини азф илдик ^ ^6

бўлди. ?

 

билан V ўртасида ижтимоий сокинайн бўлди деб, ?

ни азф илдик V^6

бўлди.

.оида: иллатли +арфнинг +аракати олдидаги со- +арфнинг +аракатидан бош ача бўлса, иллатли +арф +аракати со- +арфга кўчирилади.

.оида: Маълум феъли мозийни маж+ул илиш учун охиридан олдинги +арфни +аракатини касра ва ундан олдинги +ар бир +аракатли +арфни +аракатини замма иламиз.

271

www.arabic.uz

: ^63t" r1 1 8 " (+ %

 

 

 

K,&

 

 

q +14\D

 

 

$4 6"

 

 

 

 

К. бўлинди эр

 

 

V6^F

 

 

+^F

 

 

a+^F

 

 

m n6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинди аёл

 

 

+^F

 

 

+^F

 

 

e +^F

 

 

o[Ip6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлиндинг эр

 

 

6 +^F

 

 

,6 +^F

 

 

e +^F

 

 

m n6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлиндинг аёл

 

 

[ 6 +^F

 

 

,6 +^F

 

 

e +^F

 

 

o[Ip6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлиндим

 

 

1 +^F

 

 

kd 6"

 

 

e6 +^F

 

 

kd 6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлиндик

 

 

 

 

 

l4 K"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

:"^F%" r1 I _Z+ E6" (+ %

 

 

 

 

 

 

 

 

K,&

 

 

q +14\D

 

$4 6"

 

 

Кучли бўлади эр

 

.V^4c

 

 

. ^4c

 

U^4c

 

m n6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлади аёл

 

^4c

 

 

. ^4cD

 

U^4c

D

o[Ip6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўласан эр

 

.V^4cD

 

 

. ^4cD

 

U^4c

D

m n6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўласан аёл

 

^4cD

 

 

. ^4cD

 

^4cD

o[Ip6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўламан

 

U^4cI

 

 

kd 6"

 

U^4@

kd 6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўламиз

 

 

 

 

l4 K"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

U^4c аслида a6 ^4c

эди, ?

мута аррик ма обли мафту деб, ? ни

(алиф)га алб илдик U^4c бўлди.

 

 

 

 

 

.V^4c аслида .^6^4c эди, ?

 

мута аррик ма обли мафту деб, ? ни

(алиф)га алб илдик .V ^4c бўлди. (алиф) билан V ўртасида ижтимоий

сокинайн бўлди деб,

(алиф)ни азф илдик .V^4c бўлди.

 

 

 

 

^4cD аслида +^4cD

эди, ?

 

мута аррик ма обли мафту деб, ? ни

(алиф)га алб илдик ^4cD бўлди. (алиф) билан ? нинг ўртасида

ижтимоий сокинайн бўлди деб, (алиф) ни азф илдик ^4cD

бўлди.

.оида: Маълум феъли музореъни маж+ул илиш учун охиридан

олдинги +арфни +аракатини фат+а ва +арфи

музореъатни замма

иламиз.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

272

www.arabic.uz

: ^63t" r1 +I _Z+ E6" (+ %

 

K,&

 

q +14\D

$4 6"

 

 

 

К. бўлинади эр

.V^4c6

 

. ^4c6

U^4c6

 

m n6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинади аёл

^4c6

 

. ^4c6D

U^4c6D

 

o[Ip6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинасан эр

.V^4c6D

 

. ^4c6D

U^c6D4

 

m n6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинасан аёл

^4c6D

 

. ^4c6D

^4c6D

 

o[Ip6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинаман

U^4c6I

 

kd 6"

U^4F@

 

kd 6"

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинамиз

 

 

l4 K"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(/ + )

 

 

 

 

 

K,&

 

q +14\D

 

$4 6"

 

 

 

Кучли бўлувчи эр

.VV6

 

. V+

 

V•

 

m n6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кучли бўлувчи аёл

z V+

 

. V+

 

q' V+

 

o[Ip6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

•V аслида a+V # эди, ? # га замма о ир деб, ? # нинг заммасини азфилдик +V бўлди. ? # билан танвин ўртасида ижтимоий сокинайн бўлди деб, ? ни азф илдик •V бўлди.

.VV6 # аслида .^6V+ # эди, ? # га замма о ир деб, ? # нинг заммасини ма облидаги V га бердик ва унинг аракатини азф илдик .^ V6 бўлди. ?

билан V ўртасида ижтимоий сокинайн бўлди деб, ?

ни азф илдик .VV6

бўлди.

 

 

 

 

 

 

 

5^6%4$" + )

 

 

 

K,&

 

q +14\D

 

$4 6"

 

К. бўлинувчи эр

.^‡^4c+ "

 

. [^4c+ "

 

‹a+^4c"

m n6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинувчи аёл

z [^4c+ "

 

. [^4c+ "

 

q[' ^4c+ "

o[Ip6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

.оида: калиманинг охирида V билан ? # бирга келиб аввалгиси

сукунли иккинчиси +аракатли бўлса V

ни ? га алб илиб, икки ? #

нинг ўртасида шарти ид-ом мавжуд бўлди деб ид-ом илинади.

273

www.arabic.uz

‹a+^4c" аслида aV6^4c" эди, V билан ? бир калимад жамъ бўлди, аввалгиси сукунли иккинчиси аракатли деб, V ни ? # га алб илдик : 6^#4c" бўлди. Икки ? нинг ўртасида шарти ид ом мавжуд бўлди деб ид ом иламиз ‹a^4c6"

бўлади. ? ## ўзидан олдинги арфнинг

аракатини

касра

бўлишини

о лайди деб, ма облига касра бердик ‹a+^4c" бўлди.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

:"^F%" r1 I -& (+ %

 

 

 

 

 

 

 

 

 

K,&

 

 

 

 

q +14\D

 

 

$4 6"

 

 

 

 

К. бўлмади эр

 

 

V^4c

 

 

^4c

 

^4c

 

 

m n6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмади аёл

 

 

^4c

 

 

 

^4cD

 

^4cD

 

o[Ip6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмадинг эр

 

 

V^4cD

 

 

^4cD

 

^4cD

 

m n6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмадинг аёл

 

 

^4cD

 

 

^4cD

 

a^c4 D

 

o[Ip6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмадим

 

 

^4cI

 

 

 

kd 6"

 

 

^4@

 

 

kd 6"

К. бўлмадик

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

l4 K"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

V^4c аслида ^6^4c эди....

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

: ^63t" r1 +I -& (+ %

 

 

 

 

 

 

 

 

 

K,&

 

 

 

q +14\D

 

 

$4 6"

 

 

 

 

К. бўлинмади эр

 

 

V^4c6

 

^4c6

 

^4c6

 

m n6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмади аёл

 

 

^4c6

 

 

^4c6D

 

 

^4c6D

 

 

o[Ip6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмадинг эр

 

 

V^4c6D

 

 

^4c6D

 

 

^4c6D

 

 

m n6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмадинг аёл

 

 

^4c6D

 

^4c6D

 

a^4c6D

 

o[Ip"6 Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмадим

 

 

^4c6I

 

 

kd 6"

 

^4F@

 

 

kd 6"

 

 

К. бўлинмадик

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

l4 K"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

:"^F%" r1 +I :$I (+ %

 

 

 

 

 

 

 

 

 

K,&

q +14\D

 

$4 6"

 

 

 

 

К. бўлмайди эр

 

 

.V^4c =

. ^4c =

 

U^4c =

 

m n6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

274

www.arabic.uz

К. бўлмайди аёл

 

^4c =

. ^4cD =

U^4cD =

o[Ip6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмайсан эр

 

.V^4cD =

. ^4cD =

U^4cD =

m n6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмайсан аёл

 

^4cD =

. ^4cD =

^4cD =

o[Ip6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмайман

 

U^4cI =

kd 6"

U^4@ =

kd 6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмаймиз

 

 

 

l4 K"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

: ^63t" r1 +I :$I (+ %

 

 

 

 

 

 

 

 

K,&

q +14\D

$4 6"

 

 

 

 

К. бўлинмайди эр

 

.V^4c6 =

. ^4c6 =

U^4c6 =

m n6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмайди аёл

 

^4c6 =

. ^4c6D =

U^4c6D

=

o[Ip6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмайсан эр

 

.V^4c6D =

. ^4c6D =

U^4c6D

=

m n6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмайсан аёл

 

^4c6D =

. ^4c6D =

^4c6D =

o[Ip6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмайман

 

U^4c6I =

kd 6"

U^4F@ =

kd 6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмаймиз

 

 

 

l4 K"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8 + "@

 

 

 

 

 

 

 

K,&

 

q +14\D

 

$4 6"

 

 

 

 

К. бўл сен эр

 

V^4

 

^4

 

^4

 

 

m n6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўл сен аёл

 

^4

 

^4

 

a^4

 

 

o[Ip6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

^4 ни U^4cD дан аслига айтариб a6 ^4cD дан икки йўл билан амр оламиз:

Биринчи йўл билан калиманинг охирига арадик арфи иллат экан азфилдик ^4cD бўлди.

Иккинчи йўл билан арфи музореъатни азф илдик ^4 бўлди. Сукун билан ў иш о ир бўлгани учун калиманинг u/ ни баробарига арадик фат алик экан калиманинг бошига амзаи максурани келтирдик ^4 бўлди.

^4 ни . ^4cD дан икки йўл билан амр оламиз: Биринчи йўл билан калиманинг охирига арадик зоида тасния нуни экан азф илдик ^4cD бўлди. Иккинчи йўл билан арфи музореъатни азф илдик ^4 бўлди. Сукун билан ў иш о ир бўлгани учун калиманинг u/ ни баробарига

275

www.arabic.uz

арадик фат алик экан калиманинг бошига амзаи максурани келтирдик

^4 бўлди.

V ^4 ни .V^4c D дан аслига айтариб .^6 ^4c D дан икки йўл билан амр

оламиз: Биринчи йўл билан калиманинг охирига арадик зоида музаккар жамъи нуни экан азф илдик ^6 ^4c D бўлди. Иккинчи йўл билан арфи

музореъатни азф илдик ^6 ^4 бўлди. Сукун билан ў иш о ир бўлгани учун калиманинг u/ ни баробарига арадик фат алик экан калиманинг бошига амзаи максурани келтирдик ^6 ^4 бўлди. ? мута аррик ма обли мафту деб, ? ни (алиф)га алб илдик V ^4 бўлди. (алиф) билан V ўртасида ижтимоий сокинайн бўлди деб, (алиф)ни азф илдик V ^4

бўлди.

a^4 ни ^4c D дан аслига айтариб +^4c D дан икки йўл билан амр оламиз:

Биринчи йўл билан калиманинг охирига арадик зоида муаннас муфрад нуни экан азф илдик :+ ^4c D бўлди. Иккинчи йўл билан арфи музореъатни

азф илдик :+ ^4 бўлди. Сукун билан ў иш о ир бўлгани учун калиманинг u/ ни баробарига арадик фат алик экан калиманинг бошига амзаи максурани келтирдик :+ ^4 бўлди. ? мута аррик ма обли мафту деб, ? ни(алиф)га алб илдик a^4 бўлди. (алиф) билан ? нинг ўртасида ижтимоий сокинайн бўлди деб, (алиф)ни азф илдик a^4 бўлди.

^4 ни ^4c D дан икки йўл билан амр оламиз: Биринчи йўл билан

калиманинг охирига арадик жамъи нуни нисва экан "аззамаиру ла ту+зафу вала татабаддалу" деган оидага амал илиб, ўз олидаолдирдик. Иккинчи йўл билан арфи музореъатни азф илдик ^4

бўлди. Сукун билан ў иш о ир бўлгани учун калиманинг u/ ни

баробарига арадик фат алик экан калиманинг бошига амзаи максурани келтирдик ^4 бўлди.

: "^F % " r1 I N g h " @+

 

K , &

q +14\ D

4$6"

 

 

К. бўлсин эр

V ^4c

^4c

^4c

m n6"

N g h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлсин аёл

^4c

^4c

^4c

o[I p6"

N g h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

276

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

www.arabic.uz

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлайин

 

 

 

^4c1

 

 

kd 6"

 

 

^4ƒB

 

 

 

kd 6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлайлик

 

 

 

 

 

 

l4 K"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

: ^63t" r1 I Ng h + "@

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

K,&

q +14\D

 

4$6"

 

 

 

 

К. бўлинсен эр

 

 

 

V^c4 6

^c46

 

^c4 6

m n6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинсен аёл

 

 

 

^c46

^c46

 

a^c4 6

o[Ip6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинсин эр

 

 

 

V^c4 6

^c46

 

^c4 6

m n6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинсин аёл

 

 

 

^c46

^c46

 

^c4 6

o[Ip6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинайин

 

 

 

^c4 16

kd 6"

 

^4ƒ‚

kd 6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинайлик

 

 

 

 

 

 

l4 K"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

:"^F%" r1 I :3OI (+ %

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

K,&

 

q +14\D

 

 

$4 6"

 

 

 

 

 

 

К. бўлмасен эр

 

 

 

V^4cD =

 

^4cD =

 

 

^4cD =

 

 

m n6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмасен аёл

 

 

 

^c4D =

 

^4cD =

 

 

a^4cD =

o[Ip6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмасин эр

 

 

 

V^4c =

 

^4c =

 

 

^4c =

 

 

m n6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмасин аёл

 

 

 

^4c =

 

^4cD =

 

 

^4cD =

 

 

o[Ip6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмайин

 

 

 

^4cI =

 

kd 6"

 

 

^4@ =

 

 

kd 6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлмайлик

 

 

 

 

 

 

l4 K"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

: ^63t" r1 +I :+3I (+ %

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

K,&

q +14\D

 

$4 6"

 

 

 

 

К. бўлинма сен эр

 

 

 

V^4c6D =

^4c6D =

 

^4c6D

=

m n6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинма сен аёл

 

 

 

^4c6D =

^4c6D =

 

a^4c6D =

o[Ip6" Ni j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмасин эр

 

 

 

V^4c6 =

^4c6 =

 

^4c6 =

m n6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмасин аёл

 

 

 

^4c6 =

^4c6D =

 

^4c6D

=

o[Ip6" Ng h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмайин

 

 

 

^4c6I =

kd 6"

 

^4F@

=

kd 6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлинмайлик

 

 

 

 

 

 

l4 K"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

277

илдик
.4 ^c4"
илдик
^c4"

www.arabic.uz

. d"V . " + )

 

K,&

 

q +14\D

$4

6"

К. бўладиган жой ва ва т

V• c"

 

. ^c4"

^„ c4 "

 

 

 

 

„^4c" аслида a^4c" эди, ? га замма о ир деб,

? нинг заммасини азф

бўлди. ? сукунли ма обли мафту деб, ? ни алифга алб бўлди. Алиф билан танвин ўртасида ижтимоий сокинайн

бўлди деб, алифни азф илдик „^4c" бўлди.

V• c" аслида a+V6 c" эди, ? га замма о ир деб, ? нинг заммасини азфилдик a+V c" бўлди.V нинг касраси ? га далолат илгани учун ? дан бе ожат бўлинди деб ? ни азф илдик ва азф илинган ? дан эваз деб, Vга танвин бердик V• c" бўлди.

 

 

e f + )

 

 

 

K,&

 

q +14\D

$4

6"

К. бўладиган асбоб

V• c"

 

. ^c4"

^„ c4 "

 

 

 

 

V• c" аслида :6 +V c" эди, ? # га замма о ир деб, ? # нинг заммасини азфилдик : +V c" бўлди. Икки ? нинг ўртасида ижтимоий сокинайн бўлди деб иккинчи ? # ни азф илдик a+V #c" бўлди. V нинг касраси ? # га далолатилгани учун ? # дан бе ожат бўлинди деб ? # ни азф илдик ва азфилинган ? дан эваз деб, V га танвин бердик V• c" бўлди.

( E4$D + )

 

K,t4 K6

K,&

q +14\D

$4 6"

 

К. бўлувчиро эр

V• @

.V^4@

. ^4@

U^4@

m n6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

К. бўлувчиро аёл

a6 ^F

z [

[

9[

o[Ip6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

V• @ аслида 6a+V # @ эди, ? # га замма о ир деб, ? # нинг заммасини азфилдик a+V # @ бўлди. V нинг касраси ? # га далолат илгани учун ? # дан

278

www.arabic.uz

бе ожат бўлинди деб ? ни азф илдик ва азф илинган ? дан эваз деб, Vга танвин бердик V • @ бўлди.

.оида: калиманинг охирида V билан ? # бирга келиб аввалгиси сукунли иккинчиси +аракатли бўлса V ни ? га алб илиб, икки ? #

нинг ўртасида шарти ид-ом мавжуд бўлди деб ид-ом илинади.

9[ аслида 9 ^#F эди, V билан ? # бир калимад жамъ бўлди, аввалгиси сукунли иккинчиси аракатли деб, V ни ? га алб илдик 9 F бўлди. Икки ? # нинг ўртасида шарти ид ом мавжуд бўлди деб ид ом иламиз 9#[ F бўлади. ? ## ўзидан олдинги арфнинг аракатини касра бўлишинио лайди деб, ма облига касра бердик 9[ бўлди.

Сулосий мужарраднинг IV - бобини лафиф вовига мисол :+ ?> 9- ни ИШТИ.О.И

Уялди 1эр

 

 

: 8 " ( %+

 

 

:+

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялади 1эр

 

 

_Z E6"+ ( %+

 

 

9-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялмо

 

 

Z 7 " )

 

 

?>

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

!аёли, иболи

 

 

q[x S6" q$X

 

 

‹:+

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялмади 1эр

 

 

-& ( %+

 

 

:-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялмайди 1эр

 

 

:$I ( %+

 

 

9- =

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уял (сен) 1эр

 

 

8 " @+

 

 

:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялсин 1эр

 

 

N g h " @+

 

 

:-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялма (сен) 1эр

 

 

:+3 I ( %+

 

 

:-D =

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уяладиган жой ва ва т

 

 

. d " V ." )

 

 

:„ -"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уяладиган асбоб

 

 

e f )

 

 

9„-" ? >-"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялувчиро 1эр

 

 

( E4$D )

 

 

9 @

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

: "^F % " r1 I : 8 " ( %+

 

 

 

 

 

 

K , &

 

q +14\ D

 

4$6"

 

 

Уялди эр

 

^ 6

 

+

 

:+

m n6" N g h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

279

www.arabic.uz

Уялди аёл

+

+

e+

o[I p6" N g h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялдинг эр

6+

,6+

e+

m n6" N i j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялдинг аёл

[ 6+

,6+

e+

o[I p6" N i j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялдим

1+

l4 K " k d 6"

e6 +

k d 6"

 

 

 

 

Уялдик

 

 

 

 

.оида: калиманинг 2= ми баробарида келган V нинг ма обли заммалик бўлмаса ? га алб илинади.

^6 аслида V6^+ эди. Калиманинг 2= ми баробарида во е бўлган V нинг ма обли касралик деб V ни ? га алб илдик ^6 + бўлди. ? # га замма о ир деб, ? # нинг заммасини ма облига бердик ва унинг аракатини азфилдик ^# 6 бўлди. Икки ? # ўртасида ижтимоий сокинайн бўлди деб, иккинчи ? ни азф илдик ^6 бўлди.

.оида: иллатли +арфнинг +аракати олдидаги со- +арфнинг +аракатидан бош ача бўлса, иллатли +арф +аракати со- +арфга кўчирилади.

^6 ни маж ул илмо чи бўлсак аслига айтарамиз аслида V6^#+ эди,

охиридан олдинги арфни аракатини касра ва ундан олдинг ар бираракатли арфни аракатини замма иламиз V6^+ 6 бўлади. Калиманинг 2=

ми баробарида во е бўлган V нинг ма обли касралик деб V ни ? # га албилдик ^6 + 6 бўлди. ? # га замма о ир деб, ? # нинг заммасини ма облига бердик ва унинг аракатини азф илдик ^# 6 6 бўлди. Икки ? # ўртасида

ижтимоий сокинайн бўлди деб, иккинчи ?

ни азф илдик ^6 6 бўлди.

 

 

: ^63 t " r1 1 8 " ( %+

 

 

 

K , &

q +14\ D

 

4$6"

 

 

Уялинди эр

^6 6

+ 6

 

:+ 6

m n"6

N g h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялинди аёл

+ 6

+ 6

 

e + 6

o[I p6"

N g h

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялиндинг эр

6 + 6

,6 + 6

 

e + 6

m n6" N i j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Уялиндинг аёл

[ 6 + 6

,6 + 6

 

e + 6

o[I p6" N i j6"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

280

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]