Савёлова Методические указания к решению задач по вероятностным разделам 2014
.pdf
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1.38. |
ξ = √2+1, |
ξ = ∞. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
1.37. |
{η = |
} = ( |
!) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
η = . |
|||||||||
1.39. |
|
|
|
– снова закон Пуассона, |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
= |
|
|
, |
|
|
|
ξ = − |
|
, |
2 |
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
||||||||
1.41. |
|
|
|
|
|
|
|
ξ = 2 − . |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
1.40. |
{ν = 1} = |
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
{ν = |
} = |
3 |
|
1 |
|
|
|
|
|
при |
|
= 2,3,... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Замечание: |
2 |
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
В задачах 1.33, 1.35, 1.36 использована формула |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
| |
| |
< 1 , |
|
|||
которая получается |
дифференцированием= , |
по |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
(1 − |
) |
|
|
|
|
|
|
|
|
формулы |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
1 |
|
. |
|
|
|
|
|
|
||||
1.42. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
− |
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
ξ = 0, |
ξ = |
,. |
|
|
( |
) = √ |
|
|
. |
|
|
|
|
||||||||||||||||||
1.43. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
1.44. |
ξ = |
|
ξ = |
+1 |
|
|
|
|
|
ξ ξ = |
|
|
|
( ) . |
|||||||||||||||||
| ζ| | | |
|
|
|
|
( ) , |
|
1 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||
1.45. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ζ |
2 |
|
|
1 2 . |
|
|
|||||||||
Равенство имеет место для |
|
|
|
− |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
1.46. |
ξ = |
√ |
|
|
|
|
|
|
|
= 1.13 |
, |
|
|
|
ξ |
= √1.5 |
≈ 1.22 . |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
= |
{τ } = |
, |
|
τ |
{τ. |
2 } = |
|
|
, |
|
|
{ τ 2 } = |
|||||||||||||||||||
− |
, |
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
1.47.Для круга:
51
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( ) = |
|
|
0 , |
|
|
|
|
|
|
< 0; |
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
0 < |
< |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1, |
|
|
|
|
|
|
> |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
1.48. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
|
|
|
) = |
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
( ) |
= |
|
|
|
|
|
, 0 < |
< |
|
|
|||||||||
Для шара соответственно( ) = 2 |
, 0 < |
|
< . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.49. |
|
|
1 − |
{ |
|
|
|
< ξ < |
} = 1− Ф(2) = 0.0455 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
{ |
|
|
|
|
|
|
|
} |
|
|
|
|
1 |
| | |
|
|
при |
< 0, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
при |
≥ 0. |
|
, |
|
|
|
|
|
< 0 |
|
|
|
( ) = 1− |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
Если |
> 0 |
|
|
|
|
|
|
( ) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
то |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.50. |
|
|
a) |
η < |
|
= |
|
|
|
, |
то |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
если |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
− |
|
|
+0 |
; |
|
|
|
|
( ) =, |
| | |
|
|
( ⁄ ) ;если |
|
|
|
|
|
, |
то |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
б) |
если |
|
< 0 |
( ) = 0, |
|
|
|
|
|
|
≥ 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
( ) = |
|
|
− |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
( ) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
− − |
|
|
+0 ; |
|
|
|
|
|
|
√ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− |
|
|
− |
|
|
|
|
|
при ≥ 0. |
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.51. |
|
|
= |
|
|
, |
|
|
|
τ = |
|
|
|
мин, |
|
|
|
|
|
|
< 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( ) = |
|
|
2 |
|
(1+ ), |
|
|
0 < |
< |
|
1 |
; |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
1.52. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1, |
|
|
|
|
|
|
> |
2 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
a) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
< 1; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
б) |
|
|
|
( ) = |
|
|
|
|
|
|
|
( |
−ln( )), |
0 < |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
( ) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
в) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− |
|
+ − |
|
|
|
|
|
|
|
|
, 0 < < ; |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−ln( |
|
−ln( |
) |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.53. |
( |
|
) = |
|
|
|
|
|
|
|
( |
|
) |
|
|
|
|
|
|
) + |
|
|
|
− |
|
|
, 0 < |
< 1. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( ) = |
|
1 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
при |
|
≤ 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
+ |
2 |
Ф( ⁄2) |
|
при |
|
> 0. |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
1.54. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( ) = |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
при |
|
≤ 0, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
τ = |
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 − |
52 |
|
|
|
при |
> 0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
1.55.
|
( |
) = |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
|
|
|
|
|
) |
|
, |
|
|
= |
|
|
|
|
+ |
|
,σ |
|
= σ| |. |
|
||||||||||||||||||
1.56. |
√2πσ |
| | |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.57. |
a)ξ = 0, |
|
|
|
ξ = |
2. |
|
|
|
|
|
= 0,1,..., |
|
|
|
|
−1 ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
б) |
{η = |
} = |
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.58. |
|
|
{η = |
|
|
|
|
} = |
|
|
|
|
|
|
(1− |
), |
|
= |
0,1,..., = |
( |
= 1⁄ ξ). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
1.59. |
( ) = 1− |
|
|
|
|
1− |
|
|
|
, 0 < |
|
< . |
|
|
|
|
|
< 1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
1.60. |
( ) = |
|
|
|
|
|
|
( ) = |
|
|
|
( ) = 2 |
, 0 < |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.61. |
{ξ+η = |
|
|
|
|
} = ( |
|
|
− 1)2 |
|
, |
|
|
= 0,1,... . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
{ξ+η = } = |
|
|
|
|
|
|
! |
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
|
− )! |
|
|
= |
|
( |
! |
) |
( |
|
+ |
) |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.62. |
a) |
( ) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
б) |
|
( ) = |
√ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
в) |
( ) = |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.63. |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
где |
|
|
|
= |
|
2 ⁄ |
|
Г( |
⁄2) . |
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
σ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.64. |
|
( ) = ∑ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
|
|
− |
|
|
). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
( |
) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
√ |
|
|
|
− |
, | |
|
| < |
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
1.65. |
( |
| ) = |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− |
|
|
|
, |
|
|
|
|
| |
| < |
|
|
|
|
|
|
|
− |
; |
. |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
( ) = [ ( )] ; |
|
|
|
|
|
( ) = 1 −[1 − ( )] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.66. |
( |
) = |
|
|
|
[ |
|
( |
|
|
)] |
|
|
|
|
|
|
( ) ; |
|
|
|
( |
|
) = |
|
|
|
|
[1− |
( |
)] |
|
( ). |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
|
|
)) ; |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
( ) = ( |
|
|
|
|
|
|
) ; |
|
|
|
|
|
( | ) = ( |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
1.67.( | |
, ) = |
3(1+ |
|
|
|
|
+ |
|
|
|
) |
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
( ) = |
|
|
|
, |
|
> 0. |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
(1+ |
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
+ |
) |
|
|
|
|
|
|
|
|
(1+ |
) |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.68. |
( ) = 1 − |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos |
) |
|
|
|
|
|
, 0 < |
|
< 2 |
; |
|
|
ξ = . |
), |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
( |
|
) = ∫ |
( , |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| , |
> 0 ; |
|
|
|
|
|
|
( ) = −ln ( |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 < |
53< 1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
1.70. |
|
( ) = |
|
|
|
|
,где с |
= Г( ). |
||||
1.69. |
|
а) | ( ) = |
( ) |
, 0 < < ∞; |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
1 |
|
,0 < < 1; |
|
|
|
|||||
б) | ( ) = 1 |
2 |
|
|
|
|
|||||||
в) |
| |
2 |
|
1 |
,1 |
< |
< ∞; |
|
|
|
||
|
|
|
|
|
||||||||
|
( ) = π(1+ ),−∞ < < ∞. |
|
|
|
||||||||
1.71. |
|
( ) = |
|
|
(− ) |
|
, ( ) = |
( + ) ( ) . |
||||
|
|
|
|
|
||||||||
∫( )
1.72.(ξ, η) = .
1.73.(ξ, η) = 0.
(ξ ,η ) = |
|
∑ |
|
|
|
σ |
|
,если |
= 1, |
(ξ ,η ) = |
1 |
. |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
√ |
|
||||||||
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
(ξ, η) = − |
|
|
, |
( ) |
= . |
|
|
|
|
|
||||||
1.75. |
|
|
∑ |
|
√ |
|
|
σ σ |
|
|
. |
Некоторые другие величины |
|||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
ξ = , ξ = , η = , η =
1.76.Да,
{| ξ | } { |ξ | } = |ξ | → 0,
где = | |.
1.77.Да. Выполнены условия теоремы Маркова:
1 |
ξ = |
1 |
ln → 0 при → ∞. |
1.78.Нет. Математическое ожидание не существует:
|ξ | = |
|
= ∞. |
|
54
1.79. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
ξ = |
1 |
|
, |
|
|
|
|
|
|
ξ ,ξ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
, |
|
|
|
|
|
→ 0 |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
при |
→ ∞. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
1.81. |
|
(ξ( ),ξ( ′)) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
1.80. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
При |
< |
|
|
|
, |
|
ибо |
|
|
|
∑ |
|
ξ |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
1.82. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
1.83. |
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
|
) |
|
|
|
{ξ }. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
Для |
|
{|ξ | } |
|
|
→ 0 при |
|
|
→ ∞длялюбого > 0. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
доказательства второго утверждения рассмотрим последова- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
тельность случайных величин ξ |
( |
|
= 1,2,…) с плотностями |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Очевидно, что |
|
|
ξ |
= 0, |
(1+ |
| |
|) |
,−∞ < |
|
|
< +∞. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
( ) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
{|ξ | < } = 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= 1− |
1 |
|
|
|
→ 1 при → ∞, |
|||||||||||||||||||||||
|
(1+ |
|
|
) |
|
) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
ξ |
( |
) 0 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1+ |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
так что |
|
|
Однако |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ξ |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
=∞. |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1+ |
| |) |
|
|
||||||||||||||||||||||||||
1.84. |
|
Пусть ζ = |
|
|
⁄ |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
( ) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
δ |
|
|
− |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
Замена |
|
= |
|
|
⁄ |
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
⁄ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
( ) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
δ( |
− |
) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
⁄ |
= |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
55 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
exp − |
|
|
|
− |
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
√ |
= |
1+ |
, |
|
|
( ) |
= |
1+ |
|
|
|
|
. |
|
|
||||||||||||
1.85. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
замена |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
1.86. |
|
φ ( ) = |
|
|
+2∑ |
|
|
|
|
s . |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
1.87. |
|
φ ( ) = |
. |
, |
φ |
|
|
( ) = |
( ) |
|
. |
|
||||||||||||||||
1.88. |
|
φ ( ) = |
+1 − |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
1.89. |
|
lim→ |
( |
|
|
|
|
) = |
( |
|
). |
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
…− |
|
|
…0… |
… |
||||
|
|
|
|
φ(0) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
= 1, ξ |
|
… |
2 |
… … |
2 |
… . |
|||||||||||||||
Указание: см. задачу 1.85.
1.90.= Ф(3,16) 0,998 .
1.91.1,88∙10 .
1.92.Для свойства А вероятность равна Ф(2) = 0,955 . Для свойства А вероятность равна Ф(1) = 0,68 .
1.93.= Ф(1,2) 0,77 .
1.94. |
|
φ ( ) = cos√ |
|
, lim |
φ ∑ |
( ) = |
⁄ |
|
|
||
характеристическая функция нормального→ |
распределения с |
= 0 |
и |
||||||||
σ = |
|
. Отсюда следует, что для любого > 0 |
|
|
|||||||
|
|
|
|||||||||
|
|
lim |
|
1 |
ξ < |
= Ф |
|
, |
|
|
|
→√2
азакон больших чисел требует, чтобы при любом > 0 эта вероятность стремилась к единице.
56
Глава 2. Математическая статистика
Поскольку всё большее число специалистов в современном мире имеют дело с теоретическими и (особенно) прикладными задачами вероятностной и статистической природы, очень важно, чтобы указанные курсы поддерживали устудентов повышенный интерес.
М.Я. Кольберт, Ю.М. Сухов
2.1. Смещённость, эффективность и состоятельность оценок. Метод моментов (ММ) и метод максимального правдоподобия (ММП) получения оценок
Пусть ξ (−∞;+∞) – случайная величина; θ Θ – множество значений параметра; ( ,θ) – плотность распределения случайной величины.
= (ξ ,…,ξ ) – выборочный вектор, представляющий собой взаимно независимые компоненты, имеющие одно и то же распре-
деление. Величина
( ,θ) = |
( ,θ) |
называется функцией правдоподобия.
Оценка ( ) величины τ(θ) называется несмещенной, если
( ) = τ(θ), θ Θ.
Несмещенная оценка ( ) величины τ(θ) называется эффективной, если для нее выполнено условие
( ) = |
[τ′(θ)] |
|||
|
( , ) |
|
. |
|
57
Оценка |
|
параметра θ называется |
состоятельной, если |
|||||||
величине( ) θθпри |
→ ∞ |
( ) |
сходится по вероятности к |
|||||||
( ) |
( ) |
, т.е. оценка |
|
|
|
|||||
при неограниченном увеличении объема выборки n. |
||||||||||
Оценкой ММП θ параметра θ называется корень уравнения |
||||||||||
|
|
,θ = max |
|
( ,θ). |
|
|
θ ,…,θ |
|||
ММ состоит в нахождении неизвестных параметров |
||||||||||
распределения случайной величины |
ξ |
с плотностью |
|
|||||||
из системы уравнений |
|
|
|
|
|
( ,θ ,…,θ ) |
||||
гдеα = ξ = |
α θ ,…,θ = |
, = 1,…, , |
|
, |
||||||
|
,θ ,…,θ |
|
|
–момент порядка |
||||||
–выборочный момент порядка |
|
: |
|
= |
1 |
. |
|
|
||
Примеры решения типовых задач
Пример 2.1
Случайная величина ξ имеет неизвестные параметры – матема-
тическое |
ожидание |
а |
|
|
и |
|
дисперсию |
σ . |
|||||||
Для |
предложенаоценка |
|
|
= |
1 |
, |
|
1 |
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||
дляσ |
− оценки = |
1 |
|
|
( |
− |
|
) , |
= |
( − |
|
) . |
|||
−1 |
|
|
|
|
|||||||||||
Исследовать смещенность приведенных оценок.
Решение. Пользуясь определением, находим
58
|
|
|
= |
1 |
|
|
|
|
1 |
|
= ; |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
( |
|
− |
|
) = |
|
|
|
[( |
|
− |
)+( |
− |
|
)] |
= |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
− 1 |
|
|
|
|
−1 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
= |
|
1 |
|
× |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
× |
|
|
|
|
( |
|
2 |
− ) |
+2( |
− |
) |
|
|
( − |
)+ |
, |
( |
− |
)( |
− |
|
) = |
|||||||||||||||||
= |
|
|
ξ− |
|
ξ+ |
|
|
|
|
|
|
ξ = |
|
|
ξ. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
Из последнего результата имеем: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
= |
|
|
−1 |
|
= |
|
−1 |
ξ. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
При исследовании оценок |
и |
использовалось свойство неза- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
висимости элементов выборки. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
Ответ: оценки |
|
|
и |
– несмещенные, а |
|
– смещенная. |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Пример 2.2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
Пусть ξ равномерно распределена в интервале |
|
|
|
|
с плот- |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
неизвестный параметр рас- |
|||||||||
ностью |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, длина интервала θ – |
|
|
|
|
0 < |
< θ |
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
пределения( .,θДля) =предложенных оценок параметра θ |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
( |
) = |
2 |
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
( |
|
) = max |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
59 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
( ) = +1 ( )
исследовать свойства смещённости и состоятельности.
Решение. Для ( |
) легко найти |
|
θ |
||||
|
2 |
|
4 |
|
|||
( ) = |
|
ξ = θ, |
( ) = |
|
ξ = |
3 |
. |
|
|
||||||
Для оценки ( ) функция распределения выглядит так:
( ) = ( < ) = θ ,
плотность распределения:
( ) = |
|
|
|
, |
|
0 < |
< θ. |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Тогда |
вычисляем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
θ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
= |
θ |
|
|
θ |
= |
+1 |
θ, |
|
|
|
|
|
||
= |
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
||
( +1) ( +2) |
|
|
|
|
|
|
||||||||
Рассмотрим третью оценку ( |
) = |
|
( ), для нее получаем |
|||||||||||
|
||||||||||||||
= θ, |
|
|
|
|
= |
|
θ |
. |
|
|
|
|
|
|
Из найденных |
|
( +2) |
|
|
|
и |
– |
|||||||
|
|
|
|
|
|
характеристик видим, что оценки |
||||||||
несмещенные, оценка |
– смещенная, но асимптотически( ) ( |
не) - |
||||||||||||
смещенная. Все три приведенные( ) |
оценки параметра θ состоятельны, |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
60 |
|
|
|
|
|
