- •1 Гісторыя як навука, яе метады і прынцыпы .
- •1/ Агульнанавуковыя (аналіз, сінтэз, індукцыя, лагічны і інш.);
- •2 Фармацыйны падыходыход да вывучэння гісторыі.
- •3 Цывілізацыйны падыход да вывучэння гісторыі
- •4 .Прадмет вывучэння гісторыі Беларусі
- •5 Перыядызацыя гісторыі Беларусі
- •1. Першабытнае грамадства (100 тыс. Г. Да н. Э. – іх ст. Н. Э.)
- •2. Феадалізм (іх – 1861г.)
- •4. Сацыялізм (1917 да…)
- •7 Гістарыяграфія гісторыі Беларусі першабытнага перыяду.
- •8 . Перыядызацыя ў вывучэнні першабытнага грамадства
- •9 Археалагічная перыядызацыя перыяда першабытнага грамадства
- •12 Перыядызацыя каменнага веку ў гісторыі чалавецтва
- •13 Ранні і сярэдні палеаліт на тэрыторыі Беларусі
- •14 Поздні палеаліт на тэрыторыі Беларусі
- •15 Прылады працы і гаспадарчыя заняткі людзей у познім палеаліце
- •16 Сярэдні каменны век (мезаліт) на тэрыторыі Беларусі
- •17 Гаспадарка і сацыяльныя адносіны ў перыяд мезаліта
- •18.Археалагічныя культуры плямён парыяда мезаліта на тэрыторыі Беларусі
- •19 Насельніцтва Беларусі ў позднім каменным веку (неаліце)
- •20 Змены ў гаспадарчы жыцці насельніытва ў перыяд неаліта
- •21 З’яўленне вытворчых форм гаспадаркі ў перыяд неаліта
- •22 Сацыяльныя адносіны насельніцтва Беларусі перыяда неаліта
- •23 Культуры плямён насельніцта Беларусі перыяда неаліта
- •24 . Характарыстыка бронзавага веку на тэрыторыі Беларусі
- •26. Гаспадарчае жыццё насельніцтва Беларусі перыяда бронзавага веку.
- •27 Этнічны склад насельніцтва Беларусі перыяду бронзавага веку
- •28 .Агульная характарыстыка жалезнага века на тэрыторыі Беларусі.
- •30 Вытворчыя формы гаспадаркаі ў перыяд жалезным веку.
- •31 Прысвойваючыя формы гаспадаркі насельніцтва Беларусі жалезнага веку
- •33 Побыт, абмен і гандаль насельніцтва Беларусі ў перыяда жалезнага веку
- •34 Змены ў сацыяльных адносінах у перыяд жалезнага веку
- •35 Этнакультурныя працэсы на тэрыторыі Беларусі ў жалезным веку
- •8. Старажытнасці заходніх балтаў ( 5 ст да н.Э. – 8 ст. Н.Э.)
- •37 Крыніцы вывучэння гісторыі Беларусі перыяда ранняга сярэднявечча
- •38 Этнічная змены насельніцтва Беларусі ў перыяд Вялікага перасялення народаў
- •41 Славянскія плямёны крывічоў на тэрыторыі Беларусі
- •42 Плямёны дрыгавічоў і радзімічаў на тэрыторыі Беларусі
- •43 Навуковыя канцэпцыі паходжання беларусаў
- •44 Тэорыя паходжання тэрміна Белая Русь
- •45,48 Полацкае княства ў9-10ст(у12-13ст).
- •46 Полацкае княства ў перыяд Ізяслава, Брачыслава і Ўсяслава Чарадзея
- •47 Тураўскае княства ў 9-10 ст.
- •49Тураўскае княства ў 12-13 ст
- •50. Беларускія землі ва ўмовах пагрозы татара-мангольскай і крыжацкай агрэсіі.
- •51 Сельская гаспадарка насельніцтва Беларусі (9-12 ст.)
- •52,53 Узнікненне гарадоў на тэрыторыі Беларусі у 9-12ст.Рамесная вытворчасць у 9-13ст.
- •54. Гандаль беларускіх зямель перыяду (9-13 ст.)
- •55. Складванне і развіццё феадальных адносін на тэрыторыі Беларусі (9-13 ст.)
- •57. Веча ў грамадскім жыцці на тэрыторыі Беларусі (9 – 13 ст.)
- •58. З’яўленне і распаўсюджванне хрысціянства на беларускіх землях
- •59. Роль і месца царквы ў грамадскім жыцці на беларускіх землях у перыяд ранняга сярэднявечча
- •60. Манументальнае дойлідста Беларусі (9-13 ст.)
- •61.Манументальны жывапіс і кніжная графіка Беларусі (9-13 ст.)
- •62. Дэкаратыўна- прыкладное мастацтва Беларусі (9 – 13ст.)
- •63. З’яўленне пісьменства і яго помнікі на тэрыторыі Беларусі перыяда (9 – 13 стст.)
- •64.Народная абрадавая творчасць Беларарусі (9 – 13 стст.)
5 Перыядызацыя гісторыі Беларусі
Перыядызацыя гісторыі – храналагічныя пласты, выдзеленыя з агульнай масы фактаў, ілюструючыя асобныя этапы эвалюцыі жыцця народа.
Гісторык С. Салаўѐў лічыў галоўнай рухаючай сілай гісторыі дзяржаву. Ён аўтар дзяржаўніцкай канцэпцыі гісторыі Расіі. Таксама У. Ігнатоўскі ў ―Кароткім нарысе гісторыі Беларусі‖ (1919) падзяліў нашу гісторыю на 4 перыяды: Полацкі ,Літоўска-Беларускі ,Польскі ,Расійскі,
У савецкія часы гісторыкі падзялялі гісторыю на грамадска- эканамічныя фармацыі:
1. Першабытнае грамадства (100 тыс. Г. Да н. Э. – іх ст. Н. Э.)
2. Феадалізм (іх – 1861г.)
3. капіталізм (1861-1917 гг.)
4. Сацыялізм (1917 да…)
Сучасная перыядызацыя гісторыі Беларусі, грунтуецца на цывілізацыйным падыходзе, забяспечвае лепшае разуменне нацыянальнай історыі у кантэксце сусветна-гістарычнага працэсу. У гісторыі чалавечага грамадства на тэрыторыі Беларусі выдзяляюцца наступныя перыяды:
Старажытнае грамадства ( 40 тыс. гадоў да н.э. – V ст. н.э. ) Гэты перыяд падзяляецца на 3 этапа: каменны век (40 – 3 тыс. гадоў да н.э.), бронзавы век (―-е – пачатак 1-га тысячагоддзя да н.э.), жалезны век (пачатак 1-га тысячагоддзя да н.э. – 5-е ст. н.э.)
Сярэднявечча (канец V – XV ст.) Гэты перыяд падзяляецца на 2 этапы: ачатак перахода да класавага грамадства і ўзнікненне дзяржаўнасці (VI – першая палова XIII ст.) ; развіццѐ феадальнай сістэмы (сярэдзіна ХШ – ХV
ст.)
Новы час (ХVI – пачатак ХХ ст.) Гэты перыяд таксама падзяляецца на 2 этапы: афармленне феадальнай сістэмы і выспяванне яе крызісу (ХVI – канец XVIII ст.); генезіс і зацвярджэнне капіталізму, выспяванне крызісу буржуазнага грамадства (канец XVIII – 1917 г.)
Навейшы час ( ад заканчэнне Першай сусветнай вайны у 1918 г. – да нашых дзѐн
Адным з варыянтаў сучаснай перыядызацыі гісторыі Беларусі, з‘яўляецца той, у падмурак якой
пакладзены рысы грамадскага стану і дзяржаўнасці нашых зямель ,
Старажытнае грамадства (100 тыс. г. да н. э. – V ст. н. э.) Полацкі перыяд (ранняе сярэднявечча) VІ – пач. ХІІІ ст., калі на нашых землях з‘яўляюцца племянныя саюзы (крывічоў, дрыгавічоў, радзімічаў), а потым узнікаюць і развіваюцца дзяржавы-княствы (Полацкае, Тураўскае і інш.). Утварэнне і росквіт ВКЛ (п. п. ХІІІ – др. п. ХVІст.). Беларускія землі ў складзе Рэчы Паспалітай (1569 - кан. ХVІІІ ст.) Беларускія землі ў складзе Расійскай Імперыі (кан. ХVІІІ – пач. ХХ ст.). Беларусь у складзе СССР (1922 – 1991 гг.). Сучасны перыяд (1991 – па сѐнняшні дзень).
На мяжы ХХ – ХХІ стагоддзяў у беларускай гістарычнай навуцы сфарміравалася нацыянальная канцэпцыя гісторыі Беларусі, якая - спалучае цывілізацыйны і фармацыйныя падыходы у сукупнасці - прызнае крытэріем ісціны гуманістычныя, агульна-чалавечыя і нацыянальна-дзяржаўныя каштоўнасці, надае ім прыярытэт у ацэнцы гістарычных падзей, фактаў, гістарычных дзеячоў і асоб - разглядае айчынную гісторыю як арганічную частку еўрапейскай і сусветнай гісторыі што забяспечвае аптымальныя магчымасці для высвятлення заканамернасцяй і спецыфікі сацыяльна-эканамічнага, палітычнага, дзяржаўнага і культурнага развіцця Беларусі на кожным з этапаў яе гісторыі.