- •Мая радзіма - беларусь
- •Уступнае слова настаўніка
- •Знаёмства са структурай дапаможніка
- •Агульныя звесткі пра змест дапаможніка
- •Падрыхтоўка да работы з паняццямі і датамі.
- •Як працаваць з вучэбным дапаможнікам.
- •Падвядзенне вынікаў уроку
- •Мая радзіма - беларусь
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты урока
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Тэма «Беларусь — мая Радзіма»
- •1. Дапішы сказ.
- •4. Злучы па сэнсе словы з левага і правага слупкоў.
- •6. Людзі якіх нацыянальнасцей жывуць у Беларусі? Замяніце пытальныя знакі патрэбнымі назвамі.
- •Тэма «Беларусь — мая Радзіма»
- •1. Дапішы сказ.
- •4. Злучы па сэнсе словы з левага і правага слупкоў.
- •6. Людзі якіх нацыянальнасцей жывуць у Беларусі? Замяніце пытальныя знакі патрэбнымі назвамі.
- •Мая радзіма – беларусь
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўроку
- •Тлумачэнне новага матэрыялу
- •2. Кіеўская Русь.
- •3. Усходнеславянскія плямёны: крывічы, дрыгавічы, радзімічы.
- •Замацаванне вывучанага
- •Падвядзенне вынікаў уроку
- •3. Размясці ў парадку ўзрастання тэрытарыяльныя адзінкі Беларусі.
- •4. Падкрэслі назвы краін, з якімі мяжуе Беларусь.
- •5. Запоўні пропускі ў сказах.
- •3. Размясці ў парадку ўзрастання тэрытарыяльныя адзінкі Беларусі.
- •4. Падкрэслі назвы краін, з якімі мяжуе Беларусь.
- •5. Запоўні пропускі ў сказах.
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўроку
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўрока
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •Тэставыя заданні
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўроку
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •2. Музей валуноў.
- •3. Курганы.
- •4. Камяні з імёнамі.
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Падвядзенне вынікаў уроку
- •Тэма «Стужка часу»
- •1. Злучы стрэлкай поўныя назвы з іх скарочаным абазначэннем.
- •3. Злучы паняцці з іх тлумачэннямі.
- •5. Пранумаруй назвы па ўзрастаючай ступені.
- •Тэма «Стужка часу»
- •1. Злучы стрэлкай поўныя назвы з іх скарочаным абазначэннем.
- •3. Злучы паняцці з іх тлумачэннямі.
- •5. Пранумаруй назвы па ўзрастаючай ступені.
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўроку
- •Тлумачэнне новага матэрыялу
- •1. Летапісы.
- •2. Рукапісныя кнігі.
- •3. Кірыла Тураўсскі.
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Тэставыя заданні па тэме “Маўклівыя сведкі мінуўшчыны”
- •2. Закончы сказы.
- •3. Паразважай.
- •5. Назаві прафесіі людзей, калі пасля іх смерці ў курганы ім клалі:
- •Тэставыя заданні па тэме “Маўклівыя сведкі мінуўшчыны”
- •2. Закончы сказы.
- •3. Паразважай.
- •5. Назаві прафесіі людзей, калі пасля іх смерці ў курганы ім клалі:
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўрока
- •Тлумачэнне новага матэрыялу
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Падвядзенне вынікаў урока
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўроку
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Падвядзенне вынікаў уроку
- •Тэставыя заданні па раздзелу “Геаграфічныя і гістарычныя звесткі аб нашай Радзіме”
- •Тэставыя заданні па раздзелу “Геаграфічныя і гістарычныя звесткі аб нашай Радзіме”
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўрока
- •Тлумачэнне новага матэрыялу
- •1. Кіеўская Русь.
- •2. Вялікі кіеўскі князь Яраслаў Мудры.
- •§ 55. «Калі селянін уцячэ ад свайго пана, не разлічыўшыся з ім, то становіцца яго рабом...»
- •§ 85. «Калі селянін памрэ, то ўся яго маёмасць адыходзіць да князя...»
- •§ 86. «Калі памрэ багаты чалавек або дружыннік (княжацкі воін), то маёмасць не ідзе князю...»
- •Замацаванне вывучанага матэрыяла
- •Тэма «Князёўна з трыма імёнамі»
- •3. Дапоўні сказы.
- •5. Вызнач паслядоўнасць і абазнач лічбамі падзеі жыцця беларускай князёўны Рагнеды.
- •Тэма «Князёўна з трыма імёнамі»
- •3. Дапоўні сказы.
- •5. Вызнач паслядоўнасць і абазнач лічбамі падзеі жыцця беларускай князёўны Рагнеды.
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •§ 22. За забойства княжацкага аканома (кіраўніка гаспадаркі) штраф 80 грыўняў (назва грошай).
- •§ 24. За забойства княжацкага селяніна штраф 5 грыўняў.
- •Паведамленне тэмы і мэты ўрока
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •1. Князь Усяслаў
- •2. Храм Святой Сафіі
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Падвядзенне вынікаў урока
- •Тэма «Яраслаў Мудры — сын Рагнеды»
- •3. Дапоўні сказы.
- •5. Прачытай урыўкі з «Рускай Праўды».
- •§ 22. За забойства княжацкага аканома (кіраўніка гаспадаркі) штраф 80 грыўняў (назва грошай).
- •§ 24. За забойства княжацкага селяніна штраф 5 грыўняў.
- •Тэма «Яраслаў Мудры — сын Рагнеды»
- •3. Дапоўні сказы.
- •5. Прачытай урыўкі з «Рускай Праўды».
- •§ 22. За забойства княжацкага аканома (кіраўніка гаспадаркі) штраф 80 грыўняў (назва грошай).
- •§ 24. За забойства княжацкага селяніна штраф 5 грыўняў.
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўрока
- •Тлумачэнне новага матэрыялу
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Падвядзенне вынікаў урока
- •Тэма «Усяслаў Чарадзей»
- •3. Падкрэслі назвы прадметаў, якія належалі воінам таго часу.
- •4. Прачытай урывак з тэксту і падкрэслі адказ на пытанне «Якія ўмацаванні былі выкарыстаны пры будаўніцтве замка?»
- •5. Прачытай тэкст і выканай заданні.
- •Тэма «Усяслаў Чарадзей»
- •3. Падкрэслі назвы прадметаў, якія належалі воінам таго часу.
- •4. Прачытай урывак з тэксту і падкрэслі адказ на пытанне «Якія ўмацаванні былі выкарыстаны пры будаўніцтве замка?»
- •5. Прачытай тэкст і выканай заданні.
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўрока
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •Замацаванне вывучанага
- •Падвядзенне вынікаў урока
- •Вызнач паслядоўнасць і абазнач лічбамі падзеі жыцця беларускай князёўны Рагнеды.
- •У якім годзе адбылася бітва на Нямізе?
- •Закончы сказы.
- •З дапамогай лічбаў устанаві паслядоўнасць найбольш важных спраў Еўфрасінні Полацкай.
- •Мая радзіма - беларусь
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •1. Закончы сказы.
- •5. Паразважай. Чаму ў Грунвальдскай бітве войскі князя Вітаўта і польскага караля Ягайлы змагаліся разам?
- •Паведамленне тэмы і мэты ўрока
- •Тлумачэнне новага матэрыялу
- •1. Законы прыроды.
- •2. Законы жыцця.
- •3. Грамадсшя законы.
- •4. Дзяржауныя законы.
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Падвядзенне вынікаў урока
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання Тэма «Па якіх законах жылі нашы продкі»
- •Уступная гутарка
- •Тлумачэнне новага матэрыялу
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Вынікі ўрока
- •Тэма «Па якіх законах жылі нашы продкі»
- •1. Закончы сказы.
- •Па якіх законах жылі нашы продкі
- •1. Закончы сказы.
- •5. Паразважай. Чаму ў Грунвальдскай бітве войскі князя Вітаўта і польскага караля Ягайлы змагаліся разам?
- •Тэма «Адкуль пайшлі назвы нашых гарадоў»
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўрока
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Вынікі ўрока
- •1. Дапоўні сказ.
- •1. Дапоўні сказ.
- •Паведамленне тэмы і мэты ўрока
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •1. Лялечны тэатр— батлейка.
- •2. Сімяон Полацкі.
- •3. Тэатр.
- •4. Паланез Міхала Клеафаса Агінскага.
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Вынікі ўрока
- •Тэставыя заданні па тэме “у краіне майстроў”
- •2. Падкрэслі назвы гарадоў, у якіх існавалі майстэрні па вырабу паясоў.
- •3. Закончы сказы.
- •Тэставыя заданні па тэме “у краіне майстроў”
- •2. Падкрэслі назвы гарадоў, у якіх існавалі майстэрні па вырабу паясоў.
- •3. Закончы сказы.
- •Паведамленне тэмы і мэты ўроку
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •Выкананне тэставых заданняў па тэме “Ад батлейкі — да тэатра”
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Падвядзенне вынікаў
- •Падкрэслі назвы гарадоў, у якіх існавалі майстэрні па вырабу паясоў.
- •Суаднясі імёны з характарыстыкамі асоб.
- •Суаднясі словы з левага і правага слупкоў.
- •Суаднясі словы з левага і правага слупкоў.
- •Дапоўні сказы.
- •Суаднясі імёны гістарычных асоб з іх справамі.
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •2. Дапоўні сказы.
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Вынік урока
- •Тэставыя заданні па тэме “Пясняр сялянскай долі”
- •2. Дапоўні сказы.
- •Тэставыя заданні па тэме “Пясняр сялянскай долі”
- •2. Дапоўні сказы.
- •Славутыя дзеячы навукі і культуры
- •Славутыя дзеячы навукі і культуры
- •Славутыя дзеячы навукі і культуры
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўроку
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •1. Утварэнне бсср і ссср.
- •1917 Г. Кастрычніцкая рэвалюцыя ----1919 г. Утварэнне бсср----1922 г. Утварэнне ссср
- •2. Развіццё прамысловасці
- •3. Змены ў жыцці сялян
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Падвядзенне вынікаў урока
- •5. Пазнай па апісанні і запішы прозвішчы славутых людзей Беларусі.
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •2. Адкажы на пытанні. Закрэслі няправільны адказ.
- •5. З дапамогай падручніка с.107 правядзі даследаванне прычын, па якіх жыццё жыхароў Заходняй Беларусі да 1939 года было нялёгкім.
- •Паведамленне тэмы і мэты ўрока
- •Тлумачэнне новага матэрыялу
- •1. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны
- •2. Абарона Радзімы
- •3. Зверствы фашыстаў
- •4. Вызваленне Беларусі
- •5. На варце мірнай працы беларускага народа
- •Падвядзенне вынікаў урока
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •2. Дапоўні сказы.
- •5. Пазнай па апісанні і запішы імёны воінаў — герояў Вялікай Айчыннай вайны.
- •Паведамленне тэмы і мэты ўроку
- •Тлумачэнне навага матэрыялу
- •Гаспадарка Беларусі
- •3. Сельская гаспадарка.
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Падвядзенне вынікаў урока
- •Тэставыя заданні па тэме «Беларусь у гады Вялікай Айчыннай вайны»
- •2. Дапоўні сказы.
- •5. Пазнай па апісанні і запішы імёны воінаў — герояў Вялікай Айчыннай вайны.
- •Паведамленне тэмы і мэты ўроку
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Тэставыя заданні па тэме «Багацце нашай краіны»
- •Тэставыя заданні па тэме «Багацце нашай краіны»
- •1. Сярод пералічаных культур знайдзі і падкрэслі галоўныя сельскагаспадарчыя культуры Беларусі.
- •2. Дапоўні сказы.
- •Злучы назву прадпрыемства з прадукцыяй, якая там выпускаецца.
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •2. Злучы назву горада з месцам яго ўзнікнення.
- •5. З дапамогай палітыка-адміністрацыйнай карты на с. 2–3 атласа запоўні табліцу.
- •Паведамленне тэмы і мэты ўрока
- •Тлумачэнне новага матэрыялу
- •Заключнае слова кіраўніка экскурсіі
- •Тэставыя заданні па тэмах “ Багацце нашай краіны”,“Тут мінуўшчына з сучаснасцю сышліся”
- •Сярод пералічаных культур знайдзі і падкрэслі галоўныя сельскагаспадарчыя культуры Беларусі.
- •Дапоўні сказы.
- •Злучы назву прадпрыемства з прадукцыяй, якая там выпускаецца.
- •Закончы сказы.
- •Злучы назву горада з месцам яго ўзнікнення.
- •Які подзвіг здзейсніў Пётр Купрыянаў?
- •Якое званне было прысвоена мужнаму воіну?
- •Які горад называюць горадам энергетыкаў і хімікаў?
- •Мая радзіма - беларусь
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Вынікі ўрока
- •Выкананне тэставых заданняў па тэме «Мінск — сталіца нашай дзяржавы. Мая рэспубліка»
- •Паведамленне тэмы і мэты ўроку
- •Тлумачэнне новага матэрыялу
- •Замацаванне вывучанага матэрыялу
- •Вынікі ўрока
- •Арганізацыйны момант
- •Праверка дамашняга задання
- •Паведамленне тэмы і мэты ўроку
- •Вывучэнне новага матэрыялу
- •Вынікі ўрока
- •2. Устаў літары, каб атрымаліся назвы раслін, адлюстраваных на гербе.
- •3. Злучы стрэлкай назву колера на Дзяржаўным сцягу Рэспублікі Беларусь з тым, што ён сімвалізуе.
- •Устаў літары, каб атрымаліся назвы раслін, адлюстраваных на гербе.
- •Злучы стрэлкай назву колера на Дзяржаўным сцягу Рэспублікі Беларусь з тым, што ён сімвалізуе.
- •Напішыце прозвішча першага Героя Беларусі.
- •Устаў літары, каб атрымаліся назвы раслін, адлюстраваных на гербе.
- •Злучы стрэлкай назву колера на Дзяржаўным сцягу Рэспублікі Беларусь з тым, што ён сімвалізуе.
- •Напішыце прозвішча першага Героя Беларусі.
Падвядзенне вынікаў уроку
Дамашняе заданне: с. 3 — 4, адказы на пытанні.
Мая радзіма - беларусь
Тэма: Мы і нашы суседзі
Мэта: даць вучням найбольш важныя і значныя ўяўленні аб нашай краіне.
Задачы:
навучання: пазнаёміць вучняу з размяшчэннем Беларусі на карце Еуропы і выгаднасцю такога геаграфічнага становішча, памерамі яе тэрыторыі, а таксама суседзямі нашай краіны; правесці работу з палтыка-адміністрацыйнай картай Рэспублікі Беларусь, вызначыць яе адміністрацыйныя адзінкі: падзел на вобласці, раёны, сельскія саветы, гарады, пасёлкі і вёскі.
развіцця: развіваць першапачатковыя навыкі работы з картай, фарміраваць уменне адрозніваць гістарычную карту ад сучаснай (палітыка-адміністрацыйнай);
выхавання: выхоўваць у вучняў цікавасць да роднага краю, пачуццё гонару за нашу дзяржаву, удзячнасць свайму лёсу жыць у такой краіне.
Арганізацыйны момант
Праверка дамашняга задання
Вучні выконваюць тэставыя заданні
1. Дапішы сказ.
Самы вялікі скарб Беларусі – гэта - ______________________ .
2. Наша дзяржава называецца ________________________________ .
3. Поле, лес, рэчка, возера, зямля, па якой мы ходзім, вёска ці горад, у якіх мы жывём, - гэта ўсё _________________________ .
4. Злучы па сэнсе словы з левага і правага слупкоў.
Радзіма |
Зямля, якая засталася нам ад бацькоў, а ім ад іх бацькоў — нашых дзядоў. |
Бацькаўшчына |
Зямля, дзе мы нарадзіліся, якая нам самая родная ва ўсім свеце |
5. Чаму наша краіна мае назву Белая Русь? Адзнач знакам «+» правільныя адказы.
Белы колер ва ўсе часы быў сімвалам свабоднага жыцця.
Жыхары краіны ўпрыгожвалі свае дамы белымі тканінамі.
Жыхары краіны насілі белае адзенне і мелі светлыя валасы.
6. Людзі якіх нацыянальнасцей жывуць у Беларусі? Замяніце пытальныя знакі патрэбнымі назвамі.
беларусы
?__________
Шматнацыянальная ?__________
дзяржава яўрэі
татары
?__________
7. Чаму трэба ведаць гісторыю сваёй краіны?
________________________________________________________________
Паведамленне тэмы і мэты урока
Настаўнік вызначае задачы, звяртае щвагу вучняў на дошку, дзе запісаны назва тэмы, план яе вывучэння і апорныя геаграфічныя лічбы і назвы.
Афармленне дошкі.
Плошча S=207 тыс. км2 Насельніцтва 10 млн. чал. Працягласць Пн. 560 км Пдз. Зах – усх. 650 км |
План 1. Месца размяшчэння і тэрыторыя 2. Нашы суседзі 3. Падзел краіны на часткі 4. Насельніцтва Беларусі |
Сталіца Мінск Вобласці Мінская Брэсцкая Гродзенская Віцебская Магілёўская Гомельская |
Вывучэнне новага матэрыялу
Знаёмства вучняў з картай.
Настаўнік прапануе вучням знайсці і прачытаць назву карты. Затым ён тлумачыць, што карта так называецца, таму што на ей паказаны:
1. Межы нашай дзяржавы.
2. Дзяржавы-суседзі, з якімі Беларусь мае агульныя межы.
3. Сталіца Рэспублікі Беларусь.
4. Вобласці і іх цэнтры — галоўныя гарады.
Месца размяшчэння і тэрыторыя.
Адзін з вучняў чытае ўслых матэрыял першага абзаца тэмы. Усе астатнія вучні сочаць за чытаннем і думаюць над зместам гэтага матэрыялу. Настаўні прапануе ім адказаць на пытанні:
Якую асаблівасць мае наша краіна?
Ці з'яўляецца такое размяшчэнне зручным?
Якія выгады можа прынесці нашай дзяржаве яе размяшчэнне ў самым цэнтры Еўропы?
Праз Беларусь у іншыя краіны правозіцца шмат розных грузаў. За іх перавозку плацяцца падаткі. Атрыманыя грошы ідуць у дзяржаўную казну. Ад гэтага багацее краіна, больш заможна жывуць яе грамадзяне.
Настаўнік робіць на дошцы карту-схему межаў сучаснай Беларусі.
Карта-схема Латвія Расія
Польшча
Украіна
Па ходу вывучэння матэрыялу тэмы на карту-схему настаўнік наносіць геаграфічныя звесткі: плошчу і працягласць тэрыторыі.
Нашы суседзі
Пад кіраўніцтвам настаўніка вучні чытаюць матэрыял наступнага абзаца і знаходзяць на карце межы нашай дзяржавы з суседнімі краінамі. Вакол карты-схемы, якая выканана на дошцы, настаўнік запісвае у адпаведных месцах назвы дзяржаў, з якімі мяжуе Беларусь.
На вялікай палітыка-адміністрацыйнай карце настаўнік паказвае гэтыя межы.
Падзел краіны на часткі
Вучні прыступаюць да чытання і каменціравання матэрыялу трэцяга абзаца тэмы. Адначасова вядзецца работа з картай дапаможніка. Вызначаюцца межы абласцей, паказваюцца абласныя цэнтры.
Настаўнік паказвае ўсе тэта на вялікай карце.
Затым з вучнямі праводзіцца гутарка. Пытанні для гутаркі:
Колькі ў Беларусі абласцей?
Дзе яны размяшчаюцца?
Якая вобласць знаходзіцца ў цэнтры краіны?
Як называецца самая вялікая адміністрацыйная адзінка нашай краіны? (Сама Рэспубліка Беларусь з усёй яе тэрыторыяй.)
Як называецца самы маленькі населены пункт Беларусі? (Вёска.)
Запаўненне схемы.
Тэрытарыяльныя адзінкі Беларусі
|
1. Рэспубліка Беларусь
|
|
|
|||
2. Вобласць
|
|
|||||
|
3. Раён
|
|
||||
4. Сельскі савет
|
)
|
|||||
5. Горад. Гарадскі пасёлак. Вёска
|
||||||
|
||||||
|
||||||
|
|
|||||
|
|
|||||
Насельніцтва Беларусі
Гэты матэрыял (апошні абзац) вучні чытаюць самастойна. Настаўнік задае ім наступныя пытанні:
Хто стварае багацце краіны?
Ці можна працавітых і таленавітых людзей назваць самым каштоўным скарбам нашай краіны?
Колькі ў рэспубліцы жыхароў?
Настаўнік у цэнтры карты-схемы ставіць лічбу 10 млн. чалавек, а над ей піша няроўнасць: «гарады > вёскі».
