5. Қылмыстық құқық бұзушылықты квалификациялау түрлеріне бөлу негізі ретіндегі белгілерін қолдана отырып сипаттама беріңіз.

Қылмыс құрамдарының белгілері генесологиялық мағынасында 1)объективтік және 2) субъективтік деп екі топқа бөлінеді. Объективтік белгілер қылмыс құрамының объектісін және объективтік жағын сипаттайтын белгілерді білдіреді. Субъективтік белгілер қылмыс құрамының субъективтік жағын және субъектісін сипаттайтын белгілер болып табылады.

Қылмыс құрамының қоғамға қауіптілік дәрежесін сипаттайтын белгілерді үш топқа бөлуге болады. 1)Негізгі немесе констутивтік; 2) ауырлататын немесе сараланған; 3) жеңілдететін.

1. Негізгі белгілер деп қылмыстық құрамдардың негізгі немесе ауырлататын құрамдарына, сондай-ақ жеңілдететін құрамдарына да тән белгілерді айтамыз.

2. Ауырлататын белгілер қылмыстың құрамында тікелей келтірілген ауырлататын жағдайларды білдіреді. Ол ауырлататын жағдайлар қылмыстық құрамды сипаттайтын белгілердің түрлерінде кездесееді, яғни зқардаптың көлеміне, қылмысты жасау орны мен уақыты, құралына қарай және ниеті мен мақсаттың түріне қарай ауырлатады.

3. Қылмыстық құрамдар кінәні жеңілдететін қылмыс түрі ретінде бағалануы үшін, ол жеңілдететін белгі құрамның мазмұнында келтіріледі. Мұндай жағдайда да кінәні жеңілдететін белгі қылмыстық құрамның міндетті белгісі ретінде норма диспозициясында тікелей көрсетіледі. Жеңілдететін белгі баптың атауында немесе диспозициясында тікелей көрсетілгенде ғана құрамның міндетті белгісі ретінде бағаланып, қылмыс осы белгісіне қарай квалификацияланады.

Қылмыстық құрамның белгілері анықталу дәрежесіне қарай екіге бөлінеді: 1)анықталған; 2) бағаланатын.

Қылмыс құрамдарының белгілері қылмыстық-құқықтық маңыздылығына қарай: позитивтік және негативтік деп екі топқа бөледі. Позитивтік белгілер бұл қылмыс құрамының бар екендігін ия деген мағынада білдіреді. Ал негативтік белгілер қылмыс құрамының белгілеріне екінші белгілерді қарсы қойып түсіндіреді.Қылмыстық заңда негізінен позитивтік белгілер қолданылады, бірақ негативтік белгілердің де қылмыстық құрамды сипаттаудағы рөлі позитивтік белгілермен бірдей және қылмысты квалификациялауда міндетті белгі ретінде қолданылады. Негативтік белгілердің заңда өмір сүру себебі, ол позитивтік белгілер сияқты қылмысты құрамды сипаттау, мағынасын ашу кезінде қажет болуына байланысты.

Қылмыстық құрамдардың белгілерін тұрақтылығына қарай: 1) тұрақты; 2)айнымалы деп бөлуге болады. Тұрақты белгілер ретінде қылмыстық заңның қолданыстағы уақытта өзгермейтін құрам белгілері алынады және мұндай белгілер жасалған қылмыстың нақты жағдайларына қарай мағынасы, түсінігі өзгермейді. Тұрақты белгілер Ерекше бөлім баптарының диспозициясына ғана емес, олар Жалпы бөлім нормаларына да тән болып келеді. Мұндай белгілерге нақты қылмыс құрамдарын талдауда қолданылатын белгілермен қатар, көпшілік қылмыс түрлерін немесе кейбір жағдайда барлығын сипаттауда қолданылатын белгілер де жатады. Мысалы, кінәлілік, есі дұрыстық. Тұрақты белгілер әдетте қылмыстық-құқықтық норманың өзінде келтіріледі, ал басқа нормативтік актілерде көрсетілгенде айнымалы сипатқа көше бастайды. Қылмыстық құрам белгілерін айнымалылыққа соқтыратын бір себеп , ол белгілі бір қылмыс түрлері бойынша Жоғары Соттың нормативтік қаулыларының қылмыс белгісін түсінуде жаңа ұсынысты көрсетуі болып табылады.

6)Қылмыстық квалификациялау дегеніміз- қоғамға қауіпті іс-әрекетті қылмыстық заңның нормаларымен сәйкестендіру. Яғни оның элементтерін салыстыру.

Қылмыстық квалификациялауда қылмыстық заңның рөлі маңызды. Қылмыстық квалификациялауды қалай жүргізу туралы нақты заңдар жоқ және ол қылмыстық кодексте көрсетілмейді. Сол себепті де қылмыстық заң қылмыстық квалификациялаудың заңды моделі болып табылады. Яғни Белгілі бір қоғамға қауіпті і-әрекет орындалғаннан кейін, сол қылмыс құрамын талдап, элементтерінің сәйкестігін тапқаннан кейін, сол норманы кодекстен табады. Сол себепті де қылмыстық заң квалификациияның кодекстен көрініс тапқан заңды моделі.

Под квалификацией понимается установление и закрепление в процессуальных документах соответствия между юридическими признаками реального общественно опасного деяния и признаками, законодатель в норме Особенной части УК сконструировал состав данного преступления, создавая его законодательную модель.