1. §27; Оқулық соңындағы сұрақтарға ауызша дайындалып келу.

2. «Ұлттық салт-дәстүрлер» тақырыбына тарихи шығарма жазу.

10 Сынып. Қазақстан тарихы

§ 28. Ұлы Жібек жолы және оның тарихи маңызы

Сабақтың мақсаты:

• Ұлы Жібек жолының пайда болуы және халықаралық қарым-қатынас пен мәдениеттің дамуындағы алытын орны туралы түсінік беру. Қазақстан арқылы өтетін Ұлы Жібек жолының тармақтарын, Қазақстанның сауда экономикалық дамуындағы ықпалын көрсету.

Сабақтың көрнекілігі:

«Ұлы Жібек долының» картасы, сызба, суреттер.

Сабақтың жоспары:

1. Ұлы Жібек жолының пайда болу тарихы.

2. Ұлы Жібек жолындағы сауданың шаруашылықтың дамуына тигізген әсері.

3. Ұлы Жібек долының халықаралық мәдениеттегі, халықаралық қарым-қатынастағы тарихи маңызы.

4. Қазақстан аумағындағы Ұлы Жібек жолының тармақтары

5. Жібек жолының әлеуметтік-экономикалық маңызы.

Сабақ жоспарының бірінші мәселесі бойынша Ұлы Жібек жолының пайда болуы жөнінде оқулықтағы 6-картаны пайдалануға болады. Мүмкіндік болса, бұл картаны үлкейтіп, көбейтіп, әр партаға таратып, оқушылардың осы картамен жұмыс істеуіне көңіл бөлген жөн. Мұғалім түсіндіру барысында, негізінен, мына мәселелерді басшылыққа алуына болады.

• Жібек жолының «Ұлы» деп алатуы;

• Жібектің жасалу уақыты мен айырбас саудаға түскен мерзімі;

• Жібек жолының тармақтары

Сабақ жоспарындағы екінші мәселені тірек-сызбалар арқылы түсіндіру ұсынылады.

Сабақ жоспарының төртінші мәселесі бойынша оқушылардың картамен жұмыс істегені дұрыс. Оқушылар өз бетімен жұмыс істеп, Ұлы Жібек жолының негізгі бағыттарын картаға түсіреді. Мәтінді сабақ үстінде талқылай отырып, бірден картаға түсіру оқушылардың шығармашылықпен жұмыс істеуіне көмектеседі.

Тараз қаласынан	Византия шеберлері жасаған құмыралар табылған
Талғар, Испиджаб, Отырар қалаларынан	Қытайдың фарфордан жасалған ыдыстары табылған
Кедер қаласынан	Х-ХІ ғасырларда пенджикентте жасалған биші қыздың ағаш мүсіні табылған
Тараз, Баласағұн, Испиджаб қалаларынан әр түрлі діни нанымдарға байланысты ғимараттар қалдығы табылған.

Сабақ жоспарындағы бесінші мәселе туралы мұғалім түсіндіру барысында мынаған көңіл бөлгені жөн:

• Ұлы Жібек жолында пайда болған қалалардың түркі тілдес ру-тайпалардың отырықшылануына пайдасы тиді;

• Отырықшылыққа бейімделген тайпалар егін егіп, сауда жасап, мал өсірді, т.б.;

• Орта ғасырлардағы Тараз, Сайрам, Талғар, Отырар, Түркістан, т.б. қалалардың әлеуметтік-экономикалық дамуына әсер етті.

Сабақ барысында оқушыларға хрестоматиядағы қосымша деректерді оқып келуді тапсыруға болады. Жаңа сабақты өту барысында оқушылар қосымша деректерден мысал келтіріп, өз түсініктерін айтып береді.

М мәтіндегі оқиғалар желісі көлемді болғандықтан, бұл сабақты екі сабаққа бөліп өткізуге болады. Мәтін соңындағы сұрақтарды пайдаланып, жазбаша бақылау жұмыстарын алуға болады.

Үйге тапсырма:

1. Қосымша деректерді оқып келу, картамен жұмыс.

2. Мәтін соңындағы сұрақтарға жауап беру.