I1б, i1с.- ыстық жылу тасымалдағыштың бастапқы және соңғы энтальпиялары, Дж/кг;

I2б, i2б.- суық жылу тасымалдағыштың бастапкы және соңғы энтальпиялары, Дж/кг;

Q - ыстық жылу тасымалдағаштан суық жылу тасымалдағышқа берілетін жылу мөлшері, Вт;

Q_ш - аппараттан қоршаған ортаға шығындалған жылу мөлшері, Вт.

G₁ *(I_1б- I_1c)= G₂ (I_2c—I_2б )+Q_ш (2.2)

Мұнда Q_ыст = G₁ *(I_1б- I_1c) - ыстық жылу тасымалдағыштың берген жылуы, ал Q_суық= G₂ (I_2c—I_2б ) - суық жылу тасымалдағышқа берілген жылу мөлшері.

Демек, Q_ыст = Q_суық+ Q_ш яғни ыстық жылу тасымалдағыштың берген жылуы суық жылу тасымалдағышты ысытуға және қоршаған ортаға таралатын жылудың орнын толтыруға жұмсалады. Жылу алмастырғыш аппаратгардағы жылу шығыны 2-3% аспайды және оларды есепке алмауға болады. Онда жылу балансының теңдеуін былай жазуға болады:

Q = Q_ыст+ Q_суық (2-3)

Немесе

Q = G₁ *(I_1б—I_1с)= G₂ *(I_2c—I_2б)

Егер жылу алмасу процесінде жылу тасымалдағыштардың агрегаттық күйі өзгермесе, онда олдардың энтальпиялары жылу сыйымдылықтарымен температураның көбейтіндісіне тең болады:

І_1б=с_1б*t_1б; І_1с=с_1с*t_1с

І_2б=с_2б*t_2б; І_2с=с_2с*t_2с

Мұндағы с_1б және с_1с - ыстық жылу тасымалдағыштың 0 ден t_1б - ге (аппаратқа кірерде) және 0 ден t_1с - ға (аппараттан шығарда) дейінгі аралықтағы орташа жылу сыйымдылықтары, Дж/кг*К;

с_2б және с_2с – суық жылу тасмалдағыштың 0- t_2б және 0- t_2с –ға аралығындағы орташа жылу сыйымдылықтары. Дж/кг*К.

Техникалық есептеулерде энтальпияларды берілген температураларда анықтамалардан анықтайды.

Егер жылу алмасу процесінде жылу тасмалдағыштардың агрегаттық күйі өзгерсе (мысалы, будың конденциялануы, сұйықтың булануы және т.б), онда жылу балансында физикалық өзгерістерде бөлінетін жылу шамалары есепке алынуы керек. Мысалы, қаныққан бу жәрдемімен ысытқанда ол конденсацияланады. Бұл кезде (2)- теңдеудегі І_1б мәні аппаратқа берілітін будың, ал І_1с- аппараттан шығатын конденсаттың энтальпиялары.

Егер жылу тасмалдағыштардың жылу сыйымдылықтары (с₁ және с₂) температураға байланысты емес деп есептесе, онда жылу балансын төмендегінше жазуға болады:

Q = G₁ *c₁*(t_1б—t_1с)= G₂ *c₂*(t_2c—t_2б) (2.4)

Жылу өту процестеріндегі жылу ағыны /Q/ және жылу алмасу беті /F/ арасындағы кинетикалық байланыс жылу өтудің негізгі теңдеуі арқылы өрнектеледі:

Q= k*F*Δt_ор*τ (2.5)

Мұнда, k – жылу алмасудың жалпы беті бойынша өтетін жылудың орташа жылдамдығын анықтайтын жылу өту коэфиценті, Вт/(м²*К);

Δt_ор – жылу алмасу процесінің орташа қозғаушы күшін анықтайтын жылу тасмалдағыштардың температурасының орташа айырмашылығы немесе температуралық тегеурін, К;

τ – уақыт, с.

(5) – теңдеу бойынша ыстық жылу тасмалдағыштан суық жылу тасмалдағышқа берілген жылу мөлшері жылу алмасу бетіне /F/, орташа температуралық тегеурінге /Δt_ор/ және уақытқа /τ/ тура пропорционал.

Үздіксіз әрекетті жылу алмасу процестері үшін жылу өту теңдеуі төмендегіше жазылады.

Q= k*F*Δt_ор (2.6)

(5) және (6) – теңдеулерін жылу өту коэффицентінің физикалық өлшем бірлігі және мәні егер F = 2м², Δt_ор = 1К және τ = 1с болса.

Жылу өту коэффицентінің физикалық мәні: ыстық жылу тасмалдағыштан суық жылу тасмалдағышқа олардың температуралары айырмасы 1К болғанда 1м² жылу алмасу бет арқылы 1с уақыт бірлігінде өтетін жылу мөлшерін /Дж/ көрсетеді.

Жазық қабырға үшін жылу өту коэффиценті мына формуламен анықталады:

(2.7)

Мұндағы:

а₁-ыстық жылу тасмалдағыштан жылу алмасу бетіне беру коэффиценті, Вт/(м²*К);

а₂-жылу алмасу бетінен суық жылу тасымалдағышқа жылу беру коэффициенті, Вт/(м² *К);

δ - кабырғаның қалыңдығы, м

λ - қабырға материалының жылу өткізгіштік коэффициенті, Вт/(м*К).

Орташа температуралық тегеуірін жылу алмасу беті бойынша жылу тасымалдағыштардың температураның өзгеруіне байланысты болады.

Орташа қозғаушы күш немесе температуралық тегеуіріннің мәні келесі формуламен анықталады:

(2.8)

егер жылу тасымалдағыштардың температураларының өзгеруі болса және жеткілікті дәлдік дәрежесімен орташа арифметикалық мәнін есептеуге болады:

(2.9)

Ыстық жылу тасымалдағыштың температурасы t_1б-дан t_1с-ға төмендейді, ал суық жылу тасымалдағыштың температурасы t_2б-дан t_2с-ға дейін жоғарылайды. Сондықтан жылу тасымалдағыштардың арасындағы үлкен және кіші айырымдар мына формула арқылы анықталады:

Жылу тасымалдағыш ысыту бет бойымен қозғалғандағы үздіксіз жылу алмасу процесі кезінде жылу тасымалдағыштардың екеуінің немесе біреуінің температурасы өзгереді. Жылу алмасу процесі жылу тасымалдағыштардың температурасының өзгеруі негізіндегі олардың агрегаттық күйіне және қозғалыстың өзара бағытына тәуелді болады.

2.1-сурет. Жылыу алмасудағы жылу тасымалдағыштардың температураларының өзгеруі.

2.1-суретте жылу тасымалдағыштардың жылу алмасу атындағы өзара бағыттары және жиі кездесетін жылу тасымалдағыштардың температураларының өзгеру графиктері көрсетілген.

Жылу алмастырғыш аппараттарының жылу алмасу бетті F,(м²) жылу өтудің негізгі теңдеуінен анықталады:

(2.10)

Жылу өту k коэффициентің мәні неғұрлым көп болса, онда жобаланатын аппараттың жылу алмасу беті шағын болады, яғни аппараттың негізгі өлшемдері, массасы және құны төмен болады.

Жылу өту k коэффициентің мәні неғұрлым жоғары болса, соғұрлым жылу алмасу процесінің қарқындылығы жоғары болады, яғни ыстық жылу тасымалдағыштан суық жылу тасымалдағышқа көбірек жылулық беріледі.

Сол себепті, суық жылу тасымалдағыштың белгілі мөлшері берілген температураға дейін аз уақытта және сол аз уақыт ішінде суық жылу тасымалдағыш жоғары температураға дейін ысытылады.

Тамақ өнеркәсібінде жылу алмасу процестерін жүргізу барысында қолданылатын аппараттар жылу алмастырғыштар деп аталады. Жылу алмасу аппараттарының қүрылысы алуан түрлі болып келеді. Жылу алмастырғыштар әр түрлі конструкциялы болып ерекшелінеді, олар аппараттың тағайындалуымен және процестерді өткізу шарттарымен түсіндіріледі.

Қызметіне қарай жылу алмастырғыштар рекуперативті, регенеративті және аралас болып бөлінеді (градирнялар, скрубберлар, конденсаторлар және т.б.).

Рекуперативті жылу алмастырғыштарда жылу тасымалдағыштар қабырғамен бөлінген және жылу бір жылу тасымалдағыштан екіншісіне оларды бөліп тұрған қабырға арқылы беріледі.

Регенеративті жылу алмастырғыш аппараттардың жылу алмасу беті кезегімен ыстық және суық жылу тасымалдағыштармен жуылып тұрады. Егер ыстық жылу тасымалдағышпен жуылса аппарат қыздырылады, ал егер суық тасымалдағышыпен жуылса аппарат суытылады. Осылайша жылу алмасу беті ыстық жылу тасымалдағышты кабылдағаннан кейін өз жылуын суық жылу тасымалдағышқа береді.

Аралас аппараттарда жылудың берілуі жылу тасмалдағыштардың тікелей жанасуы арқасында болады.

2.2-сурет. Тік бір жолды қаптама құбырлы жылу алмастырғыш; а-кұбырлы торды бекіту ; б-құбырды кұбырлы торға бекіту; 1- қаптама; 2- кұбырлы тор; 3- ысытқыш құбырлар; 4-патрубкалар; 5-қакпақтар; 6-тіректер; 7- болт; 8- төсемше.

Рекуперативті жылу алмастырғыш аппараттар құбырлы, спираль, ирек құбырлы, пластиналы, шайылатын және жейделі аппараттар болып бөлінеді. Құбырлы жылу алмастырғыштар ерекше бір топ құрайды.

Сырты құбырмен қапталған жылу алмастырғыш аппараттар тамақ өнеркәсібінде көп конструкциялы болып бөлінеді.

Жылу алмастырғыш аппараттар құрылымы (2.2-сурет) қозғалмайтын құбырлар 3 шоғыры екі жағынан қүбырлы торлары 2 бар, пісірілген цилиндр тәрізді корпустан 1 тұрады.

Құбырлы кеңістіктегі жылу алмастырғыштың барлық корпусын құбыр шоғыры бөліп тұрады. Корпусқа 1 екі қақпақ 5 болттар 7 арқылы бекітіледі. Жылу тасымалдағышты кіргізіп шығару үшін кақпақтарында патрубкалар 4 бар. Жылу тасымалдағыштың бір ағыны (мысалы, сұйық) құбырлы кеңістікке бағытталған, жылу алмастырғыштың құбырлары 3 арқылы өтіп жоғары қақпақтағы патрубка 4 арқылы шығады. Жылу тасымалдағыштың келесі ағыны (мысалы: бу) құбыраралық кеңістігіне беріледі, ысытқыш құбырлардың 3 сыртқы бетін қыздырады және жылу алмастырғыштың корпусынан патрубка 4 арқылы конденсат түрінде шығады. Жылу тасымалдағыштардың жылу алмасуы құбырлардың қабырғалары арқылы іске асырылады.

Ысытқыш құбырлар құбырлы торларға пісіру арқылы немесе жаншып қақтау тәсілдерімен бекітіледі (2.2б-сурет). Ысытқыш құбырлар болаттан, латуннан немесе мыстан жасалады.

Ысытқыш құбырлар құбырлы торларда әртүрлі тәсілдермен орналасады: дұрыс алты бұрыштың жақтары, квадраттың жақтары бойынша және концентрлі шеңберлер бойынша. Мүндай әдістер жылу алмастырғыштың ықшамды конструкциясын қамтамасыз етеді.

Жылу алмасу процесін қарқындылығын жоғарлату мақсатымен жылу алмастырғыштарды көп жолжы жасайды, яғни құбырларды бірнеше секцияларға бөледі. Көп жолды жылу алмастырғышты алу үшін қақпақпен мен құбырлы тор арасына көлденең бөгеттер орнатылады. Әр секциядағы құбырлар саны бірдей болу керек. Кұбырлы кеңістіктегі секциялардың саны бөгеттердің санына байланысты.

2.3 – суретте көп жолды жылу алмастырғыш көрсетілген. Мұнда жылу тасымалдағыш құбыр кеңістігінде 4 жолдармен жүріп өтеді. Бұл жылу тасымалдағыш жылдамдығының артуына көмектесіп, құбыр кеңістігіндегі жылу өту коэффициентінің артуына ықпал етеді.

Көп жолды жылу алмастырғышта бір жолды жылу алмастырғышқа қарағанда жылу тасымалдағыштардың жылдамдығы және жылу беру коэффициенттері олардың санына пропорционал асады.

2.3-сурет. Көп жолды жылу алмастырғыштар (кұбырлы кеңістік бойынша): 1-қаптама; 2-ысытқыш кұбырлар; 3-кақпақтар; 4-бөгеттер

Көрсетілген кұбырлы жылу алмасу аппараттармен корпус пен құбыр аралығындағы 25÷30°С температура айырмасында сенімді жұмыс атқаруға болады. Жылу тасымалдағыштардың температураларының айырмасы 50°С-тан асқанда қаптаманың фланецке пісіріп біріктірген және кұбырлардын құбырлы торға біріктірген жерлерінде температуралық ұзарудың бірдей болмағандығы салдарынан температуралық кернеулер пайда болады. Бұл кернеулер материалдың беріктік шегінен асып кетіп, аппарат істен шығып қалуы мүмкін. Аппараттың каптамасы және құбырлардың әртүрлі ұзаруын теңестіру үшін линзалы теңестіргішті және U-тәрізді құбырлы каптама-құбырлы жылу алмастырғыштар қолданылады.

Температураларды реттеу мақсатында линзалы компенсатор (2.4а-сурет) қолданылады, ол жылу алмастырғыштың корпусында орнатылады және температуралық деформация осьтік қысыммен немесе кеңейумен компенсацияланады.

2.4-сурет. Температуралық кернеулерді калыптастыратын жылу алмастырғыштар: а-линзалы теңестіргіші бар (1-корпус; 2-ысытқыш кұбыр; 3-линзалы теңестіргіш); б- U-тәрізді ысытқыш кұбыры бар (1-қақпақ: 2-корпус; 3- U-тәрізді ысыткыш құбыр)

U - тәрізді жылу алмастырғыштың құбырлары бір құбыр торына бекітіліп, әр элементі жеке ұзарады, сонымен температуралық қернеу компенсацияланады. Бұл аппараттардың құбырларының ішкі бетін тазалау қиын және көп кұбырларды торға орналастыру күрделі.

Құбырлы жылу алмастырғыштар бумен сүйықтық арасындағы жылу алмасуы үшін қолданылады. Құбырлы жылу алмастырғыштардың ерекшелігі олардың металдардын аз шығындалуында, U-тәрізді жылу алмасу аппараттарын есептемегенде құбырлардың ішінің оңай тазалануында.

Кемшілігі: жылу тасымалдағыштың үлкен жылдамдығына жетуі киынға түседі, көп жолды жылу алмастырғыштарды есептемегенде кұбыр аралық кеңістіктерді тазалау қиындығы, пісіруге келмейді.

2.5-сурет. «Құбыр ішінде құбыр» типті жылу алмастырғыш:

1-сыртқы құбыр; 2-ішкі кұбыр; 3-калач, 4-келте құбыр. I, II – жылутасымалдағыштар

«Құбыр ішінде құбыр» типті аппараттар диаметрлері үлкен сыртқы құбырлар және диаметрлері кіші ішкі құбырлардан тұрады (2.5-сурет). Сыртқы және ішкі құбыр элементтері бір-біріне калач және келте кұбырлар (патрубкалар) көмегімен жалғанады. Жылу тасымалдағыштардың біреуі ішкі құбыр арқылы, ал екіншісі сыртқы және ішкі құбырлар арасындағы сақиналы кеңістік арқылы өтеді.

Құбыр және құбырлар арасындағы кеңістіктердің көлденең қималарының аздығына байланысты жылу тасымалдағыштардың аз мөлшерінде де олардың жылдамдықтары көп болады. Осының нәтижесінде жылу өту коэффициенттері жоғары болады және аппараттың масса бірлігіне сәйкес келетін жылу мөлшері қаптама- құбырлы аппаратқа қарағанда көп болады. Сонымен бірге жылу тасымалдағыштардың жылдамдығы көп болғандықтан, кұбырлардың беттері ластанбайды.

Кемшіліктері: өлшемінің үлкендігі, кұбыраралық кеңістікті тазалау киындығы, жоғары металлсыйымдылығы.

Тамақ өнеркәсібінде пластиналы жылу алмастырғыштар ең тиімді және кең таралған. Олардағы жылу алмасу беті бір-біріне нығыздалып бекітілген толқыма-бүктеме бетті параллель пластиналардан құралады. Әрбір пластина арқылы ыстық жылу тасымалдағышпен ысытылатын өнімге жылу алмасу процесі жүреді. Пластиналы жылу алмастырғыштар сүтті, кілегейді, шырындарды, басқа әртүрлі сусындарды және сүйық өнімдерді пастерлеу үшін қолданылады.

2.6-сурет. Пластиналы жылу алмастырғыштың жылу алмасу элементінің схемасы.

Ең қарапайым жылу алмастырғышта кем дегенде үш пластинасы болу тиіс. Олар екі каналды құрап, оның біреуінде - ыстық, ал екіншісінде - суық жұмысшы орта қозғалады (2.6-сурет).

Көптеген жұмысшы орталардың жылулық өңдеуі кезінде жылу өткізгіш қабырғаларында жылу алмасу процесіне кедергі жасайтын әртүрлі қақ қабаттары пайда болады, мысалы термиялық тұрақсыз өнімдерді жылулық өндеуден өткізгенде күйік қабаты болады. Бұл жағдайда аппараттың жылу алмасу бетін қақ, күйік, тұнба және өнім қалдықтарынан тазалау үшін аппаратты жиі бөлшектеу қажет.

Кейбір жағдайларда технологиялық режимнің өзгеруіне байланысты, қатарлас істеп тұрған каналдар санының немесе жұмысшы орталар мелшерлерінің өзгеруіне байланысты жылу алмасудың жалпы бет шамасын көбейтуге немесе азайту қажет.

Тамақ өндірісінде жылу алмасу беттерінің қарқынды коррозиялық немесе эрозиялық әркелкі қирауы тек қана белгілі ыңгайсыз жерлерінде байқалады, осыған байланысты жылу алмасу беттерін осы участкелерде ауыстыру қажеттілігі туындайды.

Осындай барлық ұқсас жағдайларда ең орынды, ал көптеген кезде теңдесі жоқ бір-бірімен біріккен жеңіл алмалы-салмалы бөлшектерден құрылған жылу алмасу беті бар пластиналы жылу алмастырғыштардың конструкциясы қолданылады.

Барлық жүйені құрастыру кезінде пластина аралық каналдарды нығыздау үшін бұл аппараттардағы пластиналарда төсемдері бар.

ІІластиналы жылу алмастырғыштың конструкциясы 2.7-сурет көрсетілген.

Аппарат жоғарғы көлденең қарнақта (штанга) (7) орналасқан бір топ жылу алмасу пластиналардан (15) құрылады. Жоғарғы және төменгі қарнақтардың ұштары қозғалмайтын плита (3) және артқы тіреуішке (9) бекітіледі. Пластиналар пакеті жылжымайтын (3) және жылжымалы (8) тақталар арасында бұрамамен (10) қысылып бекітіледі.

Сұлбада жүмыс орталар ағындарының анық бейнелеу үшін тек 5 пластина ажырағылған күйінде керсетілген. Жұмыс жайында пластиналар бір біріне резеңке төсемдер арқылы тығыз қысылған болады.

І-жылу тасымалдағыштың қозғалысы пунктирлі сызықпен, ал ІІ-нің қозғалысы тұтас сызықпен керсетілген. І-сұйық келте құбырмен (12) кіріп, тақ (оңнан солға қарай есептелгенде) каналдармен қозғалады да келте құбыр (2) арқылы шығарылады. II- сұйық келте құбырмен (1) кіріп, жұп каналдармен қозғалады да құбырмен (11) шығарылады. Пластиналар арасындағы жылу тасымалдагыштардың жылдамдықтарының үлкендігіне байланысты жылу өту коэффициенті жоғары (3900 Вт/(м2*К). Кемшіліктері жоғары қысымда қолданудың мүмкін еместігі; төсемдердің берік материалдардан жасалынатындығы.

2.7-сурет. Пластиналы аппараттың сұлбасы:

1,2,11,12 - штуцерлер; 3- алдыңғы тіреуіш; 4- жоғарғы бұрыштық тесік; 5-сақиналы резиналы төсем; 6-шекаралық пластина; 7-қарнақ; 8-жылжымалы тақта; 9-арткы тіреуіш; 10-бұрама; 13-үлкен резиналы төсем; 14-төменгі бұрыштық тесік; 15- жылу алмасу пластинасы.

Жұмыс жайында пластиналар бір тобы 2.8-суретте көрсетілген.

2.8-сурет. Пластиналар жұыс жайында.

Пластиналы жылу алмастырғыштарда қолданыдатн пластиналардың түрлері өте көп. Өнеркәсіптен шығарылатн пластиналар 2.9-суретте керсетілген.

2.9-сурет. «Альфа-Лаваль» фирмасымен шығарылатын пластиналар

Жазық пластиналарға қарағанда ағынды-таспалы типі пластиналардын қатаңдығы көбірек болады. Пластиналардағы бүктесіндер (гофралар) кемегімен ирек саңылау тәрізді пластин аралық каналдарда жұмысшы орталар ағындарының төмен жылдамдығына қарамастан турбуленттігі қамтамасыз етіледі.

Ағынды-таспалы пластинаның кең тараған түрі үшбүрышты синусоидалды немесе басқа профильді көлденең бүктесіні бар пластиналар.

Осындай пластиналар құрылыстары бөлшектер өлшемдері мен пішіндерінің әртүрлі болғандығына қарамастан, олардағы мерзімді қайталанатын бүктесінді пластинаның кіші бетіне параллелі орналасады. ІІластиналар арасындағы сұйық ағынның пішін бүктесінді канал пішініне ұқсас болады, да жылу алмасу беті көлденең бағытта шаяды.

1 Бу және өнім арасындағы температуралардың орташа айырмасын есептейміз:

а) температуралардың үлкен айырмашылығы

Δt_y=t_бу-t₁

б) температуралардын кіші айырмашылығы

Δt_к=t_бу-t₂

2. Өнімнің орташа температурасын анықтаймыз:

Δt_ор=t_бу-t_ор

2. Бу және қабырға арасындағы температуралар айырмасын анықтаймыз

Δt₁

2. Қабырға және өнім арасындағы температуралар айырмасын анықтаймыз:

Δt₁

5. Бу жағынан қабырғаның температурасын есептейміз:

t_к1=t_бу-Δt₁

6. Өнім жағынан қабырғаның температурасы есептейміз:

t_к2=t_бу-Δt₂

7. Конденсат қабықшасының температурасын есептейміз:

t_каб = 0,5 * (t_бу + Δt_к1)

Құбырлар ішіндегі судың ағыны үшін Рейнольдс санын R есептейміз:

Мұндағы:

w- аппараттағы өнімнің жылдамдығы, м/с;

d- өнімнің қабатының диаметрі (құбырдың ішкі диаметріне тең), м

μ_ор- өнімнің динамикалық тұтқырлық коэффициенті, Па*с;

р_ор- өнімнің тығыздығы, кг/м³.

13. Құбыр ішіндегі өнім ағыны үшін Прандтль санын Р есептейміз:

Мұндағы:

С_ор- өнімнің меншікті жылусыйымдылығы, Дж/(кг*К)

Λ_ор—өнімнің жылуөткізгіштік коэффициенті, Вт/(м*К)

. Турбулентік режим үшін Нуссельт критерийін Nu есептейміз:

18. Құбыр қабырғасынан өнімге жылу беру коэфицентін a₂ есептейміз:

19. Құбыр қабырғасының термиялық кедергісін есептейміз:

Мұнда:

δ – қабырғаның қалыңдығы, м

λ – қабырға материялының жылыу өткізгіштік коэффиценті, Вт/м*К

20. Орталар арасындағы жылу өту коэффициентін k есептейміз:

Мұндағы:

a₁ – ысытатын будың құбыр қабырғаларына жылу беру коэффициенті, Вт/м²·К

a₂ – құбыр қабырғасынан өнімге жылу беру коэффициенті, Вт/м²·К

δ – құбыр қабырғасының қалыңдығы, м

λ – құбыр қабырғасы материялының жылуөткізгіштік коэффициенті. Вт/м·К.

21. Бу жағынан және өнім жағынан жылулық тегеуріндердің айырмасын есептейміз:

22. Жылу алмасу бетінін екі жағындағы жылулық тегеуіріндердің айырмасы мысалы 5% жоғары болмау керек.

Егер {|А| - 0,05-a₁Δt₁} > 0 болса, онда 3-22 пункттерде. есептелген к, a₁, a2, R_к мәндер бойынша есептеуін қайталаймыз.

Осы пунктті {|А|— 0,05- a₁Δt₁} ≤ 0 шарт орындалганша қайталаймыз.

Мысалы {|А|—0,05*a₁Δt₁]}=99364 > 0, сондықтан 3 пунктен, бастап кайтадан есептейміз.