19 Сурет. Қаңбақ.

Өсімдік далалық, құрғақ далалық және жартылай шөлейт аймақтарда кездеседі. Барлық дақылдардың егістерін ластайды. Тұзға төзімді өсімдік, сондықтан сәл тұзды және кебірлі топырақтарды ажыратуы (анықтағыш, көрсеткіш) өсімдік ретінде пайдаланылады.

Кыстайтын арамшөптер. Бұлардың дамуы жаздық, сондай-ақ күздік типте ете алады. Көктемде пайда болган өскіңдері жаздық сияқты дамиды, яғни күзде жеміс береді де, сосын солады. Кеш шыққак ескіндері кез-келген кезеңінде /фазасында/ қыстап да, келесі жылы дамуы аяқтайды, Күздіктсргс қарағакда Қьістал шығу бұларға қажет емес, тек өзін сақтау үшін керек. Қыстайтын арамшөптердің ішіңде кәдімгі қарамықша, қоқым. Қымдық шытырмақ, иіссіз түймедақ, көк гүлкекіре, төгілмелі сарыбасқурай, егістік зәлел, канадалық майдажелек ж. т. б. (20-1 сурет). Ыдырыққабат тұқымдасының өкілі. Сабағы бұтақтанып тік өседі_; биіктік 20-60 м Төмеңгі жапырақтары сағақты, сопақша-элипс тәөрізді, сабақтағы жапырақтарының қалемшелері жоқ, олар сопақша тәрізді, кішкектай тістіктері бар. Гүлдері ұсақ. Үлтежапырақшаларының реңі ақ, сабақтың үстіңгі бөліктерінде шашақ гүл шоғырларға жинақталған. Жемісі - екі ұялы, тұқымды қын, ұзындығы 12-18 мм. Әрбір ұяда 5-8 қоңыр қара қоңыр тұқымдары бар. Олардың ұзындығы 1,2-2,0 мм, сарымсақтың дәмі болады. Бір өсімдік өнгіштігін 10 дейін сақтайтын 12 мыңға жуық тұқымдарын байі Тұқымдары топыраққа шашылып түскеннен кейін тез өніп көктеулері дөңгелек түріңде қыстап шығады да, көктемде гүлдейді' Бүкіл жерлерде кездеседі, жаздық және күздік дақылдардың егістерін ластайды.

Көк кекіре (Сепіаигеа сиапш, 20-2 суррет). Ақкекіре тұқымдасының өкілі. Сабағы бұтақтанып тік өседі, түтіктерімен қапталған, биіктігі 40-80 см. Түбір жапырақтары сағақтарымен тұтас, ланцетті жұмыртқа тәрізді. Сабақтарындағы жапырактары сағақсыз, ланцетті — линейлі немесе линейлі. Гүл шоғыры жұмыртқа тәрізді кәрзеңке. Шеткі гүлдері көк, ұлғайған, жыныссыз, ішкі гүлдері күлгін, қосжынысты. Жемістері қара сұр дәншік. Шілде тамыз айлары гүлдейді. Бір өсімдіктің жемістілігі 7 мың тұқымға жуық, олар 5-7 см тереңдіктен өніп өседі. Топырақта олар өнгіштігін 3 жылға дейін сақтайды. Жаздық, күздік астық, көкөніс және отамалы дақылдардың егістерін ластайды.

Сарыбас қурай немесе София дескуениясы 20-3 сурет). Қырыққабат тұқымдасының өкілі. Сабағы бұтақтанып тік өседі, түтіктерімен қапталған, биіктігі 25-100 см. Жапырақтары қатарласып орналасады, қауырсыңцы кесілген, ұсақ түтіктермен қапталған. Гүлдері шашақ шоғырларға жинақталған, ұсақ, төрт қалақты, сары. Жемісі - екі жармалы, көп тұқымды қын, ұзындығы 2,0-2,5 см, элипс тәрізді, бүйірлерінен шамалы жаншылған, реңі сары қоңыр, 3-4 см терендіктен өніп өседі. өсімдік 500 мыңға жуық тұқым бере алады, көбісі түскеннен кейін 10-15°С жылылықта өніп есе алады. Тұқымдары өнгіштігін топырақта 5 жылға дейін сақтайды. Жаздық, күздік, отамалы және көкөніс дақылдардың егістерін ластайды. қурайдан басқа Лезел сарыбасқурайы және сарыбасқурай кездеседі (8. Ойісіпаіс),