1. Жоғары мектеп педагогикасы педагогикалық білімнің өзіндік жеке саласы ретінде.

Жоғары мектеп педагогикасы- кәсіби-мамандарды тәрбиелеу мен білімдендіру туралы ғылым. Жоғары мектеп педагогикасының пәні – жоғары оқу орнындағы педагогикалық жүйе мен педагогикалық іс-әрекет.Жоғары білімді дамытудың негізгі бағыты қазіргі заман талаптарына сай, ғылыми зерттеу жұмыстардың нақты өмір барысында экономикалық бәсекелестік жағдайында ене алатын, ақпараттық және жаңа технологиялармен жетілген болуын қамтамасыз ету.

Педагогикалық процесті тұтастық ретінде тек жүйелі амалының ұстанымымен ғана қарастыруға болады. Жүйе – реттелген элементтерінің жиынтығы, функциялануының жалпы мақсатының біріктірумен кейбір тұтас атаулар.

Педагогика адмның ары, ерік, күшін игеру туралы өнер деп қарастырады. Айқын бағыттағы қажетті құралдар мен әдістерді пайдалана отырып, адамды тәрбиелеуге болады.

2. ЖМП-педагогикасының негізгі категориялары

Тәрбие - жеке тұлғаның қалыптасу процесі. Кеңірек айтқанда аға буынның жас ұрпаққа жинақталған іс-тәжірбиесін жеткізуі. Іс-тәжірбие негізіне адамзаттың тарихи даму барысындағы рухани мұрасын жатқызуға болады.

Қоғамда тәрбиелеумен шұғылданатын институттар бар: отбасы, БАҚ, әдебиет, өнер, әртүрлі ұйымдар, құқық органдары және т.б. Осы қоғамдық иснтитуттардың адам қалыптасыуына бағытталған әсерін тәрбие ұғымына сиғызуға болады.

Оқыту - білім, білік, әрекет дағдыыларын үйрету мен меңгеру процесі, өмір мен еңбекке бейімді етіп тәрбиелеудің негізгі құралы және оқыту процесінде білім мен тәрбие мақсаттары жүзеге асырылады.

Білім беру - адамгершілік, зияттық, мәдени және дене дамуы мен кәсіби біліктілігінің жоғары деңгейіне қол жеткізу

Өзіндік тәрбие - адамның өзін-өзі дамытуға бағытталған саналы және мақсатты і-әрекеті.

Социализация - индивидтің өзі өмір сүріп жатқан қоғамның әлеуметтік және мәдени құндылықтарын меңгеруі.

Педагогикалық процесс - білім беру міндеттерін шешу мақсатындағы қоғамның, сондай-ақ жеке тұлғаның қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған оқыту мен тәрбиенің құралдарын пайдалану.

Педагогикалық жүйе - жеке тұлғаны дамытуға бағытталған біртұтас педагогикалық процестегі бір-бірімен өзара байланысқан көптеген құрылымдық компоненттер бірлігі.

Педагогикалық іс-әрекет - білім берудің мақсаттарын жүзеге асыратын әлеуметтік кәсіби іс-әрекеттің арнайы түрі.

3. Жоғары мектеп педагогикасының ғылым ретіндегі құрылымдық сызбасы. Педагогикалық ғылымдардың жүйесі

Жалпы педагогика - адам тәрбиесінің жалпы заңдылықтарын зерттейтін базалық ғылыми пән - жалпы педагогика деп аталады. Оның педагогиканың жалпы негіхдері, дидактика, тәрбие теориясы, мектептану деген бөлімдері бар.

Жас ерекшелік педагогика - адам тәрбиесінің заңдылықтарын зерттеп, жас кезеңдеріне байланысты оқу-тәрбие қызметінің мазмұнын, ерекшелігін айқындайды.

Арнайы педагогика - дене дамуында ауытқуы бар адамдарға білім мен тәрбие беру теориялық негіздерін, принциптерін, формалары мен тәсілдерін зерттейді.

Кәсіптік педагогика - іс-әрекетті нақты кәсіби салаға бағдарланған адамға білім мен тәрбие берудің теориялық негіздерін зерттейді.

Еңбек педагогикасы - біліктілікті көтеру, мамандарды қайта даярлау, ересек кезеңде жаңа мамандық игеру мәселелерімен айналысады.

Әлеуметтік психология - отбасылы педагогика, тәртіп бұзышуларды қайта тәрбиелеу педагогикасы болып бөлінеді.