2.5 Студенттердің өздік жұмысы бойынша сабақ жоспары (сөж)

Тапсырма 1. Ғылыми зерттеудің даму мәселесі және сипаттамасы.

Әдістемелік ұсыныс. Тапсырманы орындау кезінде «ғылымның дамуына қарам-қарсы күрес және бірлік» келіспеушілік және диалектикалық заң қалай әсер ететініне көңіл бөлу.

Әдебиет: НЕГ 1 [11-15 бет]

Тапсырма 2. Дәлел – ғылыми жағдайдың ең негізгі шешу сатысы.

Әдістемелік ұсыныс. Тапсырманы орындау кезінде дәлелді сипаттау керек, және қандай жолмен ғылыми жағдайлар шешіледі.

Әдебиет: НЕГ 1 [23-24 бет], ҚОС 7 [50-86 бет]

Тапсырма 3. Өлшеу аспаптары, бұрғылаудың технологиялық режимдік көрсеткіштерін өлшеу және бақылау үшін қолданады.

Әдістемелік ұсыныс. Бәрінен бұрын, өлшеу заттарын таңдауға жалпы талаптарды орындау қажет, содан кейін, өлшеу қателіктермен, өлшеу диапазондарды көрсетумен жуу сұйығының шығынына және ұңғы түбіне осьтік салмақты өлшеу үшін қолданылатын аспапқа қысқаша сипаттама беру керек.

Әдебиет: ҚОС 1 [61-72 бет], ҚОС 8 [45-105 бет]

Тапсырма 4. Бұрғылау жұмыстарын жүргізу кезінде тәжірибелі мәліметтерді орнату түрлері.

Әдістемелік ұсыныс. Кең шамада қолданылатын орнатуларды қарастыру қажет (Стьюдентті орнату, қарапайым заң, «хи-квадрат» орнату және көрсеткіштерді орнату), қысқаша сипаттама беру және бұрғылау жұмыстарын жүргізуде әртүрлі үрдістерді жоспарлау кезінде оларды қолдану.

Әдебиет: НЕГ 1 [97-102 бет], ҚОС 6 [170-200 бет]

Тапсырма 5. Вариациялық қатардың орта мәнінің қатесін анықтау.

Әдістемелік ұсыныс. Біріншіден генеральді орта жиынтық мәнінен стандартты ауытқуды табамыз. Содан кейін сенімділік шаманы еске ала отырып, Стьюдент функциясының мәнін табамыз, табылған мән бойынша – көсеткіштерді анықтаймыз. Стандартты ауытқуы және көрсеткіші бойынша берілген сенімділік кезінде қатардың орта мәнінің максимальді қатесін анықтаймыз.

Әдебиет: НЕГ 1 [113-115 бет], НЕГ 2 [120-128 бет]

Тапсырма 6. Зерттеулердің теориялық және тәжірибелік әдістері.

Әдістемелік ұсыныс. Жоғарыда айтылған зерттеулер әдістерінің негізін, олардың артықшылығын, кемшілігін және ғылымда осы әдістердің байланысын қысқаша сипаттау қажет.

Әдебиет: НЕГ 1 [26-33 бет, 125-128 бет]

Тапсырма 7. Тәжірибеден кейін қойылатын шамалар арасындағы тығыз байланыс.

Әдістемелік ұсыныс. Үндеу мәндерінің мәліметтер бойынша әртүрлі мәндер кезінде көлем арасындағы фактор байланысын корреляция қатынасының және корреляция коэффициенттінің мәндері бойынша бекітіледі.

Әдебиет: НЕГ 1 [133-135 бет]

Тапсырма 8. Бұрғылау коронкасының айналу жиілігінің өзгеруі кезінде алмазды бұрғылау жылдамдығының түзу сызықты тәуелділікті тұрғызу.

Әдістемелік ұсыныс. Коронканың айналу жиілігі мен бұрғылау жылдамдығының орта көлемдерін, олардың квадраттық ауытқуын және корреляция коэффициентін анықтағаннан кейін, түзу сызықты математикалық модельді тұрғызады.

Әдебиет: НЕГ 1 [142-148 бет]

Тапсырма 9. Корреляция коэффициенті және оны анықтау.

Әдістемелік ұсыныс. Корреляция коэффициентін анықтау үшін біріншіден шаманың орта мәнін және олардың квадраттық ауытқуын есептеу қажет.

Әдебиет: ҚОС 6 [10-11 бет]

Тапсырма 10. Корреляциялық қатынас және оны анықтау.

Әдістемелік ұсыныс. Корреляциялық қатынасты анықтау үшін үндеудің жалпы дисперсиясын және үндеудің орта мәнінің шартты дисперсиясын анықтау қажет.

Әдебиет: ҚОС 6 [11-12 бет]

Тапсырма 11. Екі фактор кезінде регрессияның сызықты теңдеуін тұрғызу.

Әдістемелік ұсыныс. Тәжірибені жүргізу кезінде толық факторлы тәжірибе қолданылады. Тәжірибенің нәтижесін өңдеу кезінде үндеудің үстіндегі жазықтық моделінің теңдеуінде фактор кезінде коэффициенттерді анықтау.

Әдебиет: НЕГ 1 [184-190 бет]

Тапсырма 12. Бұрғылаудағы оңтайландыру мысалдары.

Әдістемелік ұсыныс. Тапсырманы орындау кезінде бұрғылау үрдісінде қандай ең маңызды оңтайландару критерийлерін бекіту қажет. Таңдалған оңтайландыру критерийіне ең көп қандай факторлар дәрежесіне әсер етеді. Қандай жағдайларда және қандай өлшемдермен оңтайландыру мысалдарын тез есептеуге болады.

Әдебиет: НЕГ 1 [173-176 бет], НЕГ 2 [74-78, 160-166 бет]

Тапсырма 13. Нөлдік нүкте аймағында оптимумды іздеу үшін сызықты модельді тұрғызу.

Әдістемелік ұсыныс. Тапсырманы орындау кезінде факторларды сызықты теңдеулермен оңтайландыру, ортогональді қасиеттерге бай екенін ұмытпау қажет. Осы жағдай оңтайландыру теңдеуінде коэффициенттерді табу үшін сызықты теңдеулердің жүйесін құрастыруға мүмкіндік береді.

Әдебиет: НЕГ 1 [194-196 бет], НЕГ 2 [128-153 бет]

Тапсырма 14. Ұңғының түбіне берілген, энергия мөлшеріне әсер ететін соққы құрылымын білу қажет.

Әдістемелік ұсыныс. Оңтайландыру көрсеткіші ретінде мезаникалық бұрғылау жылдамдығын қабылдау керек, олардын абразивті динамикалық қаттылығын және бұрғылау режимінің технологиялық көрсеткіштерін анықтау.

Әдебиет: НЕГ 2 [174-180 бет]

Тапсырма 15. Алмазды бұрғылаудың үрдісін модельдеу.

Әдістемелік ұсыныс: Ұңғы түбінің аралық тізбегі арқылы генератордан соққылама импульстерді беру үрдісінің моделі қалай құрастырылғанын анықтау қажет. Оларды шешудің тәсілдерін және осы тапсырмаларды шешу үшін қандай мәліметтер керек.

Әдебиет: ҚОС 13 [3-6 бет]