Нәрестелердегі жүрек ырғағының бұзылыстары

Жүрек ырғағы өткізгіштік миокардпен қамтамасыз етіледі. Өткізгіш жүйенің жасушалары 28-30 күндік эмбрионда табылады. Жүйе толық 6-8 аптаға қарай құрылып бітеді. Өткізгіштік миокард дамуындағы ауытқулар қосымша өткізгіш жолдармен көрсетілген. Миокардта қосымша өткізгіш жолдарының болуы, атриовентрикулярлы фиброзды сақиналарының ақауы деп есептейді. Ырғақ бұзылыстарының пайда болуының басты механизмдеріне- жүрек жұмысының нейровегетативті реттеуі және миокардттың тұрақыздығы жатады. Сонымен бірге , аритмиялар генезіне – жүректің органикалық бұзылыстары, феталды коммуникациялардың персистенуі, жүрек ақаулары, кардиомиопатиялар, жүректің өткізгіш жүйесінің даму аномалиялары жатады.

Феталды аритмияларды, ұрықты монитормен бақылағанда 1,2-1,3% анықтайды. Олар тек 20% айқын қауіпті болады. Феталды аритмиялар жиі плацентарлы жеткіліксіздік пен ұрық гипоксиясымен ассоциирленеді. Аритмияларды жоғары жиілікте- ұрық сулануында, жүрек ақауларында, миокардиттерде (құрсақішілік инфекцияларда), туа біткен ақауларында анықтайды. 90% жуық феталды аритмиялар өмірінің бірініші аптсында жоғалады және ауыр жүрек патологиясының белгісі емес. Феталды аритмиялар емінде жиі дигоксин қолданылады, ол плацента арқылы жақсы өтеді. Дигоксинмен бірге немесе моноем ретінде анаприлинді қолдануға болады, ол плацента арқылы жай диффузды жолымен өтеді және анасына қарағанда дәрімектің ағзадан жартылай шығару уақыты ұзағырақ . сондықтан оны қайтара еңгізу қауіпті болып саналады.сонымен бірге изоптинді де қолданады, бірақ ол плацента арқылы нашар өтетіндіктен , әдетте дигоксинмен бірге тағайындайды.

Нәрестелердегі ырғақ бұзылыстары жиі, жүректің органикалық патологиясы фонында кездеседі, ол ағымы бойынша қатерлі болып, жүргізілген емге ауыр көнеді. Жүректің органикалық зақымдалуы болмаса жиі синусты тахикардия, экстросистолия байқалады. Нәрестелердегі ырғақтың ауыр бұзылыстарынан –пароксизмалды тахикардия, мерцателді аритмия, толық АВ- блокада, синусты түйінннің әлсіздік синдромы байқалады.

Пароксизмалды тахикардия (ПТ)

Нәрестелердің пароксизмалды тахикардия(ПТ) патогензінде-перинаталды патология, гипертензионды-гидроцефалды синдром,миокардттың өткізгіштік құрылымының аномалиясы жатыр. ПТ құрсақішілік кезеңде пайда болу мүмкін, бұл кезде ұрықтың «мінез құлқының» өзгерісі байқалады-қозғалысының баяулауы немесе күшеюі, ЖСЖ 220 соғ/мин дейін және одан да жиі соғады. Тахикардия ұрықта 30секундттан бірнеше аптаға дейін созылу мүмкін. Жиі және ұзаққа созылған ұстамалар жүрек жеткіліксіздігімен қосарланып жүреді және ұрықтың құрсақішінде өліміне әкелуі мүмкін.

Нәрестелерде тахикардияның пароксизмалары тітіркендіргіш факторлар фонында пайда болу мүмкін: жылау, емізу, жоғары немесе төмен дене қызуы.ПТ кезінде ЖСЖ 250-300 соғ/мин . Ұзаққа созылған пароксизма кезінде соғу көлемінің төмендеуі, шеткері кедергінің төмендеуі, аймақтық қанайналымның бұзылысы байқалады. Жиі жүрек жеткіліксіздігі дамиды. Егер ПТ жүректің органикалық патологиясы фонында пайда болса және ұстамалар азуақытты болсада, қанайналым жетіспеушілігіне әкелу мүмкін. Пароксизмалды емес тахикардиямен ажыратпалы диагноз жүргізу керек.

Ажыратпалы диагноз критерилері:

1. Пароксизмалды тахикардия ұстамалары нәрестенің жағдайының күрт нашарлауымен жүреді: мазасыздықпен, тамақтан бас тартумен, қайталамалы құсумен, тершеңдікпен, зәр шығаруының кідірісімен.

2. ПТ кезінде ЖСЖ 250-300 соғ/мин, ал пароксизмалды емес тахикардияда, ал пароксизмалды емес тахикардия кезінде 180-250 соғ/мин.

3. ПТ кезінде үндері ырғақты, ал пароксизмалды емес тахикардияда –әртүрлі АВ өткізгіштікпен негізделген аритмия болады.

Егер пароксизмалды емес тахикардия анықталса жедел шаралар көрсетілмеген. Ал ПТ кезінде ұстаманы жедел түрде басу керек:

• n.vagus тітіркендіру: беті мен кеуде қуысына суық қою; төменгі жағын баса отырып, ауызын жабу; нәрестелерде көз алмаларына (жарақаттау қауіпі)және каротидтті синусына басу (қысымының төмендеу қауіпі) жасалмайды .

• аденозин 0,05мг/кг, әр 2 минут сайын, максималды мөлшер 0,25мг/кг жеткенше. ЭКГ бақылауымен еңгізу керек. Ағзадан жартылай шығару уақыты 10-30 секунд. Нәтижелілігі 80-90%. Абайлаңыз : дәрі-дәрмек бронхоспазм , апное шақыру мүмкін.Қайталамалардың болу жиілігі 30%.

- тез дигитализация

• пропафенон (ритмонорм): 0,5-1-(2) мг/кг көктамырға, баяу еңгізу керек. 5-10 минут интервалмен 0,2мг/кг гемодинамикасының тұрақтануына дейін еңгізу керек (максималды мөлшері 2мг/кг). Егер еңгізу нәтижелі болса, инфузияны 2-4мкг/кгмин жылдамдықпен тағайындауға болады. Абайлаңыз : дәрі дәрімектің кері инотропты әсері әсері бар! Эхокардиографиялық бақылау керек!

• верапамил (изоптин) – өмірінің бірініші жылында қолданылмағаны жөн ( асистолия қауіпі бар). Көктамырға , баяу еңгізіледі 0,1-0,3мг/кг. Әр 0,1мг/кг сайын 3 минут күту керек. Сол мезетте ЭКГ-мониторинг, ЖСЖ 10-20% баяуласа верампилды дереу тоқтату керек ( егер синусты ритмды қалпына келтіру үшінверампилмен инфузияны тоқтатпаса, асистолия даму қаупі жоғары).

• -блокаторлар: пропранолол 0,1мг/кг 10-15 минут аралығында.

• Келесі ем: ұзақ дигитализация

ПТ кезінде фонды ем түрінде фенибут немесе финлепсин тағайындалады.

Аритимяға қарсы ем нейрометаболикалық және микроциркуляцияны жақсартатын дәрі-дәрімектер фонында жүргізіледі. Ұзақ уақытқа финилепсин тағайындалады 10-15мг/кг.