1.21 Кәсіпорынды өрттен қорғау.

Өрттен қорғау - тікелей өртті өшіру және алдын алу шаралары арқылы өртпен күрестің өте тиімді әдістерін іздеп, жүзеге асыру. Кәсіби өрттен қорғау қуатты техникалық құралдары бар әскерилендірілген өрт сөндіру командаларымен көрінеді.

Барлық қалаларда, жұмыс поселкалары мен ірі кәсіпорындарда өрттен қорғау бөлімдері болады, олар өртті сөндіріп, қызмет көрсететін территорияларда өртке қарсы іс-шаралардың орындалуын бақылауды жүзеге асырады.

Кәсіпорын мен өзге нысандарды өрттен қорғаудың міндеттеріне өрттің пайда болып, таралуы мүмкін деген себептерді тауып, алдын алу және оларды тиімді сөндірудің жағдайын қалыптастыру; өртті сөндіріп, олардың салдарын жою.

Мемлекеттік өртті бақылау органдарына мынандай міндеттер жүктеледі: өрттен қорғауға арналған ережелер, нормалар мен нұсқауларды дайындап, шығару және олардың орындалуын жүйелі түрде бақылау; ғимараттардың құрылысы мен оларды жобалау кезіндегі өртке қарсы қорғаудың талаптарының орындалуын тексеру; өрт сөндіру құралдарының дұрыстығы мен өрттен қорғау командасының күрес мүмкіндіктерін тексеруден өткізу.

Мемлекеттік бақылау органдарына барлық өнеркәсіптік және тұрмыстық нысандарды тексеруден өткізу құқы, сонымен қатар ақшалай айыппұл салу құқы беріледі, өрттің қаупі туындаған жағдайда кәсіпорынның жұмысын тоқтату өртке қарсы нормаларды орындамағаны үшін лауазымды тұлғаларды жауапқа тарту құқы беріледі.

Қалалар мен ірі өнеркәсіп нысандарында өртті сөндіру мен оның алдын алу әскерилендірілген, әскерилендірілмеген және ведомствалық кәсіби өрт күзетімен жүзеге асады.

Өрт күзетінің бұл түрлерінің бөлімдері арнайы оқытылған күрескерлерден тұратын командалармен кешенделіп, адамдарды қорғап, өртті сөндіруге арналған қажетті техникамен жабдықталған. Ұйымдар мен кәсіпорындарда өртке қарсы тәртіпті сақтау жауапкершілігі жетекшілерге жүктеледі, бұрғылау қондырғыларының, шахталар мен шеберханалардың, гараждар мен өзге де өндірістік нысандардың және жұмысшы поселкаларының жетекшілеріне жүктеледі. Ұйым жетекшілерінің, экспедиция, партия, шеберхана, зертхана басшыларының міндеттеріне жұмысшылары мен қызметкерлеріне өрт қауіпсіздігінің ережелерін, өрткеқарсы тәртіпті сақтауды үйретіп, өрт туындаған жағдайда дұрыс әрекет ете білуді қамтамасыз етулері керек. Өрт қауіпсіздігіне жауапты тұлғалар ғимарат пен ауысым аяқталғаннан кейінгі жұмыс орындарының тазалығын, жылыту құбырларының дұрыстығын тексеріп, бақылауға алуы керек.

Жұмысшыларға ішкі еңбек тәртібінің ережелеріне сай қызмет көрсетілетін участок пен жұмыс орнындағы өрт қауіпсіздігінің талаптарын сақтау жауапкершілігі артылады.

Өндірістік мекемелерді өрттен қорғау оларды жобалау кезінде қарастырылып, отқа төзімді құрылыстарды, конструкцияларды таңдап, пайдалану жолдарын жоспарлауда, өртті сөндіру жүйесін таңдауда белгілі шешімдерден тұрады.

Кез-келген өндіріс кезінде территория мен ғимараттарда тазалық пен тәртіпті сақтау керек.

Едендер, стеллаждар құйылып қалған жеңіл тұтанатын және жанғыш сұйықтықтардан жүйелі түрде тазартылуы керек. Мұнай өнімдерін құю орынын қорғап, құммен жауып тастайды.

Ғимараттарға, су көздеріне, өртке қарсы құрал-жабдықтар орналасқан жерлерге кіріп-шығу үнемі бос болуы керек, ал қыстың күні мұндай жерлер қардан тазартылуы қажет. Ғимараттардың арасындағы өртке қарсы жарылымдарды материалдар мен жабдықтардың қоймасына, автокөлік тұрақтарына айналдыруға тыйым салынады.

Жанар-жағармайды сақтауға арналған жерлер өндіріс нысандарының территориясынан 50 метр қашықтыққа орналастырылуы керек, ол жерлерге міндетті түрде «Өрт қаупі бар! Шылым шегуге болмайды!» деген плакаттар ілінуі қажет.

Шылым шегу үшін арнайы орындар беріледі.

Жұмыс аяқталғаннан кейін барлық өндірістік мекемелер ҚЕ жауап беретін тұлғалармен толығымен қарастырылуы керек, өрттің туындауына әкелетін кемшіліктерді тапқан жағдайда оны тез арада жойуы керек. Өрт- техникалық комиссиясы кәсіпорын жұмысшыларынан құрылады: оның құрамында бас инженер (жетекші), өрт күзетінің басшысы, инженер-техник жұмысшы-энергетиктер, технолог, ҚТ бойынша инженер механик болады.

Өрт-техникалық комиссияның негізгі міндеті нысанның өрт күзетіне өрттің алдын алу жұмыстарын жүргізуге, өртке қарсы ережелерді оқуды насихаттауда, технологиялық үрдістер мен агрегаттардың жұмысында, зертханалар мен шеберханалардың қондырғыларында, базалар мен қоймаларда өртке қарсы бұзылымдарды табуда көмек беру.

Осы мақсатпен өрт-техникалық комиссиясы кәсіпорында ҚЕ қамтамасыз етудің іс-шараларын дайындап, жүргізеді; барлық өндірістік құрылымдарды, зертханалардың қоймаларын жүйелі тексеруден өткізіп, агрегаттардың, электршаруашылықтарының, жылыту жүйелерінің, желдеткіштің жұмысын тексеріп, жұмысшы-қызметкерлермен өртке қарсы тақырыптарда лекциялар өткізіп, әңгіме жүргізеді.

Бастапқы (кіріспе) нұсқауға нысанда әрекет ететін өртке қарсы ережелер мен нұсқаулар, өрт қауіпсіздігінің шаралары, өрт сөндіру құралдарын пайдалану ережелері, өрт сигнализациясы мен байланысы енеді.

Екінші нұсқау нысанның өрт қауіпсіздігіне жауапты тұлғалармен жұмыс орнында жүргізіледі. Бұл нұсқауда өртке қарсы тәртіпті сақтаудың нақты шаралары хабарланып, жанған кездегі әрекет пен өрт сөндіру мен байланыс құралдарын орналастыру көрсетіледі.

Нұсқау аяқталғаннан кейін нұсқаушыдан алынған білім мен іскерлікті тексеру жүзеге асырылады. ҚТ шараларын сақтау нұсқауынан өтпеген тұлғалар жұмысқа жіберілмейді.

Бақылау су_рақтары:

1. Өрт болғанда қандай хабарлағышты пайдаланады?

2. Өртке шалдыққан адамдарды тасымалдау үшін қандай жолдарды талдайды?

3. Өрт қауіпсіздігін бақылайтын мемлекеттік органдарды атаңдар

4. Өрттен қоргау ережелерін сақтаманы үшін кэсіпорын жетекшілері қандай жауапкершілікке тартылады?

5. Өрттке қарсы нүсқау жүргізу багдарламасына қандай сүрақтарга кіреді?