ТЭМАТЫКА СЕМІНАРСКІХ ЗАНЯТКАЎ ПА ГІСТОРЫІ БЕЛАРУСІ
Семінар 1.Старажытнае грамадства і сярэднявечча на тэрыторыі Беларусі (ад старажытных часоў – да другой паловы XIII ст.).
Насельніцтва на тэрыторыі Беларусі ў эпоху каменнага, бронзавага і ранняга жалезнага веку.
Першыя дзяржаўныя ўтварэнні ўсходніх славян на тэрыторыі Беларусі: Полацкае і Тураўскае княствы.
Культура беларускіх зямель у ІХ-ХІІІ стст.
Тэмы рэфератаў
Засяленне славянамі тэрыторыі Беларусі.
Старажытны Полацк – бацька гарадоў беларускіх.
Рагнеда – Гарыслава – Анастасія.
Усяслаў Чарадзей – славуты князь Полацкай зямлі.
Асоба Усяслава Брачыславіча Чарадзея па раману Леаніда Дайнека “След ваўкалака”.
Вобразы палачан у аповесці В. Іпатавай “За морам Хвалынскім”.
Рэканструкцыя штодзённага жыцця насельніцтва Беларусі пачатку ХІІІ ст. па раману Леоніда Дайнекі “Меч князя Вячкі”.
Прыняцце хрысціянства і візантыйскі ўплыў на культуру беларускіх зямель.
Жыццёвы шлях і асветніцкая дзейнасць Еўфрасінні Полацкай і Кірылы Тураўскага.
Архітэктурныя збудаванні на тэрыторыі Беларусі XI – XIII стст.
Барацьба з іншаземнымі захопнікамі (адкуль прыйшла пагроза).
Дадатковая літаратура
Алексеев А.В. Полоцкая земля в ІХ-ХІІІ вв.: Очерки истории Северной Белоруссии. – Мінск, 1966.
Арлоў У. Таямніцы полацкай гісторыі. – Мінск, 2000.
Вішнеўскі, А.Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі ў дакументах і матэрыялах / А. Ф. Вішнеўскі, Я. А. Юхо. – Мінск, 2003.
Гісторыя Беларусі: Вучэбны дапаможнік для ВНУ … / Пад рэд. А.Р. Каханоўскага, А.А. Яноўскага. – Мінс, 1997.
Гісторыя Беларусі: Вучэбны дапаможнік: у 2 ч. / Пад рэд. Я.Новіка, Г.С. Марцуля. – Мінск, 1998.
Гісторыя Беларусі: у 6 т. – Мінск, 2000–2006. – Т. 1: Старажытная Беларусь: ад першапачатковага засялення да сярэдзіны XIII ст. / рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.].
Гісторыя беларускага мастацтва. – Т.1. – Мінск, 1987.
Загарульскі Э.М. Заходняя Русь. IX – XII стст. – Мінск, 1998.
Иллюстрированная хронология истории Беларуси. – Минск, 1998.
Калечыц А.Г. Першыя людзі на зямлі Беларусі. – Мінск, 1997.
Рэлігія і царква на Беларусі: энцыклапед. даведнік. – Мінск, 2001.
Тарасаў С. В. Чарадзей з сёмага веку Траяна / С. В. Тарасаў. – Мінск, 1991
Чарняўскі, М. М. Ілюстраваная гісторыя старадаўняй Беларусі: першабытны перыяд. – Мінск, 2003.
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Мінск, 1993 – 2003.
Этнаграфія Беларусі. Энцыклапедыя. – Мінск, 1989.
Юхо, Я. А. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі: у 2 ч. – Мінск, 2000;2003.
Семінар 2.Беларускія землі ў складзе ВКЛ (ХІІІ-ХVІ стст.)
Стварэнне Вялікага княства Літоўскага. Шляхі ўваходжання славянскіх зямель і іх правы.
Знешняя палітыка ВКЛ ў ХІV – ХVІ стст. і яе асноўныя накірункі:
Эканамічнае развіццё ў ХІV – ХVІ стст.:
Дзяржаўна-палітычны лад ВКЛ:
Развіццё і дасягненні культурнай сферы жыцця беларускага грамадства ў другой палове ХІІІ – першай палове ХVІ стст.
Тэмы рэфератаў
Крэўская унія і яе вынікі. Ягайла і Вітаўт.
Вялікі князь Вітаўт і яго дзяржаўна-палітычная дзейнасць.
Грунвальдская бітва і яе значэнне.
Адносіны паміж Вялікім княствам Літоўскім і Маскоўскай дзяржавай у канцы XV – першай палове XVI стст.
Кнігадрукаванне: Ф. Скарына і яго паслядоўнікі.
Беларуска-літоўскія летапісы яе гістарычна-літаратурныя творы
Беларусь сярэднявечча – “краіна замкаў”.
Культавае будаўніцтва на Беларусі ў XIII – XVI стст.
Паходжанне назвы “Белая Русь”.
Дадатковая літаратура
Беларускія летапісы і хронікі. – Мінск, 1997.
Вішнеўскі, А.Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі ў дакументах і матэрыялах / А. Ф. Вішнеўскі, Я. А. Юхо. – Мінск, 2003.
Вялікае княства Літоўскае. Энцыклапедыя: у 2 т. – Мінск, 2005; 2006.
Гісторыя Беларусі: у 6 т. – Мінск, 2000–2006. – Т. 2: Беларусь у перыяд Вялікага княства Літоўскага / рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.].
Гісторыя беларускай дзяржаўнасці ў канцы XVIII – пач.XXI ст.: у 2 кн. – Кн. 1 / А.А. Каваленя [і інш.]. Рэд.кал. А.А. Каваленя [і інш.]. – Мінск, 2011.
Иллюстрированная хронология истории Беларуси. – Минск, 1998.
Ігнатоўскі, У.М. Кароткі нарыс гісторыі Беларусі. – Мінск, 1991.
Ластоўскі, В. Ю. Кароткая гісторыя Беларусі. – Мінск, 1992.
Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыкл. Даведнік. – Мінск, 1995.
Очерки истории науки и культуры Беларуси. IX—XX вв. – Минск. 1996.
Падокшын, С. А. Беларуская думка ў кантэксце гісторыі і культуры. – Мінск, 2003.
Рэлігія і царква на Беларусі: энцыклапед. даведнік. – Мінск, 2001.
Статут Вялікага княства Літоўскага 1588 г: Тэкст. Даведнік. Каментарыі. – Мінск, 1989.
Хрестоматия по истории Белоруссии. С древнейших времен до 1917 г. – Минск, 1977.
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Мінск, 1993 – 2003.
Этнаграфія Беларусі. Энцыклапедыя. – Мінск, 1989.
Юхо, Я. А. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі: у 2 ч. – Мінск, 2000;2003.
Семінар 3. Беларусь у складзе Рэчы Паспалітай (канец ХVІ – ХVІІІ стст.)
План
Люблінская унія і стварэнне Рэчы Паспалітай.
ВКЛ у складзе Рэчы Паспалітай. Унутраная і знешняя палітыка ў канцы ХVІ – пачатку ХVІІ стст. Войны сярэдзіны ХVІІ ст. і іх наступствы для Беларусі.
Рэлігійная сітуацыя на беларускіх землях:
Палітычны крызіс у канцы ХVІІ – ХVІІІ стст. Прычыны і спробы рэформ. Падзелы Рэчы Паспалітай:
Культура Беларусі ў ХVІІ – ХVІІІ стст.:
Тэмы рэфератаў
Л.Сапега – дзяржаўны дзеяч сярэдневечнай Беларусі.
Войны сярэдзіны ХVІІ ст. і іх уплыў на гісторыю Беларусі.
Берасцейская царкоўная унія 1596 г. Уніяцкая царква.
Дзейнасць ордэна езуітаў (палітыка, адукацыя).
Абарончыя і культавыя збудаванні другой паловы XVI – XVIII стст. на Беларусі.
Палацы і палацава-паркавыя ансамблі другой паловы XVI – XVIII стст. на Беларусі.
Магнацкія тэатры на тэрыторыі Беларусі
Паўстанне пад кіраўніцтвам Т. Касцюшкі.
Дадатковая літаратура
Белоруссия в эпоху феодализма: сб. документов и материалов: в 4 т. — Минск, 1959–1979.
Блинова Т. И. Иезуиты в Белоруссии. – Мінск, 1990.
Вішнеўскі, А.Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі ў дакументах і матэрыялах / А. Ф. Вішнеўскі, Я. А. Юхо. – Мінск, 2003.
Гісторыя Беларусі: Вучэбны дапаможнік для ВНУ … / Пад рэд. А.Р. Каханоўскага, А.А. Яноўскага. – Мінск, 1997.
Гісторыя Беларусі: у 6 т. – Мінск, 2000–2006. –Т. 3: Беларусь у часы Рэчы Паспалітай (ХУІІ–ХУШ стст. / рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.].
Гісторыя беларускага мастацтва: У 6 т. – Мінск, 1988. Т. 2.
Гісторыя беларускага тэатра. – Мінск, 1983.
Гісторыя беларускай дзяржаўнасці ў канцы XVIII – пач. XXI ст.: у 2 кн. – Кн. 1 / А.А. Каваленя [і інш.]. Рэд.кал. А.А. Каваленя [і інш.]. – Мінск, 2011.
Очерки истории науки и культуры Беларуси ІХ – начала ХХ вв. – Мінск, 1996.
Рэлігія і царква на Беларусі: энцыклапед. даведнік. – Мінск, 2001.
Саверчанка І.В. Сымон Будны – гуманіст і рэфарматар. – Мінск, 1993.
Статут Вялікага княства Літоўскага 1588 г: Тэкст. Даведнік. Каментарыі. – Мінск, 1989.
Ткачоў М.А. Замкі і людзі. – Мінск, 1991.
Шалькевіч В.Ф. Гісторыя палітычнай і прававой думкі Беларусі: Навуч. дапаможнік. – Мн., 1999.
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Мінск, 1993 – 2003.
Юхо, Я. А. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі: у 2 ч. – Мінск, 2000;2003.
Семінар 4. Беларусь у складзе Расійскай дзяржавы (1795-1917)
Грамадска-палітычны рух у першай палове ХІХ ст. Патаемныя таварыствы.
Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ў першай палове ХІХ ст. Рэформа дяржаўнай вёскі
Адмена прыгоннага права. Іншыя буржуазныя рэформы ў Беларусі
Грамадска-палітычны рух у другой палове ХІХ ст. Паўстанне 1863-1864 гг.
Культура Беларусі ў ХІХ – пачатку ХХ стст.
Тэмы рэфератаў
Вайна 1812 г. і Беларусь.
Патаемныя студэнскія таварыствы. Дзекабрысты.
К. Каліноўскі. Жыццё, светапогляд, дзейнасць.
Рэвалюцыя 1905-1907 гг. на Беларусі.
Гарады і мястэчкі Беларусі ў ХІХ ст.
П.А. Сталыпін і Беларусь.
І сусветная вайна і Беларусь
Грамадска-палітычная дзейнасць газеты “Наша Ніва”.
Развіццё адукацыі на Беларусі ў XIX ст.
Беларуская літаратура і нацыянальнае адраджэнне.
Дадатковая літаратура
Аврех П.А. Столыпин и судьбы реформ в России. - М., 1991.
Белоруссия в эпоху капитализма. Сборник документов и материалов. – Мінск, 1983-1990.
Гісторыя Беларусі: Вучэбны дапаможнік для ВНУ … / Пад рэд. А.Р. Каханоўскага, А.А. Яноўскага. – Мінск, 1997.
Гісторыя Беларусі: Вучэбны дапаможнік: у 2 ч. / Пад рэд. Я.Новіка, Г.С. Марцуля. – Мінск, 1998.
Гісторыя Беларусі: у 6 т. – Мінск, 2000–2006. – Т. 4: Беларусь у складзе Расійскай імперыі (канец XVIII – пачатак XX ст.); Т. 5: Беларусь у 1917–1945 гг. / рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.].
Гісторыя беларускай дзяржаўнасці ў канцы XVIII – пач. XXI ст.: у 2 кн. – Кн. 1 / А.А. Каваленя [і інш.]. Рэд.кал. А.А. Каваленя [і інш.]; Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі. – Мінск, 2011.
Люты А.М. Социально-экономическое развитие городов Беларуси в конце ХVІІІ – первой половине ХІХ вв. – Мінск, 1987.
Люты А.М., Туміловіч Г.М. Дваранства Беларусі ў перыяд разлажэння і крызісу феадалізму (канец ХVІІІ – першая палова ХІХ ст). – Мінск, 1991.
Рэлігія і царква на Беларусі: энцыклапед. даведнік. – Мінск, 2001.
Самбук С. Политика царизма в Белоруссии во второй половине ХІХ в. – Мінск, 1980.
Філарэты і філаматы. Зборнік. – Мінск, 1998.
Эканамічная гісторыя Беларусі. Курс лекцый. – Мн, 1993.
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: у 6 т. – Мінск, 1993 – 2003.
Семінар 5. Станаўленне беларускай дзяржаўнасці. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў Беларусі
План
Лютаўская і Кастрычніцкая рэвалюцыі і нацыянальны рух.
Станаўленне беларускай дзяржаўнасці.
Савецка-польская вайна 1919 – 1920 гг. Рыжскі мір.
Грамадска- палітычнае жыццё і эканамічнае жыццё ў БССР у 1920-1930-я гг.
Культура Беларусі ў пачатку ХХ ст.
Тэмы рэфератаў
Стварэнне Беларускай Народнай рэспублікі. Брэсцкі мір.
Стварэнне БССР і Літбел.
Аднаўленне савецкай ўлады. Уваходжанне ў СССР.
Узбуйненне БССР. Канстытуцыя 1927 г..
Палітыка беларусізацыі.
НЭП у БССР.
Палітыка індустрыялізацыі.
Калектывізацыя і вынікі.
Дадатковая літаратура