190-matematicheskiy-analiz-differencial-noe-ischislenie-funkciy-neskol-kih-peremennyh-1mb
.pdfСледовательно, квадратичная форма d 2 z |M4 в точке M4 знакопе-
ременная, а значит, стационарная точка M4(−3, −1) не является точ- кой экстремума.
Найдем значения функции в точках экстремума: z(1, 3) = 9 + 27 − 18 − 90 = −72;
z(−1, − 3) = −9 − 27 + 18 + 90 = 72.
Итак, точка M1(1, 3) − точка минимума функции, zmin = z(1, 3) = −72; точка M2(−1, −3) − точка максимума функции, zmax = z(−1, −3) = 72; точки M3(3, 1) и M4(−3, −1) не являются точками экстремума.
Пример 1.9.2
Исследовать на экстремум функцию z = 2xy(1 + 4x + 8y).
Решение
z = 2xy(1 + 4x + 8y) = 2xy + 8x2y + 16xy2.
Найдем стационарные точки, т.е. точки, в которых может быть экстремум. Для отыскания стационарных точек необходимо прирав- нять к нулю обе ее частные производные:
∂z = 2y + 16xy + 16y2 = 0;
∂x
∂z = 2x + 8x2 + 32xy = 0
∂y
и решить полученную систему двух уравнений с двумя неизвестными:
|
|
|
+ 16xy + 16y |
2 |
= 0, |
|
2y(1+ 8x + 8y) = 0, |
|
|
||||||
|
2y |
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ 4x + 16y) = 0 |
|
|
|||
|
2x + 8x2 + 32xy = 0 |
|
2x(1 |
|
|
||||||||||
|
y = |
0, |
|
|
|
|
y = 0, |
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
x(1 |
+ 4x + 16y) = |
0, |
|
|
|
+ 4x |
2 |
= 0, |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|||||||
|
1+ 8x + 8y = 0, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
x(1 |
+ 4x + 16y) = |
|
|
|
8y = −1− 8x, |
|
|
|||||||
|
0 |
|
|
|
= 0 |
или |
1+ 4x + 16y = 0 |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
71
|
y = 0, |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x = 0, |
||||||
|
|
y = 0, |
|||||
|
|
|
|
1 |
|
||
|
|
|
|
|
|||
|
x = − |
|
|
, |
|||
4 |
|||||||
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
1 |
|
|
||
|
|
|
|
|
|||
y = − |
|
|
, |
||||
|
8 |
||||||
|
|
|
|
|
|
||
|
x = 0 , |
||||||
|
|||||||
|
y = (−1 − 8x)/ 8, |
||||||
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
1+ 4x + 16y = 0. |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
Решим последнюю систему:
y = (−1 − 8x)/8, |
y |
= (−1 − 8x)/8, |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1+ 4x + 16y = 0 |
1+ 4x − 2 − 16x = |
0 |
|||||||
|
y = (−1 − 8x)/8, |
|
y = −1/ 24, |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x = −1/12 |
|
x = −1/12. |
|
|||||
Получили четыре |
стационарные точки |
M1(0, 0), M2(−1/4, 0), |
|||||||
M3(0, −1/8), M4(−1/12, −1/24). |
|
|
|
|
|
|
|||
Найдем вторые частные производные: |
|
|
|
||||||
∂2 z |
= 16y; |
∂2 z |
= |
32x; |
|
∂2 z |
= 2 |
+ 16x + 32y. |
|
∂x2 |
∂y2 |
|
∂x∂y |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
Исследуем знак второго дифференциала в каждой из получивших- ся стационарных точек.
1. В точке M1(0, 0)
∂2 z |
|
= 0; |
∂2u |
|
|
= 0; |
∂2u |
|
= 2. |
||||
∂x2 |
|
∂y2 |
|
|
∂x∂y |
|
|||||||
M1 |
|
|
M1 |
|
|
|
|
M1 |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
= |
|
0 |
2 |
|
< 0 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
0 |
|
|
|
|
|
72
Следовательно, |
квадратичная форма |
d 2 z |
M1 |
|
в точке M1 знакопе- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
ременная, а значит, стационарная точка M1(0, 0) не является точкой |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
экстремума. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
2. В точке M2(−1/4, 0) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
∂2 z |
|
|
|
|
= |
0; |
|
|
|
∂2u |
|
|
|
|
|
|
= −8; |
|
∂2u |
|
|
|
|
= −2. |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
∂x2 |
|
|
|
|
|
|
|
∂y2 |
|
|
|
|
|
|
|
∂x∂y |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
M2 |
|
|
|
|
|
|
|
M2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
M2 |
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
Тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 = |
|
|
0 |
|
−2 |
|
< 0 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−2 |
−8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Следовательно, |
квадратичная форма |
d 2 z |
|
|
|
|
|
|
в точке M2 знакопе- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
M2 |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
ременная, а значит, стационарная точка M2(−1/4, 0) не является точ- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
кой экстремума. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
3. В точке M3(0, −1/8) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
∂2 z |
|
|
|
|
= −2; |
∂2u |
|
|
|
= 0; |
|
|
|
∂2u |
|
|
|
|
= −2. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
∂x2 |
|
|
|
|
|
∂y |
2 |
|
|
|
|
|
|
∂x∂y |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
M3 |
|
|
|
|
|
|
M3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
M3 |
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
Тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 = |
|
|
−2 |
−2 |
|
< 0 . |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−2 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
Следовательно, |
квадратичная форма |
d 2 z |
M3 |
|
в точке M3 знакопе- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
ременная, а значит, стационарная точка M3(0, −1/8) не является точ- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
кой экстремума. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
4. В точке M4(−1/12, −1/24) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
∂2 z |
|
|
|
= − |
2 |
; |
|
∂2u |
|
|
|
|
|
|
|
= − |
8 |
; |
|
|
∂2u |
|
|
= − |
2 |
. |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
∂x2 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
∂y2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∂x∂y |
|
|
3 |
||||||||||||||||||||||
|
M4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
M4 |
|
|
3 |
|
|
|
M4 |
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
− |
2 |
|
− |
2 |
|
|
16 |
|
|
|
|
|
|
4 |
|
12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
2 = |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
3 |
= |
− |
= |
> 0 , 1 |
= − |
< 0 . |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
− |
|
− |
|
9 |
9 |
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
73
Следовательно, |
квадратичная форма |
d 2 z |
M4 |
в точке M4 отрица- |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
тельно определенная, а значит, стационарная точка M4(−1/12, −1/24) − |
|||||||||||||||||||||||||||
точка максимума функции. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Найдем значение функции в точке экстремума: |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
|
4 |
|
8 |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
z |
M4 = z − |
|
|
|
|
, − |
|
|
= 2 |
− |
|
|
− |
|
|
1 |
− |
|
|
− |
|
= |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
12 |
|
24 |
|
|
|
12 |
|
24 |
|
12 |
|
24 |
|
||||||||||||
= |
1 |
1 − |
1 |
− |
1 |
|
= |
|
1 |
|
= |
1 |
. |
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
24 6 |
3 |
|
3 |
|
24 18 |
432 |
|
|
|
|
|
|
Итак, точка M4(−1/12, −1/24) − точка максимума функции, zmax = = −1/432; точки M1(0, 0), M2(−1/4, 0), M3(0, −1/8) не являются точками экстремума.
Пример 1.9.3
Исследовать на экстремум функцию z = e–2x(x – 3y2 – 8y).
Решение
Найдем стационарные точки, т.е. точки, в которых может быть экстремум. Для отыскания стационарных точек необходимо прирав- нять к нулю обе ее частные производные:
∂z = −2e2x (x − 3y2 − 8y) + e−2x = e−2x (−2x + 6y2 + 16y + 1) = 0;
∂x
∂z = e−2x (−6y − 8) = 0
∂y
и решить полученную систему двух уравнений с двумя неизвест- ными:
|
−2x |
( − 2x |
+ 6y |
2 |
+ 16y |
|||||
e |
|
|
||||||||
|
|
|
|
− 8) |
= 0 |
|
||||
e−2x ( − 6y |
|
|||||||||
|
y = − |
4 |
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
16 4 |
|
|
−2x + 6 |
− |
|
|||||||
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
9 |
|
|
3 |
|
+ 1) = 0, |
|
|
|
|
|
2 |
+ 16y + 1 = 0, |
||
|
|
|
|
|
|
||||
|
−2x + 6y |
|
|||||||
|
6y = −8 |
|
|
|
|||||
|
y = − |
4 |
, |
|
|
|
|
||
|
3 |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
32 |
|
|
64 |
||||
+ 1 = 0 |
−2x + |
− |
+ 1 = 0 |
||||||
|
3 |
||||||||
|
|
3 |
|
|
|
74
y = − |
4 |
, |
|
y = − |
4 |
, |
|
|||
3 |
3 |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
−2x = |
32 |
− 1 |
x = − |
29 |
. |
|||||
|
|
|||||||||
|
3 |
|
|
6 |
|
Следовательно, M(−29/6, −4/3) – стационарная точка. Найдем вторые частные производные:
∂2 z = −2e−2x (−2x + 6y2 + 16y + 1) + e−2x (−2);
∂x2
∂2 z = e−2x (−6);
∂y2
∂2 z = e−2x (12y + 16).
∂x∂y
Найдем вторые частные производные в точке M(−29/6, −4/3):
∂2 z |
|
|
|
29 |
|
|
|
|
|
29 |
|
|
29 |
|
|||||||
M = −2e |
3 |
|
0 − 2e 3 = −2e 3 ; |
||||||||||||||||||
∂x2 |
|
||||||||||||||||||||
|
|
∂2 z |
|
|
|
|
|
|
29 |
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
M |
= −6e 3 ; |
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
∂y2 |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
∂2 z |
|
|
29 |
12 |
|
|
|
4 |
|
+ 16 |
29 |
0 = 0. |
|||||||||
|
|
= e |
3 |
|
− |
= e |
3 |
||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
M |
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
∂x∂y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Исследуем знак второго дифференциала в точке M(−29/6, −4/3):
|
29 |
|
|
= |
−2e |
3 |
0 |
|
|
|
|
|
0 |
|
−6e |
|
|
|
29 |
|
|
|
|
|
|||
29 |
|
> 0; |
1 = −2e |
3 |
< 0 . |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Следовательно, квадратичная форма d 2 z в точке M отрицатель-
M
но определенная, а значит, стационарная точка M(−29/6, −4/3) − точ- ка максимума функции.
Найдем значение функции в точке максимума:
75
|
|
|
|
|
|
|
|
29 |
|
|
|
4 |
|
|
|
|
29 |
|
|
29 |
|
|
|
|
|
4 |
|
|
2 |
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
z |
M |
= z |
− |
|
|
|
, − |
|
|
|
= e |
3 |
− |
|
|
− 3 |
− |
|
|
|
|
− 8 |
− |
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
29 |
|
29 |
|
16 |
|
|
|
32 |
|
29 |
|
16 |
|
|
29 |
|
|
|
|
29 |
|
32 − 29 |
|
|
1 |
29 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
= e 3 |
− |
|
− |
|
|
|
+ |
|
|
|
= e 3 |
|
|
− |
|
|
|
= e 3 |
|
|
|
|
|
= |
|
|
e 3 . |
|
|
||||||||||||||||||||
6 |
3 |
|
|
3 |
6 |
6 |
|
|
2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
1 |
|
29 |
. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Итак, точка M(−29/6, −4/3) – точка максимума функции, zmax |
= |
e |
3 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
Пример 1.9.4
Исследовать на экстремум функцию u = x2 – 2xy + 4y2 + 6yz + 6z2 – 6z.
Решение
Найдем стационарные точки, то есть точки, в которых может быть экстремум. Для отыскания стационарных точек необходимо прирав- нять к нулю ее частные производные:
∂u = 2x − 2y = 0;
∂x
∂u = −2x + 8y + 6z = 0; ∂y
∂u = 6y + 12z − 6 = 0
∂z
и решить полученную систему трех уравнений с тремя неизвестными:
2x − 2y = 0, |
|
x = y, |
|
|
|
|
x = y, |
|
−2x + 8y + 6z = 0, x − 4y − 3z = 0, −3y − 3z = 0, |
||||||||
12z + 6y − 6 = 0 |
|
2z + y − 1 = 0 |
|
2z + y − 1 = 0 |
||||
x = y, |
|
|
x = −1, |
|||||
z = − y, |
|
z = 1, |
||||||
−2y + y − 1 = 0 |
|
y = −1. |
||||||
Следовательно, M(−1, −1, 1) − стационарная точка. |
||||||||
Найдем вторые частные производные: |
|
|
||||||
∂2u |
= 2; |
∂2u |
= 8; |
∂2u |
= 12; |
|||
∂x2 |
∂y2 |
∂z |
2 |
|||||
|
|
|
|
76
|
|
|
|
|
|
∂2u |
|
= −2; |
|
∂2u |
= 0; |
|
∂2u |
= 6. |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∂x∂z |
|
∂y∂z |
|||||||||
|
|
|
|
|
∂x∂y |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
Тогда второй дифференциал в точке M(−1, −1, 1) |
||||||||||||||||||||
d 2u |
|
|
M |
= 2dx2 + 8dy2 + 12dz2 − 4dxdy + 12dydz. |
||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Исследуем знак второго дифференциала в точке M(−1, −1, 1): |
||||||||||||||||||||
|
|
2 |
−2 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
3 = |
|
−2 8 |
6 |
= 2(96 − 36) + 2(−24) = 72 > 0; |
||||||||||||||||
|
|
0 |
|
6 |
12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
2 = |
|
2 −2 |
|
= 16 − 4 = 12 > 0; |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−2 |
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 = 2 > 0. |
|
|
|
|
|
||||
Следовательно, |
квадратичная форма |
d 2 z |
|
M |
в точке M положи- |
|||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
тельно определенная, а значит, стационарная точка M(−1, −1, 1) − |
||||||||||||||||||||
точка минимума функции. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
Найдем значения функции в точке минимума: |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
z(−1, −1, 1) = 1 − 2 + 4 − 6 + 6 − 6 = −3. |
Итак, точка M(−1, −1, 1) − точка минимума функции, zmin = −3.
Пример 1.9.5
Исследовать на экстремум функцию u = 2x3yz – x2 − y2 – z2 .
Решение
Найдем стационарные точки, т.е. точки, в которых может быть экстремум. Для отыскания стационарных точек необходимо прирав- нять к нулю ее частные производные:
∂u = 6x2 yz − 2x = 0;
∂x
∂u = 2x3 z − 2y = 0;
∂y
∂u = 2x3 y − 2z = 0 ∂z
77
и решить полученную систему трех уравнений с тремя неизвестными:
|
|
x = 0, |
|||
6x2 yz − 2x = 0, |
x = 0 или 3xyz = 1, |
y = 0, |
|||
|
|
|
|
||
2x3 z − 2y = 0, x3 z = y, |
z = 0, |
||||
2x3 y − 2z = 0 |
x3 y = z |
3xyz = 1, |
|||
|
|
3 |
z = y, |
||
|
|
x |
|
||
|
|
|
x |
3 |
y = z. |
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
Рассмотрим вторую систему:
3xyz = 1, |
3xyz = 1, |
3xyz = 1, |
|
|
|
x3 z = y, |
y = x3 z, |
y = x3 z, |
|
|
|
x3 y = z |
x3 x3 z = z |
x6 z = z. |
В данной системе z ≠ 0, так как в этом случае первое уравнение системы не имеет смысла.
Следовательно,
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x = 1, |
|
|
x = 1, |
|
x = 1, |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y = z, |
|
y = ±1/ 3, |
|
|
|
|||||||||||||||
|
3xyz = 1, |
|
y = z, |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= 1, |
|
= ±1/ 3, |
|
|
|
|
||||||||||
|
|
= x |
3 |
z, |
3yz = 1, |
|
3z |
|
|
|
z |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x = −1, |
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
6 |
= 1 |
|
|
x = −1, |
|
|
x = −1, |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= − z, |
|
|
= 1/ 3, |
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y = − z, |
|
|
|
y |
|
y |
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−3yz = 1 |
|
|
|
|
3z |
2 |
= 1 |
|
|
= ±1/ 3. |
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
z |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Получили пять стационарных точек: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|||||||||||||||||||||
M1(0, 0, |
0); M2 1, |
|
, |
|
|
; |
||||||||||||||||||||||||||||
3 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
||
M3 1, − |
1 |
, − |
1 |
|
; M4 |
−1, |
1 |
, − |
1 |
|
; M5 |
−1, − |
1 |
, |
1 |
. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
3 |
|
|
3 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
3 3 |
|
|
|
|
|
||||||||||
Найдем вторые частные производные: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
∂2u |
= 12xyz − 2; |
∂2u |
= −2; |
∂2u |
= −2; |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
∂x2 |
∂y2 |
∂z2 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
78
∂2u |
= 6x |
2 |
z; |
∂2u |
= 6x |
2 |
y; |
∂2u |
= 2x |
3 |
. |
∂x∂y |
|
∂x∂z |
|
∂y∂z |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Исследуем знак второго дифференциала в каждой из получив- шихся стационарных точек.
1. В точке M1(0, 0, 0)
∂2u |
|
|
= −2; |
∂2u |
|
|
= −2; |
∂2u |
|
|
= −2; |
||
∂x2 |
|
|
∂y2 |
|
|
∂z2 |
|
|
|||||
M1 |
M1 |
M1 |
|||||||||||
|
|
|
|
||||||||||
|
∂2u |
|
= 0; |
∂2u |
|
|
= 0; |
∂2u |
|
|
= 0. |
||
|
∂x∂y |
|
∂x∂z |
∂y∂z |
|||||||||
|
|
M1 |
M1 |
M1 |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Запишем дифференциал второго порядка в точке M1:
d 2u = −2dx2 − 2dy2 − 2dz2 = −2(dx2 + dy2 + dz2 ).
M
Получили, что дифференциал второго порядка в точке M1 являет- ся отрицательно определенной квадратичной формой, а значит, ста- ционарная точка M1(0, 0, 0) − точка максимума функции.
2. |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
В точке M |
2 1, |
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
∂2u |
|
|
= |
2; |
|
∂2u |
|
|
|
= −2; |
|
∂2u |
|
|
|
= −2; |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
∂x2 |
|
|
|
|
∂y |
2 |
|
|
|
|
∂z2 |
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
M2 |
|
|
|
|
|
M2 |
|
|
|
M2 |
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
∂2u |
|
|
= 2 |
3; |
|
|
∂2u |
|
|
= 2 |
3; |
|
|
∂2u |
|
|
= 2. |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
∂x∂y |
|
|
|
∂x∂z |
|
|
|
∂y∂z |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
M2 |
|
|
|
|
|
|
M2 |
|
|
|
|
M2 |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Запишем дифференциал второго порядка в точке M2: |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
d 2u |
|
= 2dx2 − 2dy2 − 2dz2 + 4 3dxdy + 4 |
3dxdz + 4dydz. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
M2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Исследуем знак второго дифференциала: |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
3 |
2 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 = |
2 |
3 |
|
−2 |
2 |
|
= |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
3 |
2 |
|
−2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
79
= 2(4 − 4) − 2 3(−4 |
3 − 4 3) + 2 3(4 3 + +4 3) = 96 > 0; |
|||||
2 = |
|
2 |
2 |
2 3 |
|
= −4 − 12 = −16 < 0; |
|
|
|||||
|
|
3 |
−2 |
|
|
|
|
|
|
|
1 = 2 > 0. |
Следовательно, квадратичная форма |
d 2 z |
M2 |
|
в точке M2 знакопе- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
ременная, а значит, стационарная точка |
M2 1, |
|
1 |
, |
1 |
не является |
|||||||||||||||||||||||||||||||
3 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
||||||
точкой экстремума. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
− |
|
1 |
, − |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
3. В точке M3 1, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
∂2u |
|
|
= 2; |
|
∂2u |
|
|
|
|
|
= −2; |
∂2u |
|
|
|
= −2; |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
∂x |
2 |
|
|
|
∂y2 |
|
|
|
|
|
∂z2 |
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
M3 |
|
|
|
|
M3 |
|
|
M3 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
∂2u |
|
|
|
|
|
= −2 |
3; |
|
∂2u |
|
|
|
= −2 3; |
|
|
|
|
|
∂2u |
|
|
= 2. |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
∂x∂y |
|
|
|
|
|
∂x∂z |
|
|
|
|
|
|
|
∂y∂z |
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
M3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
M3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
M3 |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
Запишем дифференциал второго порядка в точке M3: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
d 2u |
|
= 2dx2 − 2dy2 − 2dz2 − 4 |
3dxdy − 4 |
|
3dxdz + 4dydz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
M3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Исследуем знак второго дифференциала: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
−2 |
3 |
−2 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 = |
−2 |
3 |
|
|
|
|
|
−2 |
|
2 |
|
= |
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−2 |
3 |
|
|
2 |
|
−2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
= 2(4 − 4) + 2 |
3(4 |
3 + 4 |
|
3) − 2 |
3(−4 |
3 − −4 |
3) = 96 > 0; |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 = |
|
|
2 |
3 |
|
−2 3 |
|
= −4 − 12 = −16 < 0; |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−2 |
|
−2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 = 2 > 0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
80