Глагол. Будущее и будущее прошедшее времена изъявительного наклонения Բայ. Սահմանական եղանակի ապառնի և անցյալ ապառնի ժամանակները

Изъявительное наклонение имеет две формы будущего времени: будущее и будущее прошедшее. Указанные формы образуются от деепричастия будущего времени¹ и вспомогательного глагола в настоящем или прошедшем времени. Деепричастие будущего времени образуется от инфинитива путем прибавления окончания ու: գրել և գրելուկարդալ և կարդալու

Будущее время	— Ապառնի ժամանակ
գրելու եմ	գրելու ենք
գրելու ես	գրելու եք
գրելու է	գրելու են
կարդալու եմ	կարդալու ենք
կարդալու ես	կարդալու եք
կարդալու է	կարդալու են

¹ Деепричастие будущего времени в грамматике армянского языка имеет названия: ապառնի դերբայ, կատարելի դերբայ, անկատար դերբայ:

Будущее время изъявительного наклонения обозначает действие, которое будет происходить после момента речи: непосредственно после данного момента, через некоторое, а также через длительное время. Например:

Նա վեպն ավարտելու է այսօր, վաղը, երկու տարի հետո: Он роман закончит сегодня, завтра, через два года.

Будущему времени изьявительного наклонения в русском языке соответствует будущее время совершенного или несовершенного вида (чаще всего соответствует будущее сложное: գրելու եմ — буду писать, կարդալու եմ — буду читать), а иногда указанные формы будущего времени переводятся на русский язык описательно: գրելու եմ — должен писать, կարդալու եմ — должен читать.

Будущее прошедшее время	— Անցյալի ապառնի ժամանակ
գրելու էի	գրելու էինք
գրելու էիր	գրելու էիք
գրելու էր	գրելու էին
կարդալու էի	կարդալու էինք
կարդալու էիր	կարդալու էիք
կարդալու էր	կարդալու էին

Будущее прошедшее время обозначает действие, которое должно было совершиться до момента речи, в каком-то промежутке прошедшего времени. Формы будущего прошедшего времени в русском языке передаются описательно:

գրելու էի— должен был писать կարդալու էի — должен был читать.

Отрицательное спряжение Ժխտական խոնարհում

Отрицательное спряжение будущего и будущего прошедшего времен изъявительного наклонения образуется при помощи отрицательных форм вспомогательного глагола, которые употребляются перед деепричастием будущего времени. Например:

չեմ գրելու	չենք գրելու
չես գրելու	չեք գրելու
չի գրելու	չեն գրելու
չէի գրելու	չէինք գրելու
չէիր գրելու	չէիք գրելու
չէր գրելու	չէին գրելու

Переведите на русский язык:

1. Նա այսօր ուշ է վերադառնալու: Հյուրերին դիմավորելու են մեր խմբի ուսանողները: Վաղը ես մեկնելու եմ առողջարան: Ո՞վ է մնալու երեխաների հետ: Մենք ձեզ սպասելու ենք մինչև լուսաբաց: Դու մտնելու՞ ես բժշկի մոտ: Արմենն ու Անահիտը շուտով ամուսնանալու են: Երեկոյան նրան զանգահարելու է իր ընկերուհին: Նա ուսումնասիրելու է բոլոր փաստերը: Դուք տանելու, եք այս աթոռները: Ամառը դուք որտե՞ղ եք հանգստանալու: Բնակարանի վարձը ե՞րբ եք վճարելու: Ո՞վ է հաղթելու այս տարվա մրցումներում: Նա չի՞ բարձրանալու լեռան գագաթը: Դուք չե՞ք պատմելու ձեր տպավորությունների մասին: Այստեղ մենք հաճելի նորություններ ենք լսելու: Ես այս գիշեր չեմ քնելու, աշխատելու եմ: Դպրոցի նոր շենքի կառուցումը շուտով ավարտվելու է: Ես գնալու եմ, իսկ նա մնալու է: Մենք վիճելու ենք, իսկ դուք լսելու եք:

2. Այսօր ես ճաշ էի եփելու, իսկ քույրս դասերն էր սովորելու: Մենք զբոսանքի էինք գնալու, իսկ դուք հեռուստացույց էիք դիտելու: Երկու օր առաջ նա կարդալու էր իմ հոդվածը և կարծիք էր գրելու: Արմենը համերգի տոմսեր էր գնելու, բայց տոմսարկղը փակ էր: Ես այսքան չէի ուշանալու: Նա ինձ չէր հանդիպելու, քեզ էր հանդիպելու: Դու այսօր չէիր զեկուցելու, վաղն էիր զեկուցելու: Աղջիկները սունկ էին հավաքելու, իսկ տղաները կրակ էին վառելու: Ես մասնակցելու էի մրցումներին, բայց այդ օրը հիվանդ էի: Մենք շնորհավորելու էինք հոբելյարին, իսկ նրա ուսանողները ծաղիկներ էին մատուցելու: Այս տարի մենք հանգստանալու էինք ծովափին: Երեկոյան դու զանգահարելու էիր մեզ: Անահիտը խաղալու էր փոքրիկների հետ, իսկ ես խմորեղեն էի պատրաստելու: Արմենը շարունակելու էր ընթերցումը, իսկ Անահիտը թարգմանելու էր: Նա ջրելու էր այգին, իսկ դու նրան օգնելու էիր: Նա շտապելու էր, իսկ դու սպասելու էիր:

Переведите на армянский язык:

1. Вечером мы будем встречать гостей. Ты сегодня рано вернешься? Завтра он должен отправиться в санаторий. Когда поезд прибудет в Ереван? Сегодня я останусь с детьми. Ты будешь ждать нас до рассвета? Он должен войти к врачу. Они когда должны пожениться? Я вечером буду звонить (должна позвонить)' тебе. Мы будем изучать все факты. Ты когда унесешь (должен унести) эти стулья? Мы летом будем отдыхать в деревне. Я сегодня буду платить квартплату. Мы победим на соревнованиях. Эти парни поднимутся (будут подниматься) на вершину горы. Сегодня он расскажет (будет рассказывать) о своих впечатлениях. Вы здесь услышите интересные новости. Скоро закончится строительство нового здания. Ты пойдешь (должен пойти) на работу, а твоя сестра останется (должна остаться) около больной бабушки. Они будут спорить, а мы будем слушать.

2. Сегодня сестра должна была готовить обед, а я должна была учить уроки. Отец и мать должны были пойти на прогулку, а мы должны были сидеть у телевизора. Ты должен был прочесть мою статью и написать отзыв. Мы должны были купить билеты на концерт, но касса была закрыта. Ты не должен был столько ждать. Он когда должен был встретиться с тобой? Он не должен был встретиться со мной. Я сегодня не должен был отдыхать, сегодня должен был отдыхать мой товарищ. Парни должны были разжигать огонь, а девушки должны были готовить обед. Ты должен был участвовать в соревнованиях. Вечером они должны были поздравить свою подругу и (должны были) преподнести ей цветы. Утром я должен был позвонить тебе, но мой телефон не работал. Я должна была играть с детьми, а мама должна была печь печенье. Вы должны были продолжать чтение, а мы должны были перевести статью. Дед должен был собирать фрукты, а внук должен был помогать ему. Я должен был торопиться, а они должны были сидеть дома.