Lata 1935-39:

Sanacja bez Piłsudskiego:Śmierć Piłsudskiego: 12.05.1935 zmarł. Po jego śmierci odbyła się narada przywódców sanacji pod przewodnictwem prezydenta Mościckiego i premiera Sławka, stanowisko głównego inspektora sił zbrojnych powierzono gen. Rydz- Śmigłemu.

Wybory 1935: wybory odbyły się według nowej ordynacji wyborczej uchwalonej 8.06.1935. Znosiła ona prawo obywateli do zgłaszania kandydatur na posłów, przyznając je Zgromadzeniu Narodowemu. Listy kandydatów zdominowane były przez zwolenników sanacji. Głosowanie odbyło się 8.09.1935 i zakończyło się klęską sanacji. Utworzony na podstawie głosowania sejm składał się z większości posłów z BBWR. Byli też reprezantacji UNDO (Największa partia ukraińska)

Kryzys w obozie sanacji: Sławek zażądał rezygnacji Mościckiego, ten zaś odmówił. Nowy rząd został utworzony w październiku 1935 pod przewodnictwem Mariana Zyndram-Kościałkowskiego. W skład gabinetu weszli niektórzy przedstawiciele „lewicy sanacyjnej” – Poniatowski. Kryzys wewnątrz sanacji po śmierci Piłsudskiego spowodował rozpad BBWR w październiku 1935r.

Stabilizacja władzy sanacji: Powstanie OZN ( w miejsce BBWR): 21.02.1937 powstała nowa partia rządowa pod nazwą Obozu Zjednoczenia Narodowego. Program OZN opierał się na zasadach solidaryzmu. Podkreślał rolę państwa i silnej władzy, widział problem upowszechnienia oświaty. Akces do OZN zgłosili członkowie BBWR.

Reakcje na lewicy: Deklaracja OZN została przyjęta krytycznie przez wszystkie środowiska opozycyjne. W PPS podkreślano, że sanacja nie jest w stanie rozwiązać narastających problemów społecznych Polski. 10.10.1937 powstało Stronnictwo Pracy z połączenia NPR i chadecji.

Przesilenie w OZN: szefem OZN był Adam Koc, widział sojusznika w Rydzu-śmigłym. Zbliżył się do programu ONR- Falangi. Hasła te nie podobały się większości zwolenników sanacji. W starciu z grupą prezydencka i Związkiem Naprawy Rzeczypospolitej Koc przegrał. 10.01.1938 ustąpił z kierownictwa OZN, a jego miejsce zajął umiarkowany St. Skwarczyński.

Wybory 1938r: wybory do sejmu odbyły się 6.11.1938r , przyniosły one sukces sanacji. 1937 powstał Centralny Okręg Przemysłowy w widłach Wisły i Sanu

Lata 1939-45:

Bój graniczny: 1.09.1939 Niemcy napadają na Polskę Pierwsze trzy dni trwał bój graniczny. Polski opór został szybko złamany. Na północno-zachodnim odcinku frontu Niemcy, po uderzeniu z zachodu i Prus Wschodnich, osaczyli polską Armię „pomorze”. Zacięty opór stawiały polskie bazy morskie w Gdyni, Pucku i Helu. Anglia i Francja zażądały wstrzymania ofensywy niemieckiej grożąc wypełnieniem zobowiązań sojuszniczych wobec polski. 3.01.1939 rządy Anglii i Francji wypowiedziały Niemcom wojnę.7.09 kapitulowała załoga Westerplatte. W nocy z 4 na 5.09 rozpoczęto ewakuację rządu, instytucji państwowych oraz złota Banku Polskiego w Wa-wie. Komisarzem cywilnym obrony stolicy został S. Starzyński.17.09 rozpoczął się atak ZSRR na Polskę.

Ewakuacja władz RP: 17.09 obradował rząd RP w Kołomyi. Premier Sławoj- Składkowski stwierdził bezsilność wobec połączonych sił niemieckich radziecki. Wódz naczelny wydał „dyrektywę ogólna”, nakazująca wycofanie wojska i sprzętu do Rumunii i na Węgry oraz unikanie walki z Armią Czerwoną poza obroną konieczną. W nocy z 17/19.09 władze RP przekroczyły granicę Rumuńską.

Zakończenie walk: Agresja ZSRR przypieczętowała klęskę armii polskiej. 20.09 wojska radzieckie zdobyły bronione przez Polaków Grodno a wkrótce Białystok. 28.09 skapitulowała Warszawa, a 2.10 załoga Helu. 28.09 Niemcy i ZSRR uzgodniły nową linię graniczną na Bugu.

układ Sikorski- Majski: oświadczenie o utracie mocy traktatów radziecko-niemieckich z 1939, deklarację przywrócenia stosunków dyplomatycznych, udzielenia pomocy i poparcia w wojnie przeciwko III Rzeszy, a także zgodę ZSRR na utworzenie na jego terytorium Armii Polskiej. Dodatkowe protokoły dotyczyły udzielenia amnestii obywatelom polskim więzionym w ZSRR. 14 sierpnia 1941 został zawarty układ wojskowy dotyczący formowania Armii Polskiej w ZSRR. Układ przyjęto w podziemiu w zasadzie z aprobatą. Podkreślano jedynie nienaruszalność granic Polski. We wrześniu Cyryl Ratajski ustąpił ze stanowiska

Powstanie AK: 14.02.1942 ZWZ przemianowano na Armię Krajową, która miała podjąć akcję scalania podziemia wojskowego. Na czele AK stanął komendant gen Grot-Rowecki. Kraj podzielono początkowo na 3 obszary AK: białostocki, lwowski i zachodni. Pod koniec 1942 AK liczyła ok. 200tys. Żołnierzy. W pierwszej kolejności do AK wcielono : Socjalistyczną Organizację Bojową, Obóz Polski Walczącej, Tajna Armię Polska itp.

Powstanie PPR: 28.12.1941 w Polsce wylądowała grupa spadochroniarzy mająca stworzyć proradzieckie ugrupowanie podziemne: Paweł Finder, Bolesław Mołojec i Marceli Nowotko. Lądowało potem jeszcze kilka grup. 5.01.1942 członkowie I grupy inicjatywne utworzyli Polską Partię Robotniczą. Na czele PPR stanął Nowotko. Na jesieni 1942 w kierownictwie PPR doszło do konfliktu. W listopadzie 1942 Mołojec zastrzelił Marcelego Nowotkę, za to Mołojec został również zlikwidowany a na czele PPR stanął Finder.

Po wyprowadzeniu armii Andersa z ZSRR stosunki polsko-radzieckie znalazły się w głębokim impasie. W Listopadzie 1942 nowym ambasadorem Polski w ZSRR został Tadeusz Romer, który napotkał rosnące trudności w kontaktach z władzami Kremla. Perspektywy dalszego tworzenia armii polskiej przekreśliła nota radziecka z 31.10.1942 w której Kreml oskarżył RP o odmowę użycia Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR przeciw Niemcom.

Śmierć Sikorskiego: Opozycja przeciw Sikorskiemu, obwinianemu o nadmierną ustępliwość wobec ZSRR wzmogła się szczególnie w II korpusie gen Andersa. Sikorski podtrzymywał swe stanowisko w sprawie granic uznając jednak ułożenie stosunków ZSRR za jedną z głównych wytycznych polityki polskiej. Przewidując nieustępliwość Stalina w sprawie granic rozważał, jak przypuszcza, możliwość rezygnacji z drugiego spotkania ze Stalinem Do spotkania tego nigdy nie doszło – 4.071943 wracając z Bliskiego Wschodu Wł. Sikorski Zginął w katastrofie koło Gibraltaru.

Konferencja Wielkiej Trójki odbyła się 28.11-1.12.1943 w Teheranie z udziałem Churchilla, Rossevelta i Stalia. Sprawa polska była omawiana parokrotnie. Na posiedzeniu 28.11 Stalin opowiedział się za przyznaniem Polsce granicy na Odrze.