1. “Ave Maria” - ежемесячный религиозный журнал

Материалы, посвященные жизни Католической Церкви в Беларуси, новости со всех епархий и из-за рубежа, статьи о главных католических праздниках, размышления о вопросах веры, интервью со священниками, рассказы о интересных людях.Основатель – Минско-Могилевская архиепархия. Адрес редакции: пл. Свободы 9, 220030 г. Минск, Сайт: media.catholic.by/ave

2. “Наша вера” - ежеквартальный религиозно-культурный журнал Теологические статьи, исследования по истории Беларуси, статьи ученых - искусствоведов, филологов, историков, поэзия и проза белорусских и зарубежных авторов и др. Основатель – Минско-Могилевская архиепархия. Адрес редакции: пл. Свободы 9, 220030 г. Минск, Сайт: media.catholic.by/nv

3. “Каталіцкія навіны” - информационный бюллетень Официальные документы Католической Церкви в Беларуси, Пастырские послания, послания Святого Отца, информация со Святого Престола, главные новости католического мира. Основатель – Минско-Могилевская архиепархия. Адрес редакции: пл. Свободы 9, 220030 г. Минск,

4. “Маленькі рыцар Беззаганнай” - журнал для детей Выходит четыре раза в год, полноцветный. Рассказы для детей, катехитические материалы в доступной форме, интересная информация про праздники и молитвы, конкурсы, разрисовки, кроссворды и др. Основатель – Минско-Могилевская архиепархия. Готовится редакцией журнала "Ave Maria".

5. “Любите друг друга” - журнал для молодежи Дайджест журнала "Miłujcie się". Adres Redakcji: Redakcja "Miłujcie się" Towarzystwo Chrystusowe, ul. Panny Marii 4, 60-962 Poznań: www.tchr.org/milujcie/ В Беларуси: адрес редакции - пл. Свободы 9, 220030 г. Минск, Сайт: media.catholic.by/lubite

6. “Дыялог” - журнал Основатель – приход Фатимской Божией Матери /г. Барановичи/ Адрес редакции: ул. Шевченко 6, 225320 г. Барановичи, Сайт: svd.catholic.by/dialog

7. “Слова жыцця” - газета Гродненской епархии Основатель – Гродненская епархия Адрес редакции: пл. Советская 4, 230025 г. Гродно, Сайт: slowo.grodnensis.by

Прочие религиозные СМИ: газета «Берега» (иудеи), журнал «Благодать» (христиане веры евангельской), «Крыніца жыцця” (баптисты).

63. Сучасная беларуская проза і паэзія.

У нашай краіне існуе некалькі вялікіх літаратурных арганізацый.

Самыя знакамітыя з іх:

1) Саюз пісьменнікаў Беларусі. Старшыня Мікалай Чаргінец, старшыня камісіі па міжнародных справах і нацыянальнай бяспецы савета рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь

2) Саюз беларускіх пісьменнікаў. Старшыня Алесь Пашкевіч

ПРОЗА

Сучасныя беларускія пісьменнікі:

Адам Глобус, Алесь Бабак, Алесь Наварыч, Анатоль Бутэвіч, Анатоль Зэкаў, Анатоль Казлоў, Андрей Федарэнка (“Цунг-Цванг”, “Гісторыя хваробы”, “Шчарбаты талер”), Барыс Пятровiч (Сачанка), Вiтаўт Чаропка, Вiктар Праўдзін, Вольга Іпатава, Вячаслаў Панін, Генрых Далідовіч, Зьміцер Вішнёў, Леанід Дранько-Майсюк, Людміла Рублеўская (“Скокі смерці”, “Сэрца мармуровага анела”), Мікалай Чаргінец, Мікола Гіль, Раіса Баравікова, Святлана Алексіевіч, Ягор Конеў.

Драматургія:

Андрэй Курэйчык. Драматург. Аўтар трынаццаці п’ес і дзьвух кінасцэнарыеў. Скончыу юрыдычны факультэт БДУ, працуе ў Беларускім саюзе тэатральных дзеячоў.

Вясной 1999 года на сцэне студэнцкага тэатра БДУ “На філфаке”адбылася прэм’ера п’есы А.Курэйчыка “Споведзь Пілата”. 23 мая 2002 года на Малой сцэне Нацыянальнаго акадэмічнага тэатра імя Я.Купалы ў праекце “Тэатр п’есы” адбылася прэм’ера п’есы “П’емонцкі звер”.

Прэм’еры спектакляў па п’есам Андрэя Курэчыка ў Нацынальным акадэмічным тэатры – “Згублены рай” (рэж. Мастацкі кіраўнік тэатра В. Раеўскі), у Тэатры беларускай драматургіі — “П’емонцкі звер” (рэж. Мастацкі кіраўнік тэатра В. Анісенка) і “Саповедзь Пілата” (рэж. Ул. Арлоў), у Тэатры юнага гледача — “Ілюзіён” (рэж. Т. Пацай), у Гродзенскім абсласным драмтэатры — “П’емонцкі звер” ( рэж. Мастацкі кіраўнік тэатра А. Жюгжда), у Віцебскім абл. драмтэатры — “Выканаўца жаданняў” (рэж. В. Грушоў).

Літаратурная крытыка:

Пятро Васючэнка – адзін з найлепшых сучасных крытыкаў – мае на літаратуру вельмі адметны погляд. Ён здольны заўважыць у беларускай літаратуры шмат цікавага, непаўторнага, чаго няма ў ніводнай літаратуры сьвету.

Спадар Пятро выкладае беларускую літаратуру ў Беларускім лінгвістычным унівэрсытэце. А на факультэце журналістыкі БДУ, дзе і сам калісьці вучыўся, працуе з будучымі літаратурнымі крытыкамі, паэтамі і пісьменьнікамі, дапамагае ім бачыць тое галоўнае, што можа падказаць толькі вельмі дасьведчаны ў літаратуры чалавек. У гэтай гутарцы мы мелі сваёй мэтай вызначыць, чым беларуская літаратура можа быць прывабнай для большай колькасьці людзей, чым цікавяцца ёю зараз.

Вячаслаў Адамчык

Вячаслаў Адамчык з’яўляецца адным з вядучых беларускіх пісьменнікаў, аўтарам шырока вядомай тэтралогіі “Чужая бацькаўшчына” (1978), “Год нулявы” (1983), “І скажа той хто народзіцца” (1987), “Голас крыві брата твайго” (1990). У цэнтры ўвагі пісьменніка — заходнебеларуская вёска Верасава. Аўтар прасочвае жыццё герояў на працягу даволі вялікага перыяду. Тут і часы даваеннай польскай дзяржавы, і першыя гады савецкай улады, і перыяд фашысцкай акупацыі.

У рамане “Чужая бацькаўшчына” В. Адамчык выкрывае меркантыльнасць, уласніцтва, прагу нажывы, бездухоўнасць. Твор прысвечаны паказу жыцця былой Заходняй Беларусі напярэдадні яе вызвалення. У центры яго — сям’я Уласа Корсака. Жыццё самога Уласа, здаецца, не заслугоўвае папрокаў : не краў, не падманваў, не рабіў зла людзям, не быў гультаём і абібокам. Але ж жыў па прынцыпу “мая хата з краю”. Нікому ён асабліва не дапамог, зўсёды застаючыся ў цяні. Пражыў жыццё Улас, пры гэтым не страуіўшы сябе як чалавека. Але пакаранне за жыццё ў сваёй нары, толькі дзеля сябе не мінула яго, паламаўіы лёс дачкі Алесі. Жыла яна хціва, зайздросна, з бабскімі забабонамі і сваркамі. Алеся страчвае чалавечую годнасць, пераступае праз народную мараль і этыку і а здольнай на злачынства, здраду. Яна выходзіць замуж за парабка Імполя, затым атручвае атручвае свякруху і нямую залоўку, перапісваючы на сваё імя зямлю. Але не прыносіць шчасця чужая бацькаўшчына Алесі, яна ператвараецца ў рабыню зямлі, маёмасці і бытавых абставін. Няўтульна становіцца і Імполю, для якога шырокі свет закрыўся вузкаэгаістычнымі, дробнымі інтарэсамі.

Віктар Казько

Віктар Казько, аўтар раманаў “Неруш”, “Хроніка дзетдомаўскага саду”, аповесцей “Суд у Слабадзе”, “Но пасаран”, “Выратуй і памілуй нас, чорны бусел”, адносіцца да сярэдняга пакалення пісьменнікаў. У полі зроку яго знаходзіцца тэма вайны, пасляваеннае аднаўленне гаспадаркі, узаемаадносіны чалавека з прыродай.

У аповесці “Суд у Слабадзе” аўтар паказаў жорсткае аблічча фашысцкіх вылюдкаў – вампіраў, якія ў гады вайны ператварылі палонных дзяцей у донараў для сваіх салдат і афіцэраў.

Героямі аповесці “Выратуй і памілуй пас, чорны бусел” з’яўляюцца звычайныя палешукі, якія многа чаго зведалі ў сваім нялёгкім жыцці. Жывучы надзённымі клопатамі аб ежы, кураве, адзенні, яны як бы змірыліся са сваім лёсам і “бесперспектыўным” становішчам, адышлі ад грамадскай дзейнасці. Калі ж паўстала пытанне аб знісчэнні парадзелай пасля шматлікіх вырубак дубровы, дзе жыў занесены ў Чырвоную кнігу чорны бусел, людзі прачнуліся. Яны нарэшце зразумелі, што іх раўнадушша, абыякавасць да навакольнага могуць прывесці да бездані, забыцця, самазнішчэння. Аўтар сцвярджае, што кожны чалавек павінен заныць актыўную жыццёвую пазіцыю ў адносінах да прыроды і жывёльнага свету, грамадства наогул.

Цэментуючай асновай у рамане “Хроніка дзетдомаўскага саду”, дзе спалучыліся падзеі мінулай вайны і сённяшняга дня, з’яўляецца сад. Калісці яго пасадзіў Трахім Трубецкі, які верыў, што дрэвы — гэта працяг чалавечага жыцця, сувязь пакаленняў. Чалавек, на думку героя твора, жыве, “пакуль яго не забыліся” : “Пасаджанае табою дрэва — гэта ты сам, гэта чалавек, працяг яго ў вяках … Людзі пра яго не забудуцца, сад будзе расці”. Аднак у гады вайны сад быў знішчаны фашыстамі. Але зноў зашапацелі маладой лістотай дрэвы сада, які паслы вайны аднавіў дырэктар дзіцячага дома Мар’ян Знавец са сваімі выхаванцамі. Клопаты пра сад аб’ядналі герояў твора, зблізілі іх духоўна. У барацьбе з Сідарам Місцюком, які на месцы саду пабудаваў сваю хату, маральную перамогу атрымалі дырэктар і яго выхаванцы. Сад для іх, як і прырода наогул,-- гэта аснова чалавечага жыцця, яго будучыні.

Зьміцер Вішнёў нарадзіўся ў 1973 годзе ў Дзебрацэне на Вугоршчыне. У 2000-ым годзе скончыў факультэт журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. У 1998-ым годзе браў урокі акварэлі ў віленскага мастака Эдуарда Падбярэзскага. 1999 — 2001 — урокі жывапісу ў мастака Уладзіміра Акулава. 2001-2002 — вучоба ў Маскве на Вышэйшых літаратурных курсах (семінар крытыкі). Адзін з патрыярхаў творчага руху Бум-Бам-Літ (1995 — 1998). Сябра суполкі “Шмэрцвэрк”. Аўтар кніг: “Бочкавы краб” (1995), “Афрыканскія матывы” (1996), “Клёкатамус” (1996), “Штабкавы тамтам” (1998), “Тамбурны маскіт” (2001). Перакладаўся на польскую, літоўскую, латышскую, расейскую, ангельскую, балгарскую, шведскую, фінскую, нямецкую мовы. Актыўна працуе ў галіне сінтэзаванага мастацтва.

Уладзімір Арлоў

Уладзімір Арлоў, аўтар кніг “Еўфрасіння Полацкая”(1992) і “Рандэву на манеўрах”(1992), гістарычнага эсэ “У пошуках украдзенага скарбу”(1993), засведчыў сваю адданасць ісціне пра мінулае беларусаў яшчэ на пачатку 80-х гг., калі ў мясцовым і тагачасным саюзным друку публікаваў артыкулы, у якіх рэзка крытычна адгукаўся на 5-томную акадэмічную “Гісторыю БССР” і аднаіменны школьны падручнік, называючы прама асноўную іх загану -- свядомую фальсіфікацію мінулага ваўгоду афіцыйнай гісторыяграфіі. У заснаванай на дакументальных фактах гісторыі першага вядомага Еўропе беларускага горада Полацка, сталіцы Полацкага княства, у якім жыла ў той час патранеса і заступніца

Беларусі Еўфрасіння Полацкая, У. Арлоў выступае як майстар празаічнага слова, а ў апавяданнях і аповесцях -- як строгі вучоны-прафісіянал, які ведае цану першакрыніцам і ўмее іх разглядваць на шырокім фоне мінулага і сучаснасці. Гісторыю ён любіць саму па сабе, у яе першавытворнасці, пазбягаючы мадэрнізацыі, калі даўняу ўсяго толькі ілюструе счасныя думкі аўтара. Сёняшнія нашы клопаты прысутнічаюць у поглядзе пісьменніка на даўнейшыя падзеі.

У апавяданні “Каля дзікага поля”, дзе ўзнаўляюцца апошнія хвіліны жыцця безыменнага аўтара слыннага “Слова аб палку Ігаравым”, адчуваецца, напрыклад , цяперашняя павышаная цікаўнасць да нашай гісторыі, імкненне пераасэнсаваць многія яе старонкі ў сучасным інфармацыйным полі.

Героі гістарычных твораў У. Арлова -- людзі незвычайныя. Слабыя фізічна, яны затое моцныя духам. Пераможаныя суседзямі, яны не адчу-ваюць сябе знішчанымі, бо ведаюць : апошняе слова ўрэшце будзе за імі, а калі ўжо не будзе іх саміх, то за іх дзецьмі. Менавіта ў гэтым трэба бачыць сэнс эпіграфа да апавядання “ Пяць мужчын у леснічоўцы” : “Gloria victis” (“Слава пераможным” ). Пяцёра беларусаў-інсургентаў, што засталіся пасля паражэння паўстання 1863 г., не лічаць сваю справу безнадзейнай. Так лічыць кіраўнік паўстанцкага атрада Тапор, адзін з паплечнікаў К. Каліноўскага, вядомы у гісторыі вызваленчага руху пад імем Людовіка Звяждоўскага. Так лічыць і беларускі філосаф Лышчын-скі, спалены за сваю ерась на кастры паводле загаду папскага нуцыя (“Місія папскага нуцыя”). Чалавека фізічна можна знішчыць, але пера-магчы ідэю нельга, бо ідэя неўміручая.

У.Арлоў, як і іншыя нашы аўтары гістарычных твораў, шмкнецца знайсці адказ на пытанне, якое ў свой час вельмі захапляла Ф.Дастаеў-скага : у чым прычына таго, што беларусы, як нацыя, здольныя былі выжыць ва ўмовах жорсткага націску з боку агрэсіўных суседзяў на працягу стагоддзяў? Мабыць, было нешта такое ў іх нацыянальным характары, што дазваляла народу не толькі жыць, схіліўшы голаў перад рознага роду акупантамі, паланізатарамі і русіфікатарамі, але і зберагаць сваю жывую душу, не аддаваць яе на глум і здзек. У самым агульным выглядзе гэты погляд на беларуса выяўляецца ў славутай “Пагоні”. Грозны ваяка, які ўзняў свой меч і ўздыбіў каня, абараняе сваю нацыянальную незалежнасць і чалавечую годнасць ад любых замахаў.

Николай Чергинец.

По мотивам произведений Николая Чергинца снят фильм «Майор Ветров» (2007 г.) Действие фильма «Ветров» разворачивается в наши дни. В Чечне во время операции по захвату группы боевиков майор Роман Ветров попадает в плен к своему старому знакомому ещё со времён Афганской войны – международному террористу Хаккиму, который неожиданно отпускает майора…

По мотивам произведений Николая Чергинца снят фильм «Вам задание» (2004 г.). Остросюжетная драма. Киноповесть посвящена героическим и суровым событиям Великой Отечественной войны. Действие в фильме начинается весной последнего предвоенного года и завершается первыми мирными днями.

В центре повествования семья Купревичей – родители и три сына, избравшие для себя нелегкую службу. Старшие сыновья Алексей и Петр защищают родину на фронте, младший Володька сражается с фашистами в партизанском подполье, а после освобождения Беларуси братья ведут борьбу с остатками банд «лесных братьев».

Напряженность и динамизм кинодействию придает детективная сюжетная линия, связанная с нравственным противостоянием между молодым лейтенантом милиции Алексеем Купревичем и отпрыском старинного помещичьего рода Станиславом Рановским, ставшим предводителем банды в западных районах Беларуси и фашистским пособником. Производство: УП «Национальная киностудия «Беларусьфильм»

По мотивам романа Народного писателя Белоруссии Ивана Шамякина «Снежные зимы» снят фильм «Глубокое течение» (2005 г.)

Великая Отечественная война всколыхнула все мирное население белорусской земли. Проблема выстоять, защитить и освободить свой край от немецко-фашистских захватчиков стала главной и для тех, кто остался в тылу врага.

Иван Антонюк – бывший заведующий отделом исполкома – становится командиром партизанского отряда. В это трудное время ему пришлось учиться принимать правильное решение в организации партизанского движения, находить единственный верный выход в сложных переплетениях военных событий, испытывать горечь потерь и зарождение глубокого чувства любви…

«Глубокое течение» (2522 м., цв., рус., бел., Dolby Digital, 2005 г)

Производство: РУП «Национальная киностудия «Беларусьфильм»

Авторы сценария Ф.Конев

Режиссеры-постановщики М.Касымова, И.Павлов

Оператор-постановщик Т.Логинова

Художник-постановщик Л.Прудников

В ролях: Ярослав Иванов, Александр Жданович, Марина Коняшкина, Сергей Здоронков, Сергей Белякович, Анна Меликова, Александр Беспалый, Ольга Нефедова, Зинаида Кириенко, Максим Жукович, Екатерина Васильева и др.

По мотивам повести Андрея Федаренко «Щербатый талер» снят фильм «ТРИ ТАЛЕРА» (2005 г.).

В 1812 году раненый французский офицер Коклен при отступлении армии спрятал на территории нынешнего Березинского района Беларуси, вывезенные из Москвы сокровища. Место схорона он зашифровал с помощью бересты – схемы, трех монет-талеров с зазубринами на рубцах, а также загадочного слова, нацарапанного на бересте латинскими буквами…

В руки шестиклассницы Оксаны из Минска, большой фантазёрке и непоседе, случайно попадает старинный талер.

Отец Оксаны – ученый-историк рассказывает Оксане и её друзьям о тайне трех талеров, которая ведет свое начало от времен Великого Княжества Литовского. Ребята заняты поисками клада. Но для того, чтобы расшифровать карту-схему нужно найти еще две монеты!

Параллельно с детьми клад ищет и шайка взрослых во главе с загадочной личностью по имени Паук. Пути их не раз пересекаются…

Фильм «Три талера» рассчитан на широкую зрительскую аудиторию.

«Три талера» (цв., видео, 4 серии, 2005 г.) Производство: УП «Национальная киностудия «Беларусьфильм», Национальная государственная телерадиокомпания Республики Беларусь

ПАЭЗІЯ

Народныя паэты:

Нил Гилевич, народный поэт Беларуси.

Рыгор Бородулин, народный поэт Беларуси

Паэзiя: Мiкола Мятлiцкi, Рыгор Барадулiн, Анатоль Вярцiнскi, Нiл Гiлевiч, Васiль Зуенак, Генадзь Бураўкiн, Янка Сiпакоў, Юрась Свiрка, Зiновiй Прыгодзiч, Змiцер Арцюх, Усевалад Гарачка, Аксана Спрынчан.

Сучасную беларускую паэзiю можна падзялiць на 3 пакаленнi паэтаў:

1. Паэты старэйшага пакалення:

М. Лужанiн, А. Русецкi, К. Кiрэенка, Р. Барадулiн, Г. Бураўкін, А. Вярцiнскi, А. Пысiн, Н. Гiлевiч, С. Грахоускi i iнш.

2. Паэты сярэдняга пакалення:

С. Законнiкаў, Р. Баравiкова, Н. Мацеш, Я. Янiшчыц, А. Грачанiкаў, У. Някляеў i iнш.

3. Паэты малодшага пакалення:

А. Пiсьмянкоу (паэт-рамантык), Л. Галубовiч (iнтымная, вясковая, пейзажная тэматыка), I. Багдановiч (пра маленства, прыроду, гiсторыя, гарадское жыцце), А. Глобус (гарадское жыцце, незваротнасць жыцця i часу, прырода i экалогiя), А.Разанаў (паэт-фiлосаф), А.Сыс, В.Шнiп, А.Канапелька, Леанiд Дранько-Майсюк, Мар’ян Дукса, Зiнаiда Дудзюк, Барыс Жанчак, Сергей Давiдовiч i iнш.

4. Маладыя паэты:

Віктар ЫВАНОЎ.(Віктар Y-ваноў). Вядомы беларускі паэт і перфаматар. .Нарадзiўся 4 траўня 1982 года ў iнтэлiгентнай пралетарскай сям'i. Ужо ў дванаццаць год спрабаваў сябе ў паэзii i прозе. Пад спробамі маюцца на ўвазе, напрыклад, аповесьць "Первый межгалактический полет" i паэма "Беглая псина". Быў актыўным удзельнiкам рок-гурта "Засралi казарму", але ў 2002 годзе выгнаны адтуль па прычыне няхлюйства.

Віктар Ываноў, навучэнец 5 курса філфака БДУ, паэт, саліст гурта “Краджа золата”. Віктар прадэкламаваў некалькі новых вершаў, сярод якіх “Анарэксія”.

Паэт Алесь ТУРОВІЧ. Алесь заўсёды вельмі артыстычна і інтанацыйна правільна агучвае свае творы.

Зміцер ВІШНЁЎ, паэт, празаік, мастак, галоўны рэдактар часопіса “Тэксты”.

Маладыя паэты Валерыя КУСТАВА, Глеб ЛАБАДЗЕНКА (“Pager-вершы”), Рагнед МАЛАХОЎСКІ, Юля НОВІК, Андрэй СУЗІНЬ, Віка ТРЭНАС (Вікторыя Ляйкоўская), Аксана СПРЫНЧАН.

16 мая (пятніца) у мастацкай галерэі “Падземка” (пр. Незалежнасці (Скарыны), 43) адбудзецца прэзентацыя новай паэтычнай кнігі Вікі ТРЭНАС “Экзістэнцыйны пейзаж”. У вечарыне возьмуць удзел: літаратары Валянцін АКУДОВІЧ, Міхась БАШУРА, Зміцер ВІШНЁЎ, Людміла РУБЛЕЎСКАЯ, Вольга ГАПЕЕВА, Арцём КАВАЛЕЎСКІ, Глеб ЛАБАДЗЕНКА, Юлія НОВІК, Вера БУРЛАК, Віктар ЖЫБУЛЬ, музыкі Андрэй КАСЦЕНЬ, Юры НЕСЦЯРЭНКА. Пачатак у 18.00. Уваход вольны. Запрашаем! Дадатковая інфармацыя — у каментах да гэтага допісу

Віктар ЖЫБУЛЬ. Самы скандальны сярод маладых паэтаў і адначасова найпапулярнейшы ў далёкай ад паэзіі публікі аўтар — Віктар Жыбуль. Ён ня монстар, не злачынец і не псыхічна хворы. Хутчэй наадварот — ціхі, стрыманы малады чалавек з дыплёмам філёляга. Але ўражаньне інтэлігентнасьці імкліва разьвейваецца, калі ён пачынае чытаць свае тэксты. Часам здаецца, што паэт паставіў сабе мэтаю перайсьці ўсе магчымыя межы непрыстойнасьці й парушыць усе існыя ў цнатлівай дагэтуль беларускай паэзіі табу. Вы любіце духоўнасьць у літаратуры й шануеце таямніцу сьмерці? Тады вам спадабаецца сэанс нэкрафіліі ў выкананьні ягонага лірычнага героя. Вы пазьбягаеце ўсіх згадак цялеснага “нізу”? Тады лірычны герой Жыбуля пацешыць вас, расказаўшы, як любіць здаваць аналіз калу. Неяк падчас паэтычнай імпрэзы адна аматарка клясычнай лірыкі стамілася ад вэрлібраў ды супэрсучасных экспэрымэнтаў. Ёй захацелася чагосьці сьветлага й чыстага, патаснага й патрыятычнага. “А хто з вас шануе паэтычную традыцыю?” — зьвярнулася яна да ўдзельнікаў. Звычайна павольны Жыбуль зрэагаваў вокамгненна: “Я!” — падняў руку, устаў… і прадэклямаваў традыцыйна рымаваны верш пра тое, як беларускі хлопчык Ігнат бязьлітасна закатаваў гліста.

Што да пацыфізму й супраціву дзяржаве, дык абмяжуемся адным прыкладам:

З рагаткі я прыцэліўся ў варону,

А трапіў у міністра абароны.

Варонаў шмат, міністраў мала.

Даўно мне так не шанцавала.

Творчасьць нашых маладых літаратараў — безумоўна, варыянт постмадэрнізму, але ж, так бы мовіць, варыянт дзіцячы. Такая творчасьць — наскрозь гульнёвая, але ж дарослыя ад такіх гульняў (Валянцін Акудовіч ня лічыцца!), найхутчэй, устрымаюцца. Гады росквіту “Бумбамліту” былі гадамі прыгожага, шчасьлівага дзяцінства беларускага постмадэрну. Покуль нечым такім займаюцца дзеці й юнакі, яны здаюцца мілымі, таленавітымі й нават геніяльнымі, калі ж адбываецца сталеньне, а мастацкія практыкі ні ў чым якасна не зьмяняюцца, гэта пачынае выклікаць зьдзіўленьне й трывогу. Ці не таму “бумбамліт” фактычна спыніў сваё супольнае існаваньне, ператварыўшыся проста ў энную колькасьць пісьменьнікаў, таленавітых і ня вельмі? Прычым, найцікавейшыя зь іх перажываюць цяпер істотную творчую эвалюцыю. Аўтар-падлетак становіцца дарослым чалавекам.

РЫГОР БАРАДУЛIН -- таленавiты паэт. “”Дуліна ад Барадуліна” Ен рана заявiу пра сабе звонкiм словам. Барадулiн як паэт пачынауся з кнiжкi "Маладзiк над стэпам". Паэзiя Рыгора Барадулiна -- паэзiя любвi да чысцiнi вясковага жыцця. Паэзiя сына вескi. У сваiх вершах ен раскрыу высакародныя маральна-этiчныя прынцыпы вясковага жыцця. Жыццевае крэда паэта-гуманiста, дзе былi зроблены першыя крокi па зямлi, дзе так доуга стаяла матчына хата, зроблен. у пасляваенныя гады жаночымi рукамi –

Трэба дома бываць часцей,

Трэба дома бываць не госцем,

Каб душою не зачарствець

I не страцiць святое штосцi.

Гэта першая тэма яго паэзii. Другая тэма паэзii Рыгора Барадулiна - пейзажная лiрыка. Паэт, стараючыся раскрыць жывую душу прыроды, пастаянна парауноувае яе з чалавечай душой, праводзiць паралель памiж жывым i нежывым. Прырода паустае у яго вершах нейкай незвычайнай, загадковай. У гэтых вершах праявiлася майстэрства паэта маляваць словам. Тэма Радзiмы i бацкаушчыны - галоунае у творчасцi Рыгора Барадулiна, яна праходзiць праз усе яго зборнiкi. «МАЯ БАЦЬКАУШЧЫНА» i т. д. Рыгор Барадулiн адным з першых у беларускай паэзii адгукнууся на трагедыю Чарнобыля. Вось гэта пытанне i робiцца центрам роздуму у "ЗАЖУРАНЫМ ТРЫПЦIХЕ". Гэта пытанне: "Цi не стане Чарнобыль бядой ракавой, апошняй для беларусау?». Рыгор Барадулiн, зборнiк «СВЯТА ПЧАЛЫ", Вярцiнскi "СВЯТЛО ЗЯМНОЕ", Грачанiкау "Грыбная пара", Нiкляеу "ДАРОГА ДАРОГ", Караткевiч "МАЯ IЛIАДА", Бураукiн "ВЕРАСЫ", Гiлевiч "ВЕРШЫ".

Творчыя iнтарэсы НIЛА ГIЛЕВIЧА шырокiя i разнастайныя, у многiх творах адчуваецца сувязь з бiяграфiчнымi момантамi, канкрэтнымi падзеямi i фактамi. Пачау пiсаць у 9 гадоу. У 1946 у часопiсе “Бярозка” быу надрукаваны яго першы верш – “Яблынька”. У студэнцкiя гады шмат друкавауся i на 3-м курсе БДУ, быу прыняты у члены саюза пiсьменнiкау Беларусi. У 1957 выходзiць яго першы зборнiк – “Песня у дарогу”. У вершах гэтага зборнiка асвятляецца студэнцкая маладосць, каханне (“на схiле лета”, “наша”). Пазней у паэме “100 вузлоу памяцi”.

У фiласофскiх роздумах Гiлевiча на першым плане праблемы сучаснасцi: экалогii i аховы духоуных скарбау народа. У вершы “Даруйце, родныя бары i пушчы” паэт шкадуе, што не выступiу у абарону роднай зямлi i пушчы, якiя знiшчалi. Не хавае свайго болю за недарэчнае умяшанне у прыроду (асушэнне балот – “Рауняюць хлопцы рэчку”). Абурэнне паэта выклiкае таксама варварскае знiшчэнне культурнай спадчыны мiнулых стагоддзяу. У вершы “Ах, якая над Гайнай купальская ноч” выказвае свой сум па забытых абрадах i звычаях, ен заклiкае да аднаулення забытых традыцый, выступае за адраджэнне духоунай сутнасцi свайго народа. Дакрануцца да вытокау заклiкае паэт у многiх творах. Калi гаварыць пра надзеннасць праблематыкi творау Гiлевiча, то на пярэднi край барацьбы з рознымi грамадскiмi загонамi выступае яго сатыра. Яму належаць вершы, фельетоны, байкi, жарты, нарысы. Сатрычныя зборнiкi “Як я вучыуся жыць”, “Да новых венiкау”, “Кантора”. З’яуляецца вельмi надзенным наступленне сатырычнай паэзii Гiлевiча на хабарнiцтва, падхалiмства, п’янства, бюракратызм, эгаiзм, душэунае апусташэнне.

Адзiн з цыклау яго паэзii – кнiга “Як я вучыуся жыць”, “Песенькi вяселага Бурацiны”. Яны адрасаваны у першую чаргу дарослым, якiя рознымi спосабамi iмкнуцца перакласцi увесь груз выхавання дзяцей на дзядоу у бабуляк. Нiл Гiлевiч многа увагi удзяляу вывучэнню фальклору. На аснове гэтага стварыу кнiгу “Замовы ад падхалiмства”. Нiл Гiлевiч не толькi паэт – ен аутар п’ес, вучоны i перакладчык з балгарскай мовы.

МІКОЛА МЯТЛІЦКІ, галоўны рэдактар часопіса “Полымя”. Першыя вершы змясціў на старонках хойніцкай газеты «Ленінскі сцяг» у 1969 г. Аўтар кніг вершаў «Абеліск у жыце» (1980), «Мой дзень зямны» (1985), «Ружа вятроў» (вершы і паэмы, 1987), «Горкі вырай» (1989), «Шлях чалавечы» (1989).

Лаўрэат прэміі Ленінскага камсамола Беларусі (1986) за кнігу паэзіі «Мой дзень зямны».

АДАМ ГЛОБУС. Адам Глобус - псевдоним белорусского писателя, эссеиста, издателя и художника Владимира Адамчика. Літаратар, мастак і выдавец. Напісаў двадцаць аўтарскіх кніжак паэзіі і прозы, найбольш вядомыя сярод их — «Парк», «Койданава», «Толькі не гавары маёй маме» і «Дамавікамерон». Ягоныя вершы і апавяданні перакладаліся на асноўныя мовы свету і на такія экзатычныя, як асецінская ды каталонская. Сёлета ў Маскве выйшлі выбраныя творы Глобуса ў зборніку пад назваю «Лирика BY». Нягледзячы на ўсё гэта, кажа, што добрых жанчын у яго было больш, чым добрых вершаў.

ЛЕАНIД ДРАНЬКО-МАЙСЮК як паэт – эгаiст у той меры, у якой гэта неабходна. Каб з гранiчнай шчырасцю заявiць свету аб сябе. Аутар сцьвярджае, што паэзiя пачынаецца з адчаю, вiдавочнага цi сцiхаванага, калi паэт пераконваецца у дасканаласцi сусвету, адчуваючы сваю недасканаласць. Гэтага адчування, дарэчы, дастаткова, - вядома, пры умове, што яно непадманнае, - каб паэт не памёр як паэт. Ен гiне толькi тады, калi абрастае мускуламi бяздумнага аптымiзму, калi усе у iм i вакол яго страчвае межы. Бязмежнае павiнна быць падпарадкавана эстэтычнай раунавазе. Паэт пра гэта дбае гэтаксама, як дбае пра аловак i паперу на сваiм стале. Ен можа геданiстычна ставiцца да вiна, але да слова адносiны яго заусёды аскетычныя, бо лiшняе слова стращней, чым лiшнi келiх.

МIХАIЛ АНЕМПАДЫСТАЎ – даволi малады паэт. Яго вершы апiсваюць жыццё, чалавечыя пачуццi. Вершы паэта нярэдка выкарыстоуваюцца у песнях беларускiх музыкантау. Яго апошнi зборнiк “Атэкстацыi” як раз з’яуляецца зборнiкам тых вершау, якiя сталi песнямi.

У апошнi час у краiне бачна абуджэнне iнтарэсу да роднай мовы. Друкуецца шмат часопiсау i газет, прысвечаных беларускай паэзii, прозе, музыке, драматургii.