- •1 Тақырып. Экономикалық теорияның қоғам дамуындағы орны мен ролі.
- •2 Тақырып. Меншік қатынастары және олардың экономикадағы ролі
- •3 Тақырып. Экономиканың негізгі ұйымдастыру формалары
- •4 Тақырып. Экономикалық жүйелердің үлгілері және өтпелі экономиканың заңдылықтары.
- •5 Тақырып. Нарықты экономиканың мәні және қызмет атқару механизмі
- •6 Тақырып. Сұраныс пен ұсыныс теориясының негіздері
- •7 Тақырып. Капиталдың айналымы және қайтармалы айналымы
- •8 Тақырып. Фирманың (кәсіпорынның) шығындары және табысы
- •9 Тақырып. Ұлттық экономика жүйе ретінде
- •Экономикалық теория
- •Тестілер
- •1. Экономикалық заңдар дегеніміз:
- •2. Ғылыми методологияның мәні:
- •2.1. Меншіктің экономикалық және құқықтық негізі
- •2.2. Меншіктің құрылымы мен формалары
- •2.3. Меншіктің көп түрлілігінің объективті қажеттілігі
- •Қазақстан Республикасындағы меншіктік қатынастардың қайта құрылуы
- •Қайталауға арналған сұрақтар
- •Тестілер
- •Тауар және оның қасиеттері
- •Ақшаның пайда болуы, мәні және теориясы
- •Ақшаның қызметтері
- •3.5. Ақша мен ақша айналымының эволюциясы
- •Негізгі терминдер
- •Қайталауға арналған сұрақтар
- •4.2. Экономикалық ресурстар және өндіріс факторлары
- •4.3. Қоғамдық өндіріс факторлары және нәтижелері
- •4.4. Жай және кеңейтілген ұдайы өндіріс
- •Жаңа терминдер мен негізгі түсініктер
- •Қайталауға арналған сұрақтар
- •Тестілер
- •6. Келесі анықтамалар экономикалық өсудің қандай түрлеріне (экстенсивті және интенсивті) жатады?
- •5 Тақырып. Кәсіпкерлік қызмет, оның мәні және формалары
- •5.1. Кәсіпкерліктің әлеуметтік-экономикалық мәні және оны сипаттайтын ерекшеліктері
- •5.2. Фирма және кәсіпкерлік
- •Кәсіпкердің сатып алушы алдындағы жауапкершілігі
- •Қайталауға арналған сұрақтар
- •Жұмыспен қамту, жұмыссыздық нысандары және түрлері
- •Оукен заңы және жұмыссыздық деңгейін мемлекеттік реттеу
- •Мұны Сіз білуге тиіссіз
- •Тестілер
- •7.1 Кесте Кәсіпорын қорларының құрылымы
- •Қайталауға арналған сұрақтар
- •8 Тақырып. Фирма (кәсіпорын) шығындары және табысы
- •8.1. Фирма шығынының құрылымы және пайда
- •3. Тиімділік масштабы
- •Қорытынды
- •Терминдер және түсініктер
- •9 Тақырып. Ұлттық экономика - жүйе ретінде
- •9.1. Ұлттық есеп-шотты жүргізу - қоғамдық өндірістің нәтижесі ретінде
- •9.2. Жиынтық қоғамдық өнім және өзара байланысқан көрсеткіштер жүйесі
- •9.3. Жалпы ішкі өнім және өзара байланысқан көрсеткіштер жүйесі
- •9.4. Ұлттық байлық: құрамы, құрылымы және оны өлшеудің тәсілдері
- •Категориялар мен терминдер
- •10 Тақырып. Жалпы экономикалық тепе-теңдік жӘне оНың бұзылуы
- •10.1 Жиынтық сұраныс және жиынтық ұсыныс
- •10.2. Макроэкономикалық тепе-теңдік және оның орындалуы
- •11 Тақырып. Ауытқу - экономикалық
- •11.1 Ауытқу - экономиканың жалпыға
- •11.2. Экономикалық цикл теориясы
- •11.3. Қазіргі кезеңдегі ауытқулық ерекшеліктері
- •11.4. Мультипликатор – акселератор өзара әрекет ету тұжырымдамасы
- •11.5. Ауытқуға қарсы мемлекеттік реттеу
- •Қайталау үшін сұрақтар
- •Тестілер
- •1. Процестердің қайсысы құлдырау сатысына (фазаға) жатпайды:
- •3. Индукциялық (индуцированных) инвестиция-лардың пайда болуы немен байланысты?
- •6. Процестердің қайсысы көтерілу сатысына (фазаға) жатпайды:
- •12 Тақырып. Экономикалық өсу және макроэкономикалық тепе-тенд1к теориялары
- •12.1. Экономикалық өсу, оның типтері мен факторлары
- •12.2. Экономикалық өсу теориялары. Мультипликатор және акселератор эффектісі
- •Экономикалық өсудің қазіргі типтері және оның ерекшеліктері
- •Макроэкономикалық тепе-теңдік теориялары
- •13 Тақырып. Экономикадағы мемлекеттің рөлі
- •13.1. Экономиканы мемлекеттік реттеу қажеттілігі және маңызы
- •13.2. Экономиканы мемлекеттік реттеу үлгілepi (эмр)
- •Эмр классикалық үлгісі
- •13.3. Шаруашылық мүдделерін орындаушылар (субъектілер)
- •13.4. Экономиканы мемлекеттік реттеу (эмр) объектілері және функциялары
- •13.5. Экономиканың мемлекеттік реттеудегі құралдары мен әдістерінің қажеттілігі
- •Сіз білуге тиіссіз
- •Қайталауға арналған сұрақтар
- •14.2. Халықаралық еңбек бөлінісі
- •14.3. Халықаралық экономикалық қатынастардың негізгі түрлері
- •14.4. Халықаралық валюта – несие қатынастары
- •14.5. Технологиялардың әлемдік нарығы
- •14.6. Қазақстан халықаралық экономикалық қатынастар жүйесінде
- •Қайталауға арналған сұрақтар
- •Мазмұны
Жаңа терминдер мен негізгі түсініктер
Адам капиталы
Экономикалық адам мінез-құлқы (тәртібі)
Біліктілік
Адам модельдері
Өндіріс ресурсы мен факторлары
Ресурстардың шектеулілігі
Материалдық және материалдық емес ресурстар
Қарапайым «жай» және кеңейген ұдайы өндіріс
Дамудың экстенсивті және интенсивті жолдары, капиталдың үздіксіз айналымы және айналымы.
Практикум
1. Адам капиталы дегеніміз не?
2. Адамның физикалық және рухани қабілеттері қай уақытта капитал жұмсау объектісіне айналады?
3. Әдеттегі капитал (станоктар, жабдықтар, фабрикалар) мен адам капиталы арасындағы айырмашылықты түсіндіре білу, егер алғашқысы тозып және тұрақты толықтырып, қалпына келіп отыруды талап етсе, онда екіншісі капитал ретінде өзін-өзі ұдайы өндіру қабілетіне ие болады, олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтары неде?
4. Экономиканы дамытудағы өндіріс ресурстары мен факторларының маңызы мен орны
5. Таңдау, ресурстардың шектеулілігі және адам қажеттілігінің неге шексіз екендігін, экономикалық категориялардың маңызын түсіндіру
6. Өндіріс құрылымы, оның түрлері мен маңызы түсінігіне талдау жасау
7. Қарапайым (жай) және кеңейтілген ұдайы өндіріс түсінігін, қоғамдық дамудағы экономикалық игіліктер үздіксіз айналымы мен айналымының маңызын түсіндіру.
Қайталауға арналған сұрақтар
1. Адам капиталы түсінігінің маңызы қандай?
2. Адам капиталының өзге капитал формаларынан несі ортақ? Ол неге капитал деп аталады?
3. Біліктілік түсінігінің мазмұнын түсіндіріңдер. Жауапкершілік, ептілік, білгіштік, тәжірибе, білім түсініктерінің мағынасын ашып беріңдер
4. Ұлттық экономика әрекетінің материалдық-заттық нәтижелері неден тұрады?
5. Ресурстардың шектеушілігі және дұрыс таңдау - экономикалық категориялар түсініктерінде не ортақ?
6. Ұдайы өндірістің негізгі формаларына сипаттама бер және олардың формалары арасында не ортақ?
7. Кеңейтілген ұдайы өндірістің екі құрылымдық бөлімдері (Маркс формуласы бойынша) арасындағы пропорцияны көрсетіңдер?
Тестілер
1. Адам капиталы түсінігіне инвестициялар кіреді:
а) білім беруге, денсаулық сақтауға
в) жол құрылысына, мешіттер мен шіркеулер құрылысына
с) жұмыс күші миграциясына және ақпараттар алуға
d) ұлттық банкі және опера театрлары ғимараттары құрылысын салуға
е) а) және в) жауаптары ғана дұрыс
ж) барлық жауаптар дұрыс
2. Өндірістік ресурстар мыналардан тұрады:
а) табиғи ресурстар - қалпына келтірілмейтін табиғи күштер мен заттар
в) ұсақ тауар өндірушілер жасаған материалдар мен шикізаттар
св) ауыл шаруашылық кәсіпкерлерінің жеке ресурстары
с) зауыттағы жолданбалы жұмыс күші
d) мемлекеттің ақша қаражаттары
е) а) және г),д) жауаптары ғана дұрыс
ж) барлық жауаптар дұрыс
3. Өндірістің негізгі факторлары болып саналатындар:
а) жер, аспаз еңбегі
в) капитал, ұсақ және орта кәсіпкерлердің еңбегі
с) мемлекеттік кәсіпорындарда жұмыс істейтін жұмысшылардың еңбегі
d) педагогтың, ғылымның, дәрігердің, министрдің, жауынгердің еңбегі
е) саудагердің, менеджердің, маркетологтың еңбегі
ж) а), б), в) жауаптары дұрыс
з) барлық жауаптар дұрыс
4. Қоғамдық ұдайы өндіріс мына кезеңдерден тұрады:
а) сапалық өзгерістер, қозғалулар
в) өркендеу, құлдырау
с) өндіріс, бөлу
d) айырбас, тұтыну
е) барлық жауаптар дұрыс
ж) в), г) жауаптары ғана дұрыс
5. Қосымша құнның (m) жинақтау қорына m1) және тұтыну қорына түсуі (m2) мыналарға (m = m1 + m2) қатысты болады:
а) қосымша өнім құнның шамасына
в) өндірістің меншік иелерінің қалауына
с) еңбек өнімділігі деңгейі мен капиталдың техникалық құрылысына
d) жұмыс істеуші капиталдың өзінің мөлшеріне
е) а), в), г) жауаптары дұрыс
ж) барлық жауаптар дұрыс