Дистанциялық оқыту

2006 жылдан бері Казақстанда дистанциялык окыту жүйесі (ДОЖ) өнделуде.Дистанциялық оқыту жүйесі күндізгі жөне сырттай оқыту түрлерін ауыстырмай, кері сінше толықтырады.

ДОЖ-бүл модульдік оқыту технологиясының ең ыңғайлы түрі,ол түтьшушыға және қазіргі ақпаратгық жөне байланыс желісі технологиясыньщ экономика-калық тиімдошін жөне бағытын көрсетеді.

Дистанциялык оқытуда (ДО) -оқыту технологиясы оқытуиш мен окушының аралық кдшыктыктары жа-нында емес әртүрлі орында болуында. Дистанциялык оқытудың түсінігі оқыту түрінде қодданатьш, мүғалім жөне окушыньщ бір-бірімен аралық кашьпсцъгктары-на жөне оқыту процессінің ерекше түрдегі тәсілдерін жөне әрекеттік нысанын енгізу.

Кдзіргі сапада оқыту төсілінің дистанциялық окьггуда қолданатьгны:кейс- технологиясы, тд —теле-дидар және жүйелеп оқыту технологиялары.

Кейс технологиясы — негізгі тестілеу оқу-әдіснамалық материалдардьщ жинактама жиьштығьш жөне окушының өзіндік оқьш біліп, жүмыс жасауға жіберу (оқытушы маманның кеңесімен - өңірлік ор-талықгағы консулътантпен).

ТД- технологиясы —эфирлік, кабельдік және теле-дидарлық жүйелеу негіздері арқылы технологияны пайдалану.

Технология жүиесі — Интернеттік жүйелеу негіздері арқылы оқушыға оку- әдіснамалық материалдармен және өзара оқытушы және окушының карым-кдты-насьшда интерактивті технологияны пайдалануда.

Дистанциялық оқытуда (ДО) - типологияның өртүрлі белгілерімен өткізуге болады: оқьггу мақсаты-мен; окьггу — тәртібімен; пәндік ерекшеліктерімен; оқушыньщ дайьгндық деңгейімен; оқушьгяьщ жасы-мен хабардар болу; пайдаланатын технологияның ба-засымен және т.б.

Бірден-бір ілгерілеудің ең жаңа пайдалы жағы -ИНТЕРАКТИВТІЛІГІ.

Жаңа нысанның, жаңа дүниемен қалайда өзара өрекетесудегі жан-жакты даму түрі. Интерактивті тех-нологиялар. Кешеңді шешім: мүғалімдерді оқытып, үйрету, интерактивті тақталарды, проекторларды, тестілеу жүйелерін,бағдарламаны камтамасыз ету.

Жаңа ғасырда — акдараттық іс-өрекет барысын тек кдна тышкан ғана емес, клавиатура және монитор ба-скарады. Сіздің алдыңызда интерактивті тақгаларды және тестілеу жүйелерін ашатын, жаңа құрылысты толық технологиялар жасалған.

Интеракгивті тақга проекгормен кдтар демонст-рациялауда, компьютердің тьгшканнъщ орньш алмас-тырады және слайдтар мен компьютерлік анимация жасауда, жүмыс тақгасында жөне жай кәдімгідей та-биғи бормен қолданьш жүмыс жасайды.

Интерактивттік interaction- терминін ағылшын

&$ф($ф($ф($$ ОКытуда мультимедийны т&дамну № 2, 2040 ^фф^^фгффф^І 18

ЬфФфФ$Фф4 Окытуһ мультимедийны тідашну № 6, 2043 I^^NWW

Рысгүл ЖҰМАҒАЗИЕВА Шахта орта мектебінің информатика пәні мұғалімі.

Электрондың оңулықпен оқытудың тиімділігі

Қазақстан Республикасының үздіксіз білім беру жүйесі саясатының басты мақсаттарының бірі жан жақты, жогары білімді, шығармашылық кзбілетті жеке түлганы тәрбиелеу.

"Білім туралы" Занда білім беру жүйесінің басты міндеті "Үлттықжәне жалпы адамзаттық күндылықтар, ғылым мен тәжірибе жетістіктері негізінде жеке адамды кдлыптастыруға, дамытуға және кәсіби шындауға бағытталған білім алу үшін жағдайлар жасау" делінген. Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпыга міндетгі білім беру стандартында оку бітіруші түлектердің біліміне қойылатын талаптардың ішінде былай делінген:

• оз еңбегін гылыми негізде үйымдастыра білу, кәсіптік қызмет саласында кажет акларатты жинау, сақгау мен сүрып-таудың компьютерлік әдістерін меңгеру;

• өзінің кәсіптік қызметінің түрі мен сипатыиың өзгеруіне пәнаралықжобаларымен жұмыс істеуге әдістік және психологиялық жагынан дайын болу.

Қазіргі кезендерде негізгі мөселелердің бірі - оқыту процесін де білім, тәрбие берудің пәрменділігін, білімнің тәрбиелік, тәрбиенің білімдік мәнін жогары дәрежеге жеткізу болып табылады. Білім берудің кез келген саласында "Элек-трондық окулықтардың пайдалану окушылардың танымдық белсенділіктерін арттырып кана қоймай, логикалық ойлау жүйесін кдлыптастыруға шығармашылықпен еңбек етуіне жағдай жасайды. Әлі де білім беру саласында тек мүгалімнің айткандарын немесе окулықты пайдалану казіргі заман та-лабын канағаттандырмайды. Сондықтаы кдзіргі ақпараттан-дыру қоғамында электрондықокулыктарды пайдаланбай алға жылжу мүмкін емес.

Электрондық оқулық — гылыми-педагогикалық күрал.

Электрондық окулық — мультимедиалық окулык,

Электрондық оқулықпен оқытудың негізгі максаты: "Оқыту процесін үздіксіз және толықдеңгейін бақылау, со-нымен катар ақпараттық ізденіс кабілетін дамыту". Білім берудің кез келген саласында электрондықокулықтарды пай­далану окушьшардыңтанымдықбелсенділігін арттырып кана қоймай ойлау жүйесін калыптастыруга шыгармашылықпен жүмыс істеуге жагдай жасайды.

Электрондық окулыктардың тиімділігі:

- теориялык. материалды өз бетімен окып үйренуге, зер-ттеуге мүмкіндік береді;

-сабакты иллюстрациялыкматериалдармен жабдыктауға көмектеседі;

- сабакта және сабактан тыс уакьітта өз бетімен әр түрлі деңгейлі шығармашьшықтапсырмалар орындауга мүмкіндік береді.

Компьютер және акдараттық технологиялар арқьілы жа-салып жаткан оқьіту үдерісі окушының жаңаша оку кдбілетін калыптастырып, оларды жүйелік байланыстар мен занды­лыктарды табуга итеріп, нәтижесінде — өздерінің кәсіби по-тенциалдарының калыптасуына жол ашуы керек.

Сонымен қатар электрондық окулыктарды сабақта пай­далану кезінде окушылар бүрын алған білімдерін кеңейтіп, өз бетімен шығармашылық жүмыстар орындайды. Әрбір окушы тандалған тақырып бойынша тапсырмалар орындап, тестілер шешіп, карталар және схемалармен жүмыс жасауга дағдыланады.

Мазмүны киындау бір үлкен такырыптың бөліктерін өткенде қосымша бейнехабар және клиптер кажетті элемент болып табылады. Бейнеклиптер уакыт масштабын өзгертуге және көріністерді тез және жәй түрде көрсетуге пайдалы. Электрондык окулык тандап алынған хабарды көшіруге мүмкіншілік тугызады. Электрондық окулык аркылы түрлі суреттер, видеокөріністер, дыбыс және музыка тындатып көрсетуге болады. Бүл, әрине мүғалімнің тактага жазып түсіндіргенінен әлдекайда тиімді, өрі өсерлі Электрондық окулықтарды қолдану барысында окушылардың сабақка де­ген қызыгушылығының күрт арткандығы байқалады. Сон-дай ак мүгалімдерге де өзіне кджетті әдістемелік, дидактика-лык көмекші күралдарды молынан ала алады. Электронды окулық — бүл дидактикалық әдіс-тәсілдер мен ақпараттық технологияны қолдануга негізделген түбегейлі жүйе. Элект­ронды окулыкден оқыту, мүгалімнің окушымен жеке жүмыс істегеніндей болады. Дәстүрлі окытуда кейбір окушылар түсінбей калған материалды мүгалімнен кзйталап сүрай бе-руге кейде кысылады, сол себепті жаңа тақырыпты дүрыс қабылдай алмауына әкеп согады. Ал электронды окулыкгіен жеке жүмыс істеуінің аркасында сол такырыпты бірнеше кайталап окуына, тындауына, тіпті түсінбеген сөзді бөліп анықтама бөлімінен кдрауға, сол сөздін түсіндірмесін білуіне, оның фамматикалық жасалу жоддарын білуіне көптен-көп көмегін тигізеді.

Электронды окулыктар окушының білім сапасын бакы-лау жүйесін өзгертуге мүмкіндік жасайды. Дәстүрлі окытуда әр окушы окытушы тарапынан бакьшау өте жиі болмай калуы да кездеседі, ал электронды окулықтың көмегімен окыту ұрдісінің әр этапын бакьілай алады. Тіпті кейде тапсырма-ның дүрыс орындалуын ғана кэдағалап қоймай, кдте орын-даган жагдайда окулықтың тарауына, керекті такырыбына немесе кажет ақпарға сілтемелер беріп отырады. Бүл окушы үшін, біріншіден үлкен көмек, жеңілдіктер туғызса, екіншіден, сол материалды автоматты түрде бакылап, әділ бағасын беруге, окушыга кджетіне карай кеңес беруге, сол жайында барынша мәлімет алуга мүмкіндік жасайды.

Казіргі кезде мектепте жас үрпақ тәрбиесі, оның жеке түлғасының жаңаша калыптасуы, әлеуметтік дүниеге көзка-расы, жалпы болмысы, ең алдымен мүгалімге байланысты. Қазіргі заман мүгалімінен өз пәнінің терең білгірі болуымен

&$ф($фг$фф$ Okfiimyda мультимедийны пайдалану № 6 2043 іг^фффффф«! 8

&$Фф№№&№ Оттуда мультимедийны пайдалану № 6, 20 43 ЩФффффф^

катар, тарихи танымдық, педагогикалық-психологиялык, саяси экономикалық, білімділік және ақпараттық сауатты-лық талап етілуде. Ол заман талабына сай білім беруде жа-ңалыккз жаны кұмар, шығармашылықпен жүмыс істеп, оку-тәрбие ісіне еніп, окытудыңжаңа технологиясын шебер мең-герген жан болғанда ғана, білігі мен білімі жоғары жетекші түлға ретінде үлагатты саналады.

Информатикадан окушы үшін электрондык окулыкты қолдану тиімді. Электрондық окулыкты колдана отырып окушылар төмендегідей жүмыс жасауга мүмкіншілігі бола­ды:

- Өтілетіи материалдарды дүрыс әрі жеціл түрде түсінуге;

- Окушыныц өздігімен дайындалып, жүмыстың барлык кезендерінде өзін — өзі тексеруге;

• Жүмысты тиянақты түрде орындап, мүгалімге файл түрінде тапсыруга;

• Түсінбеген тақырыптарды шексіз кайталауға;

• Оқулықты сабақтарда қолданып, оқушының өз деңгейінде тапсырмаларды тандауға;

• Кажетті материалдарды жылдам іздеп табуға мүмкіндік тугызады.

Ақпараттықтехнологиялардың мүмкіндері пайдаланып жасалынған электрондык баспа окулығын пайдалану аркы­лы мүғалімдер мен окушылардын, өздігінен жүмыс жасай алады. Әсіресе аталған электрондык окулықты пайдалану окушылардың сабаккэ деген ынтасын жоғарылатып, өздігінен мүгалімнің нүскауынсыз тақырыптарды игеруіне және зерт-ханалықжүмыстарға алдын ала дайындалуларына мүмкіндік тугызады. Электрондык окулыкты қолдану барысында гра-фикалык безендірулер және сүқбат терезесі түрінде пайда-ланушы интерфейсі окушыларды бүл кітап пайдалануға де­ген кызыгушылыгын арттырады.

Электрондык окулыкты қолдану саласы өте кең: элект­рондык окыту жүйесі кдшыктан оқыту үшін, өздігімен ізденіс барысында, жалпы білімге деген талпыныс бар окушыларға өте тиімді. Казіргі заман талабына сай мүмкіндігін көп дер­бес компьютерлерді өндей отырып, тарау бойынша окушы­лардын дагдыларды кдлыптастыру, білім бакылау жүмыста-рын бағалауга мүмкіндік береді. Осы арқылы компьютерлік технологияның дамуының терендетілуі білім сапасын жо-ғарьшата отырып, мүғалімнін жүмысын жеңілдете түседі.

Мен өз сабағымда электрондык. окулыктарды пайдала­нып өтемін. Бүның тиімді жағы көп: сабакка кажетті мате­риалдар, кестелер мен сызбалар, анимациялық көріністер, оқушыларды машықтандыру (практикалық және төжірибелік) фильмдері, анықтама создік, окушы білімін бекітетін дидактикалық материалдар бар. Эр тараудағы тест сүрактары, әр тапсырманың озіндік жүмыстары(есептер, диктант) окушы білімін бақылауда және окушының өз бетінше ізденісін туғызуда көмегі зор.

Қорыта келгенде электрондык окулыкты қоддану бары­сында окушылардын сабакка деген қызығушылығының күрт арткандығы байқалады. Мүгалімдер де өздеріне қажетті өдістемелік, дидактикалык комекші күрадцарды молынан ала алады. Заман талабына сай жас үрпаккз сапалы білім беруде электрондык окулыктарды сабакка пайдалану — окытудың жаңа технологиясының бір түрі ретінде карастыруга бола­ды. Сонымен катар электрондык материалдарды сабакта пай­далану кезінде окушылар бүрын алған білімдерін кеңейтіп, өз бетімен практикалық тапсырмалар орындайды. әрбір окушы тандалган тақырып бойынша кажетгі материаддар-мен танысып, кестелер және сызбалармен жүмыс жасауга дағдыланады. Электрондык оқулық арқылы түрлі суреттер, бейне коріністер, дыбыс пен музыка тындатып көрсетуге болады. Бүл, әрине мүғалімнің тақтаға бормен жазып түсіндіргенінен әлдеқайда тиімді, әрі түсінікті. Меңгерілуі киын такьірыптарды компьютердің комегімен түсіндірсе жаңа тақырыпқа деген баланың күштарлыгы оянады деп ойлаймын.

Мащъістау облысы, Түтіқараған ауданы.

#?* *?* *?* *?* *?* *?* *?* *?* *?* *?* *т* *?* *?* *?* »?*

*і# «X* *і* »і* «£» »і* *і< *і* »і« *і* »і» Чі* *і» *і* *і*