Корпоративті ақпараттық порталдар
Корпоративті желілер корпоративті ақпаратты порталдар ажырамас бөлігі болып табылады. КАП – бұл жалпыланған атау және басқарудың интегривтелген ақпаратты жүйесінің аббревиатурасы. Шет елдерде мұндай жүйелер осылай аталады: Management Information System (MIS). Бұл жүйелер басқарудың интегривтелген автоматты жүйесінің мұрагері болып табылады (БИАЖ). Бірақ, КАП-ды нақты анықтайық.
КАП – бұл мәліметті терең анализдеуге негізделген корпорациямен территориалды бөлінген басқарудың интегривті жүйесі КАЖ өндіріспен басқару стратегиясын және берілетін ақпараттық технологияны біріктіруге шақырылады.
КАП негізгі мінездемелері:
корпорация масштабында басқарудың толық айналымын қамтамасыз ету; ақпаратты және функциональды интеграция шартында қайтымды байланысты басқару; анализдеу, есеп беру, жоспарлау, нормалау;
территориалды шашылғандық және басқару обьектісі мен жүйенің белгілі масштабы;
персоналмен, қаржымен басқаруды біріктіретін басқарушы тапсырмаларды өңдеу үшін тұтас ақпаратты кеңістік және өндірісті басқару процесі:
бір ыңғай емес операциялық ортада бірнеше есептеуіш платформасын қалыптастыру;
шынайы уақыт масштабында басқаруды іске асыру;
ақпаратты компоненттің ашықтығы, қауіпсіздігі және жоғарықолайлығы.
КАП– бұл оның құрылымды ақпараттық технологиясын іске асыру үшін құрылған өндірістің бизнес-стратегиясын біріктіретін басқарушы идеология. Осының барысында ауыртпалық басқарудың өңделген құрылымдық жүйесіне түседі және автоматизация инструменталды туынды рольді атқарады. Бизнеспен басқарудың жалпыланған құрылымы төрт негізгі блоктан тұрады:басқару обьектісі, басқару блогы, ресурстар, математикалық модель (ағымды, өтпелі және соңғы жағдайдың моделі).
Экономикада КАП-ң құрылу концепциясы типтік компоненттің болуын қарастырады:
бизнес-қосымша жиынтығының комплексті автоматизациясын қамтамасыз ететін жүйе ядросы- басқару тапсырмасын автоматизациялауға арналған функционалды модульдің толық жинағын құрады;
корпорация аймағында құжаттауды автоматизациялау жүйесі;
КАП мәліметтерін сақтайтын базада ақпаратты өңдеудің туынды инструментальды жүйесі;
КАП қауіпсіздік жүйесінің бағдарламалы-технологиялық құрамы;
сервисті, коммуникациялық қосымша (факс-сервер, электронды почта, жойылған қатынаудың бағдарламалық қамтамасыз етілуі);
сервистік қызмет көрсетуге, ақпараттық ресурсқа және мәліметтер қорына бірыңғай қатынау үшін Интернет/интранет компоненті;
офистік бағдарламалар (мәтіндік редактор, электронды кестелер, аудармаылар) арнайы берілу жүйесі (автоматты жобалау жүйесі – АЖЖ , технологиялықпроцеспен басқарудың автоматталған жүйесі – ТПБАЖ жәнет.б.);
КАП-сін құрудың негізгі проблемасына жатады:
жобалау жұмысын орындаудағы технология мен методологияны таңдау;
ақпараттық ресурсты және технологиялық бағдарламаладың құралдарын, құрамын анықтау;
ақпараттық технологияны құрғанда стандартты компоненттердің жүйелік интеграциясын жүргізу;
АЖ корпоративтілігінің базалықконцепциясын өңдеу;
КАП-ң маңызды мінездемесі:
АЖ архитектурасы ( элементтер құрамы және олардың өзара әсерлесуі);
желілік технология, олардың масштабы және желі типологиясы;
АЖ-де іске асырылған басқарудың функционалды құрылымы (тапсырма комплексінің, ішкі жүйенің құрамы);
ақпаратты сақтаудың ұйымдасқан формасы (орталықтанған және бөлшекті мәліметтер қоры);
жүйенің өткізгіштік қабілеті ( транзакцияны өңдеу жылдамдығы);
мәліметтерді ақпараттық сақтағыштың көлемі;
құжаттың және құжаттаудың жүйесі;
КАП қолданушысының мөлшері;
қолданушы интерфейсі және оның мүмкіндігі;
ақпаратты тарату, сақтау, өңдеу, жіберу, жинау процесінің типтік ақпараттық технологиясы.
Жүйке жүйесі ретінде өндірістің АЖ-сін көрсету концепциясы Microsoft корпорациясының желілік платформасында қалыптасты.
Корпорацияның басшысы Бил Гейтс өндірістің электронды жүйке жүйесін жобалауды алдын ала жобаланған әрекеттер мен жағдайларды орындауды автоматтандыру ортасы ретінде анықтайды. Қазіргі заманғы өндірістің электронды жүйке жүйесі (digital nervous system) қоршаған ортадағы кез келген өзгерісті бірден қабылдау мүмкіндігіне ие болу керек.
Microsoft концепциясы бойынша электронды жүйке жүйесі негізгі алты принципке негізделеді :
ДК базасындағы есептеуіш жүйесінің архитектурасы;
Барлық ақпаратты цифрлі формада көрсету;
Электронды почтаның әмбебап жүйесі;
Тұрақты байланыс;
Соңғы қолданушының стандартты жұмыс инструменті (құралы);