25 Қр білім беру жүйесіндегі нормативті құжаттарға сипаттама
Еліміздегі білім беру жүйесін дамыту ісіне тікелей араласа отырып, бүгінгі күндері мынадай іс шараларды жүзеге асырып келеді: оқыту мен тәрбиелеудегі теориялық және практикалық жағынан жетілдіру, білім жүйесіндегі жасалынатын реформаларды ғылыми және ғылыми әдістемелік негізде қамтамасыз ету, жалпы және орта білім берудегі иновациялық технологияларды енгізу, теориялық және практикалық жағынан дамыту, педагогикамен көркем өнер саласындағы отандық және әлемдік тәжірибенің жетістіктерін саралай отырып білімгерлерімізді, яғни болашақ педагогтарды уақыт талабына сай дайындау.
Орта білім беру құрылымы
Осы Мемлекеттік жалпыға міндетті орта білім беру стандартымен білім берудің сабақтастық және үздіксіздік қағидаттары негізінде қызмет ететін білім берудің мынадай деңгейлерінің негізгі ережелері регламенттелген:
- нормативтік оқыту мерзімі 4 жыл болатын оқытудың бастауыш білім беру деңгейі(1 - 4 сыныптар, оқудың басталуы – 6 жастан);
- нормативтік оқыту мерзімі 6 жыл болатын негізгі орта білім беру деңгейі (5 – 10 сыныптар);
- нормативтік оқыту мерзімі 2 жыл болатын орта білім беру деңгейі (жалпы орта білім беру) (11 – 12 сыныптар).
«Өнер» білім беру саласы
«Өнер» білім беру саласын оқытудың жалпы мақсаттары:
- эмоциялық орта мен эстетикалық талғамын, көркемдік-іс әрекетінің негізгі дағдыларын қалыптастыру;
- рухани мәдениеттің, тіршіліктің эмоциялық-құндылықтық ынталарының ажырамас бөлігі ретінде оқушының көркем мәдениетін қалыптастыру;
- қазақтың және Қазақстанның өзге де халықтары мен әлемдік қауымдастықтың ұлттық және кәсіби өнерінің озық үлгілерін саналы түрде қабылдауға тәрбиелеу.
6.3.5.1 «Өнер» білім беру саласындағы оқытудың нәтижелері
а) Бастауыш білім беру деңгейінде білім алушы:
- өнер туындыларының мазмұны мен көңіл-күйін бейнелі түрде қабылдай алуы, олардың көркемдік тұстарына эмоциялық жауап қатуы, қарым-қатынас жасауда және мақсатты оқу үдерісінде өзінің түсінігін ауызша көрсете білуі;
- мазмұны, орындау сипаты, көңіл-күйі бойынша әртүрлі өнер туындыларын ажырата алуы;
- танымал өнер туындыларының бейнелерін (өз халқының, басқа халықтардың)қарапайым талдай, бағалай, сәйкестендіре білуі;
- негізгі көркемдік материалдар мен аспаптарды қолдана білуі;
- өнер түрлерін көрсетудің негізгі құралдарын білуі;
- өз халқының және өзге де халықтардың дәстүрлі өнері мен кәсіби өнерін білуі;
- бейнелеу ілімінің бастамасы, көркем құрастыру және орындау шеберлігінің негіздерін игеруі;
- өнер саласында жиі кездесетін арнайы терминдер мен ұғымдардың мәнін түсіне білуікерек
ә) Негізгі орта білім беру деңгейінде білім алушы:
- әралуан өнер түрлерінің ерекшіліктерін, олардың жанрдағы, стильдеріндегі және көркемдік мазмұндарындағы байланыстарын түсіне білуі;
- түрлі тарихи кезеңдердің өнер туындыларын түсіндіре алуы;
- стиль, дүниетаным және т.б. тұрғыдан түрлі жанрлар, әр дәуірдегі халықтардың өнер туындыларын талдай алуы;
- қазақ халқының тарихи қалыптасқан өнер түрлерін және олардың осы заманғы жағдайын білуі керек.
б) Жалпы орта білім беру деңгейінде білім алушы:
- Қазақстан мәдениетінің әлемдік мәдениеттегі ролі мен орнын және оның Қазақстан мәдениетінің қалыптасуына әсерін білуі;
- сан алуан өнер түрлерінде тарихи қалыптасқан ағымдар мен бағыттарды білуі;
- өнер саласының негізгі ұғымдары мен терминдерін қолдана білуі;
- мәдениет, өнер мәселелері жөніндегі пікірталастар мен қарым-қатынастар үдерісінде ұстамдылық танытуы;
- өнердің адам өмірінің түрлі салаларымен (әлеуметтік қатынастар, саясат, мораль, дін, ғылым және тағы басқа) байланысын түсінуі;
- мәдениетті әлеуметтік өзара ықпалдасу ретінде түсінуі, соның ішінде - түрлі ұлттар мен діни конфессиялардың әрекеттестігін ескеруі;
- көркемдік бейнелерді түсіндіре алуы керек.
«Технология» білім беру саласы
«Технология» білім беру саласын оқытудың жалпы мақсаттары:
- әлемнің қазіргі заманғы ғылыми көрінісіндегі технологияның рөлі мен орны туралы түсініктерді қалыптастыру;
- технологиялық ойлауды, жобалау әрекетін ұйымдастыру негіздерін, графикалық мәдениетін қалыптастыру;
- технологиялық және техникалық іс-әрекет саласында қолданбалы міндеттерді қою және шешу сынағының тәжірибесін қалыптастыру;
- түрлі қызмет саласында технологияларды пайдалану;
- еңбек нарығындағы қажеттілікті ескере отырып табысты дербес іс-әрекетке дайындау.
«Технология» білім беру саласындағы оқыту нәтижелері
а) Бастауыш білім беру деңгейінде білім алушы:
- түрлі материалдардың қасиеттерін және оларды пайдалану тәсілдерін білуі; қолөнер кәсібінің негізі жөнінде алғашқы түсінігінің болуы; безендіру-қолданбалы өнердің түрлерін, әралуан қызмет және мамандық түрлерін, графикалық бейнелеуді орындаудың негіздерін (нобай,сызба,схема) білуі;
- қарапайым құралдардың қолдану аясын және олардың әсер ету қағидаларын, техникалық қондырғылар мен машиналарды пайдалану аясын білуі; қол саймандарын пайдалану кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтай алуы;
- өндірілетін өнім мен қызметтің пайдалылық шамасын түсіне алуы;
- берілген үлгідегі заттардың сызбаларын оқи алуы және орындай алуы;
- қолда бар материалдарды пайдаланып үлгі, сурет, сұлба, эскиз, сызба бойынша бұйымдарды жасай алуы;
- нобайлағыш бөлшектерінен обьектілерді модельдей білуі;
- табиғи материалдардан бұйымдар жасай алуы керек