1.5 Тапсырма

Өлшенетін физикалық шама Ү (қуат, ток, кернеу...) өлшенетін параметрлермен функцияналды тәуелділікпен байланысқан. Өлшеу заттарының қателіктерінің есебінен, Ү және оның өзгеру шегін Ү=f(x₁,x₂,x₃,…) табу керек.

Бастапқы берілгендер

1.5.1 Кесте

Нұсқа, сынақ кітапшасының соңғы саны	Функционалды тәуелділік	Барлық өлшеу заттарының дәлдік кластары γi
0	S=UI	0,5
1	P=UIcosφ	1,0
2	P=I2R	1,5
3	P=U2/R	2,5
4	Q=UIsinφ	0,5
5	R=U/I	1,0
6	I=	1,5
7	U=	2,5
8	U=RI	0,5
9	I=U/R	1,0

1.5.2 Кесте

Аспаптардың номиналды мәндері	Нұсқа, сынақ кітапшасының соңғы саны
	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9
Uн, В	100	75	150	300	75	300	100	75	100	150
Iн , А	3,0	1,0	1,5	2	5	1,0	1,5	2	3	5
PН, Вт	300	150	75	100	150	30	150	75	100	150
сosφн	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1

1.5.3 Кесте

Аспаптардың көрсетуі	Нұсқа, сынақ кітапшасының соңғысының саны
	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9
U, В	20	30	40	50	60	70	25	35	45	55
I , А	0,3	0,4	0,5	0,6	0,7	0,8	0,9	0,35	0,55	0,65
P, Вт	20	30	40	50	60	70	25	35	45	55
Cosφ	0,6	0,7	0,8	0,9	0,65	0,75	0,85	0,92	0,78	0,88
R, Ом	50	75	100	150	50	75	100	150	50	75

ОРЫНДАУҒА АРНАЛҒАН ҰСЫНЫСТАР

Бізге функция түрінде берілген параметрлердің мәнін табу керек. Мысалы, 1.5.1 кестенің бірінші жолында, бұл толық қуат S. Берілген нұсқа үшін (кесте 1.5.1) 1.5.2 және 1.5.3 кестелерден функцияның аргументтерін анықтайтын, математикалық өрнектермен байланысқан номиналды мәндер мен аспаптардың көрсеткіштерін таңдаймыз. Біздің мақсатымыз ∆ _у абсолютті және δ_у салыстырмалы қателіктерінің шегін табу керек. 4.3 /1/ кестеде көбейтіндісі және қатынастары үшін осындай қателіктер көрсетілген. Жалпы жағдайда жанама өлшеудің абсолютті қателігінің шегі келесі өрнекпен анықталады.

∆ _у=±,

мұнда - аргументтің өлшенген мәні кезіндегі ізделіп отырған аргумент бойынша алынған туында; ∆x_i – көрсетілген прибормен өлшеу кезіндегі абсолюттік қателік

∆ x_i=±γ_iX_iн/100

Кедергіні өлшеу қателігі, оның салыстырмалы қателігін көрсететін γ_R дәлдік класымен бағаланады.

Өлшеу нәтижесі мына түрде жазылады

Ү±∆_Ү.

№2 ЕСЕПТЕУ-ГРАФИКАЛЫҚ ЖҰМЫС