- •Метрология және өлшеулер
- •5В070200 – Автоматтандыру және басқару мамандығының
- •2 Бөлім
- •Мазмұны
- •7 Зертханалық жұмыс. Бір ретті тура және жанама өлшеулердің нәтижелерін өңдеу
- •7.1 Зертханалық жұмысқа тапсырма
- •7.2 Өлшеу құралдарының виртуалды модельдерін бейнелеу
- •7.2.1 Магнитэлектрлік вольтамперметрдің моделі
- •7.2.2 Электронды аналогты милливольтметрдің моделі
- •7.2.3 Цифрлік мультиметр моделі
- •7.2.4 Универсалды көректендіру көзінің моделі
- •7.3 Зертханалық жұмысты орындау тәртібі
- •7.4 Есеп беру құрамы
- •7.5 Бақылау сұрақтары
- •8 Зертханалық жұмыс. Фазалық ығысуду өлшеу әдістерін оқу
- •8.1 Зертханалық жұмысқа тапсырма
- •8.2 Виртуалды зертханалық жұмыстың құрылымдық сұлбасы. Жиілікті өлшеу және периодты өлшеу құрылғыларының метрологиялық сипаттамаларын есептеудің формулалары
- •8.1 Сурет – Виртуалды зертханалық жұмыстың құрылымдық сұлбасы
- •8.3 Фазалық ығысудың бұрышын өлшеу әдістері
- •8.2 Сурет – Фазалық ығысуды табу әдістері
- •8.4 Өлшеу құралдарының виртуалды модельдері
- •8.4.1 Синустік сигналдардың генераторы
- •8.3 Сурет - Синустік сигналдар генераторының бет панелі
- •8.4.2 Жиілікті өлшегіш
- •8.4 Сурет - Жиілік өлшегішінің бет панелі
- •8.4.3 Осциллограф
- •8.5 Сурет - Осциллографтың бет панелі
- •8.4.4 Бірінші ретті төменгі жиіліктер фильтрі
- •8.5 Зертханалық жұмысты орындаудың тәртібі
- •8.6 Сурет – Виртуалды зертханалық стендтің бет панелі
- •8.6 Есеп беру құрамы
- •9.4 – «Поверка» (Тексеру) режимінің терезесі
- •9.5 Сурет – «Справочные материалы» терезесі Тексеру хаттамасы
- •9.4 Есеп беру құрамы
- •10 Зертханалық жұмыс. ТермоЭқк нормалау түрлендіргішін бір ретті өлшеулер әдісімен тексеру және сынау
- •10.1 Зертханалық жұмысқа тапсырма
- •11 Зертханалық жұмыс. Нормалау термокедергі түрлендіргішті көпретті өлшеулер әдісімен тексеру және сынау
- •11.1 Зертханалық жұмысқа тапсырма
- •11.2 Виртуалды зертханалық стендтің бейнелеуі
- •11.4 Есеп беру құрамы
- •А қосымшасы Бос шеттерінің температурасы 0°с болғандағы бөліктендіру кестелері
- •Б қосымшасы
- •5В070200 - Автоматизация и управление
- •Часть 2
- •050013, Алматы, Байтурсынова, 126
8.6 Сурет – Виртуалды зертханалық стендтің бет панелі
Осы жолмен алынған сигналдар осциллограф экранында әртүрлі бояуы мен амплитудалары бар екі синусоида ретінде көрсетіледі: Y кірісіне түсетін амплитудасы кіші сигнал қызыл сызықпен көрсетіледі; Х кірісіне түсетін амплитудасы үлкенірек сигнал сары бояулы сызықпен белгіленген.
8.5.3.4 Синустік сигналдар генераторының, жиілік өлшегіштің және осциллографтың көрсетулерін 8.1 кестесіне жазыңыз.
8.1 к е с т е - Лиссажу фигуралары әдісімен фазалық ығысуды өлшеу
№ |
Синустік сигналдар генераторының көрсетулері |
Жиілік өлшегіштің көрсетулері |
Осциллограф көрсетулері |
Фазалық ығысу | ||||
ампли-туда, В |
жиілік, Гц |
Т, мс |
f, Гц |
, В |
, В |
тәжірибе |
теор. есептеу | |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
8.5.3.5 Синустік сигналдар генераторының кіріс сигналдарының басқа мәндерімен 8.5.3 п. екі рет қайталаңыз.
8.5.4 Сызықтық ұңғылау әдісімен фазалық ығысуды өлшеңіз.
8.5.4.1 Синустік сигналдар генераторында сигнал амплитудасын 3-тен 6 В-қа дейін, сигнал жиілігін 3-тен 10 Гц-ке дейін диапазондарында орнатыңыз.
8.5.4.2 Жиілік өлшегіші көмегімен кірістегі сигналдың периоды мен жиілігін өлшеңіз.
Өлшеудің жоғарырек дәлдігіне жету үшін «Метки времени» және «Время счета» көбейткіштерін қолданыңыз.
8.5.4.3 Фазалық ығысуды өлшеу үшін:
- жиілік өлшегішінде ауыстырып-қосқышты «Период» күйіне орнатыңыз;
- осциллографта ауыстырып-қосқышты «Развертка Х-У» күйіне орнатыңыз;
- «мс/дел» көбейткіш және орын ауыстыру «Горизонтальное смещение» реттегіші көмегімен осциллограф экранында кіріс сигналының толық периодын орнатыңыз: Х кірісіне берілген сигнал сары бояулы, У кірісіне берілген сигнал қызыл бояулы;
- Т периоды және Х пен У кірістеріне берілген сигналдар арасындағы τ –уақыт ығысуыларының көрсетулерін жазып алыңыз;
8.5.4.4 Синустік сигналдар генераторының, жиілік өлшегіштің және осциллографтың көрсетулерін 8.2 кестесіне жазыңыз.
8.5.4.5 Синустік сигналдар генераторының кіріс сигналдарының басқа мәндерімен 8.5.4 п. екі рет қайталаңыз.
8.2 к е с т е - Сызықты ұңғылау әдісімен фазалық ығысуды өлшеу
№ |
Синустік сигналдар генераторының көрсетулері |
Жиілік өлшегіштің көрсетулері |
Осциллограф көрсетулері |
Фазалық ығысу | ||||
ампли-туда, В |
жиілік, Гц |
Т, мс |
f, Гц |
Т, мс |
τ, мс |
тәжірибе |
теор. есептеу | |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|