- •Метрология және өлшеулер
- •5В070200 – Автоматтандыру және басқару мамандығының
- •2 Бөлім
- •Мазмұны
- •7 Зертханалық жұмыс. Бір ретті тура және жанама өлшеулердің нәтижелерін өңдеу
- •7.1 Зертханалық жұмысқа тапсырма
- •7.2 Өлшеу құралдарының виртуалды модельдерін бейнелеу
- •7.2.1 Магнитэлектрлік вольтамперметрдің моделі
- •7.2.2 Электронды аналогты милливольтметрдің моделі
- •7.2.3 Цифрлік мультиметр моделі
- •7.2.4 Универсалды көректендіру көзінің моделі
- •7.3 Зертханалық жұмысты орындау тәртібі
- •7.4 Есеп беру құрамы
- •7.5 Бақылау сұрақтары
- •8 Зертханалық жұмыс. Фазалық ығысуду өлшеу әдістерін оқу
- •8.1 Зертханалық жұмысқа тапсырма
- •8.2 Виртуалды зертханалық жұмыстың құрылымдық сұлбасы. Жиілікті өлшеу және периодты өлшеу құрылғыларының метрологиялық сипаттамаларын есептеудің формулалары
- •8.1 Сурет – Виртуалды зертханалық жұмыстың құрылымдық сұлбасы
- •8.3 Фазалық ығысудың бұрышын өлшеу әдістері
- •8.2 Сурет – Фазалық ығысуды табу әдістері
- •8.4 Өлшеу құралдарының виртуалды модельдері
- •8.4.1 Синустік сигналдардың генераторы
- •8.3 Сурет - Синустік сигналдар генераторының бет панелі
- •8.4.2 Жиілікті өлшегіш
- •8.4 Сурет - Жиілік өлшегішінің бет панелі
- •8.4.3 Осциллограф
- •8.5 Сурет - Осциллографтың бет панелі
- •8.4.4 Бірінші ретті төменгі жиіліктер фильтрі
- •8.5 Зертханалық жұмысты орындаудың тәртібі
- •8.6 Сурет – Виртуалды зертханалық стендтің бет панелі
- •8.6 Есеп беру құрамы
- •9.4 – «Поверка» (Тексеру) режимінің терезесі
- •9.5 Сурет – «Справочные материалы» терезесі Тексеру хаттамасы
- •9.4 Есеп беру құрамы
- •10 Зертханалық жұмыс. ТермоЭқк нормалау түрлендіргішін бір ретті өлшеулер әдісімен тексеру және сынау
- •10.1 Зертханалық жұмысқа тапсырма
- •11 Зертханалық жұмыс. Нормалау термокедергі түрлендіргішті көпретті өлшеулер әдісімен тексеру және сынау
- •11.1 Зертханалық жұмысқа тапсырма
- •11.2 Виртуалды зертханалық стендтің бейнелеуі
- •11.4 Есеп беру құрамы
- •А қосымшасы Бос шеттерінің температурасы 0°с болғандағы бөліктендіру кестелері
- •Б қосымшасы
- •5В070200 - Автоматизация и управление
- •Часть 2
- •050013, Алматы, Байтурсынова, 126
7.4 Есеп беру құрамы
Есеп беру келесілерден тұрады:
- зертханалық жұмыстың мақсаты және жұмысқа тапсырма;
- виртуалды зертханалық стендтің сұлбасы, қолданылатын өлшеу құралдарының модельдері мен техникалық сипаттамалары;
- өлшеу нәтижелердің қателіктерінің есептеулері бар толтырылған кестелер;
- [8] әдебиетіндегі (1.8) формуласына сәйкес және [8]-дегі 1.5 п. айтылған дөңгелектендіру ережелері бойынша өлшеу нәтижелерін көрсету.
- жұмыс бойынша қорытынды.
7.3 к е с т е – Ауыспалы кернеудің тура өлшеулері
Вольтметр: типі __________________ дәлдік класы _______________
| ||||||
№
|
Кіріс кернеуі, В |
Вольт-р көрсету-рі, В |
Өлшеу диапазоны В |
Абсолют. қателік, В |
Салыстыр. қателік, % |
Өлшеу нәтижесі, В |
1 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
7.4 к е с т е – Кернеу бөлгіішін бөлу коэффициентін жанама өлшеулері
Вольтметр: типі __________________ дәлдік класы ____________ Кернеу бөлгіші: типі _________ дәлдік класы ___________ | ||||
№
|
Бөлгіш кірісіндегі вольтметр көрсетулері, В |
Бөлгіш шығысындағы вольтметр көрсетулері, В |
Бөлгіш кірісіндегі орнатылған өлшеу диапазоны, В |
Бөлгіш шығысындағы орнатылған өлшеу диапазоны, В |
1 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
№ п/п |
Бөлгіш кірісіндегі кернеуді өлшеудің салыстырмалы қателігі, % |
Бөлгіш шығысындағы кернеуді өлшеудің салыстырмалы қателігі, ,% |
Бөлу коэффициентін өлшеудің салыстырмалы қателігі, % |
Бөлгіштің бөлу коэффициентін өлшеудің нәтижесі |
1 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
7.5 Бақылау сұрақтары
7.5.1, Келесі түсініктемелерге анықтама беріңіз: өлшеу, өлшеу нәтижесі, өлшеудің абсолютты қателігі, өлшеудің салыстырмалы қателігі, физикалық шама, физикалық шаманың ақиқат және нақты мәндері.
7.5.2 Өлшеудің негізгі теңдеуі.
7.5.3 Өлшеулерді классификациялау.
7.5.4 Қандай өлшеулерді тура деп атайды?
7.5.5 Бір ретті тура өлшеулердің қателіктерін бағалау.
7.5.6 Қандай өлшеулерді жанама деп атайды?
7.5.7 Бір ретті жанама өлшеулердің қателіктерін бағалау.
7.5.8 Өлшеу құралы деген не?
7.5.9 Өлшеу құралының метрологиялық сипаттамалары.
8 Зертханалық жұмыс. Фазалық ығысуду өлшеу әдістерін оқу
Жұмыс мақсаты: осцилографтық әдістерімен фазалық ығысуды өлшеудің дағдыларын алу және жиілік пен периодты өлшеу құралдарының метрологиялық сипаттамаларын анықтау.