- •Навука гісторыя: прадмет, задачы і месца ў сучасным грамадстве. Функцыі гісторыі I тыпы гістарычных ведаў. Гiсторыя Беларусi як неад`емная частка сусветнай гiсторыi.
- •Разнастайнасць гiстарычнага працэсу. Крытэрыі яго перыядызацыі: археалагічны, марксісцкі, цывілізацыйны.
- •Структура і тыпы цывілізацый, дынамiка іх развіцця. Гістарычныя цыклы і іх заканамернасці.
- •Навука I рэлiгiя аб паходжаннi чалавека на зямлi: асноўныя канцэпцыi.
- •Узнікненне і развіцце першабытнай гаспадаркі на тэрыторыі Беларусі, яе асноўныя рысы і асаблівасці.
- •Эканамічнае развіццё беларускага рэгіёна на этапе разлажэння першабытнага ладу. Станаўленне феадальнага спосабу вытворчасці ў vіі-vііі стст.
- •Прыняцце хрысціянства на беларускіх землях і яго роля ў грамадска-палітычным і культурным жыцці. Культура Беларусі iх-першай паловы xіii ст.
- •Утварэнне вкл: сацыяльна-эканамічныя і палітычныя ўмовы аб‘яднання, дзяржаўна-палітычны лад, прыняцце Статута 1529 г.
- •Палітычныя падзеі XIV-першай паловы XVI стст. У вкл: уніi з Польскім каралеўствам, грамадзянская вайна 1432-1436 гг.
- •Умацаванне феадальных адносін у сельскай гаспадарцы вкл ў другой палове XIII-першай палове XVII стст., запрыгоньванне сялянства. Аграрная рэформа і557 г.
- •Роля гарадоў вкл у развіцці рамяства і гандлю. Таварна-грашовыя адносіны. «Магдэбургскае» права і сістэма гарадскога самакіравання.
- •Культура беларускіх зямель другой паловы хііі-першай паловы XVI стст.
- •Люблінская ўнія 1569 г., яе вытокі і сутнасць. Барацьба за захаванне самастойнасці вкл у складзе Рэчы Паспалітай. Увядзенне Статута 1588 г.
- •Рэфармацыйны рух у вкл. Царкоўна-рэлігійная ўнія 1596 г. Контррэфармацыя xviі ст. На беларускiх землях вкл у складзе Рэчы Паспалiтай I яе асаблівасці.
- •Войны і ўнутрыпалітычныя канфлікты на тэрыторыі Беларусі ў сярэдзіне XVII-першай палове XVIII стст. Эканамічны заняпад.
- •19. Аднаўленне гаспадаркі на беларускіх землях з другой чвэрці XVIII ст. Спробы эканамічных і сацыяльна-палітычных рэформ у рп.
- •Культура Беларусі другой паловы XVI-xviiі стст.
- •Крызіс Рэчы Паспалітай і яе падзелы ў 1772, 1793 і 1795 гг. І далучэнне тэрыторыі Беларусі да Расійскай імперыі. Паўстанне пад кіраўніцтвам т. Касцюшкі.
- •Палітычнае і сацыяльна-эканамічнае становішча беларускіх зямель у складзе Расійскай імперыі (канец XVIII-першая палова XIX ст.). Беларусь у вайне 1812 г. Паміж Расіяй і Францыяй.
- •Буржуазныя рэформы 60-80-х гг. Хіх ст. У Расійскай імперыі. Механізм і асаблівасці іх правядзення на тэрыторыі Беларусі.
- •Аграрная рэформа 1861 г. У Расійскай імперыі, яе ажыцяўленне ў беларускіх губерніях. Паўстанне 1863 г. На Беларусі і дзейнасць к.Каліноўскага.
- •Асаблівасці развіцця сельскагаспадарчай і прамысловай вытворчасці беларускага рэгіёна ў 60-90-я гг. XIX ст. Аграрныя і прамысловыя крызісы.
- •Культура Беларусі апошняй чвэрці XVIII-XIX стст.
- •Палітычныя арганізацыі і партыі на тэрыторыі Беларусі ў другой палове XIX-пачатку хх стст. Беларуская сацыялістычная грамада.
- •Падзеі рэвалюцыі 1905-1907 гг. На Беларусі. Сталыпінскія рэформы.
- •Беларусь у гады першай сусветнай вайны. Лютаўская рэвалюцыя 1917.
- •Беларусь напярэдадні і ў час кастрычніцкіх падзей 1917 г. Размежаванне палітычных сіл пасля Кастрычніка 1917 года. І Усебеларускі з`езд.
- •Сацыяльна-эканамічнае і палітычнае становішча Беларусі ў перыяд германскай акупацыі (1917-1919 гг.). Барацьба за стварэнне беларускай дзяржаўнасці.
- •Беларусь і беларускі нацыянальны рух у перыяд польскай інтэрвенцыі (1919-1920 гг.). Аднаўленне бсср і яе тэрытарыяльныя змены з 1921 па 1926 гг.
- •Эканамічнае і грамадска-палітычнае развіцце бсср ва ўмовах новай эканамічнай палітыкі. Палітыка «хутарызацыі».
- •Індустрыялізацыя ў бсср.
- •Заходняя Беларусь у 1920-1930-я гг. У складзе Польшчы.
- •Пачатак Вялікай Айчыннай вайны і акупацыя Беларусі. Планы фашыстаў «Ост» і «Барбароса». Нямецкі акупацыйны рэжым, беларуская калабарацыя.
- •Барацьба беларускага народа супраць фашызму на тэрыторыі Беларусі і за яе межамі. Вызваленне Бацькаўшчыны. Вынікі II сусветнай вайны для беларускага народа.
- •Беларусь у гады «хрушчоўскай адлігі» і сацыяльна-эканамічных рэформ (1953-1964 гг.).
- •Палітыка перабудовы, яе неабходнасць і сутнасць. Праблемы дэмакратызацыі грамадскага жыцця. Чарнобыльская катастрофа — пагроза генафонду беларускага народа.
- •Культура Беларусі савецкага часу.
- •Палітычныя і эканамічныя пераўтварэнні на Беларусі ў 90-х гадах хх ст. — 2009 г.
- •Беларускае замежжа: геаграфія і этапы эміграцыі, захаванне нацыянальных традыцый, выдатныя дзеячы.
-
Рэфармацыйны рух у вкл. Царкоўна-рэлігійная ўнія 1596 г. Контррэфармацыя xviі ст. На беларускiх землях вкл у складзе Рэчы Паспалiтай I яе асаблівасці.
На протяжении 14 - сер 16 ст. православие оставалось глав. религией княжества, оно задавало тон в жизни, культуре и идеологии. В 1563 Жигимонт Август специальным постановлением объявил о равноправии православной и католической церкви.
Реформация - это широкое гражданско-политическое и идеологическое движение, возникшее в 16 ст. в Зап. Европе с целью ослабить власть католической церкви и Папы Римского. Цели реформации: ликвидировать монастыри, культ, обрядность, духовенство, конфисковать церковное имущество в пользу гос-ва - были разработаны в работах Мартина Лютера, Жана Кальвина.
В ВКЛ идеи реформации проникли к 1540. Развивалась реформация на феодальной основе, глав. движущей силой были феодалы и шляхта, глав. религиозное направление - кальвинизм.
Реформация на Беларуси имела 3 этапа:
-
С 1553 по 1570. Это был период быстрого роста кол-ва протестантов (католическая и православная шляхта), формирования церковной организации. Протестанты пытались отклонить вмешательства Москвы и Кракова во внут. дела Княжества, созданием нац-ой протестантской религии. Глав.деятелем реформации в ВКЛ был Николай Радивил Черный - канцлер, самый влиятельный чел.в гос-е (основал первое на Беларуси издательство).
-
С 1570 по 1596. Укрепились позиции католической церкви, укрепилась контрреформация. Шляхта и магнаты перешли в католичество. В 1570 в Вильню были приглашены иезуиты, кот-е активно проводили политику контрреформации. Сразу был основан коллегиум - учебная школа для получения сред. образования. Иезуиты хорошо знали бел. язык и пользовались им при молитвах. На бел. язык были переведены святые книги. В 1687 иезуиты открыли аптеку в Городне, строили храмы. В 1573 на Варшавском Сейме был провозглашен «Религиозный мир», положении о нем были включены в Статут ВКЛ 1588.
3. С 1596 по сер. 17 ст. Шляхта и магнаты оставили Кальвинскую церковь и перешли в католичество - это давало значительный полит-ий и экон-й перевес.
6-9 ок1596 состоялся Брестский церковный собор, кот-й принял церковную унию, кот-я признала религиозное главенство Папы Римского, но при сохранении традиционной обрядности православной церкви и использование бел. языка для богослужения. В 20-30 гг.17 в. власть Речи Поспалитой вынуждена была признать права православной церкви и ее легальность. Благодаря униатской церкви белорусы сохранили свой белорусский язык и национальную культуру.
-
Войны і ўнутрыпалітычныя канфлікты на тэрыторыі Беларусі ў сярэдзіне XVII-першай палове XVIII стст. Эканамічны заняпад.
Во 2-й пол 17 – 1-й пол 18 в. Речь Поспалитая вступила на полосу разрушительных воин и внутриполитических конфликтов.
В 1648 началась освободительная война украинского народа под руководством Богдана Хмельницкого. На тер. Беларуси воевали белорусы - мещане и крестьяне против белорусов - шляхтичей. Цель войны - присоеденить Зап. Беларусь к Украине. В этом же 1648 казацкие отряды начали захватывать города: Речицу, Мозырь, Кобрин, Брест, Бобруйск. (Войско ВКЛ было разбито под Кобрином). Новую наемную армию собрал гетман Януш Радивил. Он активно противостоял казацким отрядам. К весне 1649 г. восстание пошло на спад и Хмельницкий направил новые отряды на Беларусь. 22 июля 1649 около Лоева повстанцы атаковали войска Радивила, но потерпели поражение. В 1651 Хмельницкий возобновил военные действия против поляков, а на Беларусь послал отряды против войск Радивила. Радивил победил, и Хмельницкий вынужден был подписать в сен 1651 в г. Белая Церковь мирное соглашение, по усл.кот-о Хмельницкий вывел все свои отряды из Беларуси.
С 1653 военные действия казаков возобновились, Хмельницкий предложил Московскому царю Алексею Михайловичу Романову объеденить Украину с Россией. На Земском соборе 1 окт 1653 были приняты решения о включении Украины в состав России и войне “против Польши”. Военные действия начались в 1654. Были захвачены многие бел. города, католическое и униятское духовенство, а также евреи уничтожались. Белоруссов вывозили в Россию, насильно отправляли в рабство. 17 авг 1655 ВКЛ заключило Кейданскую Унию со Швецией, по кот-й Швеция обязалась вернуть ВКЛ утраченные земли. Образовался новый союз против Польши и России. Началась русско-шведская война (1657-1660) и продолжалась польско-шведская война (1655-1660). Для Беларуси война 1654-1660 оказалась одной из самых кровавых и жестоких. Погибла половина населения.
Северная война (1700-1721), кот-ю вела Россия со Швецией снова разрушила Беларусь. Петр І желал “прорубить окно в Европу к Балтийскому морю”. Беларусь стала ареной русских и шведских сражений. В итоге войны почти исчезли города Пинск и Брест. Кроме войн внутри гос-а возникали “домашние войны”. Из-за соперничества магнатов и шляхты королевская власть была ослаблена. В таких усл. РП в 18 ве. переживала экон-й, соц-й и полит-й кризис, когда ни местная ни центральная власти не могли ограничить и остановить своеволие и анархию магнатов и шляхты в стране.