- •Навука гісторыя: прадмет, задачы і месца ў сучасным грамадстве. Функцыі гісторыі I тыпы гістарычных ведаў. Гiсторыя Беларусi як неад`емная частка сусветнай гiсторыi.
- •Разнастайнасць гiстарычнага працэсу. Крытэрыі яго перыядызацыі: археалагічны, марксісцкі, цывілізацыйны.
- •Структура і тыпы цывілізацый, дынамiка іх развіцця. Гістарычныя цыклы і іх заканамернасці.
- •Навука I рэлiгiя аб паходжаннi чалавека на зямлi: асноўныя канцэпцыi.
- •Узнікненне і развіцце першабытнай гаспадаркі на тэрыторыі Беларусі, яе асноўныя рысы і асаблівасці.
- •Эканамічнае развіццё беларускага рэгіёна на этапе разлажэння першабытнага ладу. Станаўленне феадальнага спосабу вытворчасці ў vіі-vііі стст.
- •Прыняцце хрысціянства на беларускіх землях і яго роля ў грамадска-палітычным і культурным жыцці. Культура Беларусі iх-першай паловы xіii ст.
- •Утварэнне вкл: сацыяльна-эканамічныя і палітычныя ўмовы аб‘яднання, дзяржаўна-палітычны лад, прыняцце Статута 1529 г.
- •Палітычныя падзеі XIV-першай паловы XVI стст. У вкл: уніi з Польскім каралеўствам, грамадзянская вайна 1432-1436 гг.
- •Умацаванне феадальных адносін у сельскай гаспадарцы вкл ў другой палове XIII-першай палове XVII стст., запрыгоньванне сялянства. Аграрная рэформа і557 г.
- •Роля гарадоў вкл у развіцці рамяства і гандлю. Таварна-грашовыя адносіны. «Магдэбургскае» права і сістэма гарадскога самакіравання.
- •Культура беларускіх зямель другой паловы хііі-першай паловы XVI стст.
- •Люблінская ўнія 1569 г., яе вытокі і сутнасць. Барацьба за захаванне самастойнасці вкл у складзе Рэчы Паспалітай. Увядзенне Статута 1588 г.
- •Рэфармацыйны рух у вкл. Царкоўна-рэлігійная ўнія 1596 г. Контррэфармацыя xviі ст. На беларускiх землях вкл у складзе Рэчы Паспалiтай I яе асаблівасці.
- •Войны і ўнутрыпалітычныя канфлікты на тэрыторыі Беларусі ў сярэдзіне XVII-першай палове XVIII стст. Эканамічны заняпад.
- •19. Аднаўленне гаспадаркі на беларускіх землях з другой чвэрці XVIII ст. Спробы эканамічных і сацыяльна-палітычных рэформ у рп.
- •Культура Беларусі другой паловы XVI-xviiі стст.
- •Крызіс Рэчы Паспалітай і яе падзелы ў 1772, 1793 і 1795 гг. І далучэнне тэрыторыі Беларусі да Расійскай імперыі. Паўстанне пад кіраўніцтвам т. Касцюшкі.
- •Палітычнае і сацыяльна-эканамічнае становішча беларускіх зямель у складзе Расійскай імперыі (канец XVIII-першая палова XIX ст.). Беларусь у вайне 1812 г. Паміж Расіяй і Францыяй.
- •Буржуазныя рэформы 60-80-х гг. Хіх ст. У Расійскай імперыі. Механізм і асаблівасці іх правядзення на тэрыторыі Беларусі.
- •Аграрная рэформа 1861 г. У Расійскай імперыі, яе ажыцяўленне ў беларускіх губерніях. Паўстанне 1863 г. На Беларусі і дзейнасць к.Каліноўскага.
- •Асаблівасці развіцця сельскагаспадарчай і прамысловай вытворчасці беларускага рэгіёна ў 60-90-я гг. XIX ст. Аграрныя і прамысловыя крызісы.
- •Культура Беларусі апошняй чвэрці XVIII-XIX стст.
- •Палітычныя арганізацыі і партыі на тэрыторыі Беларусі ў другой палове XIX-пачатку хх стст. Беларуская сацыялістычная грамада.
- •Падзеі рэвалюцыі 1905-1907 гг. На Беларусі. Сталыпінскія рэформы.
- •Беларусь у гады першай сусветнай вайны. Лютаўская рэвалюцыя 1917.
- •Беларусь напярэдадні і ў час кастрычніцкіх падзей 1917 г. Размежаванне палітычных сіл пасля Кастрычніка 1917 года. І Усебеларускі з`езд.
- •Сацыяльна-эканамічнае і палітычнае становішча Беларусі ў перыяд германскай акупацыі (1917-1919 гг.). Барацьба за стварэнне беларускай дзяржаўнасці.
- •Беларусь і беларускі нацыянальны рух у перыяд польскай інтэрвенцыі (1919-1920 гг.). Аднаўленне бсср і яе тэрытарыяльныя змены з 1921 па 1926 гг.
- •Эканамічнае і грамадска-палітычнае развіцце бсср ва ўмовах новай эканамічнай палітыкі. Палітыка «хутарызацыі».
- •Індустрыялізацыя ў бсср.
- •Заходняя Беларусь у 1920-1930-я гг. У складзе Польшчы.
- •Пачатак Вялікай Айчыннай вайны і акупацыя Беларусі. Планы фашыстаў «Ост» і «Барбароса». Нямецкі акупацыйны рэжым, беларуская калабарацыя.
- •Барацьба беларускага народа супраць фашызму на тэрыторыі Беларусі і за яе межамі. Вызваленне Бацькаўшчыны. Вынікі II сусветнай вайны для беларускага народа.
- •Беларусь у гады «хрушчоўскай адлігі» і сацыяльна-эканамічных рэформ (1953-1964 гг.).
- •Палітыка перабудовы, яе неабходнасць і сутнасць. Праблемы дэмакратызацыі грамадскага жыцця. Чарнобыльская катастрофа — пагроза генафонду беларускага народа.
- •Культура Беларусі савецкага часу.
- •Палітычныя і эканамічныя пераўтварэнні на Беларусі ў 90-х гадах хх ст. — 2009 г.
- •Беларускае замежжа: геаграфія і этапы эміграцыі, захаванне нацыянальных традыцый, выдатныя дзеячы.
-
Умацаванне феадальных адносін у сельскай гаспадарцы вкл ў другой палове XIII-першай палове XVII стст., запрыгоньванне сялянства. Аграрная рэформа і557 г.
Глав. богатством того времени была земля. Основ.занятием крестьян были: земледелие, животноводство, домашнее ремесло, допол-ым занятием были: охота, рыболовство.
Самые крупные землевладельцы: князь, феодалы-бояре, христианская церковь (с кон 10 ст.).
Сельский двор «дым» - это обычная семья, реже - несколько семей со своим владением: жилые дома, хозяйственные постройки, животные, земля. «Дым» являлся главной единицей налогообложения.
За пользование землей крестьяне платили земельную ренту: *дань - натуральный оброк; *декло - дань житом, пшеном, овсом, сеном; *мезлево - дань мясом, яйцами, продуктами охоты; *панщина - отработка у пана (осн. форма обязанности с 15 по 16 ст.); *чинж (денеж. оброк) - был широко распространен в 15 ст. Это был итог развития товарно-денежн.отношений.
Категории крестьян: Данники (платили феодалам дань урожаем, медом); Дольники (платили дань в виде ¼ урожая); Осадные (платили чинж); Огородники (отрабатывали панщину); Крестьяне-слуги (занимались коневодством, ремеслом, выполняли административно-хозяйственные функ, прислуживали панам, несли военную или курьерскую службу); Похожие (могли переходить от одного феодала к другому, но только осенью, после окончания полевых работ); Непохожие (жили в одном месте и выполняли обязанности по хозяйству); Закупы (находились во временной неволе. Брали в долг или заключали с феодалами договор).
Формы феодального землевладения - наследство, покупка, залог.
Со II пол.16 ст. панское хозяйство было реорганизовано в фольварок (ориентирование на продажу продукции многоотраслевого товар. хозяйства. На первом месте - урожай).
В 1557 Жигимонт Август провел аграрную реформу под наз. «Валочная памера». Эта реформа д.б. упорядочить земельные фонды и увеличить доход в казну. Вся земля поделилась на волоки, кот-е закреплялись за крестьянской семьей и крестьяне платили налог с волоки. Это еще больше усилило пригнет.
Проведение аграрной реформы и упорядочение обязанностей сопровождались укреплением крестьян за землей, и из разных категорий крестьян был создан один класс-сословье - крепостное крестьянство.
Во 2 пол.16 - 1 пол.17 в. закрепляется феодальная система: исключительное право феодалов на владение землей и избавление крестьян права собственности на землю, принуждение их к труду и полную зависимость от феодалов.
-
Роля гарадоў вкл у развіцці рамяства і гандлю. Таварна-грашовыя адносіны. «Магдэбургскае» права і сістэма гарадскога самакіравання.
В 1 пол. 17 ст. в ВКЛ интенсивно основывались новые города, росло население. В 1500 г. в ВКЛ было 83 города, а в 1600 г.было около 530 городских поселений. I место среди бел. городов занимал Полоцк, в кот-м насчитывалось в сер.16 ст. около 50 тыс. жителей. В др. городах 1-3 тыс. жителей, кот-е занимались ремеслом, торговлей, а также сельскохозяйственной работой. На Беларуси были распространены след. ремесла: обработка металлов, обработка дерева, обработка шкур. Осн. стала работа не на заказ, а на продажу. Появляется должность скупщика, кот-й организовывал постоянный торг. Со 2-й пол. 16 ст. ремесленники объединились в цеха (братства).
К сере. 17 ст. в основном сложилась система торг. отнош., в городах был налажен постоянный торг в магазинах.
На Беларусь ввозились: железо, медь, олово, свинец, ткани, украшения, оружие.
Денеж. отнош.полностью вытиснили натур-й обмен. В кач-е денег использовались серебряные гривны.
В кон 14 - нач 15 в. в ВКЛ устанавливается единая общегосудар-я денеж. система. В 1492 в Вильне начал работать гос-ый монетный двор, в кот-м изготавливались деньги (динарии). До этого денеж. система была основана на иностранных денеж.единицах.
К сер. 17 ст. в ВКЛ насчитывалось 757 городов, из них 467 были на террит. Беларуси. Основное нас. городов составляли Белорусы - 80%. В них также проживали литовцы, поляки, немцы, а с 14-15 ст. - евреи и татары.
В этот период Великокняжеские города получили право на самоуправление - магдебургское право. Первым его получила Вильня, потом Брест (в 1390), Гродно (в 1391), Слуцк (в 1441), Полоцк (в 1498), Минск (в 1499), Витебск (в 1597).
Установление самоуправления улучшило усл. ремесленной и торг. деятельности, ослабило феодальную зависимость горожан.
В 14 – 1-й пол. 16 ст. феодальная система отнош. на Беларуси окончательно закрепилась в законодательных актах. Сформировалась новая форма отношений - товарно-денежные отношения, постепенно зарождаются элементы рынка.