- •1)Каменный век.
- •2)Бронзовый век.
- •3)Железный век.
- •Палеолит
- •Мезолит
- •Археологические культуры неолита.
- •Днепро-донецкая культура в восточном Полесье
- •Верхнеднепровская культура
- •Неманская культура.
- •Культуры белорусского севера.
- •Бронзовый век на Беларуси
- •Железный век на Беларуси
- •Расселение славян
- •Полоцкое княжество
- •Туровское княжество Категория: История Турова | автор: admin | 4 февраля 2010 | Просмотров: 3917
- •Туровское княжество
- •Утварэнне Вялікага Княства Літоўскага
- •Навуковая гістарыяграфія
- •1870-Я-1910-я гады
- •1980-Я гады і пазней Новая беларуская гістарыяграфія
- •Умовы утварэння Вялікага княства літоўскага
- •Прычыны ўтварэння вкл
- •Образование вкл
- •Миндовг.
- •Расцвет: правление Ольгерда
- •Правление Витовта
- •Грюнвальдская битва Сражение при Грюнвальде-Танненберге (1410 год)
- •Статуты Вялікага Княства Літоўскага
- •Статут 1529
- •Статут 1566
- •Статут 1588
- •Аграрная рэформа Жыгімонта Аўгуста (валочная памера)
- •Ливонская война
- •Предыстория
- •Ход войны
- •Война с Ливонской конфедерацией
- •Перемирие 1559 года
- •Война с Великим княжеством Литовским
- •Третий период войны
- •Четвёртый период войны
- •Итоги и последствия
- •Люблинская уния
- •Предпосылки Унии
- •Сейм в Люблине
- •Условия и последствия унии
- •Культурные
- •Экономические
- •Географические
- •Военные
- •Политические
- •Закат Княжества
Утварэнне Вялікага Княства Літоўскага
(Пасля перасылкі з Утварэнне ВКЛ)
Неправераная
Перайсці да: рух, знайсці
Праблема паходжання ВКЛ упершыню праявілася як ідэалагічны канфлікт яшчэ ў першых дзесяцігоддзях 16 ст., у маскоўскіх дакументах 1520-х гадоў аб высокім паходжанні Рурыкавічаў і невысокім паходжанні Гедзімінавічаў. За час 1-й пал. 16 ст. аформілася і легендарная (міфалагізаваная) частка беларуска-літоўскіх летапісаў, пра паходжанне літоўскай кіруючай дынастыі ад рымскага арыстакрата Палемона (упершыню ў Длугаша).
Гісторыкі 18—19 ст. бачылі ўтварэнне ВКЛ як вынік заваёвы літоўцамі аслабелай Русі.
Каля сярэдзіны 19 ст. гісторыкі г.зв. «віленскага асяродку»: Іаахім Лялевель, а таксама Тэадор Нарбут, Юзаф Ярашэвіч, Міхал Балінскі, звязвалі ўтварэнне ВКЛ з успышкай літоўскай ваяўнічасці, выкліканай паходамі рускіх князёў на Літву. Потым рабаўнічыя напады ператварыліся ў тэрытарыяльныя набыткі і г.д. Адзначаецца, што гэтая канцэпцыя была бліжэй да сучаснай навуковай, чым шмат якія канцэпцыі перыяду руска-польскай ідэалагічнай барацьбы 2-й пал. 19 — пач. 20 ст.
Змест
|
Навуковая гістарыяграфія
Фарміраванне навуковай гістарыяграфіі працэсу ўтварэння ВКЛ пачалося з сярэдзіны 19 ст., і асабліва актывізавалася пасля паўстання 1863—1864 гг., з 1870-х гадоў. Фарміраванне гістарыяграфіі адбывалася ва ўмовах суперніцтва розных нацыянальна-палітычных сіл за права на гістарычную спадчыну гэтай дзяржавы.
Развіццё навуковай гістарыяграфіі падзяляецца на тры асноўныя этапы[1]: 1. Канец 1870-х гадоў — 1910-я гады. 2. 1920-я — 1930-я гады. 3. Канец 1940-х гадоў да нашага часу.
Канцэпцыя ўтварэння ВКЛ, якая ў наш час лічыцца агульнапрынятай, наследуе легендзе 16 ст. у некалькіх істотных момантах, а іменна, ў ідэі эвалюцыі літоўскага грамадства да дзяржавы і заваёвы літоўцамі суседніх усходнеславянскіх земляў.
1870-Я-1910-я гады
1-ы этап фармавання навуковай гістарыяграфіі быў у значнай ступені абумоўлены вострай руска-польскай канфрантацыяй за дамінаванне на землях былога ВКЛ.
У 1850-я — 1870-я гады расійская гістарыяграфія зрабіла першыя спробы прадставіць гісторыю ВКЛ як частку расійскай гісторыі. На чале гэтай плыні, моцна палітызаванай і пераважна публіцыстычнай, стаяў ідэолаг заходнерусізму Міхаіл Каяловіч. Даследчыкі гэтай плыні засяроджваліся на ролі «рускага пачатку» ў гісторыі ВКЛ, а саму дзяржаву называлі «літоўска-рускай». Але і тады выдзяляліся сур'ёзныя гістарычныя працы, якія захоўваюць навуковую вартасць і ў наш час: Уладзіміра Антановіча, Мікалая Дашкевіча, Мацея Любаўскага, Мітрафана Доўнар-Запольскага і інш.
У процівагу расійскім гісторыкам польская гістарычная навука стварыла канцэпцыю раннефеадальнай літоўскай дзяржавы, якая фармавалася паралельна з заваёвамі суседніх усходнеславянскіх земляў, а потым уступіла ў добраахвотную унію з Польшчай, і з часам стала складавай часткай Польшчы. Тэма польска-літоўскіх уній застаецца адной з найважнейшых у польскай літуаністыцы.