Презентация №1
.pdf
Tabiiy-ilmiy omillar:
}XIX asrning o‘rtalariga kelib matematika, astronomiya, fizika, mexanika fanlari rivojlangan
}Biroz keyinroq biologiya fani rivojlangan:
}nemis olimlari T.Shvann va Y.Shleyden tomonidan hujayra nazariyasi,
}keyin esa – Angliyalik tabiatshunos olim Ch.Darvin tomonidan evolyusion nazariyasi ishlab chiqilgan.
Klod Anri de Ruvrua Sen-Simon (1760-1825)
}K.A.Sen-Simon tomonidan jamiyat va odam haqidagi pozitiv bilimlar g‘oyasi ilgari surilishi davomida bilimlarning faqat o‘xshash usullari yordamida qo‘lga kiritilishi mumkinligi haqida fikr ta'kidlanishi ham tasodif emas.
}Keyinroq bu g‘oya to‘liq holatda O.Kont tomonidan ilgari surilgan fikrlarda o‘z aksini topgan.
Ijtimoiy tafakkurning konservativ va liberal yo‘nalishni
}Konservativ yo‘nalish – Fransiyalik D. de Mestr
}Liberal yo‘nalish – Angliyalik I.Bentam, J.S.Mill
Utopik sotsializm va uning g‘oyalari
}Bu yo‘nalishning yirik vakillaridan biri – fransiyalik faylasuf Sen-Simon hisoblanib, uning fikrlari Kont sotsiologiyasi uchun asos sifatida xizmat qiladi
}ishonch va e'tiqod masalasi Fransiyada Uyg‘onish davrida faoliyat olib borgan ko‘pgina faylasuflar fikrlarida o‘z ifodasini topadi, jumladan bu yo‘nalishdagi qarashlar Sh.Monteskye va J.Kondorse ilgari surgan g‘oyalarda mujassamlashtirilgan
G‘oyaviy-nazariy asoslar:
}XVIII asrning oxirlariga kelib «tabaqa» tushunchasi o‘rniga «sinf» tushunchasining ishlatilishi
}Fransiyada «sinfiy kurash» tushunchasi (O.Terri, F.Gizo, O.Mine)
}Sotsiologik fikrlar tarixida fuqarolik jamiyati, jumladan uning eng avvalo – demokratik ko‘rinishdagi namoyon bo‘lish shakli haqidagi tavsiflar
}Buyuk nemis faylasufi – Gegel fuqarolik jamiyatini bir butun yaxlitlik (birorta individ yakka tartibda boshqalarisiz bir butunlikni tashkil eta olmaydi) sifatida ham, qarama-qarshi, ayrim holatlarda bir-biriga zid manfaatlarning birligi sifatida ham qarab o‘tgan
G‘oyaviy-nazariy asoslar:
}Jon Siklerning 21 jilddan iborat «Shotlandiyaning statistik tavsifi»,
}Fridrix Engelsning «Angliyada ishchilar sinfning ahvoli»,
}Charlz Butning «London kishilarining hayoti va mehnati»,
}Andre Gerrining «Fransiya ahloqiy statistikasi ocherklari»,
}Frederik Le Plening 6 jildlik «Yevropa ishchilari» asarlari
}XIX asr yirik statistlaridan Adolf Ketlening 1835 yilda chop etgan «Sotsial fizika yoki inson qobiliyatlarining rivoji haqidagi tadqiqotlar tajribasi» asari amaliy sotsiologik tadqiqot metodologiyasi va uslubiyotini ishlab chiqishdagi va umuman sotsiologiyaning fan sifatida vujudga kelishidagi ahamiyati
Ijtimoiy-tarixiy shart-sharoitlar (J.Ritser):
}Siyosiy inqiloblar
}Sanoat to‘ntarilishi va kapitalizmning yuksalishi
}Feminizm
}Urbanizatsiya
}Dindagi o‘zgarishlar
}Fan taraqqiyoti
}Ma‘rifatchilik
E'tiboringiz uchun rahmat!