Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Методика.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
143.21 Кб
Скачать

Билет №15

1.М.Шаймарданованың авторлық тұжырымдамасы.

Шаймарданованың жалпы білім беру саласындағы көпжылдык тәжірибесі, биологиялық білім беруді жетілдіруде басымды бағыт - ұлттык, этномәдени және басқа ерекшеліктерді ескере отырып, биологиялық білімді халқымыздың өміріне барынша қатыстыру мақсатында оның мазмұны мен кұрылымын аймақтың нақты жағдайына келтіру болу керек екенін атап көрсетуге мүмкіндік берді.

Өзінің авторлық тұғырнамасында М. Шаймарданова ұлттық казақ мектептерінде биологиялық білім беру мазмұнында мына жағдайлар орын алу керектігін көрсетті:

- Қазақстанның өсімдіктер және жануарлар әлемінің көптүрлілігі;

- Республиканың өсімдіктер мен жануарларының әдеттегі өкілдерінің тіршілік қалпының ерекшеліктері: қазіргі уакыттағы олардың саны, корғау шаралары;

- еліміздің мал шаруашылығымен шүғылданудағы тарихи жинақталған тәжірибелері (үй жануарларын өсіру, оларды күтіп-баптауға жағдай тудыру, жаңа тұқымдар шығару, үй жануарларын тиімді коректендіру жөнінде), олардың ауруларының ерекшеліктері (ауылшаруашылығы жануарларының ауру қоздырғыштары), олардың алдын алу мен емдеу шаралары;

2.Дәстүрлі емес сабақтар: интеграциялық, аукцион, спектакль сабақтары. Дәстүрлі емес сабақтар дегеніміз – сабақ құрылымын оқу-тәрбие үрдісінің мақсаттарына сай өзгертіп оқушының шығармашылықпен білім игеруінің субьектілік үлесін жоғарлататын оқыту формасы. Аукцион сабақ –бір нәрсені сату арқылы өткізіледі. Сабақтың құрылымы: өткен сабақты тексеру, аукцион төртібін түсіндіру, зат сату, финал, қорытынды. Сабақ кезінде сатылатын бірнеше заттар тұрады. Затты ол туралы көп білетін оқушы сатып алады. Мысалы: киіз үй, қолөнер бұйымдары. Көңілді тапқыштар клубы көбіне өткен материалдарды қайталау мақсатында өткізіледі. Интеграциялык сабак- Интеграциялық сабақ пән аралық байланысты жетілдіру мақсатына байланысты пайда болған. Мұндай сабақтарда бір тақырыпты түрлі пәндерден беретін мұғалімдер оқытады. Басқа сабақтарға қарағандағы айырмашылығы: ақпараттылығы жоғары, сондықтан оқушылардың танымдық әрекеттерін кеңейтеді. Бұндай сабақтарды ұйымдастырған кезде әр кезеңі, тапсырмалары нақты, жинақы болуы тиіс. интеграцияланған сабақтар келесі нәтижелерге қол жеткізуге жетелейді: қоршаған ортаны танып білуге;себеп-салдар байланыстарын анықтау;логиканың, ойлау қабілеті, коммуникативті қабілеттерін дамытуға;Оқушылар мен мұғалімдердің шығармашылық белсенділіліктерін арттырады;.

Спектакль сабак-оте жогары денгейде отеди. Окылатын такырып толык берилип барлык мумкин акпараттар жинакталып устаз сценарий жазады, окушылар комектеседи. Балалардын бири актер, бири суретши, бири дыбыс коркемдеуши болып сыныптагы копшилик окушы катысады. Бунда бир жасушалылардан бастап тиршиликтин жогаргы калыптарына дейин турли сценарийлер куруга болады.Балалардын катысуымен жазылган пьесалар олардын тусинигине жакын. Толык ынта жигермен киялмен гылыми негизинен ауыткымай курылуы кажет.

3.Оқыту әдістерінің жүйеленуі: ауызша әдістер.

Окыту әдістері 3топқа бөлінеді:ауызша, корнеілік, практикалық . Ауызша әдістер тобына әңгіме, пікірлесу, түсіндіру, дәріс оқу. Әңгіме әдісі биологиялык ғылыми жаналықтар ашылуын, галымдар омірін, табиғаттағы қандай да бір құбылысты, деректерді сипаттау кезінде қолданылады. Әңгіме кезінде ұстаз ғылыми-көркем баяндау жүргізеді. Әңгіме әдетте тек қана ақыл ойга гана емес сезимге ерікке әсер ету үшін де қолданылады. Сондықтан ұстаз баяндаудын мазмұнын, формасын, дауыс ырғағын, үнін т.б жолдарын ойластыру кажет. Пікірлесу пікір алмасу тұрғысында болатын сұрақ – жауап түрінде оқу материалын талдау, оған оқушы мен мұғалім қатысады. Пікірлесудің максатты бағытталғандығы мәнін ашу үшін алынатын нақты сұрақпен анықталады. Пікірлесу белгілі бір қорытындымен тұжырымдамамен аяқталады. Ол оқыту материалын қайталау үшін, сабақ соңында білімді бекіту үшін қолданады. Түсіндіру биология саб-да және таным жорық кезінде жиі қолданады. Ол оқу материалын деректер мен дәлелдемелер негізінде нақты, логикалық баяндап қортындылар жасаумен сипатталады. Түсіндіру ойлап саралаумен жүреді. Мектеп дәрісі ол оқу материалын 20-25мин ауызша баяндау. Оқушылар қысқаша жазып, негізігі қортындылар жасап отыруы қажет.