3.Жекелеген оқыту әдістері,оларға сипаттама

Жекелеген оқыту әдістері .Түсіндірмелі көрнекілік әдіс, бұл-дайын ақпаратты хабарлау, яғни плакаттар көрсету, сызбанұсқалар, слайдтар, тәжірибелер көрсету, жазылған құстар дауыстарын тыңдату. Мұғалім дайын ақпаратты әртүрлі формада, әр түрлі жолмен береді. Осы кездерде оқушылар дайынды қабылдайды, оны бұрынғы белгілермен қатынастырады, ұғынады, есте сақтайды да сұраған кезде естігендерін қайталайды, танысты еске түсіреді.Нұсқаушы-ойға түсіруші әдіс, мұғалім оқушыға оқу материялын қайталау жөнінде тапсырма береді, яғни істелетін немесе орындалатын жұмысқа нұсқау береді, ал оқушылар ойға түсіреді, яғни оларға жүктелінген істі еске түсіреді, қайта жаңғыртады. Демеу ізденушілік әдіс немесе эвристикалық әдіс , бұл әдісте ұстаз проблемалық жағдаят тудырады, эвристикалық әдістің мәні сол, онда мұғалім өзінің кішкене демеуімен, көмегімен іздеу аясын қысқартады немесе проблемалығын сақтай отырып тапсырманы ұсақ тапсырмаларға бөлшектеп, соңғы нәтижеге оқушының қадамдап жылжып, жақындауын жеңілдетеді. Соңғы нәтижеге жетуді ұсына отырып ұстаз оқушыны ішінара шешім табуға кірістіреді. Зерттеушілік әдістің мәні-ұстаз өзі зерттеушілік тұрғыда тапсырма құрады немесе біреудің құрастырған зерттеушілік тапсырмасын алып пайдаланады, ал оқушы оны шешу жолдарын іздестіреді. Осы шешімді іздестіру үрдісі кезінде бала еріксіз шығармашылық әрекет қырларын танытады, яғни дербестік, ойдың икемділігі, болжамдар құру, көптеген жауап жолдарын, варианттарын табу т.б. Проблемалық мазмұндау әдісі-проблемалық оқыту дамытушы оқытудың бір түрі. Проблемалық тапсырмалар әр түрлі деңгейдегі қиындықта болуы мүмкін. Оны шешу барысында оқушылар жаңа білім игереді, ал оның нәтижесінде шығармашылық қабілеттер, жемісті ойлану, елестету, қиял қалыптасады. Әрбір тапсырманың өзінің іздеу аясы бар. Проблемалық оқытудың сызбанұсқасын былай көрсетуге болады: ұстаз жағдаятқа байланысты, белгісізді іздеуге талпындыратын бағытталған проблемалық тапсырманы қояды, болжам құру және оны тексеру негізінде қойылған проблеманы сезіну, шешу, нақты тапсырмаларды шешу үшін білімді қолдану.

Билет №11

1.А.Любеннің жаратылыстанудың әдістемесіндегі пікірлері.

Жаратылыстанудың алғашқы әдістемесін 1840-шы жылдары Германияда мұғалім Август Любен жазды (1804 - 1873). А. Любен де тамаша чех педагогы М А. Коменский сияқты (1592 - 1670), жаратылыстануды оқу-қарапайымнан күрделіге қарай, белгіліден белгісізге қарай, нақтылыдан жалпылыға карай, яғни индуктивтік жолмен жүзеге асырылуы керек деп есептеді.

Өзінің әдістемесінде ол оқуда мына мәселелерге көңіл аударуды ұсынады: - өсімдіктер флорасына қатысты танымда олардың көптүрлілігіне - осы көптүрліліктің негізінде жатқан бірлікті тану; өсімдіктер тіршілігін танып білу; өсімдіктер формаларының тіршілігін және көптүрлілігін тудыратын заттар мен күштерді танып білу.

Любеннің пікірі бойынша ботаникада барлық мүмкіндіктер бар, олар: сезімді, әсіресе көзді өткірлендіруге, дұрыс ойлауды жаттықтыруда, табиғаттағы әсемдікке және жалпы әсемдікке деген сезімнің оянуына, зерттеушілікке деген құлшынысының оянуы және осыдан туындайтын өзбеттілік құтқарушылық және өздігінен істеушілік». А.Любен жаратылыс тарихын оқытудың . пайдалы екенін жазды.

Жаратылыстануды оқытуды дұрыс жолға қоюдың тәрбиелік әсерінің зор екендігін атап көрсетті. Жаратылыстануды оқытуда мектепте және танымжорықтарда өздік (дербес) жұмыстардың маңызы зор деп санап оны бірінші орынға қойды, балалардың зерттеушілік дағдыларын дамыту қажеттігін айтты. Любеннің әдісі бойынша әуелі оқушылар жергілікті табиғаттан тандап алынған органикалық әлемнің жекелеген өкілдерімен танысады. Қазақстанда биологиялық білім берудің міндеттерін шешуде алғаш рет еліміздің аймағының этнолингвистикалық және экологиялық-географиялык жағдайларын ескеріп, оқушыларда натуралистік рефлексия тудыруға мүмкіндік жасайтындай тиімді әдістемелік жағдай жасайтын бірінғай биологиялық білім беру тұжырымдамасы (концепция) қажет болды.