1.4.1. Koruyucu Sağlık Hizmetleri

Koruyucu sağlık hizmetleri hastalık hali oluşmadan kişilerin ve toplumun sağlığının korunması için verilen hizmetlerin tümünü kapsamaktadır. Koruyucu sağlık hizmetleri, hastalık hali ortaya çıkmadan her türlü tedbirin alınmasıdır. Ana ve çocuk sağlığı, aile planlaması, hastalanma riski yaşayan gurupların aşılanması, dengeli beslenme koşullarının oluşturulması, gıda denetimi ve kontrolü gibi hizmetlerden oluşmaktadır[CITATION Akt09 \l 1055]. Günümüzde haslıklarla iç içe yaşıyor olmamamız, hastalıklardan korunmak için tedbir almamızı arttırmaktadır. Özelliklede hava kirliliği ve çevre kirliliğinin artması, içme suyundaki riskler gibi etkenler koruyucu sağlık hizmetlerinin kapsamını da arttırmaktadır. Bütün bu nedenlerle birlikte, mevcut riskleri önlemeye yönelik, birey ve çevrenin korunmasına yönelik bir sağlık hizmetidir.

Koruyucu sağlık hizmetleri hastalık ya da sakatlık durumu oluşmadan, bu riskle karşı verilen mücadeledir. Koruyucu sağlık hizmetleri Çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ve Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri olarak kendi içerisinde ikiye ayrılmaktadır.

Çevreye yönelik Koruyucu Sağlık Hizmetlerinden Bazıları:

• Özellikle su kaynaklarının doğru denetlenmesi ve yine doğru yönde kullanılması,

• Toplumsal yaşamın olduğu yerlerdeki katı atıkların denetlenmesi,

• Haşere, fare gibi zarar verici canlılarla mücadele edilmesi,

• Havadaki kirliliğin sağlık sorunlarına neden olmaması için denetlenmesi,

• Gürültü kirliliği sorunu ve çözümleri,,

• Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği denetimi,

• Radyasyon verici kaynakların denetimi,

• Hanelerin sağlığı,

• Sanayideki sağlıksal denetim,

Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetlerinden bazıları:

• Hastalıkların erken tanısı, tedavisi

• Toplumsal aşılama yöntemiyle önleyici uygulamalar,

• Önleyici ilaçlı koruma,

• Bireylerin beslenmesinin kaliteli hale getirilmesi,

• Okullarda ve halk merkezlerindeki sağlık eğitimi,

• Aile planlamasının yapılması ve anne-çocuk sağlığının ön plana alınması,

• Bireylerin temizlik ve bakımı,

1.4.2. Tedavi Edici Sağlık Hizmetleri

Tedavi edici sağlık hizmetleri koruyucu sağlık hizmetlerinin bir üst kademesi olarak ortaya çıkmaktadır. Hastalıkların tedavisi sonucu ortaya çıkar. Hastalık veya hastalık belirtileri ortaya çıktıktan sonra, hastalığın tanı teşhis ve tedavi edilmesi süreci kapsayan hizmetlerdir[CITATION Akt04 \l 1055].

Tedavi hizmetleri; sağlıklı olma halini kaybetmiş bireylerin; hastalıklarının tanısı koyulduktan sonra vücuda zararlarının azaltılması ve ölümün önlenmesi için hekimlik yöntemlerinin ve uygun teknolojilerin kullanılarak yapılan sağlık hizmetleridir. Tedavi edici sağlık hizmetleri muayene, teşhis ve tedavi, süreçlerini içerir[CITATION Erg101 \l 1055].

Tedavi edici sağlık hizmetleri koruyucu sağlık hizmetlerine göre en temek farkı tamamen kişiye yönelik olarak sunulmaktadır. Tedavi edici sağlık hizmetleri iki başlık altında incelemek mümkündür: