- •1.Сыр бояу материалдар мен жабындыларға анықтама беріп, олардың негізгі қасиеттерін сипаттаңыз.
- •3.Олифтер, сырлар, бояғыш қоспалар және грунтовка мен шпатлевкаларға анықтама беріп, түсінік беріңіз.
- •8. Табиғи үлдір түзгіштерді атап, оларға мысал келтіріңіз.
- •9.Өсімдік майлары негізіндегі сыр-бояу материалдарын атаңыз. Сипаттама беріңіз.
- •12. Пигменттердің сапа көрсеткішін анықтайтын қасиеттерін сипаттаңыз.
- •13. Пигменттерді ұнтақты бояуларға енгізудің әдістерін атап, оларға түсінік беріңіз.
- •31. Үлдір түзу процесіндегі өсімдік майларының химиялық қасиетіне тоқталып, түйіндеңіз.
- •32. Кебу уақытын арттыру мақсатында қолданылатын өсімдік майларын өңдеу әдістерін құрып, бағалаңыз.
- •33. Қатты беттің жалпы қасиеттері,беттің макро- және микрорельефі мен беттің гидрофильділігі және гидрофобтылығының шарты.
- •34. Сыр бояу материалдарын зерттеу әдістеріне түсінік беріп, оларды құрыңыз.
- •35. Модифицирленген полиэфирлерді алудың химиялық негіздерін құрыңыз.
- •36. Фенолформальдегидті олигомерлерді алу үшін химиялық мүмкін болатын реакцияларды көрсетіп, түсіндіріңіз.
- •37. Ұнтақ бояулар өндірісінің технологиялық схемасын құрыңыз.
- •38. Пигменттерді алудың технологиялық әдістерін жіктеп, әдістердің орындайтын амалдарына болжам жасаңыз.
- •39.Сиккативтерді алудың технологиялық схемасын құрыңыз.
- •40.Cулы эмульсиялы бояулар өндірісінің технологиялық схемасын құрыңыз.
- •42. Қатты беттің сұйық сыр – бояу материалымен ылғалдануын түсіндіріп бағалаңыз.
- •Молекулааралық күштер.
- •43. Бояулардан түзілетін жабындыларды морфологиялық зерттеуде қолданылатын жарықтық және электронды микроскопия әдістерінің ерекшеліктерін сипаттаңыз.
- •45. Құрғақ бояу поливинил бутираль қосылысының алыну жолын көрсетіп, химиялық теңдеуін құрыңыз.
- •46. Сыр бояу өндірісіндегі канифоль шайыры. Канифольды модификациялау әдістерін көрсетіп, құрыңыз.
- •47.Полиуретанды сыр бояу материалдарын алу технологиясы қандай сатыларды қамтиды?
- •48. Алкоголиздік әдіс арқылы алкидтерді модифицирлеу процессі қанша және қандай сатылармен жүзеге асады?Химиялық теңдеуін көрсетіңіз.
- •49. Акрилдік мономерді эмульсиялық полимерлеу әдісімен алудың технологиялық сатыларын құрыңыз және сипаттаңыз.
- •50.Зерттеу әдістерін пайдаланып сыр бояу материалдарының шығынын және сыр бояу үлдірінің қалыңдығын анықтауды сипаттаңыз.
- •Нәтижелерді өңдеу
- •1 Әдіс. Сыр-бояудың бетті жабу қабілеттігін шахматты тақтада анықтау
- •Жұмыс істеу әдісі
- •Жұмыс істеу әдісі:
- •Нәтижелерді өңдеу
- •53. Фенолформальдегидті олигомерлерді модифицирлеңіз. Модифицирленген резолдық олигомерлердің қасиеттерін болжаңыз.
- •54. Табиғи қосылыстар негізінде алынатын сыр бояуларды алуда өсімдік майын тазрту процессіндегі операцияларды құрыңыз.
- •Жұмысқа дайындық
- •Жұмыс істеу әдісі
- •Нәтижелерді өңдеу
- •Параллель тіліктер әдісі
- •Жұмысқа дайындық
- •Жұмыс істеу әдісі
- •58. Талдау әдістерін пайдаланып, дайын сыр бояу материалдарын анықтау жолдарын сипаттаңыз.
- •59. Эмаль өндірісі технологиялық процесстерінің негізгі операциялары. Өндірістің технологиялық схемасын божамда (сипатта).
- •60. Сыр бояу жабындының статикалық әсерге тұрақтылығын анықтау жолдарын көрсетіп, олардың тиімділігін сипаттаңыз.
- •Жұмыс істеу әдісі
- •Жабындының судың статикалық әсеріне тұрақтылығын анықтау
- •Жабындының жуғыш заттың ерітіндісіне статикалық әсеріне тұрақтылығын анықтау
- •Жабындының трансформатор майының статикалық әсеріне тұрақтылығын анықтау
59. Эмаль өндірісі технологиялық процесстерінің негізгі операциялары. Өндірістің технологиялық схемасын божамда (сипатта).
Пигменттелген материалдарды бір және екі фазалы сұйық үлдіртүзгіш жүйелердің негізінде дайындайды. Біріншісіне органикалық еріткіштердегі олигомерлер ерітінділері (полимерлер), олифтер және табиғи қосылыстардың ерітінділері (целлюлоза эфирлері, шайырлар, битумдар) жатады. Екіншісіне – полимерлердің сулы және органодисперсиялары (органозольдер мен пластизольдер) жатады.
Эмальдар өндірісі
Эмальдарды олигомерлердің (полимер) органикалық еріткіштердегі ерітінділерін пигменттеумен алады. Олар қорғау және декоративті қасиетті орындайтын, сыр-бояу жабындысының сыртқы беткі қабатты дайындау үшін қолданылады.
Эмальдардың өндіру технологиялық процесінің негізгі операцияларына жатады: пигменттерді (толықтырғыштар) олигомер (полимер) ерітіндісімен араластыру, яғни пигменттелген пастаны дайындау; пигментті пастаны диспергілеу; эмальды құру; эмальды тазалау және бөлу.
1 - Бірпигментті паста әдісімен түсті эмальдарды үздіксіз өндірісінің технологиялық сызбанұсқасы:
1-3 - Бисерлі диспергаторлар; 4-6 - дисольверлер; 7-9 - бункерлер; 10-12 –шнекті дозаторлар; 13-15, 21 - дозаланған агрегаттар; 16-18 - жиналғыштар; 20 - араластырғыш; 19-23 - насос; 22 - фильтр.
2 – Ақ базалы эмаль әдісімен түсті эмальдарды үздіксіз өндірісінің технологиялық сызбанұсқасы:
1-үздіксіз жұмыс істейтін дисольвер; 2 - бункер; 3- шнекті дозатор; 4-14 - дозаланған агрегаттар; 5 - қыздырғыштар; 6, 8, 16 - насостар; 7 - Бисерлі диспергатор; 9, 13 - араластырғыш; 10 – дозаланған насос; 11, 15 – фильтрлер; 12 – жиналғыштар.
60. Сыр бояу жабындының статикалық әсерге тұрақтылығын анықтау жолдарын көрсетіп, олардың тиімділігін сипаттаңыз.
ЖАБЫНДЫНЫҢ СТАТИКАЛЫҚ ӘСЕРГЕ ТҰРАҚТЫЛЫҒЫ
Зертханалық жұмыс берілген уақыт аралығында сұйықтың әсерінен кейін жабындының сыртқы түрі мен қорғау қасиетін анықтауға негізделген. Сыр-бояу жабындысының су, тұз, қышқыл, негіздің сулы ерітіндісінің, минералды майлардың, бензиннің және басқа статикалық әсерлері үш әдіспен анықталады:
А – батыру әдісі, үлгілерді берілген уақыт аралығына сұйықтықта ұстау;
Ә – әсерлесу әдісі, берілген уақытта үлгінің әр аймақтарында сұйықтық сіңірілген мақта ораманы қою;
Б – тамшылы, берілген уақыт аралығына үлгіге сұйықтық тамшыларын тамызу.
ПФ-115 эмальдар атмосфералық әсерлерге ұшырайтын және ішкі ғимараттарды, металлды, ағаш және басқа беттерді бояуға негізделген. Дайындалып тегістелген беттерге жағылған екі қабаттан тұратын эмаль жабындылары қалыпты және суық климатта қорғау қасиеттерін 4 жылға дейін және декоративті қасиеттерін 1 жылға дейін сақтайды. Эмаль үлдірі минус 50 °С-ден плюс 60 °С-ге дейінгі температуралық өзгерісіне тұрақты. ПФ-115 эмалін бетке шашырату, қую, батыру және қылқаламмен жағады. Эмальды қолданғанда жабындыны 1 сағ аралығында ыстық кептіру 105 °С – 110 °С рұқсат етіледі.
Үлгілер және реактивтер: ПФ-115 эмалі; өлшемдері 70150 мм, қалыңдығы 0,5 - 1,0 мм болаттан жасалған немесе қара қалайыдан жасалған өлшемдері 70150 мм, қалыңдығы 0,2 - 0,35 мм табақша пластиналары; дистилденген су; 0,5 %-ды жуатын синтетикалық ұнтақты зат ерітіндісі; трансформатор майы (бензин, керосин және т.б.).
Құрал-жабдықтар: термошкаф; 4 есе үлкейтетін лупа; 50 мл стакандар, эксикаторлар.
