Бақылау сұрақтары

1. Тасқынды құрылыстың негізгі принциптері мен ережелері.

2. Кеңістіктік тасқын параметрлері.

3. Уақытша тасқын параметрлері.

4. Технологиялық тасқын параметрлері.

5. Құрылыс тасқындарын құру ережелері.

Үйлер мен ғимараттарды тұрғызудың тасқынды әдістері. Жұмысты жүргізу жобасы

Құрылыс өнімдері – үймереттер немесе олардың бөліктерін бірқалыпты шығару үшін жұмыстың үздіксіз және ырғақты жүргізілуін қамтамасыз ету, қаржы, материалдық және еңбек ресурстарын тиімді пайдалану, өндірістік базаларды, құрылыс машиналарын және жабдықтарды толық іске қосу тасқынды құрылыстың міндеті болып есептеледі.

Осыған орай қажетті қазіргі заманғы және кешенді материалдық-техникалық ресурстармен жабдықталған еңбек ұжымдарының (бригадалар, тасқындар) тұрақты құрамдарының үздіксіз және бірқалыпты жұмыстарының нәтижесінде дайын құрылыс өнімдерін (салынып біткен үймереттер, ғимараттар, аяқталған жұмыс түрлері және тағы басқалар) жоспарлы түрде, ырғақты шығарып отыруын қамтамасыз ететін құрылыс жұмыстарын және тұтастай құрылысты ұйымдастыру мен жүргізуді тасқынды әдіс деп атайды.

Жалпы құрылысты жүйелі, жарыспалы немесе тасқынды әдістермен ұйымдастыруға болады.

Жүйелі әдіс бойынша әрбір келесі үймерет (ғимарат) оның алдындағы құрылыс аяқталғаннан кейін салынады. Бұл жағдайда құрылыс мерзімі ұзарады.

Жарыспалы әдіс бойынша барлық үймереттер (ғимараттар) бір мезгілде салынады, бұл қаржының көп шоғырландыруын талап етеді, ал құрылыстың жалпы ұзақтылығы едәуір қысқарады.

Тасқынды әдісті қолдану кезінде үймереттер мен ғимараттарды салудың технологиялық процесі құрама процестерге жіктеледі, олардың әрқайсысын салу үшін бірдей уақыт бөлінеді және әртүрлі үймереттерде олардың ырғақты орындалуы қадағаланады.

Тасқынның есепті параметрлері

Уақыттық, технологиялық және кеңістіктік сипаттамалар – тасқынның уақыт және кеңістік бойынша даму көрсеткіштері болып табылады.

Тасқынның уақыттық параметрлеріне мыналар жатады:

Т₀ – тұтастай тасқын бойынша жалпы жұмыс ұзақтылығы;

Т₁ – тасқын бригадаларының бір алымдағы барлық жұмыстар орындалуының жалпы ұзақтылығы;

Т_бр – барлық алымдардағы әрбір жеке бригаданың жалпы жұмыс ұзақтылығы;

t_6р – алымдағы бригаданың жұмыс ырғағы, бригада жұмысының ұзақтылығы;

t_ұй – бір алымдағы шектес бригадалардың жұмыстары аралығындағы ұйымдық үзілістер;

t_техн – бір алымдағы шектес бригадалардың жұмыстары аралығындағы технологиялық үзілістер;

t_ырғағы – тасқын ырғағы (адымы), бір алымдағы жеке немесе мамандандырылған тасқынды құрайтын және бір бригада (звено) күшімен атқарылатын барлық технологиялық және ұйымдық жағынан бөлінбейтін операциялар мен жұмыстардың орындалу уақыты.

Алмаспайтын құрылыс тасқыны.

Алмаспайтын үздіксіз құрылыс тасқынын әдетте өздерінің практикалық қызметінде үй салынатын комбинаттар, ал соңғы жылдары селолық құрылыс комбинаттары да пайдаланыады. Ол құрылыс және өндірістік тасқындар жиынтығынан құралады.

Құрылыс тасқыны – үймереттер құрылысын салуды қалыпты және үздіксіз жүзеге асыруды қамтамасыз ететін, уақыт және кеңістік бойынша дамитын, өндіретін процесс.

Өндірістік тасқын – бұл да уақыт және кеңістік бойынша дамитын өндірістік процесс. Ол кесілген уақыт ішінде белгіленген барлық технологиялық процестердің қатаң орындалуын және тапсырмаға сай қарқынды шығарылатын өндіріс өнімдерін технологиялық бағыт бойынша жеткізуді қамтамасыз етеді.

Уақыт және кеңістік бойынша тасқынның дамуын сипаттайтын тәуелсіз өлшемдер мен қатынастар жүйесі алмаспайтын құрылыс тасқынының параметрлері болады.

№8 дәріс+