- •1 Жүк көтергіш машиналардың базалық параметрлері және түрлері туралы, кран механизмдерінің топтастырылуы мен принципті кинематикалық сұлбалары туралы айтып беріңіздер.
- •Крандық механизмнің серпімділік байланыстарын есепке алмай, статикалық, динамикалық, кинематикалық есептеу әдістерін баяндаңыздар.
- •Жүк көтергіш машинаға және оның салмақтық, желдік, инерциялық элементтеріне әсер ететін жүктемелерді сипаттаңыздар.
- •Крандардағы крандық механизмдердің жұмыстарының тәртібі қандай параметрлермен сипатталады?
- •Жүк көтергіш машиналардың өнімділігі қалай анықталады?
- •Жүк көтеру машиналарында қолданылатын электрлік, гидравликалық жетектердің, күштік жетектердің сипаттамасы және түрлері қандай? Қолдық жетектердің ерекшеліктері неде?
- •Жүк көтеру машиналарында қолданылатын тежегіш құрылымын және түрлерін баяндаңыздар.
- •Крандарда қолданылатын ілмектердің құрылымдарын айтыңыздар? Ілмек пен оның тіректік траверсінің есептеу әдісін баяндаңыз.
- •Кран ілмегіне ілінбейтін, дана жүктерге арналған жүк қармау құрылғыларының түрлері туралы, эксцентриктік жүк қармауларды есептеу туралы айтып беріңіз.
- •Грейферлік құрылғылардың құрылымдылық орындалуы және сыйымдылығы мен тиелетін жүктің түріне байланысты жалпы іріктеу әдістері қандай?
- •Цех ішіндегі автокөлік шаруашылығында пайдаланатын көтеру – тасымалдау жабдықтардың түрлері, қолдану саласын атаңыздар.
- •21.Жеңіл автокөліктерді көтеруге арналған көтергіштердің жіктелуі қандай?
- •22. Электрлі гидравликалық бірплунжерлі көтергіштердің құрылымы мен жұмыс істеу үрдісі.
- •23. Тұрақты екі бағаналы моделі п-133 электрлі механикалық көтергіштің құрылымы мен жұмыс жасау үдерістерін айтыңыздар
- •24. Бір плунжерлі жеңіл автокөлікті көтеретін көтергіштердің артықшылығы мен кемшіліктері, техникалық көрсеткіштерін атаңыздар.
- •27. Тіреуіштер мен домкраттарды қай жағдайда қолданылады,артықшылығы неде?
- •28. Төрт бағаналы автокөлік көтергіштердің түрлері, айырмашылығы, артықшылығы мен кемшіліктерін анықтаңыздар?
- •31. Жүк көтерімділігі 8000 кг, моделі п-112 көтергіштің құрылымы, артықшылы мен кемшіліктері неде?
- •32. Екі плунжерлі гидравликалық көтергіштің пайдалану саласы, артықшылығы мен кемшіліктері неде?
- •33. Жылжымалы төрт бағаналы, моделі п-238 көтергіштің пайдалануы, ерекшеліктері қандай?
- •34. Алты бағаналы электрлі механикалық моделі п-142 көтергіштің қолдануы, артықшылығы мен ерекшеліктері неде?
- •35. Электрлі механикалық немесе электрлі гидравликалық жұмысшы органы бар көтергіштердің айырмашылығы мен ерекшелігі қандай?
- •41 Екі балкалы көпір кранның негізгі конструктивті элементтерін атаңыздар.
- •Көпір кранның крандық арбасы не үшін арналады?
- •Төрт тағанды (сандал) кранның конструкциясы қандай?
- •Төрт тағанды (сандал) кран тіректеріне түсетін жүктемелерді қай формула көмегімен анықтайды?
- •Кран-балканың қолдану саласын атаңыздар.
- •Тасымалдауыш машиналардың құрылымы мен жұмыс істеуінің ең негізгі ерекшеліктерін атаңыздар.
- •Таспалы және шынжырлы конвейердің полотносы қандай функцияны орындайды?
- •Иілмелі тартқыш элементі бар конвейерлер қандай түрге бөлінеді?
- •Иілмелі тартқыш элементі бар конвейерлердің негізгі параметрлерін атаңыздар.
- •Пластинкалы конвейерлердің түрлері, құрылымы, жұмыс жасау үрдісін түсіндіріңіздер.
- •51) Шөмішті және қалақшалы конвейерлердің қолдануы
- •52) Тарту элементі жоқ конвейерді жіктеу, ерекшеліктері, қолдану өңірі, қай салада қолданылады?
- •53) Бұрандалы конвейердің түрлері, қолданылуы, негізгі элементтері.
- •Конвейер құрылымы
- •54)Бұрандалы конвейерлерде сусымалы материалдарды тасымалдау әдістерін түсіндіріңіз?
- •55)Бұрандалы конвейерде қолданылатын, бұранданың түрлері, қалай таңдайды негізгі параметрлері.
- •56)Бұрандалы конвейерді есептеу және жобалау.
- •57)Жүктерді айналып тасымалдауға арналған құбырлардың түрлері, қолданылуы, ерекшеліктері.
- •58)Жүктерді айналып тасымалдайтын құбырлардың өнімділігі мен қажетті қуатын қалай анықтайды?
- •59)Роликті конвейер дегеніміз не? Олардың қолданылуы, ерекшеліктері неде?
- •60)Роликті конвейердің негізгі элементері, түрлері, автокөлік шаруашылығында қолдануы.
- •73. Пневмотасымалдайтын қондырғыны есептеудің əдістемесі
- •79. Автокөлік және трактор жасау өндірістерінде қолданылатын манипуляторлардың түрлері.
- •80.Манипуляторлардың ерекшеліктері, артықшылығы мен кемшіліктері.
- •81. Манипуляторлардың қозғалу түрлері кандай?
- •82. Манипуляторлардың негізгі элементтерін атаңыздар?
- •Буын, кинематикалық жұп, кинематикалық тізбек дегеніміз не, олардың анықтамаларын келтіріңіздер.
- •Кинематикалық жұптардың негізгі көрсеткіштері және қозғалыс түрлері.
- •Кинематикалық тізбектегі бостандық дәреже санын қалай табамыз?
- •Ашық және тұйықталған кинематикалық тізбектердің айырмашылығы неде?.
- •Әр түрдегі кинематикалық жұптардың қозғалатын буындардың бес түрін атаңыздар.
- •Робот техникасының глобальды, региональды және локальды қозғалыстарына мысал келтіріңіздер.
- •Өндірісте қолданылатын аспалы конвейердің түрлерін атаңыздар.
- •Өндірістерде жасап шығарылатын аспалы конвейерлердің негізгі параметрлерінің диапазондарын келтіріңіздер.
- •91) Аспалы конвейерлердің негізгі бөлшектері мен құрылымын және олардың қолдану саласы.
- •92) Аспалы конвейердегі каретканы шынжырмен бірлескендегі құрылымы мен жұмыс істеу үрдісін түсіндіріңіздер.
- •93) Бұрылу құрылғыларының жұлдызшамен, блоктармен немесе роликтермен жабдықталған түрлерін түсіндіріңіздер.
- •94) Аспалы конвейердегі орналасқан тарту құрылғысының түрлерін, қолдануын, құрылымын және жұмыс жасау үрдістерін түсіндіріңіздер.
- •95) Конвейерді жүргізетін жетектердің түрлерін, қолдануын, құрылымын және жұмыс істеу үрдісін айтыңыздар.
- •96) Автокөлік және трактор жасау өндірістерінде қандай аспалы конвейерлер қолданады? Олардың қолдануы, түрлері, артықшылығы мен кемшіліктері.
Жүк көтергіш машиналардың өнімділігі қалай анықталады?
Жүккөтергіш машинаның параметрлеріне жалпы жəне
құрылымдық массасы мен өнімділігі жатады. Машинаның
жалпы массасының құрылымдық массасынан айырмашылығы
қарсы салмағының (балласт) мөлшері, отын қоры жəне су
мөлшерлері ескерілген.
Өнімділігі П – машинаның белгілі уақыт кезінде
тасымалданатын жүк санымен сипатталатын негізгі үнемділік
көрсеткіш. Өнімділігі жеке (дара) жүктерге – т/сағ, төгілмелі
жəне сусымалы жүктерге – м3/сағ немесе т/сағ мөлшерінде
өлшенеді. Жұмыстың өнімділігі машинисттің біліктілігіне,
нысандағы жұмыстың ұйымдастырылуына жəне кранның
құрылымы мен оның параметрлеріне байланысты болады.
Крандық құрылғылардың өнімділігі сағатына циклдар санымен
анықталады. Мөлшері бірдей дара жүктерге:
П=z *m гр. (2.2)
Əртүрлі мөлшерлі дара жүктерге:
П=z1 *m1 гр+z2 *m2 гр+… z *m гр,
мұндағы mгр1 ... mгр i – жүк мөлшері, т; z1 ... zi – жүктердің
мөлшері бойынша жұмыс істейтін кранның бір сағатқа берілген
цикл саны:
z=3600\Тц , (2.3)
мұндағы Тц – цикл уақыты, с.
Кранның жұмыстық циклі Тц – жүкті стропқа іліп алып
бір жерден екінші жерге орнын ауыстырып, əрі қарай жүк
қармаушы органы келесі жүкті қармау үшін қайта орнына бос
келуге кететін уақыт, с.
Жүк көтеру машиналарында қолданылатын электрлік, гидравликалық жетектердің, күштік жетектердің сипаттамасы және түрлері қандай? Қолдық жетектердің ерекшеліктері неде?
Жүккөтергіш машина механизмінің
негізгі элементтері: жетек, тежеуіш құрылғысы, берілістер жəне
жұмыс органы болып табылады.
Жетегі қозғалтқыштан (электрлік, іштен жану жəне
гидравликалық) немесе қол жетегі болуы мүмкін. Тежеу
құрылғыларын жұмыс істеген бөлшекті тоқтату үшін жəне
тоқтатар алдында қозғалыстың жылдамдығын реттеу үшін
қолданады. Берілістерде көбінесе тісті планетарлы жəне
червякті тісті берілістерді пайдаланады. Механизмнің жұмыс
органы – механизмнің жұмыс істеу барысын тікелей іске
асыратын элементі болып табылады. Көтеру механизмдерінің
жұмыс органдары – жүк қармаушы құрылғы мен арқандар,
полиспасттар, сонымен байланыстыратын барабан, шығыр,
жұлдызша; қозғалту механизмінде – жүргізетін дөңгелек, ал
айналдыру механизмінде – кранның бұрылмайтын жəне
бұрылатын бөліктерін байланыстыратын тіректі-бұрылмалы
құрылғысы (ТБҚ) болып табылады. Электржетекті, арқанды көтеру механизмінен басқа болашағы зор гидрожетекті көтеру механизмі оның орнын басады.
Жылжу механизмі қозғағыштан, яғни металл немесе пневматикалық доңғалақтан, шынжырлы табаннан, берілістен, қозғалтқыштан, тежеуіштен тұрады. Шынжырлы табаны тіректі бетпен (рельс, жер) бірдей өзара әрекеттеседі. Қозғағыш жетегі үшін қозғалтқышты (1), бірнеше тісті (кейде шынжырлы) берілісті (10) (4.1, б-сурет) қолданылады. Рельсдөңгелекті типтегі жылжу механизмінде жүрісті дөңгелектер (11) рельстер (12) бойымен домалап жүреді (мұнаралы, сандал, көпір және т.б. крандар).
Рельспен жүретін каретка немесе арбаның (18) екі қарама-қарсы шетіне тартқыш арқан (19) бекітіледі. Кәдімгі типтегі лебедка барабанға тартқыш арқан (19) оралады. Арқанның бір тармағы барабанның үстінен, ал екіншісі астынан келеді. Барабанның айналуы кезінде арқанның бір тармағы одан тарқатылады, ал екіншісі оралады, осылай каретканың (арбаның) жылжуын қамтамасыз етеді.