Мүмкіндігі шектеулі балаларға математиканы оқыту әдістемесі

1. Көмекші мектепте математика пэні бойынша білімді тексеру сабағының кезеңдері:

1. Жаңа сабақтың мақсаттарымен танысу

2. Жаңа сабақтың тақырыбын айту

3. Жүмысының мазмүнымен жэне орындалу тәртібімен таныстыру О) Өтілген тақырыпты бекіту

Е) Өтілген білімдерді қайталау. Үйге тапсырма беру

2. Пропедевтикалық (дайындық) кезеңіне келесі талаптар қойылады:

1. Орындаған жүмыстың ауызша есептерді шыгарту

2. Сөздік эдісті кобірек қолдану

3. Өзіндік жүмысты атқару

О) Теңдеулерді шешу амалдары

Е) Тілдің белсенді түрін дамыту, оны математикалық үғымдармен байыту Ғ) Заттық-тэжірибелік эрекеттерді үйымдастыру О) Бақылауды жүргізіп, оқушыларды бағалау

3. Берілген тапсырмалардың мақсаты - сандар қатарында санның алатын орнын анықтауға үйрету:

1. «Айнүр 4 алма сатып алды. Алма санын цифрмен көрсет»

2. «2 санының көршілерін ата»

3. «4-тен бастап 8-ге дейін сана»

Э) «Суреттегі 6 қарындаштың жанына тиісті санды жаз»

Е) «3-тен бастап эрі қарай сана»

4. Тапсырманың мақсаты - сан мен цифрды сәйкестендіруге үйрету:

1. «Дүкеннен 3 нан сатып ал. Қанша нан сатып алғаныңды дәптерге жаз»

2. «Алдында түрған санды табу үшін, берілген санды қалай өзгертеміз?»

3. «10-нан бастап 20-ға дейін сана»

Э) «Маржан кітапханадан 3 кітап алды. Кітап санын цифрмен көрсет»

Е) «Сан қатарында жазылмаған сандарды жаз: 0, 1, 2, 5, 12, 20»

Ғ) «Суреттегі 7 аюдың жанына тиісті санды жаз»

5. Екінші ондық сандарын үйрету міндеттері:

1. Екінші ондық көлеміндегі сандарды тікелей жэне кері санауға үйрету

2. Заттардың өлшемі (үлкен - кіші) туралы түсініктерді қалыптастыру

3. Бекіту, практпкалық жүмыс, оқулықпен жүмыс жасау Э) Тура жэне кері бірізділікпен санау

Е) 20 шамасындағы сандармен қосу мен алу арифметикалық амалдарына үйрету

Ғ) Бір нүктеден екіншісіне дейін кесінді сызу

С) Ойлау операцияларды жетілдіру (сүрыптау, қорытындылау)

6. Жүз көлеміндегі сандарды азайтуға берілген есептер:

1. «Әсет 47-де, ал Айгүл одан 25 жас кіші. Айгүл неше жаста?»

2. «Берілген сандардың бірліктерін кемітіп жаз: 39, 47, 53. Үлгі: 39-9=30»

3. «Әсетте 20 тг, Алмада 65 тг бар. Екеуінде барлығы қанша тг бар?»

О) «84-ті екі санға жікте: 84 = ...+...»

Е) «Дорбада 45 алма бар. Оның 6-ын Әсет алды. Дорбада неше алма қалды?»

7. 3-ті көбейту кестесін оқытуға берілетін тапсырмалар:

1. «3-ке көбейтілген сандарды оқы. Ол сандар қалай өзгереді?»

2. «Торт күшікте неше аяқ? Неше қүйрық?»

3. «18 қасықты үш балаға тең бөліп бер. Әр бала қанша қасықтан алды?»

О) «15 теңгені бірдей үш теңгелікпен ал. Қанша теңгелікпен алдың?»

Е) «Төрттен қосып отырып 20-ға дейін сана»

Ғ) «Кобейтуді қосу амалына айырбаста: 2x4=8; 2+2+2+2=8»

8. Сағат туралы түсінікті қалыптастыруға берілген тапсырмалар:

1. «Қараша айында неше күн бар?»

2. «60 минут нені қүрайды?»

3. «Бір ғасырда неше жыл бар?»

Э) «Әсет минутына 90 сөз оқиды. Әсет 450 сөзді неше минутта оқиды?»

Е) «Айман 2 минутта 3 есеп шығарады. Ол 10 минутта неше есеп шығарады?»

Ғ) «Бір жылда неше күн болады?»

9. Арнайы (түзету) мектепте математика бағдарламасының өзіндік ерекшелігі:

1. Белсенділік пен саналылық

2. Оқытудың жүйелілігі мен бірізділігі

3. Оқытудың тәжірибелік бағыты

О) Бағдарламалық материал колемінің аздығы Е) Педагогикалық басқарудың қажеттілігі

10. Берілген тапсырманың мақсаты — 100 саны көлемінде разрядтан өтіп азайту:

1. Таяқшалар арқылы 15 санын құрастыр. Оған 3 ондық қос

2. Арай 5 мин. қолын жуды, 13 мин. тамақтанды. Бэріне неше минут жұмсады?

3. Есепте: 54 - 6 = ...; 47 — 8 = ...

В) Берілген эр санды 3 бірлікке арттыр: 56, 63, 54

Е) Арманда 16 асық бар. Ол Әсетке 8-ін сыйға тартты. Арманда нешеуі қалды?

11. Массаны өлшеу үшін арнайы мектепте келесі көрнекіліктер қолданылады:

1. Амперметр

2. Санды таразы

3. Сызғыш

О) Литрлік шыны қүты Е) Бөтелке Ғ) Кастрюлдер

12. Километр үғымын меңгерту үшін келесі эдістер тиімді болады:

1. Суреттерде

2. Абак арқылы

3. Қадамдарды 50 ден 100 дейін санау О) Экскурсия үйымдастыру

Е) Сыныпта

13. Тапсырма мақсаты - көбейту кестесін жаттау:

1. «10 дәптерді 2 бағанға тең бөл. Әрбір бағанда неше дәптерден»

2. «Бөлу амалына есеп берілген, көбейтуге арналған сәйкес есепті ата»

3. «12 қарындашты 6 тең бөлікке бөл»

О) «2 санын көбейтуге арналған есептерді бөлу есептерге айналдыр»

Е) «3-ті көбейту кестесінің қай жолдары жоқ»

14. Берілген тапсырмалардың мақсаты - санның қүрамын анықтауға үйрету:

1. 1 жэне 3 санын салыстыр

2. 1-6 дейін сана

3. 12 санының алдындағы санды ата О) 500 теңгені 2 балаға тең бөліп бер Е) 8 санынының көршілерін ата

Ғ) 10 қызға 200 қарындашты бөліп бер

О) 5 алманы екі табаққа қалай бөлуге болады

15. 1000 көлеміндегі сандарды көбейту жэне бөлу білімдері негізденеді:

1. Бірліктерді қосу амалдарында

2. Шот арқылы санау

3. Ондықтарды азайту амалдарында О) Нөлге көбейту

Е) Бөлу кестесінің білімдері Ғ) Нөмірленудің меңгерілуі

С) Абак арқылы санау

16. Ақыл-ой кемістігі бар оқушылардың арифметикалық есептерді шешудегі жай кездесетін қателіктер:

1. Керек сұракты, амалды алып тастау

2. Логорифммен шығару

3. Кез келген сандар пен амалды жазу Ә) Дискриминантты шығару

Е) Сөз таптарын боле алмау Ғ) Бөлшекпен шығару

17. Қарапайым арифметикалық есеп:

1. «7 кәмпитке 49 теңге толенсе, осындай 10 кәмпитке неше теңге толеу керек»

2. «Динада 2 қуыршақ бар. Ал Гүлназда одан 2 есе артық. Екеуінде барлығы неше қуыршақ бар»

3. «Динада 2 қуыршақ бар. Ал Гүлназда одан 2 есе артық. Гүлназда неше қуыршақ бар»

Э) «7 кәмпит 49 теңге тұрады. 1 кәмпиттің қүнын тап»

Е) «Екі қаланың арақашықтығын бір көлік 5 км/сағ жылдамдықпен 3 сағатта жол жүрсе, екінші көлік бүл арақашықтықты 5 сағатта жүреді. Арақашықтықты тап»

Ғ) «Екі қаланың арақашықтығы 800 км. Бір қаладан шыққан көлік 80 км/сағ жылдамдықпен жүрсе, екінші қаладан шыққан көлік екі есе көп жылдамдықпен жүрді. Қанша уақыттан кейін көліктер кездеседі»

О) «Асанда 20 ойыншық бар. Оның 7-еуі - машина, қалғаны - сарбаздар. Асанда неше сарбаз бар»

18. Геометриялық материалдарды меңгеруде кемақыл оқушыларда кездесетін қиындықтар:

1. Мэтінді оқуда

2. Кеңістікті бағдарлауда

3. Геометриялық фигураларды салыстыруда қиналады О) Кері санауда

Е) Бұрыштарды меңгеруде жэне үшбүрыштарды жіктеуде

19. Берілген есептердің мақсаты - геометриялық пішіндерді жіктеу:

1. «Мына пішіндердің ішінен төртбұрыштарды бөліп ал»

2. «Кез келген үшбұрыш пен теңбүйірлі үшбұрыштың айырмашылыгы қандай, ал ұқсастыгы ше?»

3. «Мына үшбұрыштың табаны неше см?»

Э) «Кітаптагы үшбүрыштың өлшемдерін ал да, тура сондай қылып сыз»

Е) «Берілген төртбұрыштардың қандай айырмашылықтары бар?»

Ғ) «Берілген пішіндердің ішінен үшбұрышты таңда»

О) «Пішіндердің ішінен дөңгелектерді алып, маган бер»

20. Арнайы мектептің оқушыларында «нөмірлеу» болімін оқу кезінде қалыптасуы тиіс:

1. Ондық жүйе заңдылықтары

2. Арифметикалық эрекеттің қасиеттері

3. Бұрыс жэне дұрыс бөлшектер О) Амалдарды орындау тэртібі Е) Натуралды сандар түсінігі

Ғ) Геометриялық фигуралардың кескіні О) Болшекті сандар түсінігі

21. Өлшем бірліктерін басқа өлшем бірлігіне түрлендірмей ұзындық, салмақ, құн өлшемдерін қосуга жэне азайтуга берілген тапсырмалар:

1. 600 км + 70 км =

2. 108 г+ 801 г =

3. 5 м + 75 см =

О) 5 дм 3 см - 4 см =

Е) 9 кг — 7 г =

Ғ) 85 тг - 5 тг =

22. Уақыт өлшемдерімен қосу жэне азайту амалдары дұрыс орындалған нұсқалар:

1. «3 сағ 17 мин — 17 мин = 2 сағ»

2. «3 сағ — 1 мин = 2 мин»

3. «28 мин + 49 мин = 1 сағ 17 мин»

Б) «35 мин + 65 мин = 1 сағ»

Е) «3 сағ + 1 сағ 10 мин = 4 саг 10 мин»

Ғ) «3 сағ 40 мин - 1 сағ 50 мин =1 сағ 90 мин»

23. Берілген тапсырмалардың мақсаты — санды бір бөлігі арқылы табу:

1. 10 см-дің 2/5 бөлігін тап

2. 30 км жолдың 3/5 бөлігі асфальтталган . Жолдың неше км асфальтталған?

3. 30 км жолдың 1/6 бөлігі асфальтталған. Неше км жол асфальтталған?

Э) Алма саны 5-ке тең. Ол алмұрттың 2/3-сін құрайды. Алмұрт саны нешеу? Е) Тақтайшаның ұзындығы 7/10 м, оның 5/10 метрі кесілді. Қалған бөлігін тап

Ғ) Әсет ақшасының 1/6-не 10 тг-лік сағыз алды. Онда барлығы неше тг болды?

С) Барлық қаламның 4/5 бөлігі 8 дана болса, қалам саны неше?

24. Берілген тапсырмалардың мақсаты — бөлшекті бүтін санға бөлу:

1. 3/10 м матаның 1/10 метрі кесілді. Қанша метр мата қалды

2. 30 км жолдың 1/3 бөлігі асфальтталган . Жолдың неше км асфальтталған

3. Жолдың 1/3 бөлігі 20 км-ге тең. Жолдың жалпы үзындыгын тап

Э) 3 бірдей қорап кәмпит 3/5 кг қүрайды Осындай 10 қорап кәмпит қанша кг Е) 5/7 м мата 5 бөлікке бөлінді. Әр бөлікте неше метр матадан бар Ғ) 24/25 т картоп 40 дорбаға салынды. Әр дорбада қанша кг картоп бар

25. Берілген тапсырманың мақсаты - ондық бөлшектерді разрядтан аттап қосу және азайту:

1. 3 + 0,5 =?

2. 7,4 - 1 =?

3. 7,23 + 0,48 =?

В) 7,5 - 4 =?

Е) 5,155 -0, 243 =?

Ғ) 0,8 + 0,2 =?

Арнайы мектептегі тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі

1. Мүмкіндіктері шектеулі балаларды тэрбиелеудің қағидасы:

1. тәрбиенің түзету багыты

2. тәрбиешінің шешуші рөлі туралы қағида

3. педагогикалық оптимизм қағидасы О) оқыту процесін дамыту қағидасы

Е) тәрбиенің өмір, еңбекпен байланыстылық қағидасы

2. Адамның жеке түлга болып қалыптасуына әсер ететін биологиялық факторлар:

1. анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктері

2. білім

3. адамның сыртқы келбеті Ә)сабақ

Е) оқу

Ғ) әлеуметтік факторлар О) нышандар

3. Өзара әрекеттескен жүйелер мен элементтер арқылы жеке бастың мақсатты бағытты дамуы:

1. Оқыту

2. Білім беру

3. Тәрбие

Э) Тәрбиелеудің механизмі Е) Үжым

Ғ) Педагогикалық кеңес

4. Тәрбие түрлері:

1. экономикалық тәрбие

2. ақыл-ой мен адамгершілік тәрбиесі

3. ақсақалдар тәрбиесі Ә) үжымдық тәрбие Е) ата-аналар тэрбиесі Ғ) білім беру тәрбиесі О) мінез-қүлық тәрбиесі

5. 70-ші жылдардың бас кезінде төменде аталған елдерде оқытудың технологиясын жасау, дамыту жұмыстарымен айналысатын мекемелер жұмыс жасай бастады:

1. Тайланд, Қытай, Үндістан, Моңголия

2. Үндістан, Моңғолия, Австрия, Израиль

3. АҚШ, Үлыбритания, Япония

Э) Ресей, Прибалтика, Венгрия, Болгария Е) Япония, АҚШ, Үлыбритания, Испания,

Ғ) Ү"лыбритания, АҚШ, Испания, Япония

6. Тәрбие эдістері(П.И.Щукина, Т.Е.Конникова):

1. теріс мінез-құлықты дамыту

2. девиантты мінез-құлықты түзету

3. жеке тұлғаны дамыту

Э) жеке адам санасын қалыптастыру Е) жағымды мінез-құлықты қалыптастыру

7. Жеке тұлғаның қалыптасуына әсер ететін факторлар:

1. еңбек, экономикалық тэрбие

2. сабақ, экскурсия, бақылау

3. қоршаған орта Э)тэрбие

Е) биологиялық фактор

8. Педагогтың кэсіби шеберлігі:

1. карым-қатынастағы дұрыс көзқарасы

2. мінез-кұлық ережелері

3. оқушылардың жеке дара ерекшеліктерін білу Ә) педагогтың тіл мәдениеті

Е) сабақтан кешікпеуі

Ғ) педагогтың білімін жоғары деңгейде жеткізе алуы

9. Арнайы мектептегі сыныптан тыс жұмыстардың ұйымдастырылу бағыттары:

1. шешімшілдігін тағайындау

2. саналылығын дамыту

3. отан сүйгіштікке тәрбиелеу Ә) іс-әрекеттерін қадағалау

Е) ұйымдасуын қадағалау Ғ) белсенділігін тэрбиелеу

10. «Тәрбие жұмысын жоспарлау - бұл, оқушылардың жоспарлау».

1. ұйымдасуын

2. шешімшілдігін

3. саналылығын Ә)іс-әрекеттерін Е) белсенділігін

11. Эстетикалық тэрбие бойынша сыныптан тыс жұмыстың түрлері:

1. Сыныптан тыс тәрбие жүмыстары

2. Сыныптан тыс оқу

3. Музыкалық студия, өнер қайраткерлерімен кездесу, онер лицейіне экскурсия

О) Өлкетану музейлеріне экскурсия, пікірталас Е) Ата-аналар жиналысы, дамыта оқыту бойынша семинар Ғ) Сабақ

О) Олимпиада, эңгімелесу, жарыс

12. Арнайы мектепте сыныптан тыс тәрбие жүмысын ұйымдастыру түрлері:

1. жолдастық

2. жалпы мектептік

3. микроорталық О) іс-эрекеттік

Е) ақпарат қүралдары арқылы Ғ) жеке дара О) макроорталық

13. Өзін-өзі тәрбиелеу әдісі:

1. Оқушының тэртібін қадағалау

2. Салауатты қоғамдық пікір қалыптастыру

3. Өзіндік жауапкершілікті қалыптастыру Э) Үжымда жағымды дәстүр туғызу

Е) Үжымда сөгіс алу

Ғ) Өз ісіне саналы жауап беру

С) Өзін басқа адамның орнына қою

14. Д енені жаттықтыру және ағзаны шынықтырудың д ағд ы л арын қал ыптастыру

1. Қарым-қатынас пен әлеуметтенудің негіздері

2. ҚР азаматының саяси тәрбиесі

3. Денсаулықты қоргаудағы алдын-алу шараларын үстану дағдыларын қалыптастыру

О) Адам тіршілігіндегі жақсы мен жаманды ажырата білуге үйрету Е) Азаматтық сананың негіздері

15. Тәрбиелік іс-шаралардың (маңызды) үшінші кезеңі сипатталады

1. заттык іс-әрекеттерді жобаға айналдырумен

2. рөлдерді таратумен

3. мазмүнын ойластырумен Э) нэтижеге жетуімен

Е) кері процесс орын алуымен Ғ) орнын, уақытын тағайындаумен

16. Отбасы тәрбие әдісіне жататындар:

1. Әртүрлі эдістерді қолдану, ойын эрекеті

2. Баланың кажеті мен қызығушылығын дамыту.

3. Үлғі

О) Мүғалімдермен кездесу.

Е) Әңгіме

Ғ) Ата-аналар комитетінің отырысын өткізу жэне қатысу.

О) Гуманизациялау, демократияландыру.

17. Жалпы адами қүндылық:

1. нақты қоғам, мәдениет, катысты адамдардың қабылдайтын қүндылығы

2. нақты мәдениет, тарихи кезеңге байланыссыз көпшілік адамдардың қабылдайтын қүндылығы

3. сабақты меңгеру дәрежесі О) білімді меңгеру дәрежесі

Е) адамның психологиялық ерекшеліктерінің жиынтығы Ғ) іс-шаралар кешені

18. Мүмкіндіктері шектеулді балаларды тэрбиелеуде қолдануға болмайтын эдіс

1. ескерту

2. себебін түсіндірмей жазалау

3. айыптау

Э) себебін түсіндірмей айыптау Е) жарысқа қосу Ғ) мадақтау

19. Мүмкіндігі шектелген сөйлеу тілінде ауытқуы бар балаларды оқыту мен тәрбиелеу бағдарламасы:

1. әлеуметтік көмек көрсетуге дайындау

2. сөйлеу тілін дамыту

3. сурет салу жэне қүрастыру О) кэсіптік білім алуға дайындау Е) алгебра пэнін жетік үйрету

20. Зиятында ауытқуы бар балалармен жұмыс жасауда көркем өнер мен эн күйді пайдалануға кеңес берген ғалымдар

1. И.А.Грошенков

2. А.Қунанбаев

3. Н.К.Крупская О) С.М.Миловская Е) К.Д.Ушинский

21. Сынып жетекшінің жүмысындағы негізгі қүжат:

1. жарты жылдыққа жоспар

2. оқушылар туралы мәліметтер

3. ҚР Конституциясы О) есеп

Е) оқу жылына жоспар Ғ) сынып журналы О) Еңбек туралы заң

22. VIII ғ. дефектісі бар балалар қоғамнан, әлеуметтік ортадан, ата-анасынан шектетілген кезде заңсыз болып жарияланды:

1. Қоғамдық жүмыстар

2. Шіркеулік қайырымдылықтар

3. Өмір сүру О) Дін

Е) Денсаулық сақтау Ғ) Филантропия

23. Арнайы мектепте сыныптан тыс тэрбие жүмысына негізделген жетекші эрекет:

1. еңбек

2. ойын

3. тағылым Э) іс-эрекет Е) таным Ғ)теория

24. Олигофренопедагогика — аталмыш жандарды оқыту мен тәрбиелеу туралы гылыми білімдер жүйесін үсынатын гылым:

1. Танымдық іс-эрекет бүзылысы бар

2. Олигофрен

3. Кем ақылды

Ә) Мүмкіндігі шектеулі Е) Ерте балалар аутизмы Ғ) Балалар церебралды сал ауруы бар О) Зияты зақымдалган

25. Сурдопедагогиканың қалыптасуының негізгі кезеңдеріне үлес қосқан галымдар:

1. Л.В.Занков, И.М.Соловьев

2. Л.В.Занков, Д.М. Маянц

3. Н.Г.Морозова, М.М.Нудельман Б) Л.И.Тигранова, Ж.И.Шиф

Е) Д.М. Маянц, Ж.И.Шиф