Консулдың құзыры қандай?

Консул немен айналысады? Оның құзырына қандай міндеттер жатады? Консул қандай кластарға бөлінеді?

Ақтоты Көшекбаева, Алматы

Консул (лат. сonsul) – басқа мемлекетте белгілі бір міндеттерді (өз мемлекеті мен оның азаматтарының заңды және эко­номикалық мүдделерін қорғау істерін) орындау үшін тұрақты өкіл ретінде тағайын­далған лауазымды адам. Консулды та­ғайын­даған мемлекет оған жеке басын куәландыратын патент береді және ол өзі қызметке келген мемлекеттің рұқсатынан (экзекватура) кейін ғана міндетіне кіріседі. Консул тағайындалған елінде өз мем­лекетінің заңды тұлғалары мен жекелеген азаматтарының экономикалық және құ­қық­тық мүдделерін қорғайды, төлқұжаттар мен кіру-шығу рұқсатна­маларын береді, нотариалдық қызметтер т.б. атқарады. Консулдық мекеме басшы­лары өздері басқаратын консулдықтың класына қарай бас консул, консул, вице-консул, консулдық агенті болып төртке бөлінеді. Қазақстан консулдары өз қыз­метінде ҚР Конс­ти­туциясын, ҚР заңдарын, Үкімет қаулы­ларын, халық­аралық кон­венциялар мен келісімдерді, сондай-ақ халықаралық рәсім­дерді басшылыққа алады. Шетел консул­дарының еліміздегі қызметіне кірісуіне рұқсат беру тәртібі және олардың құқық­тары, пайдаланатын жеңілдіктері мен иммунитеті «Қазақ­стандағы басқа мем­лекеттердің диплома­тиялық және кон­сулдық өкілдері туралы ереже» бойын­ша жүзеге асырылады. Кез келген елдегі консулдық қызметке СІМ консулдық қызмет департаменті жетек­шілік етеді. – Алаш айнасы, 2.08.2011.

Биыл көктемде министрліктер мен ведомстволар штаттық лимитін бекітіп алды. Мәселен, Сыртқы істер министрлігінің штаты 1043 адам, оның 676-сы сыртқы мекемелерде жұмыс істейді. Марат Тәжин ведомствосының мәмілегерлігі мен кәсіби біліктілігі өзгелерден (басқа министрліктерден С.С.) әлдеқайда жоғары. (Айқын, 17.07.2008).

Елшілер ұстаханасы

Қазақстанда елшілерді даярлайтын дипломатия институты туралы білгім келеді. Бұл ЖОО-ның оқу бағдарламасы қандай?

Асхат ҚАЙЫРГЕЛДИЕВ, Талғар

Дипломатия институты –  бұл ҚР Президенті жанындағы Мем­ле­кеттік басқару академиясының  ха­лық­аралық қатынастар саласында ма­мандар даярлайтын таңдаулы, білім беретін құрылымдық бө­лім­ше­­сі. Академия ҚР СІМ танымал ди­пломатиялық персоналын даяр­лауды және біліктілігін арттыруды жүзеге асырады. Бұл оқу орны 2005 жылы Қазақстан Рес­пу­бли­ка­сы Сыртқы істер министрлігі  жа­нын­дағы  Дипломатия ака­де­мия­ның негізінде құрылды. Атақты про­фессорлар, қазақстандық және шетелдік елшілер дипломатиялық өнер­дің әліппесін оқытып,  қыр-сы­рын үйретеді.  Қабылдау ем­ти­хан­дарын ойдағыдай тапсырып, осы оқу орнында білім  алғысы ке­летін кез келген үміткерге Ди­пло­матия институтының  есігі ашық. Ди­пломатия институтында  мына­дай білім беру бағдарламалары бар: «Халықаралық қатынастар» ма­гис­­­тратурасы – бір жыл және екі жыл; «Аударма ісі» магис­тра­турасы –  бір жыл және екі жыл. ҚР СІМ құ­ры­лымдық бөлімшелері бас­шы­ла­ры­ның біліктілігін артты­ру­дың қыс­қа мерзімді үш паталық курс­­тары бар. Оқыту жүйесі: кре­дит­­тік. Сырт­қы саясат және ди­пло­ма­тия,  шет тілдері мен мемлекеттік тіл ка­фе­дра­лары ҚР Білім және ғы­лым ми­нистрлігі бекіткен бағ­дар­ла­­маға сәй­кес  оқу процесін толық­қан­ды қам­­тамасыз етеді. Институт тү­лек­те­­рі  ҚР СІМ кадрлар резервіне ен­гі­­зіледі.