2. Аммиакпен реакциясы

Аммиак Sn (IV) ерітіндісін ақ іркілдек Sn(OH)₄↓ тұнбасына айналдырады:

[SnCl₆]^2- + 4NH₃ ·H₂O ↔ Sn(OH)₄↓ + 4NH₄⁺ + 6Сl^-.

3. Карбонаттармен реакциясы (Na2co3 немесе к2со3)

Sn (IV) қосылыстары натрий карбонаты немесе калий карбонаты ерітіндісімен әрекеттесіп Sn(OH)₄↓ ақ тұнбасын түзеді ([SnCl₆]^2- және СОз^2- иондарының өзара гидролизінің күшеюі Sn(OH)₄↓ақ тұнбасының түзілуіне алып келеді):

[SnCl₆]^2- + 2СО₃^2- + 2Н₂О → Sn(OH)₄↓ + 2СО₂↑ + 6Сl^-.

4. Металдық темірмен реакциясы

Sn (IV) байланысы металдық темірмен Sn²⁺-ионына дейін тотықсызданады:

[SnCl6]2- + 2e ↔ Sn2+ + 6Сl- Fe0 - 2e ↔ Fe2+

1 1

[SnCl₆]^2- + Fe → Sn²⁺ + 6Сl^- + Fe²⁺

Бұл реакцияны IV аналитикалық топ катиондарының қоспасын жүйелік талдау жолында қолданады, сол сияқты топтық реагенттің әсерінен кейін қалайы ең жоғарғы тотығудың дәрежесінде болады. Анықтау алдында оны Sn²⁺ ионына дейін тотықсыздандырады.

5. Күкіртсутекпен h2s реакциясы

Sn (IV) қосылысы қышқылды ортада (2М НСl ерітіндісі) күкіртсутекпен әрекеттесіп қалайы (IV) сульфидінің сары тұнбасын түзеді:

[SnCl₆]^2- + 2H₂S ↔ SnS₂↓ + 4Н⁺ + 6Сl.

Мышьяк (III) және (V )иондарының реакциялары

Мышьяк периодтық жүйенің V қосымша тобының элементі болғандықтан оның бейметалдық қасиеті айқын байқалады.

Мышяк (III) және мышьяк (V) қосылыстары сулы ерітіндінің рН-на байланысты әртүрлі формада болады.

Оның оттекті қосылыстары HAsO₂ (метамышьяк қышқылы), H₃AsO₃ (ортомышьякты қышқылы ) және H₃AsO₄ (ортомышьяк қышқылы) әлсіз амфотерлі қасиетке ие болады. Мысалы, негіздің диссоциациялану константасы K_As(oh)3 =1·10^-14 және қышқылдың диссоциациялану константасын K_As(OH)3 = 5,7·10^-10 салыстыру бұл қосылысқа қышқылдық қасиет тән екендігін көрсетеді. HAsO₂ және H₃AsO₄ қосылыстарының қышқылдық қасиеттері басым болып келеді.

Мышьяк (III) және мышьяк (V) катиондары қышқылдық ортада ғана As³⁺ және As⁵⁺ иондары түрінде болады, ал әлсіз қышқылдық ерітінділерде HAsO_2, H₃ASO₃ және H₃AsO₄ түрінде, бейтарап және сілтілік ортада - AsO₃^3- (арсенит-ион) және AsO₄^3- (арсенат-ион) аниондары түрінде болады.

Мышьяктың (III) және (V) иондарын қышқылдық ортада As³⁺ және As⁵⁺ катиондар түрінде анықтайды, ал оксоаниондарды AsO₃^3- және AsO₄^3- бейтарап және сілтілік ортада анықтайды.

Мышьяктың барлық қосылыстары улы!

1. Күкіртсутекпен h2s реакциясы.

Арсениттер ерітіндісінде мышьяк (III) қосылысы қышқылдық ортада HAsO₂ түрінде, ал күшті қышқылдық ортада - As³⁺ түрінде болады:

HAsO₂ + ЗН⁺ ↔ As³⁺ + 2Н₂О.

Күкіртсутек немесе Na₂S ерітіндісі күшті қышқыл ерітінділерде As³⁺ катионымен As₂S₃ сары тұнбасын түзеді:

2As³⁺ + 3H₂S ↔ As₂S₃ ↓ + 6Н⁺.

Қорытынды процесс мына теңдеумен сипатталады:

2HAsO₂ + 3H₂S ↔ As₂S₃↓ + 4Н₂О, ЕК_As2S3 = 4,0·10^-25.

Тұнба сілтілерде (NaOH және КОН) және концентрлі хлорсутек қышқылында ерімейді, бірақ аммиак ерітіндісінде тио- және оксоаниондар түзе отырып ериді:

As₂S₃↓ + 6NH₃ ·H₂O → AsO₃^3- + AsS₃^3- + 6NH₄⁺ + 3H₂O.

Хлорсутек қышқылымен қышқылдандырылған арсенаттар ерітіндісіне H₂S немесе Na₂S ерітіндісімен әсер етсе As₂S₅ тұнбасын түзеді:

2As⁵⁺ + 5H₂S ↔ As₂S₅↓ + 10Н⁺.

Сонымен бірге қышқылдық ортада күкіртсутек мышьяк (V)қосылысын мышьякқа (Ш) дейін тотықсыздандырады, сол кезде тұнбаға бос күкірттің өзі түседі:

H2AsO4- + ЗН+ + 2е↔ HAsO2 + 2Н2О H2S - 2е + ↔ S↓ + 2Н+

1 1

H₂AsO₄ +Н⁺ + H₂S → HAsO₂ + S↓ + 2Н₂О

Содан кейін HAsO₂ ге күкіртсутекпен әсре еткенде As₂S₃ тұнбасы түзіледі.

Қорытынды теңдеу:

4H₂AsO₄^- + 9H₂S+ 6Н⁺ → As₂S₃↓ + S↓ + 16Н₂О + As₂S₅.

As₂S₅ тұнбасы хлорсутек қышқылында ерімтал емес, бірақ аммиак ерітіндісінде ериді:

4As₂S₅↓. + 24NH₃·H₂O ↔ 5AsO₄^3- + 3AsS₄^3- + 24NH₄⁺ + 12H₂O.

As₂S₃ және As₂S₅ түзіле жүретін реакциялар фармацевтикалық талдауда мышьяк (III)-ты және мышьяк (V)-ты дәрілік препараттарда идентификациялау үшін пайдаланылады.