Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ЖКЖ модул 14-15.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
3.89 Mб
Скачать

Реттелінбейтін ұсталынуы

П иноцитоз – қоршаған ортадан еріген заттары бар макро тамшыларды жасушаның «жұту»

С кевенджер-ұстап алу (өзгерген ЛП-ге арналған скевенджер қабылдағыштар арқылы)

Эндотелийдің зақымдануы, (мысалы гемодинамикалық жайттардың әсерінен: қан қысымы, қан ағымының турбуленттілігі, пульстік толқынның соғуы)

э ндотелий өткізгішітігінің артуы

Л П-дің жасушаралық кеңістіктер арқылы өту (қалыпты жағдайда каналдардан жоғары молекулалы қосылыстар мүлдем өте алмайды, бірақ гиперхолестеринемия кезінде көптеген каналдар жартылай немесе толық ашылады, себебі адреналиннің, ангиотензин- II –нің және т.б заттардың әсерінен эндотелий жасушаларының жиырылуы кезінде жасуша аралық кеңістік ұлғаяды және солар арқылы ЛП-дің өтуі жоғарылайды.

Б арлық жасушалар арқылы алқа немесе ромашка тәріздес шағылысатын эндоцитозды көпіршіктердің түзілуі

Л П-ді эндотелий асты аймаққа тасымалдануы

Липидтердің тамыр интимасына жиналуы

Тамыр интимасында өзгерген лп-дің ретттелінбей ұсталынып қалуы

Модификацияланған (өзгерген) ЛП

Олардың макрофагтар мен тегіс ет жасушаларының бетінде скваджер-қабылдағыштарымен әрекеттесуі эндоцитоз

Макрофагтар мен тегіс ет жасушаларының көп мөлшерде ХС-і бар «көпіршікті» жасушаларға айналуы

Тамыр интимасында көпіршікті жасушалардың ыдырауы

Липидті таңдақтар мен жолақтардың пайда болуы

Асқын тотығулық теория

Бұл теория бойынша артеросклероздық түйіндақта әрқашанда липидтердің асқын тотығы болады және соңғысы үшглицеридтер мен фосфолипидтердің құрамына кіретін, қанықпаған май қышқылдарының ферменттік емес өзіндік тотығу нәтижесінде, сонымен қатар ХС-тің тотығуы кезінде жеңіл пайда болады. Осы теорияның жақтаушылары атерогенді болып ХС-нің өзі емес, оның тотығу өнімдері деп болжайды.

ХС-тің гидроперекисі және құрамында тотыққан липидтері бар ЛП-дің тамыр қабырғасына енуі

Тамыр қабырғасында липидтердің асқын тотығының түзілуі

Т амыр интимасының зақымдануы

А теросклероздық үрдіс ағымының артуы

Апо-ның * аминотоптарымен берік молекула аралық «байланыс» түзіп әсерлесуі

Тамыр қабырғасында атерогенді-өзгерген ЛП-дің пайда болуы

Ескерту: *апо – апопротеиндер – ЛП-дің нәруыздық бөлігі

Тромбогендік (тромболипидті ) теория

С.Rokitansky (1852 ж.) бойынша: эндотелийдің зақымдануы → артерия бетінде фибриннің жиналуы → атеросклероздық түйіндақтардың пайда болуы және тамырдың тарылуы.

Қазіргі көзқарас:

Э ндотелийдің зақымдануы

Тромбоциттердің адгезиясы мен агрегациясы

Тромбоциттердің өсу жайты

Тромбоксан

Т амыр қабырғасының жасушаларының өсіп-өнуі

Т ромбоциттердің агрегациясы

Т амыр қабырғасына ЛП-дің енуі

Атеросклеродық түйіндақтар